uğur gürsu | Istanbul University (original) (raw)
Uploads
Papers by uğur gürsu
Kazak Atasözlerinde Yer Alan Söz Sanatları, 2024
DergiPark (Istanbul University), Sep 24, 2012
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, Dec 23, 2011
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, 2011
Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ... more Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ve siirlerinin yani sira Kazak folkloruyla ilgili arastirmalari da bulunan yazarin en onemli eserlerinden biri “Botagoz” adli romanidir. Bu makalede Sebit Mukanov’un yasami ve eserleri hakkinda bilgi verildikten sonra, tarafimizdan Turkiye Turkcesine aktarilmis olan “Botagoz”un dil ozelliklerinden bahsedilecektir.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, 2009
Bu bibliyografya denemesinde Kazak Türkçesindeki atasözleriyle ilgili olarak Türkiye'de ve Kazaki... more Bu bibliyografya denemesinde Kazak Türkçesindeki atasözleriyle ilgili olarak Türkiye'de ve Kazakistan'da yapılmış olan kitap, tez, makale ve derleme gibi konuyla doğrudan ilintili çalışmalarla birlikte, edebiyat tarihleri ve sözlükler gibi yardımcı kaynaklar da dâhil edilmiştir. Bibliyografyada yer verilen çalışmalar yazarlarının isimlerine göre alfabetik olarak sıralanmıştır.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, 2011
Türkçe ile Farsça arasındaki etkileşim yüzyıllara dayanmaktadır, bu etkileşim sonucunda Türkçeye ... more Türkçe ile Farsça arasındaki etkileşim yüzyıllara dayanmaktadır, bu etkileşim sonucunda Türkçeye pek çok Farsça kelimenin yanısıra, bazı Farsça ekler ve ek vazifesinde kullanılan emir gövdeleri de girmiştir. Makalemizde bu eklerin ve emir gövdelerinin Kazak Türkçesindeki durumu ele alınmaktadır. Farsça unsurların Kazak Türkçesine geçiş sürecinde geçirdikleri anlam ve biçim değişiklikleri çalışmamızda ortaya konmaktadır.
Türk Dünyası Araştırmaları, Apr 30, 2022
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿal... more Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem'de, her birinin kendine has bir tabiatı bulunan gök cisimlerinin kırânât temelli çeşitli birleşme, karşılaşma ve konumlanmaları sebebiyle ortaya çıkması muhtemel evrensel boyuttaki olay ve durumlar anlatılmaktadır. Bu çalışmada Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem adlı eserde yer alan ilm-i ahkâm-ı nücûm terimleri, terimlerin anlamları ve metin içindeki kullanımları gösterilmiştir. Alfabetik sıraya göre düzenlenen sözlük maddeleri anlamlandırıldıktan sonra terimler metin içinden örneklendirilmiştir.
Sebit Mukanov Kazak edebiyatının 20. yüzyıldaki en önemli temsilcilerinden biridir. Romanlarının ... more Sebit Mukanov Kazak edebiyatının 20. yüzyıldaki en önemli temsilcilerinden biridir. Romanlarının ve şiirlerinin yanı sıra Kazak folkloruyla ilgili araştırmaları da bulunan yazarın en önemli eserlerinden biri "Botagöz" adlı romanıdır. Bu makalede Sebit Mukanov'un yaşamı ve eserleri hakkında bilgi verildikten sonra, tarafımızdan Türkiye Türkçesine aktarılmış olan "Botagöz"ün dil özelliklerinden bahsedilecektir.
Türk Dünyası Araştırmaları
Türk Dünyası Araştırmaları, 2022
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿal... more Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem'de, her birinin kendine has bir tabiatı bulunan gök cisimlerinin kırânât temelli çeşitli birleşme, karşılaşma ve konumlanmaları sebebiyle ortaya çıkması muhtemel evrensel boyuttaki olay ve durumlar anlatılmaktadır. Bu çalışmada Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem adlı eserde yer alan ilm-i ahkâm-ı nücûm terimleri, terimlerin anlamları ve metin içindeki kullanımları gösterilmiştir. Alfabetik sıraya göre düzenlenen sözlük maddeleri anlamlandırıldıktan sonra terimler metin içinden örneklendirilmiştir.
Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ... more Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ve siirlerinin yani sira Kazak folkloruyla ilgili arastirmalari da bulunan yazarin en onemli eserlerinden biri “Botagoz” adli romanidir. Bu makalede Sebit Mukanov’un yasami ve eserleri hakkinda bilgi verildikten sonra, tarafimizdan Turkiye Turkcesine aktarilmis olan “Botagoz”un dil ozelliklerinden bahsedilecektir.
Hukumdarligin ilahi kokene dayandigi gorusu Eskicag’a dayanmakta ve gunumuzde bile degisik biciml... more Hukumdarligin ilahi kokene dayandigi gorusu Eskicag’a dayanmakta ve gunumuzde bile degisik bicimlerde varligini korumaktadir. Hukumdarlikla ilgili bu anlayis evrensel nitelik tasimaktadir ve bunun izlerini edebi eserlerde de gorebilmekteyiz.Bu makalede 15. yuzyil sonlarinda Tursun Beg tarafindan yazilmis olan ve Fatih Sultan Mehmet’in siyasi ve askeri faaliyetlerinin anlatildigi “Târih-i Ebu’l-Feth” adli eserde hukumdarlik anlayisinin yansimalarina goz atacagiz. Ayrica, idealize edilmis hukumdarlik anlayisinin karsisinda bulunan dusman hukumdarlar ve topluluklarla ilgili ifadeleri saptamaya calisacagiz
Bu bibliyografya denemesinde Kazak Turkcesindeki atasozleriyle ilgili olarak Turkiye'de ve Ka... more Bu bibliyografya denemesinde Kazak Turkcesindeki atasozleriyle ilgili olarak Turkiye'de ve Kazakistan'da yapilmis olan kitap, tez, makale ve derleme gibi konuyla dogrudan ilintili calismalarla birlikte, edebiyat tarihleri ve sozlukler gibi yardimci kaynaklar da dâhil edilmistir. Bibliyografyada yer verilen calismalar yazarlarinin isimlerine gore alfabetik olarak siralanmistir. Anahtar Sozcukler: Kazak Turkcesi, Atasozu, Makal-metel, Bibliyografya. ABSTRACT In this bibliography there is a list of studies such as books, thesis, articles and compilations about Kazakh proverbs prepared both in Turkey and Kazakshtan. In addition to these primary resources, literary histories and dictionaries are also included. The items are listed according to the names of writers in the bibliography. Keywords: Kazakh Turkish, Proverbs, Makal-metel, Bibliography.
Turkce ile Farsca arasindaki etkilesim yuzyillara dayanmaktadir, bu etkilesim sonucunda Turkceye ... more Turkce ile Farsca arasindaki etkilesim yuzyillara dayanmaktadir, bu etkilesim sonucunda Turkceye pek cok Farsca kelimenin yanisira, bazi Farsca ekler ve ek vazifesinde kullanilan emir govdeleri de girmistir. Makalemizde bu eklerin ve emir govdelerinin Kazak Turkcesindeki durumu ele alinmaktadir. Farsca unsurlarin Kazak Turkcesine gecis surecinde gecirdikleri anlam ve bicim degisiklikleri calismamizda ortaya konmaktadir. Anahtar Sozcukler: Kazak Turkcesi, Farsca Onekler, Farsca Sonekler, Farsca Emir Govdeleri, Soz Varligi. ABSTRACT The interaction between Persian and Turkish has taken place for centuries; as a result of this interaction Turkish borrowed some Persian affixes and imperative forms that are used as affixes as well as a lot of Persian words. In this article, the use of these affixes and imperative forms used in Kazakh Turkish are examined. Semantic and morphological changes that Persian elements undergo in their transition process to Kazakh Turkish are handled in our stud...
Özet: Tuhfe olarak adlandırılan iki ve üç dilli manzum lügatler Anadolu sahasında 14. yüzyıldan i... more Özet:
Tuhfe olarak adlandırılan iki ve üç dilli manzum lügatler Anadolu sahasında 14. yüzyıldan itibaren görülmektedir. 19. yüzyılın sonlarına kadar uzanan bu geleneğin son temsilcilerinden olan Tuhfe-i Sabrî an Lisân-ı Bulgarî bilinen tek manzum Bulgarca-Türkçe sözlük olma özelliğini taĢımaktadır. Sözlükte 2000 civarında Türkçe kelimenin Bulgarca karĢılıkları verilmiştir.
