Miroslaw Loba | Adam Mickiewicz University in Poznań (original) (raw)
Papers by Miroslaw Loba
Studia Romanica Posnaniensia, 2017
The main goal of the study is to show the novelty of Cabanis's project. As a scientist, doctor an... more The main goal of the study is to show the novelty of Cabanis's project. As a scientist, doctor and philosopher, the author of Rapports du physique et du moral de l'homme attempts to find a new science called anthropology, based mostly on physiology. There is also a discussion of how sensations are transformed ("translated") into signs and ideas. In his dream of progress of human society, Cabanis has to navigate between the organic conception of the human being and vitalism, which can be seen as a critical approach to any scientific reductionism.
Face à l'homme, face à l'animal Penser l'écocritique avec Élisabeth de Fontenay Facing Man, Facin... more Face à l'homme, face à l'animal Penser l'écocritique avec Élisabeth de Fontenay Facing Man, Facing the Animal. Thinking Ecocriticism with Élisabeth de Fontenay The author seeks to relate the ideas of Élisabeth de Fontenay to what is now called an ecological turn in the humanities − particularly in literary studies − to see how the work and thought of the philosopher can accompany us in the exercise of ecocritical discourse on literature. Particular attention is paid to the reading of her book Gaspard de la nuit. Autobiographie de mon frère, which reveals human and animal fragility and invites the questioning of contemporary ecologically sensitive discourses.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Oct 22, 2018
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Jan 28, 2016
W myśli dwudziestowiecznej, naznaczonej podejrzeniem wobec religii i wierzeń, charakteryzującej s... more W myśli dwudziestowiecznej, naznaczonej podejrzeniem wobec religii i wierzeń, charakteryzującej się krytyką i demistyfikacją wszelkich iluzji, problem wiary został pozornie zamknięty i uznany za przynależny do epoki przednowoczesnej. Mistrzowie podejrzeń-Marks, Nietzsche i Freud-definitywnie odczarowali świat, zamykając go w ekonomicznych oraz społecznych ramach i granicach. W latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku Paul Ricoeur zastanawiał się, jaki rodzaj wiary zasługuje na przetrwanie po tych bezwzględnych krytykach? 1 Kwestia wiary nie cieszyła się ani specjalnym zainteresowaniem, ani zrozumieniem wśród większości pisarzy i artystów drugiej połowy XX wieku, nawet wśród tych, którzy rozczarowali się oświeceniową nowoczesnością. Rozważali ją jeszcze religioznawcy, filozofowie religii, a także ci, którzy ją jeszcze wyznawali i dla których była ona ważnym bądź budzącym wątpliwości doświadczeniem. Dlatego pewnym zaskoczeniem był "powrót religii" pod koniec dwudziestego wieku. Czy ów renesans postaw religijnych oznacza powrót wiary? Co dla filozofa, psychologa, socjologa oznacza dzisiaj "wierzyć"? Czym stała się wiara w naszych czasach? Czy jest tym samym, co dla Edyty Stein, niemieckiej Żydówki, która przeszła na katolicyzm? Pod koniec XX wieku, wraz z nasileniem się religijnych fundamentalizmów, ujawniło się wewnątrz nowoczesnej tradycji, czy może wśród tych,
Narracje o Zagładzie, Dec 29, 2017
Skojarzenie przemysłowego uboju zwierząt z Holokaustem pojawia się w refleksji humanistycznej zar... more Skojarzenie przemysłowego uboju zwierząt z Holokaustem pojawia się w refleksji humanistycznej zaraz po doświadczeniu okropności drugiej wojny światowej. Theodor W. Adorno posłużył się takim zestawieniem w 1950 roku w Minima moralia…, upatrując w drapieżności mieszczańskiego porządku źródło dziejowej katastrofy 1. Stwierdzenie to wpisuje się głęboko w powojenny klimat radykalnej krytyki tradycji humanistycznej. Humanizm został wówczas oskarżony o bliskie związki nie tylko z nieludzkim kapitalizmem i kolonializmem, ale i z faszyzmem, którego miałby być, według niektórych filozofów naszej epoki, szczególnym przedłużeniem 2. Zestawienie przez Adorna eksterminacji Żydów 1 "Wciąż spotykana formuła, że dzikusy, czarni, Japończycy przypominają zwierzęta, na przykład małpy, zawiera już klucz do pogromów. O możliwości pogromu przesądza chwila, gdy oko śmiertelnie zranionego zwierzęcia kieruje się na człowieka. Upór, z jakim człowiek odtrąca to spojrzenie-»przecież to tylko zwierzę«-powtarza się niepowstrzymanie w okrucieństwie wobec ludzi, kiedy to sprawcy wciąż na nowo muszą utwierdzać się w przekonaniu, że to »tylko zwierzę«, bo już gdy chodziło o zwierzę, nie byli tego całkiem pewni" (Th.W. Adorno: Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia. Przeł. M. Łukasiewicz. Kraków 1999, s. 120). Warto wspomnieć tutaj szczególną karierę innego przekładu tego zdania. Charles Patterson dokonał trawestacji wypowiedzi Adorna i sprowadził ją do formuły: "Auschwitz zaczyna się wszędzie tam, gdzie ktoś patrzy na rzeźnię i myśli: to tylko zwierzęta" (Ch. Patterson: Wieczna Treblinka.
Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016
A karol karp UniWerSytet Mikołaja kopernika W torUniU W pułapce historii? o relacji przeszłość/te... more A karol karp UniWerSytet Mikołaja kopernika W torUniU W pułapce historii? o relacji przeszłość/teraźniejszość/przyszłość w twórczości Carmine abatego Problemy z klasyfikacją D yskusje o "przynależności literackiej" Carmine abatego (1954) toczą się w środowisku badaczy współczesnej literatury włoskiej już od jakiegoś czasu. Martine Bovo romoeuf (2006: 243) w odniesieniu do biografii oraz twórczości pisarza określa go mianem "autora nietypowego". abate, członek społeczności włosko-albańskiej, przyszedł na świat w Carfizzi-niewielkiej miejscowości położonej w słonecznej kalabrii. Wziąwszy pod uwagę jedynie kryterium pochodzenia, można by go uznać za pisarza arbëresh. takie podejście nie wydaje się jednak trafne z co najmniej dwóch powodów. Pierwszy dotyczy narzędzia ekspresji literackiej. W przeciwieństwie do typowych autorów reprezentujących literaturę swoich korzeni (por. Berisha, 1999), takich jak np. znany dushko Vetmo (1914) czy Pino Cacozza (1957), abate tworzy w języku włoskim. drugi powód jest związany z poruszaną tematyką, oscylującą wokół ogólnie pojętej migracji. Jego utwory odzwierciedlają, w perspektywie diachronicznej, tułaczkę przodków ludu arbëresh, ale też ukazują problemy natury ekonomiczno-socjologicznej, z którymi przedstawiciele tego ludu są zmuszeni zmagać się obecnie. refleksja o zjawisku migracji oraz niewłoskie korzenie skłaniają do identyfikowania abatego z literaturą migracyjną, prądem, którego początek-zdaniem armanda gnisciego (2003), najbardziej znanego badacza tematyki-wyznaczają lata 90. XX w. należy również wziąć pod uwagę to, iż Pasquino Crupi (1997) w Historii literatury kalabryjskiej poświęca abatemu rozdział i zalicza go tym samym do grona pisarzy typowo włoskich.
* « Formy życia, formy literatury » (0237/NPRH4/H2b/83/2016) ; le programme est financé par le Mi... more * « Formy życia, formy literatury » (0237/NPRH4/H2b/83/2016) ; le programme est financé par le Ministère de Science et de l'Enseignement Supérieur polonais. * * * Nous remercions tous les auteurs d'avoir accepté de contribuer à cette publication et tenons à exprimer notre gratitude à Ewa Łukaszyk, pour sa lecture précieuse et bienveillante qui nous a aidés à préparer cet ouvrage.
