Erzurum Vilayet Salnamelerine Göre Kiğı Kazası ve Eğitim (original) (raw)

Erzurum Ulemasında Kıraat Eğitiminin Yeri - (Muhammed Halis Emek Örneği)

Baberti, 2023

Kur’ân-ı Kerîm ve ona bağlı olarak gelişen kıraat ilmi İslam dünyasında en değerli ilimler arasında kabul edilmiş ve Kur’ânî ilimlerin eğitimine büyük özen gösterilmiştir. Bu önemli ilim dalı, günümüze kadar süregelmiş ve toplumumuzda özel bir yer edinmiştir. Zaman zaman çeşitli nedenlerle kısa süreli kesintilere uğramış olsa da 1968 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından Mehmet Rüştü Aşıkkutlu’nun riyasetinde düzenlenen aşere kursu ile yeniden canlanmıştır. Sözkonusu kursu başarıyla tamamlayarak icâzet alan Çat Müftüsü Halis Emek Hoca ve arkadaşları görev yerlerine dönerek Diyanet İşleri Başkanlığı’nın uhdesinde kıraat eğitimi vermeye başlamıştır. Halis Emek Hoca düzenlediği kıraat kurslarında hocasının yöntemini takip ederek yeni talebeler yetiştirmiştir. Bu çalışmada, Halis Emek’in kıraat eğitimi verirken takip ettiği yöntem incelenirken günümüzde Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından uygulanan eğitim yöntemine de işaret edilmiştir. Ayrıca, bu iki yöntemin kısmen karşılaştırılmasına gidilmiştir. Bu karşılaştırma, kıraat eğitiminin etkili bir şekilde nasıl verilebileceği ve mevcut yöntemlerin nasıl geliştirilebileceği hususunda giriş mahiyetinde bilgiler sunmaktadır.

İbrahim Hakkı Erzurumi ve Eğitim Görüşü

2018

Düşünce ve kültür hayatımıza fikirleriyle büyük katkılarda bulunan, klasik bilimleri takip etmesinin yanında modern bilimleri de takip eden çok yönlü ilim ve irfan adamı İbrahim Hakkı, 18 Mayıs 1703'te Erzurum'a bağlı Hasankale'de dünyaya gelmiştir. Babası Derviş Osman Efendi, annesi Hasankale eşrafından Dede Mahmut'un kızı Şerife Hanife Hanım'dır. 1710 yılında babası hac niyetiyle Erzurum'dan ayrılmış, bu esnada Siirt'in Tillo köyüne uğrayıp oranın tanınmış mürşitlerinden olan İsmail Fakirullah'a intisap ederek buraya yerleşmiştir. Babasının isteği üzerine dokuz yaşındayken amcası tarafından Tillo'ya götürülen İbrahim Hakkı, babasıyla birlikte İsmail Fakirullah'ın dergâhında aynı hücrede kalmış, burada nakli ilimleri ve akli ilimleri tahsil etmeye başlamıştır. 1720'de babasını kaybedince muhtemelen öğrenimini sürdürmek amacıyla aynı yıl Erzurum'a dönmüştür. Burada, özellikle Arapça ve Farsça konusunda kendisinden faydalanan Erzurum müftüsü şair Hazık Mehmet Efendi dışında kimlerden ders okuduğu hususunda bilgi bulunmamaktadır. İbrahim Hakkı, öğrenimini tamamladıktan sonra İsmail Fakirullah'ı ziyaret etmek üzere 1728'de Tillo'ya gitmiş, şeyhinin ölümüne kadar ona hizmet etmiştir. 1747 ve 1755 yıllarında İstanbul'a iki defa giden İbrahim Hakkı, saray kütüphanesinde malzeme ve bilgi toplayarak yazacağı kitaplar için hazırlık yapmıştır. Özellikle Marifetname gibi büyük eserlerinin yazılmasında bu kütüphaneden temin ettiği malzemelerin ve sarayda kazanmış olduğu bilgi birikiminin önemli katkıları olmuştur. 22 Haziran 1780 tarihinde 77 yaşında iken vefat eden İbrahim Hakkı Hazretleri, Tillo'da şeyhi İsmail Fakirullah'ın türbesinin yanına defnedilmiştir. İbrahim Hakkı'nın çoğu Türkçe olan eserlerinin sayısı hakkında farklı görüşler bulunmakla birlikte bizzat müellif, eserlerinden söz ederken, büyük kitaplarının içine aldığı küçük risalelerini müstakil eser olarak saymamış, beş tanesi "ana eser" ve on tanesi de "evlat eser" olmak üzere on beş kitap yazdığını söylemiştir. Ana eserleri:" Dîvân, Marifetnâme, İrfâniyye, İnsaniyye ve Mecmûatü'l-Meâni'dir. Evlat eserleri ise, Tuhfetü'l-Kirâm, Nuhbetü'l-Kelâm, Meşâriku'1-Yûh, Sefînetü'r-Rûh, Kenzü'l-Fütûh, Defînetü'r-Ruh, Rûhu'ş-Şürûh, Ülfetu'l-Enâm,