Bu çalıĢmada öncelikle Tuhfe-i Sabrî‘nin içerik, dil ve imla özelliklerinden bahsedilecek ve sonrasında sözlükten alınan örnek metne yer verilecektir.
ÇalıĢmamızın amacı eseri Türk ve Bulgar dilleri üzerinde çalıĢan akademisyenlere tanıtmak ve gelecekteki çalıĢmalar için temel teĢkil etmektir.
Anahtar Kelimeler: Mehmed Sabrî, Tuhfe-i Sabrî an Lisân-ı Bulgarî, Bulgarca-Türkçe manzum sözlük, tuhfe.
Summary:
Dictionaries in verse with two or three languages have been seen in Anatolian area since the 14th. century. As we know, Tuhfe-i Sabrî an Lîsân-ı Bulgarî is the only Bulgarian-Turkish dictionary in verse. It is one of the last representatives of the tuhfe tradition which reached the end of the 19th. century. In the dictionary there are about 2000 Turkish words and their Bulgarian counterparts. In this study, we will talk about the content, language features and orthography of Tuhfe-i Sabrî and we will give a sample text from the dictionary. The goal of our study is to present the work to the academics who study Turkish and Bulgarian languages and to establish a base for the future researches. Keywords: Mehmed Sabrî, Tuhfe-i Sabrî an Lisân-ı Bulgarî, Bulgarian-Turkish dictionary in verse, tuhfe.
Türk Dünyası Araştırmaları Sayı: 209, Apr 2014
Öz Balkanlar'da beş yüzyıla yaklaşan Türk hakimiyetinin en önemli etkilerinden biri Alhamiyado ed... more Öz Balkanlar'da beş yüzyıla yaklaşan Türk hakimiyetinin en önemli etkilerinden biri Alhamiyado edebiyatının ortaya çıkışıdır. Balkan milletlerinin kendi dillerinde ve Arap alfabesini kullanarak oluşturdukları Alhamiyado edebiyatında Türkçenin bu diller üzerindeki tesiri açıkça görülmektedir. Makalemizde 19. yüzyılda Abdulvehhâb Jepçevî tarafından kaleme alınmış Boşnakça ilmihalde görülen Türkçe kelime ve ekleri tespit ederek incelemeye çalışacağız. Anahtar kelimeler: Alhamiyado Edebiyatı, Boşnakçadaki Türkçe Kelimeler, Kitâb-ı Bosnevî İlmihâl, Abdulvehhâb Jepçevî.
Türk Dünyası Araştırmaları Sayı: 207, Dec 2013
Lügat-i Bulgarî is an anonymous dictionary and conversation book written in the beginning of the ... more Lügat-i Bulgarî is an anonymous dictionary and conversation book written in the beginning of the 19th century in Skopje. Vocabulary in the work is not listed alphabetically or thematically. Turkish words and the phonological phenomena seen among them have great importance for the studies on the Balkan dialects of Turkish. In this article we will try to give general information about Lügat-i Bulgarî and to determine phonological processes in the book.
![Research paper thumbnail of XVI. Yüzyıla Ait Anonim Osmanlı Tarihi [An Anonymous Ottoman Chronicle from the 16th Century]](https://attachments.academia-assets.com/32321930/thumbnails/1.jpg)
](Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005
Kazak Atasözlerinde Yer Alan Söz Sanatları, 2024
DergiPark (Istanbul University), Sep 24, 2012
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, Dec 23, 2011
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, 2011
Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ... more Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ve siirlerinin yani sira Kazak folkloruyla ilgili arastirmalari da bulunan yazarin en onemli eserlerinden biri “Botagoz” adli romanidir. Bu makalede Sebit Mukanov’un yasami ve eserleri hakkinda bilgi verildikten sonra, tarafimizdan Turkiye Turkcesine aktarilmis olan “Botagoz”un dil ozelliklerinden bahsedilecektir.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, 2009
Bu bibliyografya denemesinde Kazak Türkçesindeki atasözleriyle ilgili olarak Türkiye'de ve Kazaki... more Bu bibliyografya denemesinde Kazak Türkçesindeki atasözleriyle ilgili olarak Türkiye'de ve Kazakistan'da yapılmış olan kitap, tez, makale ve derleme gibi konuyla doğrudan ilintili çalışmalarla birlikte, edebiyat tarihleri ve sözlükler gibi yardımcı kaynaklar da dâhil edilmiştir. Bibliyografyada yer verilen çalışmalar yazarlarının isimlerine göre alfabetik olarak sıralanmıştır.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi türk dili ve edebiyatı dergisi, 2011
Türkçe ile Farsça arasındaki etkileşim yüzyıllara dayanmaktadır, bu etkileşim sonucunda Türkçeye ... more Türkçe ile Farsça arasındaki etkileşim yüzyıllara dayanmaktadır, bu etkileşim sonucunda Türkçeye pek çok Farsça kelimenin yanısıra, bazı Farsça ekler ve ek vazifesinde kullanılan emir gövdeleri de girmiştir. Makalemizde bu eklerin ve emir gövdelerinin Kazak Türkçesindeki durumu ele alınmaktadır. Farsça unsurların Kazak Türkçesine geçiş sürecinde geçirdikleri anlam ve biçim değişiklikleri çalışmamızda ortaya konmaktadır.
