Wojna o pamięć: Wielka Wojna w literaturze kanadyjskiej (original) (raw)
Related papers
Pamięć i zapominanie w Pogrzebanym olbrzymie Kazuo Ishigury
Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura
Abstrakt Celem artykułu jest odczytanie najnowszej powieści Kazuo Ishigury jako refleksji pisarza nad rolą pamięci i zapominania w życiu indywidualnym i zbiorowym. Wydany w 2015 roku Pogrzebany olbrzym odnosi się do kwestii niezmiennie aktualnej, dotyczącej zarówno jednostek jak i społeczeństw próbujących uporać się z traumatyczną przeszłością. Mimo że Ishiguro nie udziela łatwych odpowiedzi na pytanie o to, czy pamiętać o trudnych wydarzeniach, czy raczej je wymazać, tymczasowa amnezja jawi się w powieści jako uzasadniony zabieg, pozwalający jednostkom utrzymać relacje, a społeczeństwom uniknąć ponownego wybuchu przemocy. Zjawisko pamięci zbiorowej, problem pamięci, która nieuchronnie powraca po okresie amnezji/amnestii i jej uwikłania w konkurujące ze sobą polityki pamięci, wzajemne powiązanie pamięci i zapominania, rola pamięci mimowolnej w podważaniu oficjalnej narracji to kwestie, które powieść porusza i które zostały omówione w artykule w odniesieniu do XX-wiecznych koncepcji ...
Żywienie urazy. Wielka Wojna, fotografia traumatyczna i efekt traumy
Teksty Drugie, 2018
I. Fotografia-medium traumatyczne Chociaż nie każde zdjęcie jest fotografią traumy rozumianą jako ślad i świadectwo wydarzenia traumatycznego, fotografię jako taką pojmować można jako medium traumatyczne. W swojej, poświęconej właśnie fotografii i traumie, książce Ulrich Baer wskazuje na ów istotny, ontologiczny wręcz związek, jaki zachodzi między medium fotograficznym a traumą. Niemiecki badacz zauważa bowiem, że "fotografie potrafią uchwycić odłamki traumatycznego czasu" 1. Konfrontują nas tym samym z możliwością istnienia takiej koncepcji czasu, w której ten składa się z pojedynczych wybuchów i eksplozji, nie będąc wcale mityczną ciągłością, jaką wyraża się tradycyjnie za pomocą heraklitejskiej metafory płynnej rzeki 2. Baer zwraca uwagę także na to, że można przypuszczać, iż
Nowe historie bałkańskich literatur. Odzyskiwanie utraconych przestrzeni tradycji
2010
Celem niniejszej pracy jest nakreślenie strategii zastosowanej przy opracowywaniu nowych historii literatur w krajach post-jugosłowiańskich. Sytuacja polityczna na Bałkanach w latach 90-tych uległa zasadniczej zmianie, a w wyniku zaistniałych przemian powstały nowe suwerenne państwa takie jak Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Serbia i Czarnogóra. We wszystkich tych krajach z dużą intensywnością podjęto kwestie ponownego określenia tożsamości narodowej oraz nowych odczytań zarówno historii jak i historii literatury. Po 1990 roku ukazały się liczne nowe historie literatur. Co znamienne, wydaniom tym towarzyszyły kontrowersje, gdyż nierozstrzygnięte pozostały kwestie sporne jak choćby przynależność poszczególnych pisarzy do określonej literatury czy interpretacje zjawisk literackich (m.in. zawłaszczanie obszarów tradycji przynależących do sąsiadów). Kontrowersje wywoływała także kwestia języków, powstałych po rozpadzie języka serbsko-chorwackiego. W wyniku wspomnianych przemian pojawiły się nowe literatury takie jak bośniacka oraz czarnogórska zaś literatury chorwacką i serbską poddano znaczącym przewartościowaniom.
Artium Quaestiones
The subject of the paper is a painting by Artur Grottger, which has not yet been the subject of close art historical analysis, hindered by the complicated history of the painting as a material object: from its creation (1861–63) and being exhibited in Vienesse Kunstverein in 1864 (titled Das Gebet vor der Schlacht. Episode aus der vergangenen Zeit in Polen), via its appearances and disappearances in the arena of history, till its present status of an object in a private collection, whichlimits its accessibility. The reconstruction of the process of constituting its present title (The Bar Confederates Pray Before the Battle of Lanckorona), reveals the problematic status of the reference to the specific battle fought during the Bar Confederation (1768–1772). The confrontation of the pictorial presentation with a real course of the battle of Lanckorona (23 May 1771) proves that it was not Grottger’s imperative to reconstruct in a probabilistic manner neither the place nor the course o...