Rousseau et Diderot: traduire, interpréter, connaître, 2016
Studia Romanica Posnaniensia, Dec 2, 2022
This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The... more This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The author seeks to show the Leopardian environment as a place where history, nature and the cosmos intersect. The immensity and simultaneity of these three elements determines the way the lyric subject inhabits the world. Leopardi's poetic focus is on his painful experience of the environment, which remains an indifferent and destructive agent. The poet deconstructs classical and romantic models of nature and culture by appealing to the aesthetics of the sublime, which unlike Kant is not the means of understanding but the way to experience the planetary character of existence.
Studia Romanica Posnaniensia, 2022
This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The... more This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The author seeks to show the Leopardian environment as a place where history, nature and the cosmos intersect. The immensity and simultaneity of these three elements determines the way the lyric subject inhabits the world. Leopardi's poetic focus is on his painful experience of the environment, which remains an indifferent and destructive agent. The poet deconstructs classical and romantic models of nature and culture by appealing to the aesthetics of the sublime, which unlike Kant is not the means of understanding but the way to experience the planetary character of existence.
Le Centre pour la Communication Scientifique Directe - HAL - SHS, 2017
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, 2015
Książka Wokół narracyjnego zwrotu 1 Mirosława Loby jest zbiorem dwunastu szkiców zorganizowanych ... more Książka Wokół narracyjnego zwrotu 1 Mirosława Loby jest zbiorem dwunastu szkiców zorganizowanych w trzy części, odpowiednio: "Narracja, historia i formy", "Narracje i fantazmaty" oraz "Od narracji do literatury". Tytułowemu określeniu "wokół" można nadać dwie wykładnie, dwie dynamiki: do-i odśrodkową. Zgodnie z tą pierwszą, zwrot narracyjny stanowi centrum, ku któremu grawitują poszczególne teksty, wnosząc zarazem swój wkład w jego istotę; zgodnie z drugą-teksty te są niejako produktem promieniowania owego zwrotu, wychodzą od niego ku innym kierunkom. Myślę, że omawianemu przypadkowi bliższa jest ta druga optyka-narracja stanowi dla Loby furtkę, punkt wyjścia przy rozważaniu takich zagadnień, jak: fikcja, historia, pamięć (pojawiające się w części pierwszej), gry (zarówno ludyczne, jak i komputerowe, a także gry literackie), fantazmaty, ideologia, psyche jednostki (kluczowe dla części drugiej), a nawet polityka czy marketing (przypadek rozdziału poświęconego storytellingowi). Przy czym autor stara się nigdy nie tracić kontaktu z podstawową kulturową domeną narracyjną, to jest literaturą. Niezwykle istotny jest też podtytuł książki-"Szkice krytyczne". Sugeruje on, co znajduje odzwierciedlenie w treści, że nie mamy tu do czynienia z kolejną rekapitulacją i reprodukcją obiegowych poglądów na temat narracji (tych samych, które stoją u podstaw surowo przez autora ocenionego intratnego wykorzystania dorobku teorii narracyjnych w marketingu i kam-________________
Littérature française et savoirs biologiques au XIXe siècle, Nov 18, 2019
Balzac et la pensée sur la vie dans La Physiologie du mariage et dans La Femme de trente ans Les ... more Balzac et la pensée sur la vie dans La Physiologie du mariage et dans La Femme de trente ans Les écrivains qui se sont occupés avec quelque profondeur, de l'analyse des idées, de celle du langage, ou des autres signes qui les représentent, et des principes de la morale privée ou publique, ont presque tous senti cette nécessité de se diriger, dans leurs recherches, d'après la connaissance de la nature humaine physique. 1 La monumentale Comédie humaine d'Honoré de Balzac, considérée comme le portrait de la société française post-révolutionnaire et post-napoléonienne, n'est ni une unité ni une totalité. Les romans balzaciens se réapproprient différents langages et différents types de savoirs et de sciences, comme le romancier l'explique lui-même dans l'Avant-propos de sa somme romanesque. Si Balzac reste avant tout écrivain, pour expliquer les vies et les destins de ses personnages, il n'hésitera jamais à convoquer la physionomie, la médecine, l'économie et la sociologie, 2 les sciences reconnues, accréditées, et les savoirs qui aujourd'hui ne seraient jamais désignés comme scientifiques (le magnétisme). Lecteur ou simplement observateur de Cabanis et de Barthez, ami de Geoffroy Saint-Hilaire, l'auteur du Père Goriot regarde aussi vers l'histoire naturelle, vers les sciences du vivant qui émergent à la fin des Lumières et qui s'épanouiront au cours du XIX e siècle. En cette période de mutation épistémologique profonde, la notion de vie se trouve au coeur des débats philosophiques et scientifiques. Son approche traditionnelle et morale, toujours attestée par les dictionnaires, s'expose toutefois aux critiques de la science et à partir de ce moment-là sa signification sera soumise à un constant questionnement. Dans les oeuvres de Balzac, profondément enracinées dans la tradition moraliste et vitaliste, des traces de ces changements se laissent aussi observer. Rappelons que le vitalisme de la fin du XVIII e et du début du XIX e siècle reste une pensée à la fois scientifique et philosophique qui prépare l'irruption imminente des sciences du vivant et de la biologie. 3 Il est farouchement contraire Open Access.