Türk Dünyası Araştırmaları, Apr 30, 2022
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿal... more Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem'de, her birinin kendine has bir tabiatı bulunan gök cisimlerinin kırânât temelli çeşitli birleşme, karşılaşma ve konumlanmaları sebebiyle ortaya çıkması muhtemel evrensel boyuttaki olay ve durumlar anlatılmaktadır. Bu çalışmada Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem adlı eserde yer alan ilm-i ahkâm-ı nücûm terimleri, terimlerin anlamları ve metin içindeki kullanımları gösterilmiştir. Alfabetik sıraya göre düzenlenen sözlük maddeleri anlamlandırıldıktan sonra terimler metin içinden örneklendirilmiştir.
Sebit Mukanov Kazak edebiyatının 20. yüzyıldaki en önemli temsilcilerinden biridir. Romanlarının ... more Sebit Mukanov Kazak edebiyatının 20. yüzyıldaki en önemli temsilcilerinden biridir. Romanlarının ve şiirlerinin yanı sıra Kazak folkloruyla ilgili araştırmaları da bulunan yazarın en önemli eserlerinden biri "Botagöz" adlı romanıdır. Bu makalede Sebit Mukanov'un yaşamı ve eserleri hakkında bilgi verildikten sonra, tarafımızdan Türkiye Türkçesine aktarılmış olan "Botagöz"ün dil özelliklerinden bahsedilecektir.
Türk Dünyası Araştırmaları
Türk Dünyası Araştırmaları, 2022
Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿal... more Suna ve İnan Kıraç Vakfı Elyazması Koleksiyonu'nda ŞR_433 numarayla kayıtlı Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem'de, her birinin kendine has bir tabiatı bulunan gök cisimlerinin kırânât temelli çeşitli birleşme, karşılaşma ve konumlanmaları sebebiyle ortaya çıkması muhtemel evrensel boyuttaki olay ve durumlar anlatılmaktadır. Bu çalışmada Ahkâmü'l-Külliyye ʿalâ Tahvîl-i Sini'l-ʿÂlem adlı eserde yer alan ilm-i ahkâm-ı nücûm terimleri, terimlerin anlamları ve metin içindeki kullanımları gösterilmiştir. Alfabetik sıraya göre düzenlenen sözlük maddeleri anlamlandırıldıktan sonra terimler metin içinden örneklendirilmiştir.
Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ... more Sebit Mukanov Kazak edebiyatinin 20. yuzyildaki en onemli temsilcilerinden biridir. Romanlarinin ve siirlerinin yani sira Kazak folkloruyla ilgili arastirmalari da bulunan yazarin en onemli eserlerinden biri “Botagoz” adli romanidir. Bu makalede Sebit Mukanov’un yasami ve eserleri hakkinda bilgi verildikten sonra, tarafimizdan Turkiye Turkcesine aktarilmis olan “Botagoz”un dil ozelliklerinden bahsedilecektir.
