BÖLGESEL KALKINMA KAVRAM, KURAM VE POLİTİKALARINDA YAŞANAN DEĞİŞİMLER (original) (raw)

BÖLGESEL KALKINMA POLİTİKASI ARACI OLARAK KAMU YATIRIMLARI VE TEŞVİKLER: TÜRKİYE'DE DÜZEY 2 BÖLGELERİ ÜZERİNE BİR ETKİNLİK ANALİZİ

ÖZ 1950'lerle birlikte başlayan ve giderek artan bölgesel eşitsizlikler halen ekonomilerin çözmek zorunda kaldığı ciddi sorunların başında gelmektedir. Bu sorunla mücadele eden ekonomilerin kullandığı temel politika araçlarından biri de kamu eliyle yürütülen teşvik programlarıdır. Dünya genelinde ülke ekonomilerinin giderek daha liberalleşmesine karşın kalkınma politikalarında kamusal teşviklerden vazgeçmemesi bir dilemma gibi görülebilir. Finansal liberalizasyonu destekleyen ve aynı zamanda kalkınma politikalarında da belirleyici role sahip olan uluslararası kuruluşlar bölgesel eşitsizliklerin giderilmesi için önemli miktarda fonlar ayırmaktadır. Bu bağlamda bölgesel kalkınmanın sağlanması ve bölgelerarası eşitsizliklerin giderilmesinde kamusal teşvikler büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada Türkiye'de kamu yatırım teşviklerinin bölge düzeyindeki etkileri araştırılmıştır. 26 Düzey 2 bölgesinde 2017 yılı verileri kullanılarak yatırım teşviklerinin istihdam üzerindeki etkileri saptanmıştır. Etkinlik ölçümünde iki girdi (kamu yatırım tahsis ve teşvik belgeli sabit yatırım tutarı) ve bir çıktı (teşvik belgesiyle yaratılan istihdam) Veri Zarflama Analizi ile hesaplanarak bölgeler etkinlik düzeyleri bakımından sıralanmıştır. Anahtar Kelimeler : Veri Zarflama Analizi, Yatırım Teşvikleri, Bölgesel Kalkınma, Regional disparities, which started with the 1950s, are still one of the serious problems that economies have to solve. One of the main policy tools used by the economies struggling with this problem is the publicly funded incentive programs. Although the economies of the countries around the world are becoming more liberalized, it can be seen as a dilemma that they do not give up public incentives in development policies. International institutions that support financial liberalization and have a decisive role in development policies also allocate significant funds to eliminate regional inequalities. In this context, public incentives are crucial for achieving regional development and eliminating interregional inequalities. This study investigated the effects on the level of public investment incentives in Turkey. The effects of investment incentives on employment were determined by using 2017 data in 26 Level 2 regions. Two inputs (fixed investment amount with public investment allocation and incentive certificate) and an output (employment created with incentive certificate) were calculated by using Data Envelopment Analysis and the regions were listed in terms of efficiency levels.  Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Meslek Yüksekokulu, Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü, aysegulbaykul@isparta.edu.tr.,

