2012 - Gönel, Kaplan, Üçer, Orhan - Üniversite Eğitiminde Cinsiyet Ayrımcılığının Kökenleri: YTÜ Örneği (SOSBİLKO) (original) (raw)
Related papers
Üniversite Eğitiminde Cinsiyet Ayrımcılığının Kökenleri (YTÜ Örneği)
2012
Bu calismada, Yildiz Teknik Universitesi’nde yapilan bir uygulama ile Turkiye’deki yuksek ogretim ve cinsiyet ayrimciligi uzerine odaklanilacaktir. Calisma, yuksek ogretime devam etmek isteyen kadinlari analiz etmek icin, gelir, ebeveynin egitim durumu, kulturel ve ataerkil davranislar gibi faktorleri birbirinden ayirt etmeye calismaktadir. Calismada, uygun verilerin toplanmasi amaciyla anket teknigini kullanilmistir. Bulgular, Yildiz Teknik Universitesi orneginden hareketle, Turkiye’deki yuksek ogretim ve topluma olan yansimalari ortaya koymaya calisacaktir. Soz konusu sonuc ve tartismalarin, Turkiye’de universiteye devam edebilecek kadinlarin bu olanaklarinin ve bunun toplum uzerindeki sonuclarinin arastirilmasina da onayak olacagi dusunulmektedir
YTÜ BAP Araştırma Projesi, 29-02-01-KAP01, 2012.
YTÜ BAP Koordinatörlüğü desteğiyle yürütülen bu proje, Yıldız Teknik Üniversitesi veri grubu aracılığıyla Türkiye'deki yüksek öğretim ile toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri arasındaki ilişkiye odaklanmaktadır. Proje, kadınların üniversite eğitimine erişimlerinde, öğrencilerin ailelerinin geliri, eğitim durumu ve meslekleri gibi kültürel, ataerkil ve sosyo-ekonomik etkileri irdelemekte ve çalışma, uygun verileri toplamak için anket tekniğini kullanmaktadır. YTÜ ile sınırlandırılan araştırmanın bulguları, daha geniş bir perspektiften tartışılacak ve değerlendirilecektir. Sahadan elde edilen sonuçları genelleştirmeden Türkiye'nin toplumsal cinsiyete göre yüksek öğretim manzarasını anlamak ve toplumun kadının üniversite eğitimine yaklaşımını yorumlamak amaçlanmıştır. Öte yandan, yine çalışmanın sonuçlarının yardımıyla, proje cinsiyet ayrımcılığı ve Türkiye'nin ekonomik kalkınması arasındaki ilişkiyi tartışmaya çalışacaktır. Bu bulgu ve tartışmaların kadınların eğitim olanaklarını ve kadınların üniversiteye erişiminin toplumsal etkilerini araştıran olası çalışmalara katkı sunabileceği söylenebilir.
Ders Kitaplarında Toplumsal Cinsiyet Ayrımı(1990-2006)
Bu çalışmada, toplumsal cinsiyet rollerinin benimsetilmesinde önemli bir yeri olduğu düşünülen ilköğretim ders kitapları cinsiyet ayrımcılığı yönünden incelenmiştir. Araştırma, siyasal iktidardaki değişimin ders kitaplarına yansıyan cinsiyet ayrımcılığında herhangi bir değişime yol açıp açmadığını anlamak amacıyla yapılmıştır. Bu noktadan hareketle, 2002 yılındaki iktidar değişimi öncesi ve sonrası arasında bir karşılaştırma yapılmıştır. 1990 ile 2006 yılları arasındaki ders kitaplarının incelenmesi sonucunda, söz konusu süre zarfında ders kitaplarındaki cinsiyetçi tutumun azalma eğilimi gösterdi-1 Çalışma süresince sağladığı maddi destek için TÜBİTAK'a teşekkür ederim. ği değerlendirilmiştir. Bununla birlikte, bu azalma eğiliminin siyasal iktidar değişimiyle birebir bağlantılı olmadığı görülmüş ve ders kitaplarındaki değişimin açıklanmasına yardımcı olabilecek faktörlerin neler olabileceği sorusuna yanıt aranmıştır. Anahtar Sözcükler: toplumsal cinsiyet, ders kitapları, eğitim ABSTRACT This study examines the primary school books, which are considered to be important factors in introducing the societal gender roles, in terms of gender discrimination. The aim of this study is to find out whether the changes in government have an observable impact on sex-based discrimination in the school books. Within this framework, a comparison has been done between the conditions pre-and post-2002 elections. As a result of the examination of the school books between 1990 and 2006, it has been observed that discriminatory approaches in the school books have tended to decrease. However, it has been seen that this decreasing trend was not a direct result of the governmental change, and the factors which might help us to explain this changing trend in the schoolbooks have been investigated.