Hukumdarligin ilahi kokene dayandigi gorusu Eskicag’a dayanmakta ve gunumuzde bile degisik biciml... more Hukumdarligin ilahi kokene dayandigi gorusu Eskicag’a dayanmakta ve gunumuzde bile degisik bicimlerde varligini korumaktadir. Hukumdarlikla ilgili bu anlayis evrensel nitelik tasimaktadir ve bunun izlerini edebi eserlerde de gorebilmekteyiz.Bu makalede 15. yuzyil sonlarinda Tursun Beg tarafindan yazilmis olan ve Fatih Sultan Mehmet’in siyasi ve askeri faaliyetlerinin anlatildigi “Târih-i Ebu’l-Feth” adli eserde hukumdarlik anlayisinin yansimalarina goz atacagiz. Ayrica, idealize edilmis hukumdarlik anlayisinin karsisinda bulunan dusman hukumdarlar ve topluluklarla ilgili ifadeleri saptamaya calisacagiz
Bu bibliyografya denemesinde Kazak Turkcesindeki atasozleriyle ilgili olarak Turkiye'de ve Ka... more Bu bibliyografya denemesinde Kazak Turkcesindeki atasozleriyle ilgili olarak Turkiye'de ve Kazakistan'da yapilmis olan kitap, tez, makale ve derleme gibi konuyla dogrudan ilintili calismalarla birlikte, edebiyat tarihleri ve sozlukler gibi yardimci kaynaklar da dâhil edilmistir. Bibliyografyada yer verilen calismalar yazarlarinin isimlerine gore alfabetik olarak siralanmistir. Anahtar Sozcukler: Kazak Turkcesi, Atasozu, Makal-metel, Bibliyografya. ABSTRACT In this bibliography there is a list of studies such as books, thesis, articles and compilations about Kazakh proverbs prepared both in Turkey and Kazakshtan. In addition to these primary resources, literary histories and dictionaries are also included. The items are listed according to the names of writers in the bibliography. Keywords: Kazakh Turkish, Proverbs, Makal-metel, Bibliography.
Turkce ile Farsca arasindaki etkilesim yuzyillara dayanmaktadir, bu etkilesim sonucunda Turkceye ... more Turkce ile Farsca arasindaki etkilesim yuzyillara dayanmaktadir, bu etkilesim sonucunda Turkceye pek cok Farsca kelimenin yanisira, bazi Farsca ekler ve ek vazifesinde kullanilan emir govdeleri de girmistir. Makalemizde bu eklerin ve emir govdelerinin Kazak Turkcesindeki durumu ele alinmaktadir. Farsca unsurlarin Kazak Turkcesine gecis surecinde gecirdikleri anlam ve bicim degisiklikleri calismamizda ortaya konmaktadir. Anahtar Sozcukler: Kazak Turkcesi, Farsca Onekler, Farsca Sonekler, Farsca Emir Govdeleri, Soz Varligi. ABSTRACT The interaction between Persian and Turkish has taken place for centuries; as a result of this interaction Turkish borrowed some Persian affixes and imperative forms that are used as affixes as well as a lot of Persian words. In this article, the use of these affixes and imperative forms used in Kazakh Turkish are examined. Semantic and morphological changes that Persian elements undergo in their transition process to Kazakh Turkish are handled in our stud...
Özet: Tuhfe olarak adlandırılan iki ve üç dilli manzum lügatler Anadolu sahasında 14. yüzyıldan i... more Özet:
Tuhfe olarak adlandırılan iki ve üç dilli manzum lügatler Anadolu sahasında 14. yüzyıldan itibaren görülmektedir. 19. yüzyılın sonlarına kadar uzanan bu geleneğin son temsilcilerinden olan Tuhfe-i Sabrî an Lisân-ı Bulgarî bilinen tek manzum Bulgarca-Türkçe sözlük olma özelliğini taĢımaktadır. Sözlükte 2000 civarında Türkçe kelimenin Bulgarca karĢılıkları verilmiştir.
Bu çalıĢmada öncelikle Tuhfe-i Sabrî‘nin içerik, dil ve imla özelliklerinden bahsedilecek ve sonrasında sözlükten alınan örnek metne yer verilecektir.
ÇalıĢmamızın amacı eseri Türk ve Bulgar dilleri üzerinde çalıĢan akademisyenlere tanıtmak ve gelecekteki çalıĢmalar için temel teĢkil etmektir.
Anahtar Kelimeler: Mehmed Sabrî, Tuhfe-i Sabrî an Lisân-ı Bulgarî, Bulgarca-Türkçe manzum sözlük, tuhfe.
