Blue note (original) (raw)
Blue note (česky modrá nota) je v jazzu a v blues termín, který označuje tón úmyslně zahraný v jiném ladění, než zbytek skladby, aby vytvořil určité napětí. Obvykle jde o záměnu čtvrttónu za půltón, existují však odlišnosti podle žánrů a jednotlivých hudebníků.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Blue note (česky modrá nota) je v jazzu a v blues termín, který označuje tón úmyslně zahraný v jiném ladění, než zbytek skladby, aby vytvořil určité napětí. Obvykle jde o záměnu čtvrttónu za půltón, existují však odlišnosti podle žánrů a jednotlivých hudebníků. (cs) Als Blue Notes (englisch blue notes) oder Bluestöne bezeichnet man Töne, die in besonderem Maß den Bluescharakter von Melodien prägen. Im engeren Sinne versteht man darunter die kleine Terz, die kleine Septime und die verminderte Quinte (Tritonus, „flatted fifth“), deren Intonation sich jedoch von den gleichnamigen Tonstufen im westlichen Tonsystem unterscheidet. So wird die Terz gemeinhin zwischen kleiner und großer Terz intoniert. Die Septime als Blue Note wird zwischen kleiner und großer Septime oder zwischen großer Sexte und kleiner Septime nahe der für den Blues typischen Naturseptime intoniert. Die Quinte als Blue Note wird meist zwischen verminderter und reiner Quinte intoniert. (de) In jazz and blues, a blue note is a note that—for expressive purposes—is sung or played at a slightly different pitch from standard. Typically the alteration is between a quartertone and a semitone, but this varies depending on the musical context. (en) Blusaj tonoj aŭ blustonoj estas tonoj, kiuj aparte stampas la bluskarakteron de melodioj. Plimalvastasence oni komprenas je tio la malgrandan triton, la malgrandan septon kaj la diminuitan kvinton, kies intonacio tamen distingiĝas de la samnomaj tonŝtupoj en la eŭropa tonsistemo. Ekzemple la triton oni kutime intonacias inter malgranda kaj granda trito. La septon oni intonacias inter malgranda kaj granda septo aŭ inter granda sesto kaj malgranda septo proksime de la tipa por la bluso kaj la kvinto inter diminuita kaj perfekta kvinto. (eo) Una nota de blues o de blus (del inglés, blue note) es una nota musical utilizada para aportar la expresividad característica del blues. Este recurso nace de los cantos vocales tradicionales de buena parte los estadounidenses negros de origen esclavo y en su manera de entonar, basada en una forma de atacar la nota fuera de tono (off-key),según el sistema temperado occidental. (es) Dans le jazz ou le blues, la note bleue (en anglais blue note) est une note jouée ou chantée avec un léger abaissement, d'un demi-ton au maximum, et qui donne sa couleur musicale au blues, note reprise plus tard par le jazz. Les notes bleues peuvent être considérées comme des notes ajoutées à la gamme majeure ; ces notes sont aux 3e, 5e et 7e degrés, abaissées d'un demi-ton. La blue note est une sonorité qui correspond à une quinte bémol. (fr) ブルー・ノート・スケールは、ジャズやブルースなどで使用される音階である。 (ja) Nel jazz e nel blues, la blue note (detta anche nella terminologia inglese "worried" note) corrisponde al IV grado innalzato (quarta eccedente) della scala minore melodica. Nella scala blues, prendendo ad esempio Do, si avrà la seguente costruzione: C - Eb - F - F# - G - Bb - C. Il significato dell'aggettivo inglese blue è connesso all'associazione tra il colore blu e un senso di nostalgia e tristezza tipico della musica afro-americana, così come essa era percepita dall'orecchio di uditori europei abituato alla dicotomia maggiore-minore. L'origine della blue note è da ricercarsi nelle scale non temperate utilizzate dagli schiavi afro-americani (in particolare la scala pentatonica), che dettero origine alla scala blues.Queste note, utilizzate tipicamente in una cornice armonica di accordi maggiori, creano quell'atmosfera di indefinitezza tonale caratteristica del blues e della musica folk statunitense e britannica. Blue notes (raffigurate in blu) In particolare il secondo grado della scala blues, quando viene suonato calante, è una blue note. Ad esempio, la scala blues di Do è composta da: Do, Mi♭ (blue), Fa, Fa♯, Sol, Si♭ dove il Mi♭ è una nota a metà strada tra Mi naturale e Mi bemolle e dista dalla tonica una terza maggiore lievemente calante. Per estensione, vengono definite blue note anche altre note quando vengono suonate calanti. Nelle prime manifestazioni, le principali blue note erano la citata terza minore e la sottotonica (il settimo grado della scala diatonica), in questo modo: Do, Mi♭ (blue), Fa, Fa♯, Sol, Si♭ (blue) Negli anni quaranta venne data molta enfasi alla dominante trattata come blue note (intervallo di quinta calante) dai jazzisti bebop: Do, Mi♭ (blue), Fa, Fa♯ (blue), Sol, Si♭ (blue) Per traslato, viene considerata blue anche la transizione Mi-Mi♭ che, in un blues in Do, occorre tra le misure I e II armonizzate con gli accordi Do7 e Fa7. La tipica ambiguità tonale del