Eğitimde Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği: Türkiye'nin Karşılaştırmalı Bir Analizi
Eğitim, ekonomik ve sosyal kalkınma için son derece önemlidir. Ancak bir ülkede ortalama eğitim düzeyi kadar önemli olan diğer bir husus, eğitimin vatandaşlar arasında eşit dağılımıdır. Günümüzde kız çocukları ve kadınlar, eğitim fırsatlarından erkeklere oranla daha az yararlanmakta, toplumsal cinsiyete dayalı eşitsizlikler devam etmektedir. Kadınların ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasal yaşamdaki konumlarını güçlendirmek, hak, fırsat ve imkanlardan eşit biçimde yararlanmalarını sağlamakla mümkün olacaktır. Kadınların eğitime olan erişimlerinin iyileştirilmesi, sadece kadınların kişisel gelişimine ve refahına katkı sağlamakla kalmayıp, ülkenin ekonomik potansiyelini de artıracaktır. Kız çocukların ve kadınların eğitim ve öğrenimlerine yatırım yapmanın olağanüstü yüksek sosyal ve ekonomik kazancı yanı sıra, sürdürülebilir kalkınmayı ve ekonomik büyümeyi başarmanın en iyi araçlarından biri olduğu da kanıtlanmıştır. Bu çalışmada, eğitimde toplumsal cinsiyet eşitsizliği sorunu Türkiye’de kız çocukları ve kadınların durumu vurgulanarak tartışılmaktadır.
Akademinin Cinsiyeti: Yıldız Teknik Üniversitesi Örneği Üzerinden Üniversite ve Toplumsal Cinsiyet 1
2015
‘The Domestic’ of the Academia: Science, Gender and The Case of a Technical University Abstract: The literature on Turkey and education underlines that the process through which women were included in the universities in Turkey has been to some extent different than the Western European and Anglo-Saxon examples. Despite the quantitative stronghold of women in Turkish academia, the organization of the academic institutions and life, the patriarchal structure of the business sector and university demand us to explore this quantitative visibility. As there are many studies that explore the experiences of women in academia in Turkey (Öncü 1979; Günlük-Şenesen 1996; Özel 2007; Hacifazlıoğlu 2010), there is no nationwide study that employs qualitative and quantitative methods simultaneously. Hence the ability to make comparisons on women in academia between scientific disciplines and universities are limited. This study aims to explore women’s experiences in academic life, production, mobility and analyze gendered differences in terms of work-home balance. The research for this study is conducted in 7 universities of Turkey in which a survey was conducted with 1390 respondents and each university team conducted 16 in-depth interviews with the academicians in their universities. This paper, based on the case of Yıldız Technical University aims to analyze women’s academic production with a gender perspective which particularly focuses on the relations between home and academia. YTU data was collected through online surveys (total 134 respondents) and in-depth interviews with 8 female and 8 male academicians. Statistical data of the numbers of male and female students, academicians in faculties and departments and academic managerial positions for the years 2010 and 2012 was also collected during the field study for comparative reasons. Based on YTÜ case, this study aims to delve into ‘the domestic’ of the academia in Turkey by focusing on the different patterns of the gender regime in the universities. Key Words: Science, Engineering, Gender, Women academics, work-life balance.
Üniversite Öğrencilerinde Dolaylı Saldırganlığın Kullanımında Cinsiyet Farklılıkları
Edebiyat Fakultesi Dergisi, 2011
Bu araştırma dolaylı saldırgan davranışlar sergileme ve bu tür davranışlara hedef olma açısından cinsiyete bağlı farklılıkların üniversite öğrencilerinde incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak Forrest, Eatough ve Shevlin (2005) tarafından geliştirilen Dolaylı Saldırganlık Ölçeği'nin saldırgan ve hedef formları kullanılmıştır. Dolaylı Saldırganlık Ölçeği'nin saldırgan formu (DSÖ-S) bireylerin başkalarına yönelik dolaylı saldırgan davranışları ne sıklıkta sergilediklerini, hedef formu (DSÖ-H) ise dolaylı saldırgan davranışlara ne ölçüde hedef olduklarını ölçmeyi amaçlamaktadır. Ölçeğin her iki formunda da aynı maddeler yer almakta, ancak maddeler saldırgan formunda bireylerin dolaylı saldırgan davranışları ne sıklıkta sergilediklerini, hedef formunda ise bu tür davranışlara ne sıklıkta hedef olduklarını ölçecek biçimde ifade edilmektedir. Benzer şekilde her iki formda da Sosyal Dışlama, Kötü Mizah ve Suçluluk Hissettirme olarak adlandırılan üç alt ölçek yer almaktadır. Araştırma Karabük Üniversitesi'nin değişik fakülte ve yüksekokullarında öğrenci olan katılımcılar ile yürütülmüştür. Aynı maddelerden oluşmaları nedeniyle Dolaylı Saldırganlık Ölçeği'nin saldırgan ve hedef formları iki farklı gruba uygulanmıştır. Ölçeğin saldırgan formunun örneklemini 200, hedef formunun örneklemini 220 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada yer alan toplam 420 katılımcının 181'i (% 43.10) kadın, 239'u (% 56.90) ise erkektir. Katılımcıların yaş aralığı 18 ile 40 arasında değişmektedir, yaş ortalaması 20.66'dır.