Narracje o Zagładzie, 2017
The Shoah, the Sacrifice, and the Animal in Elisabeth de Fontenay’s Thought The article aims at ... more The Shoah, the Sacrifice, and the Animal in Elisabeth de Fontenay’s Thought
The article aims at presenting the views of a French philosopher Elisabeth de Fontanay on the issue of proximity between the Shoah and the inhuman, industrial treatment of animals.
The author not only explains the history of such a contextualisation of the problem, but also tackles the question of the meaning of a sacrifice, which is a term often used to define both the extermination of the Jews and the mass animal slaughter.
Key words: Elisabeth de Fontenay, Shoah, sacrifice, animals, mass slaughter
by Piotr Sadzik, Agata Bielik-Robson, Michał Koza, Ewelina Chwiejda, Krzysztof Hoffmann, Przemyslaw Tacik, Piotr Sawczyński, Urszula Idziak, Michał Krzykawski, Miroslaw Loba, Barbara Brzezicka, and Borys Szumański
Widma Derridy, red. A. Bielik-Robson, P. Sadzik, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa, 2018
Studia Romanica Posnaniensia, 2017
The main goal of the study is to show the novelty of Cabanis's project. As a scientist, doctor an... more The main goal of the study is to show the novelty of Cabanis's project. As a scientist, doctor and philosopher, the author of Rapports du physique et du moral de l'homme attempts to find a new science called anthropology, based mostly on physiology. There is also a discussion of how sensations are transformed ("translated") into signs and ideas. In his dream of progress of human society, Cabanis has to navigate between the organic conception of the human being and vitalism, which can be seen as a critical approach to any scientific reductionism.
Face à l'homme, face à l'animal Penser l'écocritique avec Élisabeth de Fontenay Facing Man, Facin... more Face à l'homme, face à l'animal Penser l'écocritique avec Élisabeth de Fontenay Facing Man, Facing the Animal. Thinking Ecocriticism with Élisabeth de Fontenay The author seeks to relate the ideas of Élisabeth de Fontenay to what is now called an ecological turn in the humanities − particularly in literary studies − to see how the work and thought of the philosopher can accompany us in the exercise of ecocritical discourse on literature. Particular attention is paid to the reading of her book Gaspard de la nuit. Autobiographie de mon frère, which reveals human and animal fragility and invites the questioning of contemporary ecologically sensitive discourses.
