Firda Tidend – Store norske leksikon (original) (raw)
Faktaboks
Offisielt namn
AVISDRIFT GLOPPEN AS
Organisasjonstype
Forretningsadresse
Sandane
Aadne Gloppestad
Bjørn Ivar Grov
Firda Tidend er ei norsk lokalavis som kjem ut i Sandane på papir to gonger i veka og som dagleg oppdatert nettavis. Avisa dekkjer Gloppen og Jølster i Vestland fylke. Ho er eigd av aksjeselskapet Avisdrift Gloppen, med Senterpartiet som største eigar. Bladet er medlem av Landslaget for lokalaviser.
Digitalt
Firda Tidende opererer med betalingsmur for ikkje-abonnentar som vil lesa bladet på nettet. Det daglege talet på lesarar som nytta papirutgåva eller nettavisa var i fjerde kvartal 2023 totalt 5064, ifølgje Mediebedriftenes Landsforening.
Historie
Det var skipinga av Bondepartiet i 1920 som påskunda framveksten av endå ei avis i Gloppen ved sida av Høgre-avisa Nordfjord. Firda Tidend kom ut første gong 1. juli 1924, og bøndene fekk no eit talerøyr i Sogn og Fjordane. Bondepartiet var på intens jakt etter bladprosjekt i fylket i mellomkrigstida. Fleire upolitiske bladtiltak i Nordfjord og Sunnfjord hadde det nyskipa partiet på døra i perioden 1922–1935. Dei to avisene i Gloppen, Firda Tidend og Nordfjord, levde i fleire år greitt side om side.
Firda Tidend sin fyrste redaktør, Johan Lid, kom frå Bondebladet på Voss. På solid vis tok han hand om bladet sine ambisjonar, også på målsida. Johan Lid formidla i fyrste nummer ein interessant refleksjon på vegner av bygdekulturen: «[…] i fyrste rekkja er lokalbladi ei av dei viktigaste orsakerne til at storbladi i byane hev so lite aa segja paa folkemeiningi i bygderne.» Han meinte bygdeavisene var sterke meiningsdannarar og ein voll mot påverknaden frå byane sine dagblad, trass i små opplag. Etter fem år reiste han attende til Voss for å ta seg av Horda Tidend.
Firda Tidend blei refinansiert og organisert under ny utgjevar på 1930-talet. Det skulle bli starten på avisa sine mange gode år med Anders Øvreseth i styrarstolen. I hans tid blei avisa for alvor etablert som lokalavis for Gloppen, Breim og Indre Jølster.
Andre verdskrigen
Firda Tidend var ei av fire aviser i det tidlegare fylket Sogn og Fjordane som kom ut alle fem krigsåra under framandt styre. Det gamle høgrebladet kom aldri att, og Firda Tidend blei åleine med Sandane og omlandet. Det gav bladet eit godt utgangspunkt i etterkrigstida.
Nytt eigarskap
Bjørn Grov (f. 1955) var Firda Tidend sin redaktør i tre periodar mellom 1979 og 2017.
Etter at bladstyraren gjennom 36 år gjekk bort i 1966, blei Firda Tidend organisert under eigarskapen til L/L Senterpartibladet. Sidan har Senterpartiet sine organisasjonar, saman med handelslaga i Gloppen og Breim og ei rad småaksjonærar, hatt hand om eigarsida. Partiet har 45 prosent av aksjane i Firda Tidend, noko som gjorde avisa til den einaste i Sogn og Fjordane med ein partiorganisasjon som hovudeigar.
Trykkeri
Eigarselskapet tok over Solglimt Trykkeri i Bukta på Sandane i 1981. Firda Tidend investerte stort i nytt trykkeri vinteren 2007. Men alt ti år seinare, i 2017, vart trykkeriet nedlagt og Firda Tidend trykt i Førde hos Sogn og Fjordane Avistrykk. Frå 2022 vert avisa trykt på Voss.
Opplag
Opplagstal for Firda Tidend, 1986-2023
1986 | 3192 |
---|---|
1988 | 3251 |
1990 | 3277 |
1991 | 3289 |
1992 | 3239 |
1993 | 3246 |
1994 | 3217 |
1995 | 3164 |
1996 | 3138 |
1997 | 3121 |
1998 | 3123 |
1999 | 3043 |
2000 | 3227 |
2001 | 3155 |
2002 | 3154 |
2003 | 3174 |
2004 | 3110 |
2005 | 3106 |
2006 | 3100 |
2007 | 3070 |
2008 | 3056 |
2009 | 3064 |
2010 | 3046 |
2011 | 3062 |
2012 | 3048 |
2013 | 3027 |
2014 | 2977 |
2015 | 2921 |
2016 | 2906 |
2017 | 2853 |
2018 | 2894 |
2019 | 2862 |
2020 | 2906 |
2021 | 2925 |
2022 | 2996 |
2023 | 3051 |
Kilde:medienorge.uib.no (papiropplag til 2014; deretter totalopplag, endring i beregningsmetode fra 2018)
- 1932: 1000
- 1950: 2000
- 1962: 2030
- 1970: 2314
- 1983: 3037
- 1998: 3123
- 2008: 3056
- 2015: 2921
- 2020: 2906
- 2021: 2925
- 2022: 2996
- 2023: 3051
Til og med 2015 gjeld opplagstala berre papirutgåva. Frå 2020 nyttar ein netto opplagstal i andre halvår for både digitalt abonnement og papirabonnement, ifølgje Mediebedriftenes Landsforening.
Fakta
- Fyrste nummer 1. juli 1924
Eksterne lenker
Les meir i Store norske leksikon
Faktaboks
Sektorkode
2100 Private aksjeselskaper mv.
Næringskode(r)
58.130 Utgivelse av aviser