Üniversite Öğrencilerinin Tutkunluk Düzeyinin Belirleyicilerinden Biri Olarak Cinsiyet
2020
Kritik dusunebilmek, problem cozebilmek, isbirligi yapabilmek ve etkili ilesim kurabilmek 21. yuzyil becerileri olarak tanimlanmakta (Ananiadou ve Claro, 2009); ogrenci tutkunlugu (student engagement) ise soz konusu becerilerin yordayicilari arasinda yer almaktadir (Carini, Kuh ve Klein, 2006). Tutkunluk seviyesinin egitimde gecirilen yillar icerisinde dusus gosterdigine iliskin arastirma bulgulari (Klem ve Connell, 2004), ozellikle universite ogrencilerinin tutkunluklarinin guclendirilmesine iliskin politika ve uygulamalarin gelistirilmesi gerekliligine isaret etmektedir. Bu calismada da bir demografik ozellik olan cinsiyetin universite ogrencilerinin tutkunluk duzeylerini farklilastirmadaki etkisi arastirilmakta; boylece, tutkunlugu arttirmaya yonelik politika ve uygulamalarin gelistirilmesine katkida bulunulmasi amaclanmaktadir. Bu dogrultuda, farkli universitelerde egitim goren universite ogrencilerine ulasilmis, olcek uygulamasi ile veri toplanmistir. Veri toplama araci olarak...
ÜLKÜ (Mayıs 2019) - Yapay Zeka Teknolojisi ve Cinsiyet Eşitsizliği (2 No'lu Çeviri Çalışması)
Çeviri Çalışmaları (2), 2019
Bilgisayarlaşma ve robotiklerin işgücü piyasaları üzerinde derin bir etkisi olmuştur. Japonya’nın verilerini kullanan bu makale, kadın işçilerin, erkek işçilerden daha fazla bilgisayarlaşma riskine maruz kaldığını ve bu eğilimin daha büyük şehirlerde daha belirgin olduğunu ortaya koymaktadır. Sonuçlar, yalnızca ilave beşeri sermaye yatırımlarını desteklemenin, yeni teknolojiye karşı risk azaltma stratejisi için yeterli olmadığını göstermektedir. Politika yapıcıların kariyer ilerlemesinde cinsiyet yanlılığı ve karar alma pozisyonlarına katılım gibi yapısal işgücü piyasası sorunlarını ele almaları gerekmektedir.
Uluslararası Ders Kitapları Sempozyumu (DEKUS '18) Bildiri Özetleri, 2018
Kişilerin doğumla kazandıkları biyolojik cinsiyet kavramından farklı olarak, sosyo-ekonomik işbölümü ve buna bağlı biçimde toplumsal yaşam içerisinde kişisel tercihleri, konumları, görevleri belirleyen cinsiyet rollerinin varlığı ve bu rollerin doğal-biyolojik etken dışında, devlet, iş, gelenek gibi ekonomik, kültürel ve siyasal etkenler altında biçimlenmekte olduğu, modern Sosyal Bilimler, özellikle Psikoloji ve Sosyoloji çalışmaları kapsamında ve Toplumsal Cinsiyet kavramsallaştırması ve kuramları ile gösterilmiştir. Bu çalışma, toplumsal cinsiyetin Türkiye’de siyasal ve ideolojik yapılanmaya ve bu alandaki dönemsel değişimlere bağlı olarak eğitim yoluyla kurgulanış biçimlerini ve süreçlerini, toplumsal cinsiyeti bir bilinç ve kimlik üretim aracı işlevi bakımından devletin bir ideolojik aygıtı olarak değerlendiren Althusserian kuramsal analiz ışığında ve ilk ve orta öğretim ders kitaplarında kadın kimliğinin gösterilişi örneği üzerinde ele almak ve tartışmak amacıyla hazırlanmıştır. Women Image in School Textbooks in the Context of Political Composing Of Gender in Turkey Except and unlike the concept of biological gender in which the person acquires by birth, it is shown that there are some gender roles that determine social preferences, positions,and duties depend on the socio-economic division of labor in the social life, and these gender roles are shaped by economic, cultural and political factors such as state, work, tradition except for natural-biological factors, by modern social sciences, in particular Psychological and Sociological studies, under Gender conceptualization and theories. This study aims to discuss the composing types and processes of gender in Turkey by educational apparatuses on the samples of the imagination of female identity in primary and secondary school textbooks due to periodic changes in Turkey's political and ideological structure, under the light of Althusserian theoretical analysis method, which evaluates gender as an ideological apparatus of the state in the terms of production of mind and the social identity.