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Oct 22, 2018
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, Jan 28, 2016
W myśli dwudziestowiecznej, naznaczonej podejrzeniem wobec religii i wierzeń, charakteryzującej s... more W myśli dwudziestowiecznej, naznaczonej podejrzeniem wobec religii i wierzeń, charakteryzującej się krytyką i demistyfikacją wszelkich iluzji, problem wiary został pozornie zamknięty i uznany za przynależny do epoki przednowoczesnej. Mistrzowie podejrzeń-Marks, Nietzsche i Freud-definitywnie odczarowali świat, zamykając go w ekonomicznych oraz społecznych ramach i granicach. W latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku Paul Ricoeur zastanawiał się, jaki rodzaj wiary zasługuje na przetrwanie po tych bezwzględnych krytykach? 1 Kwestia wiary nie cieszyła się ani specjalnym zainteresowaniem, ani zrozumieniem wśród większości pisarzy i artystów drugiej połowy XX wieku, nawet wśród tych, którzy rozczarowali się oświeceniową nowoczesnością. Rozważali ją jeszcze religioznawcy, filozofowie religii, a także ci, którzy ją jeszcze wyznawali i dla których była ona ważnym bądź budzącym wątpliwości doświadczeniem. Dlatego pewnym zaskoczeniem był "powrót religii" pod koniec dwudziestego wieku. Czy ów renesans postaw religijnych oznacza powrót wiary? Co dla filozofa, psychologa, socjologa oznacza dzisiaj "wierzyć"? Czym stała się wiara w naszych czasach? Czy jest tym samym, co dla Edyty Stein, niemieckiej Żydówki, która przeszła na katolicyzm? Pod koniec XX wieku, wraz z nasileniem się religijnych fundamentalizmów, ujawniło się wewnątrz nowoczesnej tradycji, czy może wśród tych,
Narracje o Zagładzie, Dec 29, 2017
Skojarzenie przemysłowego uboju zwierząt z Holokaustem pojawia się w refleksji humanistycznej zar... more Skojarzenie przemysłowego uboju zwierząt z Holokaustem pojawia się w refleksji humanistycznej zaraz po doświadczeniu okropności drugiej wojny światowej. Theodor W. Adorno posłużył się takim zestawieniem w 1950 roku w Minima moralia…, upatrując w drapieżności mieszczańskiego porządku źródło dziejowej katastrofy 1. Stwierdzenie to wpisuje się głęboko w powojenny klimat radykalnej krytyki tradycji humanistycznej. Humanizm został wówczas oskarżony o bliskie związki nie tylko z nieludzkim kapitalizmem i kolonializmem, ale i z faszyzmem, którego miałby być, według niektórych filozofów naszej epoki, szczególnym przedłużeniem 2. Zestawienie przez Adorna eksterminacji Żydów 1 "Wciąż spotykana formuła, że dzikusy, czarni, Japończycy przypominają zwierzęta, na przykład małpy, zawiera już klucz do pogromów. O możliwości pogromu przesądza chwila, gdy oko śmiertelnie zranionego zwierzęcia kieruje się na człowieka. Upór, z jakim człowiek odtrąca to spojrzenie-»przecież to tylko zwierzę«-powtarza się niepowstrzymanie w okrucieństwie wobec ludzi, kiedy to sprawcy wciąż na nowo muszą utwierdzać się w przekonaniu, że to »tylko zwierzę«, bo już gdy chodziło o zwierzę, nie byli tego całkiem pewni" (Th.W. Adorno: Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia. Przeł. M. Łukasiewicz. Kraków 1999, s. 120). Warto wspomnieć tutaj szczególną karierę innego przekładu tego zdania. Charles Patterson dokonał trawestacji wypowiedzi Adorna i sprowadził ją do formuły: "Auschwitz zaczyna się wszędzie tam, gdzie ktoś patrzy na rzeźnię i myśli: to tylko zwierzęta" (Ch. Patterson: Wieczna Treblinka.
Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016
A karol karp UniWerSytet Mikołaja kopernika W torUniU W pułapce historii? o relacji przeszłość/te... more A karol karp UniWerSytet Mikołaja kopernika W torUniU W pułapce historii? o relacji przeszłość/teraźniejszość/przyszłość w twórczości Carmine abatego Problemy z klasyfikacją D yskusje o "przynależności literackiej" Carmine abatego (1954) toczą się w środowisku badaczy współczesnej literatury włoskiej już od jakiegoś czasu. Martine Bovo romoeuf (2006: 243) w odniesieniu do biografii oraz twórczości pisarza określa go mianem "autora nietypowego". abate, członek społeczności włosko-albańskiej, przyszedł na świat w Carfizzi-niewielkiej miejscowości położonej w słonecznej kalabrii. Wziąwszy pod uwagę jedynie kryterium pochodzenia, można by go uznać za pisarza arbëresh. takie podejście nie wydaje się jednak trafne z co najmniej dwóch powodów. Pierwszy dotyczy narzędzia ekspresji literackiej. W przeciwieństwie do typowych autorów reprezentujących literaturę swoich korzeni (por. Berisha, 1999), takich jak np. znany dushko Vetmo (1914) czy Pino Cacozza (1957), abate tworzy w języku włoskim. drugi powód jest związany z poruszaną tematyką, oscylującą wokół ogólnie pojętej migracji. Jego utwory odzwierciedlają, w perspektywie diachronicznej, tułaczkę przodków ludu arbëresh, ale też ukazują problemy natury ekonomiczno-socjologicznej, z którymi przedstawiciele tego ludu są zmuszeni zmagać się obecnie. refleksja o zjawisku migracji oraz niewłoskie korzenie skłaniają do identyfikowania abatego z literaturą migracyjną, prądem, którego początek-zdaniem armanda gnisciego (2003), najbardziej znanego badacza tematyki-wyznaczają lata 90. XX w. należy również wziąć pod uwagę to, iż Pasquino Crupi (1997) w Historii literatury kalabryjskiej poświęca abatemu rozdział i zalicza go tym samym do grona pisarzy typowo włoskich.
* « Formy życia, formy literatury » (0237/NPRH4/H2b/83/2016) ; le programme est financé par le Mi... more * « Formy życia, formy literatury » (0237/NPRH4/H2b/83/2016) ; le programme est financé par le Ministère de Science et de l'Enseignement Supérieur polonais. * * * Nous remercions tous les auteurs d'avoir accepté de contribuer à cette publication et tenons à exprimer notre gratitude à Ewa Łukaszyk, pour sa lecture précieuse et bienveillante qui nous a aidés à préparer cet ouvrage.
Rousseau et Diderot: traduire, interpréter, connaître, 2016
Studia Romanica Posnaniensia, Dec 2, 2022
This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The... more This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The author seeks to show the Leopardian environment as a place where history, nature and the cosmos intersect. The immensity and simultaneity of these three elements determines the way the lyric subject inhabits the world. Leopardi's poetic focus is on his painful experience of the environment, which remains an indifferent and destructive agent. The poet deconstructs classical and romantic models of nature and culture by appealing to the aesthetics of the sublime, which unlike Kant is not the means of understanding but the way to experience the planetary character of existence.
Studia Romanica Posnaniensia, 2022
This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The... more This article examines the representation of the environment in the Canti by Giacomo Leopardi. The author seeks to show the Leopardian environment as a place where history, nature and the cosmos intersect. The immensity and simultaneity of these three elements determines the way the lyric subject inhabits the world. Leopardi's poetic focus is on his painful experience of the environment, which remains an indifferent and destructive agent. The poet deconstructs classical and romantic models of nature and culture by appealing to the aesthetics of the sublime, which unlike Kant is not the means of understanding but the way to experience the planetary character of existence.
