Warmians (ethnic group) (original) (raw)
Warmians are a Polish ethnic group from Warmia. Most of them are Roman Catholic and speak in Warmian subdialect of Polish language. Between the 14th and 17th centuries, settlers from northern, Mazovia moved to former territories of Old Prussians, following conquests by the Teutonic Order, and the erection of the Monastic state of the Teutonic Knights. During World War II, the Warmiaks were persecuted by the Nazi German government, which wanted to erase all aspects of Polish culture and Polish language in Warmia.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Warmians are a Polish ethnic group from Warmia. Most of them are Roman Catholic and speak in Warmian subdialect of Polish language. Between the 14th and 17th centuries, settlers from northern, Mazovia moved to former territories of Old Prussians, following conquests by the Teutonic Order, and the erection of the Monastic state of the Teutonic Knights. The bishopric of Warmia became in 1466 an autonomous part of Royal Prussia, and remained part of the Polish–Lithuanian Commonwealth until 1772 when it was annexed by the Kingdom of Prussia (see: Partitions of Poland). While the Mazurs in the neighboring Ducal Prussia became Protestants when that Duchy adopted Lutheranism in the 16th century, most Warmiaks, populating the areas around Olsztyn, remained Catholics. During World War II, the Warmiaks were persecuted by the Nazi German government, which wanted to erase all aspects of Polish culture and Polish language in Warmia. After the war, due to their Polish roots, they were not victims of the large-scale expulsion of Germans, but over the course of time, large numbers of Warmiaks decided to leave their native land and settle in more prosperous West Germany, exercising their right to German citizenship granted by the Basic Law as citizens or their descendants of inhabitants of Germany in the borders of 1937. (en) Warmiacy – grupa etniczna mieszkańców Warmii, która ukształtowała się w okresie odrębności państwowej Warmii przed 1772 rokiem. Warmiacy z południa mówili po polsku, gwarą warmińską dialektu mazowieckiego, zaś Warmiacy z północy mówili po niemiecku, gwarą Breslausch dialektu wysokopruskiego oraz gwarami Mundart des Kürzungsgebietes, Westkäslausch i Ostkäslausch zaliczanymi do dialektu dolnopruskiego. W odróżnieniu od mieszkańców sąsiednich Prus Górnych i Prus Dolnych oraz Mazur, dominującym wyznaniem mieszkańców biskupiej Warmii był katolicyzm. W Polsce określenie Warmiacy odnosi się przede wszystkim do polskojęzycznych mieszkańców południowej Warmii, którzy od XIV wieku zasiedlili ten teren, a od pokrewnej grupy etnicznej Mazurów odróżniali się odrębną gwarą warmińską oraz wyznawanym katolicyzmem (wśród Mazurów dominował luteranizm). Różnice między Warmiakami i Mazurami pogłębiły także podziały polityczne: Warmiacy od 1466 do 1772 roku mieszkali w należących do Polski Prusach Królewskich. Przed okresem rozbudzenia świadomości narodowej (koniec XIX i początek XX wieku) zarówno polskojęzyczni Warmiacy i Mazurzy, jak i niemieckojęzyczni mieszkańcy Prus Wschodnich uważali się zwykle za „tutejszych” lub ogólnie „Prusaków” (co nie oznaczało wówczas Niemców). Oddzielenie od innych zaborów oraz niewielkie zainteresowanie ze strony polskich działaczy niepodległościowych sprawiało, że Warmiacy zwykle nie czuli szczególnej więzi z Polską, co znacznie przyczyniło się do faktu, że podczas plebiscytu w 1920 roku zdecydowana większość Warmiaków opowiedziała się przeciwko przyłączeniu do Polski, a za pozostaniem w „Prusach”. Obecnie określenie „Warmiacy” jest w większości