BÖLGESEL POLİTİKALARIN KALKINMA PLANLARINDAKİ YERİ VE ZAMANA BAĞLI DÖNÜŞÜMÜ

VİZYONER DERGİSİ, 2018

Cumhuriyetin ilk yıllarında kamu kaynaklarının ve sanayi yatırımlarının dağıtılması amacıyla düzenlenen sanayi planları, Devlet Planlama Teşkilatı'nın kurulması ile boyut değiştirmiştir. Sosyal, ekonomik ve kültürel bir kalkınma amaçlayan bu planlarda bölgesel politikalar da artan bir öneme sahip olmuştur. Nitekim bölgeler arasındaki dengesizliğin giderilmesine yönelik uygulanan politikalarda da özellikle küreselleşme-yerelleşme eğilimlerine bağlı olarak bölge kavramına ve bölgesel politikalara bakış açısında da değişiklikler meydana gelmiştir. Bu bağlamda çalışmada; meydana gelen bu değişikliklerin kalkınma planlarına ne ölçüde yansıdığı ele alınmakta ve Türkiye'de 1960'larla beraber başlayan Planlı Kalkınma Döneminde uygulanan bölgesel politikaların dönüşümünü göstermek amaçlanmaktadır. Bölge kavramındaki meydana gelen değişimi gösterebilmek adına Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planından başlayarak Onuncu Beş Yıllık Kalkınma Planına kadar hazırlanan planlarda yer alan bölge, bölgesel gelişme ve bölgesel kalkınma kavramlarındaki yaşanan değişim çalışmada incelenmiştir. Çalışma sonucunda; planlı dönem öncesinde etkin bir şekilde uygulanamayan bölgesel kalkınma politikalarının planlı dönem sonrasında daha çok önemsendiği ve bu hususun kalkınma planlarına etkin bir şekilde yansıdığı görülmüştür.

BÖLGESEL REKABET EDEB›L›RL›K KAVRAMI VE BÖLGESEL KALKINMA POL›T›KALARINA YANSIMALARI

Today, regional development policies are being reshaped by the globalisation process, technological developments and new production processes. In this process, where regions not only became actors in the global economy but act as determining factor for national development, the objective of the regional policy is not limited to decreasing regional disparities but covers differentiated policies for all of the regions to ensure maximum contribution to the national development and competitiveness. In this context, covering the new objective of enhancing regional competitiveness, the regional policy approaches gained a new vision, scope and content. Moreover, new regional development instruments, based on knowledge and innovation, have to be developed and implemented in order to ensure regional competitiveness. In this context, firstly, a literature review was carried out regarding the development of regional competitiveness concept, regional competitiveness factors and its measurement; then the evolution of the regional policy with reference to the regional competitiveness concept was evaluated, new and diversified regional policy instruments, based on knowledge and innovation, contributing to the high road competitiveness were analysed. In addition, the evolution of regional policy approaches and instruments were demonstrated with OECD, EU and two country implementations. Consequently, in the framework of above mentioned approaches in theory and practice, the transformation of Turkish regional policy and instruments was evaluated, the importance of reinforcing regional policy instrument with regional innovation strategies, clusters, technology and innovation development centers and competitiveness poles was emphasized. In the last part of the study, the differences among competitiveness levels of the regions were determined, through applying principle component analysis technique, and recommendations were made with a view to improve competitiveness levels of the regions.

KÜLTÜREL KAVRAMLAŞTIRMA VE KUTADGU BİLİG’DE KUŞ TASVİRLERİ

Dilin çeşitli seviyelerinde karşılaşılan metafor, metonimi, benzetme gibi tasvirî dil kullanımları idrâk dil bilim açısından dilin sıradan kullanımında olduğu gibi kavramsal bir olgu, idrâke dayalı bir işleyiş ve kavrayış şekli olarak kabul edilir. Dile kategori, şema ve kültürel model açısından yaklaşan kültürel kavramlaştırma incelemesi ise dil, kültür ve idrâk ilişkilerini barındıran bu kavrayış şekline yönelik sınırların belirlenmesine imkân tanır. Bu itibarla, çalışmada Kutadgu Bilig'deki kuş tasvirleri kültürel dil biliminin konu ve inceleme yöntemlerinden biri olan kültürel kavramlaştırma unsurları bakımından ele alınacaktır.

TÜRKİYE'DE BÖLGESEL KALKINMA POLİTİKALARINDA DEĞİŞİM VE KALKINMA AJANSLARI TRANSFORMATION IN REGIONAL DEVELOPMENT POLICIES AND REGIONAL DEVELOPMENT AGENCIES IN TURKEY