Summary:
Dictionaries in verse with two or three languages have been seen in Anatolian area since the 14th. century. As we know, Tuhfe-i Sabrî an Lîsân-ı Bulgarî is the only Bulgarian-Turkish dictionary in verse. It is one of the last representatives of the tuhfe tradition which reached the end of the 19th. century. In the dictionary there are about 2000 Turkish words and their Bulgarian counterparts. In this study, we will talk about the content, language features and orthography of Tuhfe-i Sabrî and we will give a sample text from the dictionary. The goal of our study is to present the work to the academics who study Turkish and Bulgarian languages and to establish a base for the future researches. Keywords: Mehmed Sabrî, Tuhfe-i Sabrî an Lisân-ı Bulgarî, Bulgarian-Turkish dictionary in verse, tuhfe.
Türk Dünyası Araştırmaları Sayı: 209, Apr 2014
Öz Balkanlar'da beş yüzyıla yaklaşan Türk hakimiyetinin en önemli etkilerinden biri Alhamiyado ed... more Öz Balkanlar'da beş yüzyıla yaklaşan Türk hakimiyetinin en önemli etkilerinden biri Alhamiyado edebiyatının ortaya çıkışıdır. Balkan milletlerinin kendi dillerinde ve Arap alfabesini kullanarak oluşturdukları Alhamiyado edebiyatında Türkçenin bu diller üzerindeki tesiri açıkça görülmektedir. Makalemizde 19. yüzyılda Abdulvehhâb Jepçevî tarafından kaleme alınmış Boşnakça ilmihalde görülen Türkçe kelime ve ekleri tespit ederek incelemeye çalışacağız. Anahtar kelimeler: Alhamiyado Edebiyatı, Boşnakçadaki Türkçe Kelimeler, Kitâb-ı Bosnevî İlmihâl, Abdulvehhâb Jepçevî.
Türk Dünyası Araştırmaları Sayı: 207, Dec 2013
Lügat-i Bulgarî is an anonymous dictionary and conversation book written in the beginning of the ... more Lügat-i Bulgarî is an anonymous dictionary and conversation book written in the beginning of the 19th century in Skopje. Vocabulary in the work is not listed alphabetically or thematically. Turkish words and the phonological phenomena seen among them have great importance for the studies on the Balkan dialects of Turkish. In this article we will try to give general information about Lügat-i Bulgarî and to determine phonological processes in the book.
Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005
Abdülvehhâb Jepçevî1773-1821 yılları arasında yaşamış Bosnalı müderris, şair, yazar ve mutasavvıf... more Abdülvehhâb Jepçevî1773-1821 yılları arasında yaşamış Bosnalı müderris, şair, yazar ve mutasavvıftır. Şiirlerinde İlhâmî mahlasını kullanan Abdülvehhâb Jepçevî, Boşnak Alhamiyado Edebiyatının en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Eserlerini Türkçe, Boşnakça ve Arapça olarak kaleme alan İlhâmî’nin Tuhfetü’l-Musallîn ve Zübdetü’l-Hâşi’în adlı mensur namaz risalesi, üç dilde yazdığı şiirlerden oluşan bir divanı ve Kitâb-ı Bosnevî İlmihâl adlı eserleri mevcuttur. Kaynaklarda adı geçen Sarf ve Bosansko-Turski Rjeçnik adlı eserleri ise şu ana dek ortaya çıkmamıştır.
Beşiktaş’ın Tarihî Şahsiyetleri projesi kapsamında çalıştığımız kitapların üçüncüsü olan Evâbid-... more Beşiktaş’ın Tarihî Şahsiyetleri projesi kapsamında çalıştığımız kitapların
üçüncüsü olan Evâbid-i Kalemiyye, Beşiktaşlı Hafız İbrahim (Gürpınar)
tarafından Hicri Şevval 1135 (Hicri Ağustos 1917) tarihinde, İstanbul’da yayımlanmıştır. Askerî lisede okuyan öğrencilerin faydalanmaları için antoloji olarak hazırlanan ve manzum-mensur karışık bir derleme yapılan kitapta dinî ve millî temaların işlendiği eserlerin seçildiği görülmektedir. Seçkiye alınan edebiyatçılar arasında Cenap Şehabeddin, Tevfik Fikret, Namık Kemal, Şinasi, Hüseyin Cahid, Mehmed Emin, Abdülhak Hamid, Mehmed Akif gibi isimler yer almaktadır.