Salnamelere Göre Sivas Vilayeti'nde Eğitim-Öğretim (1898-1903)

senelerine ait sâlnâmelerin incelenmesi sonucunda Sivas Vilayeti'ndeki merkezî teşkilât, mevcut okullar, bu okullarda okutulan dersler, görevli idareci ve öğretmenler, kütüphaneler, gazeteler ve matbaalar hakkında elde edilen bilgiler sunulacaktır.

Kis Kenti Erzurum’da Iklim, Planlama ve Yerel Yonetim Politikalarının Etkilesim Duzeyi

Journal of Planning, 2016

It is well known fact that there is a determinative relationship between urban place and ecosystem. Increase of the level of human comfort in daily life within the well-defined relationship between urban place and climate is the common point for all of the thermal comfort studies focused on the interactions between them. Although there are so many studies in the literature about these issues, it could not be said that we have climatically comfortable cities in our country. This shows the urgent need of change for local governments and policies associating climate data and planning practices, and transferring this knowledge into implementation. Local governments are the responsible actor for the planning and implementation process of urban place and controller of the built environment. In this context, the city of Erzurum which is known with its climatic characteristics as winter city is determined as the case area. The main aim of this study is the determination of whether climatic data and winter conditions affects planning processes, local policy and strategies as well as the definition of the reasons. Within this framework, interviews were made with the representors of Erzurum Metropolitan Municipality and three Central District Municipalities; and also strategical, regional and old development plans were examined. On the other hand, interview was made with the director of the District Office of the General Directorate of Meteorology in order to evaluate whether there is lack of technical knowledge and systematic information about climatic conditions. The findings show that there is a lack of systematic information. Although awareness about the importance of climatic conditions is high, use of this knowledge in the planning process is very limited. Also it is observed that local governments' perceptions of climate and winter conditions are still negative. Their attitudes towards winter and its positive externalities are only related to the winter tourism and skiing. It is clearly observed from Erzurum case that inexistence of relationships among climatologists, urban planners and local governors should be changed. This study was made with the aim of suggesting some general solutions and creating awareness about the climate change problems which we are experiencing in our country now and also constituting a starting point for the studies concentrating on the interactions between planners, climatologists and governors.