przypadków historyczne. Współcześnie ze względu na napływ nowej ludności (po 1945) i wyjazdy większości Warmiaków i Mazurów do RFN (czyli zanik odrębności kulturowo-religijnych) trudno jest mówić o grupie ludności wyróżniającej się językiem (gwarą), kulturą czy religią. Wraz z postępującymi procesami globalizacji i równoczesnym renesansem lokalności i regionalności można jednak obserwować silniejsze akcentowanie przeszłości Warmii i samookreślanie się współczesnych mieszkańców tego regionu jako Warmiaków. (pl) |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://archiwum.wbp.olsztyn.pl/publikacje/variart/variart032016.pdf |
| dbo:wikiPageID | 532998 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 2320 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1100423876 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Royal_Prussia dbc:Ethnic_groups_in_Poland dbr:Basic_Law_for_the_Federal_Republic_of_Germany dbr:Monastic_state_of_the_Teutonic_Knights dbr:Mazovia dbr:Lutheranism dbr:Warmia dbr:West_Germany dbr:Partitions_of_Poland dbr:Flight_and_expulsion_of_Germans_from_Poland_during_and_after_World_War_II dbr:Old_Prussians dbr:Roman_Catholic dbr:Teutonic_Order dbc:Prussia dbr:Poles dbr:Polish_language dbr:Polish–Lithuanian_Commonwealth dbr:Warmian_subdialect dbr:Mazurian_ethnic_group dbr:Kingdom_of_Prussia dbr:Nazi_Germany dbr:Olsztyn dbr:World_War_II dbr:Ducal_Prussia dbr:Bishopric_of_Warmia |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Distinguish dbt:Efn dbt:For dbt:Notelist dbt:Reflist dbt:Germany-hist-stub dbt:Poland-hist-stub dbt:Slavic_ethnic_groups |
| dct:subject | dbc:Ethnic_groups_in_Poland dbc:Prussia |
| rdf:type | owl:Thing |
| rdfs:comment | Warmians are a Polish ethnic group from Warmia. Most of them are Roman Catholic and speak in Warmian subdialect of Polish language. Between the 14th and 17th centuries, settlers from northern, Mazovia moved to former territories of Old Prussians, following conquests by the Teutonic Order, and the erection of the Monastic state of the Teutonic Knights. During World War II, the Warmiaks were persecuted by the Nazi German government, which wanted to erase all aspects of Polish culture and Polish language in Warmia. (en) Warmiacy – grupa etniczna mieszkańców Warmii, która ukształtowała się w okresie odrębności państwowej Warmii przed 1772 rokiem. Warmiacy z południa mówili po polsku, gwarą warmińską dialektu mazowieckiego, zaś Warmiacy z północy mówili po niemiecku, gwarą Breslausch dialektu wysokopruskiego oraz gwarami Mundart des Kürzungsgebietes, Westkäslausch i Ostkäslausch zaliczanymi do dialektu dolnopruskiego. W odróżnieniu od mieszkańców sąsiednich Prus Górnych i Prus Dolnych oraz Mazur, dominującym wyznaniem mieszkańców biskupiej Warmii był katolicyzm. (pl) |
| rdfs:label | Warmiacy (pl) Warmians (ethnic group) (en) |
| owl:differentFrom | dbr:Warmians |
| owl:sameAs | wikidata:Warmians (ethnic group) dbpedia-pl:Warmians (ethnic group) https://global.dbpedia.org/id/fkSx |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Warmians_(ethnic_group)?oldid=1100423876&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Warmians_(ethnic_group) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Warmiacy dbr:Warmiak dbr:Warmiaks |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:List_of_contemporary_ethnic_groups dbr:Unification_of_Germany dbr:Warmiacy dbr:Warmiak dbr:East_Prussia dbr:Prussia_(region) dbr:Kaliningrad_Oblast dbr:Warmian_subdialect dbr:Warmiaks |
| is dbp:ethnicity of | dbr:Warmian_subdialect |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Warmians_(ethnic_group) |