BEDREKA-I FEYZ ve FELÂH, 2022
Mıknatıs-ı Servet ve Refah, 2022
Ortaköylü Hacı Mehmed Emin
Tuhfe-i Sabri an Lisan-ı Bulgari (Mehmed Sabrî’nin Bulgarca-Türkçe Manzum Sözlügü), 2020
Bilinen tek Bulgarca-Türkçe manzume sözlük olan Tuhfe-i Sabri an Lisan-ı Bulgari/ the only Bulgar... more Bilinen tek Bulgarca-Türkçe manzume sözlük olan Tuhfe-i Sabri an Lisan-ı Bulgari/ the only Bulgarian-Turkish dictionary in verse as we know Tuhfe-i Sabri an Lisan-ı Bulgari
Abdülvehhab Jepçevi TUHFETÜ'L-MUSALLÎN ve ZÜBDETÜ'L-HÂŞİ'ÎN (İnceleme,Metin,Tıpkıbasım,Sözlük-Dizin), 2018
A bdülvehhâb Jepçevî 19.yüzyılda Bosna’da yaşamış önemli bir şair, yazar ve mutasavvıftır. Türkçe... more A
bdülvehhâb Jepçevî 19.yüzyılda Bosna’da yaşamış önemli bir şair, yazar ve mutasavvıftır. Türkçe, Boşnakça ve Arapça şiirlerden oluşan divanının yanı sıra, Boşnakça olarak kaleme aldığı bir ilmihali de bulunmaktadır. Çalışmamı-za konu olan Tuhfetü’l-Musallîn ve Zübdetü’l-Hâşi’în onun tek Türkçe mensur eseridir. Metnin bilinen tek nüshası aynı zamanda müellif hattı olup Bosna Hersek’teki Gazi Hüsrev Beg Kütüphanesi’nde 4509 numara ile kayıtlıdır.
Eser, temel olarak bir namaz risalesi olmakla birlikte, İslam dininin esaslarına ve diğer ibadetlerine dair bilgiler de içermektedir. Tuhfetü’l-Musallîn ve Zübdetü’l-Hâşi’în’de ayrıca, yazarın kendi yaşadığı dönemdeki toplum ve devlet yapısına yönelik eleştirilerini görmek mümkündür. Boşnak kültürüne mahsus yiyecek, içecek isimleri gibi unsurlar da metinde yer almaktadır.
Bu çalışmada öncelikle Jepçevî’nin yaşamına dair bilgi vererek halk tarafından efsaneleştirilen bu zatı tanıtmaya çalıştık. Bosna valisi Celaleddin Paşa tarafından idam ettirilen Jepçevî’nin ölümüne neden hükmedildiği, sunduğumuz arşiv belgelerinden anlaşılmaktadır. Eserin biçim ve içerik özelliklerine dair bilgiler verdikten sonra, metnin imla özelliklerine değinmeyi uygun bulduk. Türkçeyi sonradan öğrendiği anlaşılan Abdülvehhâb Jepçevî’nin tekrarladığı imla hatalarını ortaya koyduk.
Eserin dil özelliklerini “ses bilgisi” ve “şekil bilgisi” olmak üzere iki ana başlık altında incelemeye çalıştık. Metinde görülen dil özelliklerinin, değerli bilim adamı Ekrem Çauşeviç’in ortaya koyduğu “Bosna’da kullanılan Türkçe”nin ilkeleriyle uyuşmakta olduğunu tespit ettik.
Çalışmamızın sonunda metnin söz varlığını yansıtan sözlük-dizin bölümü yer almaktadır. Bu bölüm incelendiğinde, Abdülvehhâb Jepçevî’nin gayet zengin bir kelime bilgisine sahip olduğu görülecektir. Türkçe cümlelerin içerisine serpiştirilmiş Boşnakça kelimelere de sözlük-dizin kısmında yer verdik.
The first book of poems by Tatar playwriter Mirkhaidar Faizi. The book contains transliteration f... more The first book of poems by Tatar playwriter Mirkhaidar Faizi. The book contains transliteration from Tatar Arabic writing to Modern Tatar Cyrillic and Latin alphabets. The translation of the poems from Tatar into Turkish is also given.