Konya Vilayet Salnameleri’ne Göre Akseki Kazası’nda İdari ve Sosyo-Ekonomik Yapı

Sanat ve Sosyal Bilimler Sempozyumu, Sempozyum Bildirileri Kitabı, 2022

ÖZET Akseki, Konya vilayetine bağlı Antalya (Teke) sancağının kazalarından biridir. Konya Vilayet Salnameleri'nde Akseki ile ilgili önemli bilgiler bulunmaktadır. Konya Vilayet Salnameleri'nin ilki 1868 (Hicri 1285) tarihini taşımaktadır. I. Dünya Savaşı'na kadar toplam 29 adet salname çıkarılmıştır. Konya Vilayeti'nin son salnamesinin tarihi 1914 (Hicri 1332)'tür. Salnameler resmi bir mahiyet taşıdığı için içerdiği bilgiler bakımından güvenilirliği yüksektir. Birçok çalışmaya kaynaklık eden bu önemli eserler bölgenin bürokratik teşkilatı ve kadroları ile askeri, iktisadi, sosyal, kültürel, eğitim ve sair konularına ilişkin bilgileri içermektedir. İlk örneklerinde az sayıda bilgi barındıran salnameler, zamanla daha detaylı bilgileri içine alarak genişlemiştir. Bu nedenle yerel tarih çalışmaları başta olmak üzere çeşitli alanlardaki tarih çalışmalarında ilk el kaynak olma özelliğini korumuştur. Konya Vilayet Salnameleri'nde Akseki kazasına ilişkin önemli bilgiler bulunmakla birlikte, bu konu şimdiye kadar müstakil bir şekilde ele alınmamıştır. Bu çalışmada söz konusu salnamelerden hareketle Akseki kazası mercek altına alınacaktır. Salnamelerin sunduğu veriler ışığında, genel olarak Akseki'nin idari teşkilatı ve sosyo-ekonomik yapısı ortaya konulacaktır. Diğer kaynaklarla da desteklenecek olan bu çalışmaya daha detaylı bakıldığında, Akseki kazasının demografik yapısı, ihracat ve ithalat malları, geçim kaynakları, ziraatı, hayvancılığı, cami, medrese, mektep, öğrenci, hane, dükkân sayıları hakkında bilgi verilecektir. Böylece Akseki kazasının Osmanlı İmparatorluğu'nun son elli yıllık zaman dilimindeki tarihsel sürecine bir nebze de olsa ışık tutulmaya çalışılacaktır.

Adıyaman Kazasının Vilayet Olması ve Bu Süreçte Yaşanan Gelişmeler

İdealkent, 2020

Türkiye'de yapılan idari düzenlemelerle bazı yerleşim yerlerinin idari statüsü değişebilmektedir. Bu idari düzenlemeler sosyo-ekonomik veya siyasi sebeplerle yapılabilmektedir. Bu yüzden kazaların vilayete dönüştürülmesi beraberinde bazı tartışmaları da getirmektedir. Demokrat Parti Adıyaman kazasının statüsünü değiştirmiştir. Adıyaman kazası 1954 yılında vilayet ol-muştur. Bu çalışmayla Adıyaman kazasının vilayet olma süreci ve bu süreçte yaşanan geliş-meler ile halkın beklentileri irdelenmeye çalışılmıştır. Araştırma kapsamında TBMM Zabıtları, dönemin basını ve konuyla ilgili diğer çalışmalardan yararlanılmıştır. Adıyaman'ın il olmasının sosyo-ekonomik, coğrafi ve siyasi sebepleri bulunmaktadır. Bu sebepler dönemin iktidarı ve muhalefeti arasında tartışmalara yol açmıştır. Besni'nin Adıyaman'a bağlanması bu süreçte yaşanan en önemli meseledir. Besnililerin çoğu Adıyaman yerine Gaziantep'e bağlanmak istemiştir. Ancak yapılan idari düzenleme ile Besni Adıyaman'a bağlanmıştır. Muhalefet Besni'nin siyasi sebeplerle Adıyaman'a bağlandığını iddia etmiştir. İktidar partisi ise bu düzenlemenin siyasi sebeplerle değil sosyo-ekonomik sebeplerle yapıldığını ileri sürmüştür. Adıyaman'ın il olması meselesi dönemin yerel basınında geniş yer bulmuştur. Bu sebeple Adıyaman ilçeden vilayete geçiş sürecinin izlenebileceği en iyi örneklerden biridir.

Erzurum İkli̇mi̇ni̇n Kiş Turi̇zmi̇ Açisindan Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Journal of environmental and natural studies, 2021

Erzurum as a province is located in Northeast Anatolia Region and based on agriculture and services sectors. The city center was built on the outskirts of the Palandöken mountain and developed structure towards the plain. Winter tourism has been developed in the city center in recent years. The climate characteristics of the city center affects human activities. In this study, the climate characteristics of the city are assessed based on the data of the airport station representing Erzurum city center and possible changes are evaluated and suggestions are made about winter tourism.