Le Centre pour la Communication Scientifique Directe - HAL - SHS, 2017
Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein, 2015
Książka Wokół narracyjnego zwrotu 1 Mirosława Loby jest zbiorem dwunastu szkiców zorganizowanych ... more Książka Wokół narracyjnego zwrotu 1 Mirosława Loby jest zbiorem dwunastu szkiców zorganizowanych w trzy części, odpowiednio: "Narracja, historia i formy", "Narracje i fantazmaty" oraz "Od narracji do literatury". Tytułowemu określeniu "wokół" można nadać dwie wykładnie, dwie dynamiki: do-i odśrodkową. Zgodnie z tą pierwszą, zwrot narracyjny stanowi centrum, ku któremu grawitują poszczególne teksty, wnosząc zarazem swój wkład w jego istotę; zgodnie z drugą-teksty te są niejako produktem promieniowania owego zwrotu, wychodzą od niego ku innym kierunkom. Myślę, że omawianemu przypadkowi bliższa jest ta druga optyka-narracja stanowi dla Loby furtkę, punkt wyjścia przy rozważaniu takich zagadnień, jak: fikcja, historia, pamięć (pojawiające się w części pierwszej), gry (zarówno ludyczne, jak i komputerowe, a także gry literackie), fantazmaty, ideologia, psyche jednostki (kluczowe dla części drugiej), a nawet polityka czy marketing (przypadek rozdziału poświęconego storytellingowi). Przy czym autor stara się nigdy nie tracić kontaktu z podstawową kulturową domeną narracyjną, to jest literaturą. Niezwykle istotny jest też podtytuł książki-"Szkice krytyczne". Sugeruje on, co znajduje odzwierciedlenie w treści, że nie mamy tu do czynienia z kolejną rekapitulacją i reprodukcją obiegowych poglądów na temat narracji (tych samych, które stoją u podstaw surowo przez autora ocenionego intratnego wykorzystania dorobku teorii narracyjnych w marketingu i kam-________________
Littérature française et savoirs biologiques au XIXe siècle, Nov 18, 2019
Balzac et la pensée sur la vie dans La Physiologie du mariage et dans La Femme de trente ans Les ... more Balzac et la pensée sur la vie dans La Physiologie du mariage et dans La Femme de trente ans Les écrivains qui se sont occupés avec quelque profondeur, de l'analyse des idées, de celle du langage, ou des autres signes qui les représentent, et des principes de la morale privée ou publique, ont presque tous senti cette nécessité de se diriger, dans leurs recherches, d'après la connaissance de la nature humaine physique. 1 La monumentale Comédie humaine d'Honoré de Balzac, considérée comme le portrait de la société française post-révolutionnaire et post-napoléonienne, n'est ni une unité ni une totalité. Les romans balzaciens se réapproprient différents langages et différents types de savoirs et de sciences, comme le romancier l'explique lui-même dans l'Avant-propos de sa somme romanesque. Si Balzac reste avant tout écrivain, pour expliquer les vies et les destins de ses personnages, il n'hésitera jamais à convoquer la physionomie, la médecine, l'économie et la sociologie, 2 les sciences reconnues, accréditées, et les savoirs qui aujourd'hui ne seraient jamais désignés comme scientifiques (le magnétisme). Lecteur ou simplement observateur de Cabanis et de Barthez, ami de Geoffroy Saint-Hilaire, l'auteur du Père Goriot regarde aussi vers l'histoire naturelle, vers les sciences du vivant qui émergent à la fin des Lumières et qui s'épanouiront au cours du XIX e siècle. En cette période de mutation épistémologique profonde, la notion de vie se trouve au coeur des débats philosophiques et scientifiques. Son approche traditionnelle et morale, toujours attestée par les dictionnaires, s'expose toutefois aux critiques de la science et à partir de ce moment-là sa signification sera soumise à un constant questionnement. Dans les oeuvres de Balzac, profondément enracinées dans la tradition moraliste et vitaliste, des traces de ces changements se laissent aussi observer. Rappelons que le vitalisme de la fin du XVIII e et du début du XIX e siècle reste une pensée à la fois scientifique et philosophique qui prépare l'irruption imminente des sciences du vivant et de la biologie. 3 Il est farouchement contraire Open Access.
Narracje o Zagładzie, 2017
The Shoah, the Sacrifice, and the Animal in Elisabeth de Fontenay’s Thought The article aims at ... more The Shoah, the Sacrifice, and the Animal in Elisabeth de Fontenay’s Thought
The article aims at presenting the views of a French philosopher Elisabeth de Fontanay on the issue of proximity between the Shoah and the inhuman, industrial treatment of animals.
The author not only explains the history of such a contextualisation of the problem, but also tackles the question of the meaning of a sacrifice, which is a term often used to define both the extermination of the Jews and the mass animal slaughter.
Key words: Elisabeth de Fontenay, Shoah, sacrifice, animals, mass slaughter
by Piotr Sadzik, Agata Bielik-Robson, Michał Koza, Ewelina Chwiejda, Krzysztof Hoffmann, Przemyslaw Tacik, Piotr Sawczyński, Urszula Idziak, Michał Krzykawski, Miroslaw Loba, Barbara Brzezicka, and Borys Szumański
Widma Derridy, red. A. Bielik-Robson, P. Sadzik, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa, 2018