Yarbay Ahmed Sedad tarafından ilki 1892'de, ikincisi ise 1908'de olmak üzere iki kez yayınlanan R... more Yarbay Ahmed Sedad tarafından ilki 1892'de, ikincisi ise 1908'de olmak üzere iki kez yayınlanan Rusça-Türkçe Lügat, bilinen ilk Rusça-Türkçe sözlüktür. Ayrıca eser, Türkiye'de basılan eski imlalı tek Rusça sözlük olma özelliğini de taşımaktadır. Rusça-Türkçe Lügat'te yaklaşık 18000 madde ve 20000 civarında Rusça kelime yer almaktadır.
Balkanlar'da beş yüz yıla yaklaşan Türk egemenliğinin bugüne kadar izlerini koruduğu bilinmektedi... more Balkanlar'da beş yüz yıla yaklaşan Türk egemenliğinin bugüne kadar izlerini koruduğu bilinmektedir, bu izlerin en çok bilinenlerini elbette camiler, köprüler, medreseler, çeşmeler gibi mimari eserler oluşturmaktadır. Ancak, Osmanlı Türklerinin hakimiyeti Balkan toplumlarının kültür ve geleneklerinde de müessir olmuştur, bu bağlamda Türkçenin de Balkan milletlerinin dilleriyle etkileşim içerisine girdiğini görmekteyiz. Bu etkileşim günümüzde Balkan milletlerinin dillerinin söz varlığında hala görülebildiği gibi, Osmanlı devrinde Türkçe ile söz konusu diller arasında hazırlanmış sözlükler de bu gerçeği ortaya koymaktadır.
Akademi Titiz Yayınları, 2012
iv © 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın 6. ve 21. maddeleri uyarınca her hakkı saklı ... more iv © 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası'nın 6. ve 21. maddeleri uyarınca her hakkı saklı olup, tamamen veya kısmen kopya edilemez. Kaynak göstermek kaydıyla alıntı yapılabilir. 1. Baskı -Haziran 2012 Kapak Tasarımı Emre YATAR ISBN: 978-605-4673-04-9 BASKI : Hünkar Org.Ltşti. SERTİFİKA : 17815 www.atiyayinlari.com.tr Kemalpaşa Mahallesi Şehzadebaşı Caddesi Gündeş Han No:3 Büro-116 Fatih/İSTANBUL Tel.: (0212) 520 72 69 Fax: (0212) 514 16 36 Kitabın telif hakkı © 2012 Ati Yayınları'na aittir. Yazarının veya yayınevinin yazılı izni olmadan kısmen veya tamamen hiçbir şekilde çoğaltılamaz, TARİH VE BASIN _______________________________________________________________________ v alışmada, Kazakistan tarihinin Sovyet yönetiminin hüküm sürdüğü 1920-1940 yılları arasında karanlıkta kalmış meseleleri ele alındı ve araştırma sırasında basın materyalleri, son çalışmalara dayanılarak, yeni bakış açısıyla ele alındı. İlmî literatürde ve yazılı basında yayınlanan, arşiv kaynaklarından alınan belgeler temelinde Kazakistan'da yaşanan açlığın, baskının, soruşturmaların ve cezalandırmaların başlıca sebepleri irdelenmektedir. Çalışma, üniversite öğrencilerine ve tarih hakkında bilgi edinmek isteyen halk topluluğuna adanmıştır. Ç _______________________________________________________________________ LEYLA NURGALİ vi AKTARIM HAKKINDA r. Leyla Nurgali tarafından kaleme alınan "Tarih ve Basın" 20. yüzyılın ilk yarısında Kazakistan'da yaşanan acı olayları anlatmaktadır. Aynı zamanda yazarın kandidatlık tezi olan ve 2000 yılında Almatı'da basılan eserde, Kazak halkının trajedisini oluşturan üç önemli meseleden bahsedilmektedir. Bunlar sırasıyla; zorunlu kamulaştırma sırasında ortaya çıkan kıtlık ve buna bağlı kitlesel ölümler, 20'li ve 30'lu yıllarda Kazak aydınlarının uğratıldıkları kıyım ve Ruslaştırma siyaseti uyarınca Kazak dilinin, kültürünün yok edilmeye girişilmesidir. Bütün bunlar biraraya geldiğinde 20. yüzyılın ilk yarısına yayılan korkunç maddî ve manevî yıkım manzarası karşımıza çıkmaktadır.
Ölümünün 50. Yılında Uluslararası M. Fuad Köprülü Türkoloji ve Beşeri Bilimler Sempozyumu