Öz Bölgesel ekonomilerin artan önemi ile kalkınma politikaları ulusal düzeyden bölgesel düzeye kaymakta ve bölgesel politika konusunda hem teoride hem de uygulamada ciddi dönüşümler yaşanmaktadır. Merkeziyetçi bölgesel kalkınma anlayışının yerini yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası aktörlerin katılımıyla gerçekleşen bir bölgesel kalkınma anlayışı almaktadır. Bu yeni yaklaşımın temel kurumu olarak da Kalkınma Ajansları ortaya çıkmaktadır. Dünyada uzun yıllardan beri uygulanmakta olan kalkınma ajansları uygulaması Türkiye'de çok fazla geçmişe sahip olmayan yeni bir uygulamadır. Türkiye'de şu anda 26 Düzey-2 bölgesinin tamamında kalkınma ajansları faaliyete geçmiştir. Bu çalışmada küreselleşme ile değişen paradigmalar ışığında bölgesel kalkınma yaklaşımındaki değişimler ve kalkınma ajansları incelenecektir. Abstract With the increasing importance of regional economics, development policies have changed their direction from national level to regional level and regarding development policies, critical transformations have been undergone not only in theory but in application as well. A regional development approach involving regional, national and international actors has been substituted for centralist regional development perception. Development Agencies arise as the basic institution of this new approach. The application of development agencies, which have existed for many years in the world, have recently begun in Turkey as a new field of regional development. Today, in Turkey, development agencies have come up across the whole 26 Level-2 regions. In this study, considering the globalization and changing paradigms, development agencies and the transformations in the regional development approach will be handled.

BÖLGESEL VE KÜRESEL POLİTİKALARDA ORTA ASYA

Sovyetler Birliği Döneminde Kazakistan

Kazakistan, 1991 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasıyla bağımsızlığına kavuşan beş Türk devletinden biridir. Kazaklar, 15. yüzyılın ortalarında Janibek Han ve Kerey Han’ın önderliğinde ilk Hanlıklarını Jetisu bölgesinde kurarak devletleşmelerini tamamlamışlardı. Çok geçmeden Türk ve Moğol boyları Nayman, Celayir ve Dulatların katılımı ile Kazak Birliği 1 milyona ulaşmıştı. Kazaklar göçebe bir hayat sürdüklerinden halk arasında tam bir birlik yoktu. Halk boylar hâlinde yaşıyor ve her boyun bir beyi vardı. Kazakların sosyal yaşamında urug-boy-cüz şeklinde bir teşkilatlanma vardı. Aileler birliği urugu, uruglar birliği boyu, boylar birliği de cüzleri oluşturuyordu. “Cüz” kelimesinin etimolojik olarak anlamı henüz yapılamamıştı; ancak genel olarak dal, kol, kısım anlamına gelmektedir ve Kazaklarda Küçük Cüz, Orta Cüz ve Ulu Cüz olmak üzere toplam üç Cüz vardır.1 Küçük Cüz, Sırderyanın aşağı mecrasından başlayarak Ural ve Tobıl nehrine kadar olan bölgede yaşamakta ve bu Cüz’ün Bayulı, Alimulı ve Jetiru (Yedi urug) adlı boyları vardır. Orta Cüz ise Semey ve Akmola vilayetlerinden başlayarak Sırderya ve Jetisu vilayetlerine kadar olan bölgeyi mesken tutmuş olup; Argın, Nayman, Kerey, Vak, Tanaktı, Kıpçak ve Konrat gibi boylara sahiptir. Ulu Cüz’e mensup Kazaklar ise Jetisu, Evliya-Ata (Jambıl) ve Çimkent vilayetlerinde yaşamaktadır. Dulat, Şanışkı, Şilmembet ve Şapraştı gibi boyları vardır...

BÖLGESEL GELİŞMENİN YÖNETİŞİM ÇERÇEVESİNDE KURUMLAŞMASI: KALKINMA AJANSLARI

KALKINMA AJANSLARI, 2010

EDİTÖRLER Yrd. Doç. Dr. Birol AKGÜL Doç. Dr. Nısfet UZAY 2010 ii © 2010 Ekin Yayınevi Tüm hakları mahfuzdur. Bu kitabın tamamı ya da bir kısmı 5846 Sayılı Yasa'nın hükümlerine göre, kitabı yayınlayan yayınevinin izni olmaksızın elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılamaz, özetlenemez, yayınlanamaz, depolanamaz.