Studia Historyczne
Wojna wietnamska pozostaje tematem budzącym wielkie emocje w Stanach Zjednoczonych, w których mimo upływu lat każdego roku ukazują się liczne wspomnienia, monografie i albumy poświęcone temu konfliktowi. Także w Polsce, choć wojna ta wywołuje nad Wisłą siłą rzeczy mniejszą ekscytację, dość regularnie publikowane są książki poświęcone tej tematyce. Dzieło Patryka Masnego jest stosunkowo niewielkie objętościowo. Wynika to jednak z faktu, że autor zdecydowanie skupia się na wybranym temacie i publikacja ta zaznajamia czytelnika z najważniejszymi elementami wojny wietnamskiej tylko pobieżnie, koncentrując się na "wietnamskim Stalingradzie". Książka składa się z pięciu części. Rozdział I, Wietnam przed Ofensywą Tet, przedstawia pokrótce historię Wietnamu do 1967 r., zawiera także podstawowe informacje topograficzne i klimatyczne dotyczące tego kraju. Rozdział II, Tet!, poświęcony jest przygotowaniom i przebiegowi Ofensywy Tet, operacji, która miała okazać się decydująca dla amerykańskiej interwencji i w ramach której doszło do ataku na Hue. Rozdział III, Hue, przybliża czytelnikowi znaczenie tego miasta dla Wietnamczyków 1 oraz przygotowania i komunistyczny atak na dawną stolicę kraju w nocy z 30 na 31 stycznia 1968 r. Rozdział IV, Kontratak, przedstawia walki Amerykanów o południową część Hue, tzw. Nowe Miasto, oraz zażarte zmagania pomiędzy Południowymi Wietnamczykami i komunistami o dawną cesarską cytadelę, nazywaną Starym Miastem. Autor opisuje także działania zbrojne w najbliższym otoczeniu miasta, prowadzone przez amerykańską piechotę morską i kawalerię powietrzną. Ostatni rozdział V, Zdobycie Cytadeli, poświęcony jest końcowej fazie bitwy, gdy oddziały amerykańskie i wietnamskie przystąpiły do ostatecznej rozprawy z przeciwnikiem w Starym Mieście. Ponadto opisane zostały walki dookoła miasta, związane z komunistycznymi próbami wspomożenia obrońców oraz sojuszniczymi próbami zapobieżenia ucieczce otoczonych sił przeciwnika. Poruszona została także kwestia komunistycznego mordu na ludności cywilnej, którego skala pozostaje nieustalona do dziś. Książkę zaopatrzono w przypisy, bibliografię oraz wykaz skrótów. Nie ma indeksu, co mimo stosunkowo niewielkiej objętości jest pewnym minusem. Tekst wzbogacony jest licznymi zdjęciami oraz mapami.
Porównania, 2019
Artykuł Imitacja literacka w służbie pamięci kulturowej-analiza porównawcza "Nichirin" Yokomitsu Riichi'ego i "Salammbô" Gustave'a Flauberta poddaje analizie porównawczej dzieła dwóch tytułowych pisarzy. Pokazuje, jak Yokomitsu, zainspirowany twórczością Flauberta, imituje jego powieść, przenosząc ją na japoński grunt. Opisuje podobieństwa fabuły, bohaterów, a także zabiegów literackich-począwszy od sposobu opisu, przez użyty język, po tworzenie połączeń asocjatywnych. To ostatnie podobieństwo zostaje wykazane za pomocą badania językoznawczego z użyciem baz tekstowych. Następnie przedstawione zostaje to, w jaki sposób wszystko wymienione elementy składają się na pomnik tekstowy i jak wpływają na pamięć kulturową czytelników.
Motyw „gniewu Bożego” w historiografii Ksiąg Królewskich
Verbum Vitae, 2018
Motyw „gniewu Bożego” jest kluczowy do zrozumienia historiografii Ksiąg Królewskich, a przede wszystkim tragicznego końca Izraela i Judy. Opowiadając o losach monarchii podawidowej, autor biblijny przedstawia, jak gniew YHWH doprowadza najpierw do podziału królestwa Salomona (1 Krl 11,9-13), następnie do upadku Królestwa Północnego (2 Krl 17,5-23), a ostatecznie do upadku Jerozolimy i Judy (2 Krl 24–25). Teologiczna interpretacja historii w Pierwszej i Drugiej Księdze Królewskiej opiera się na wzajemnie powiązanych paradygmatach „zbrodni i kary” oraz „proroctwa i jego wypełnienia się”. Ich dopełnieniem jest nierozerwalny związek między gniewem YHWH a niewiernością Jego przymierzu we-dług logiki zasady retrybucji. W ten sposób autor Ksiąg Królewskich interpretuje tragiczny koniec monarchii w Izraelu i Judzie jako skutek słusznego wzburzenia YHWH w reakcji na grzech bałwochwalstwa i porzucenie Go przez lud. Według tej logiki motyw „gniewu Boże-go” w Pierwszej i Drugiej Księdze Królewskiej służy racjonalizacji narodowej katastrofy i apologii Boga. Tak nakreślona teologiczna wizja historii jest lekcją i przestrogą dla powygnaniowych odbiorców tych pism.