blues risiede inoltre anche nell'armonizzazione che, fra l'altro, si discosta dal concetto europeo, classico, di "tonalità". In primis, nel blues maggiore, sull'accordo di I grado, maggiore – o meglio, maggiore con settima minore – (ad esempio, in un blues in do, Do7), viene suonata una qualche melodia che effettivamente presenta la terza minore, o, al più, terza "blue note": la pentatonica blues infatti è una pentatonica minore cui si aggiunge la quinta diminuita (quarta aumentata). In secondo luogo, il continuo uso di accordi di dominante, cioè di accordi maggiori con settima minore, contenuti in intervallo di tritono, genera allo stesso tempo riposo e necessità di risoluzione: questo è particolarmente evidente sul primo grado, armonizzato come I7; per esempio, in un blues in do si inizia con Do7, accordo che qua esprime sia riposo (è il centro tonale del brano) che tensione (tende a risolvere sul quarto grado). Ciò risulta in contrasto con l'armonia classica occidentale: un accordo di Do7 sottintende, generalmente, la tonalità di Fa (maggiore o minore), di cui è l'accordo di dominante. Ecco che allora il blues è già di per sé una delle prime esperienze musicali dal chiaro sapore modale, dato dall'incessante riferimento al modo Misolidio (estensione con nona maggiore, undicesima giusta e tredicesima maggiore di un accordo di settima).Le tecniche dei musicisti per eseguire, sfruttare ed enfatizzare le blue note sono le più varie: i cantanti spesso utilizzano un piccolo portamento giocando tra la nota blue e quella "temperata", lo stesso fanno i trombonisti mediante il glissando.I chitarristi usano la tecnica del bending, stirando le corde col polpastrello, mentre i pianisti a volte suonano entrambi i semitoni vicini (ad esempio Mi naturale e Mi♭ insieme). (it) ( 다른 뜻에 대해서는 블루 노트 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 블루 노트(영어: blue note)는 재즈나 블루스 등에서 사용되는 장음계이다. 그 중 제3음과 5음, 7음을 반음 낮추는 것을 의미한다. (ko) Blue notes zijn tonen die niet in westerse toonladders voorkomen en kunnen worden bereikt met instrumenten die tonen kunnen 'buigen', zoals onder andere de gitaar, bluesharp, saxofoon en klarinet. Er zijn drie blue notes in de bluestoonladders: bij bIII, bV en bVII. Op instrumenten waarop het niet mogelijk is tonen te buigen (zoals bij toetsinstrumenten), kan men een soortgelijk effect bereiken door middel van een voorslag; bijvoorbeeld door kort bIII voor III te spelen. (nl) Blue notes (ang. blue note) – charakterystyczne i celowo stosowane dla oddania nastrojowości bluesa interwały z obniżonym III i VII stopniem skali durowej (majorowej). Od początków lat 40. XX wieku, wraz z rozpowszechnieniem się bebopu obniżano również V stopień skali durowej. Obniżenia te w tzw. skali bluesa wynoszą około półtonu, przy czym dokładniejsze ustalenie obniżeń jest o tyle trudne, że występują one podczas krótkich glissand u wokalistów oraz na tych instrumentach muzycznych, na których można wydobyć dźwięk spoza systemu równomiernie temperowanego (czyli równo półtonowego), jak np. skrzypce, puzon itp. Blue notes znacząco wpłynęły również na charakterystyczny dla jazzu (oraz jazzopochodnej muzyki rozrywkowej) sposób artykulacji i rozwoju środków harmonicznych. (pl) Блю́зовые но́ты (англ. blue notes) в джазе и блюзе — некоторые ступени диатонического звукоряда, отклоняющиеся — как правило, в сторону понижения — от их приписанной в строе высоты на неопределённый интервал в диапазоне от четверти тона до полутона. В качестве блюзовых нот обычно выступают III, V и VII ступени в мажоре, и V ступень в миноре. (ru) Blå toner (engelska: blue note, 'blå ton') är en musikalisk samlingsterm för att beskriva en viss typ av toner som ligger mellan tonerna i ett tempererat tonsystem. Det kan också handla om tonföljder/kombinationer där sådana toner ingår. Kunskap om detta lärs traditionellt inte ut på konservatorier för klassisk musik och förknippas främst med blues och jazz, men förekommer även i svensk folkmusik. (sv) Блюзовий лад — особливий різновид мажоро-мінору, характерний для джазу, блюзу та споріднених жанрів. Полягає у використанні т.зв. «блюзових нот» — понижених III та VII ступенів, і підвищеному IV мажорного ладу. Пониження сягає півтону або менше і варіюється у різних виконавців. Рідше зустрічається «блюзовий мінор» — натуральний мінор з пониженням V ступеня, прикладом є пісня « файл» (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Blue_notes_in_major_scale.png?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 155987 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 12787 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1114878736 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbc:Blues dbr:Eleventh_harmonic dbr:English_folk_music dbr:Minor_scale dbr:Blues dbr:Musical_note dbr:Quarter_tone dbr:17_equal_temperament dbr:Equal_temperament dbr:Harmonic_series_(music) dbr:Harmonic_seventh dbr:Harmonic_seventh_chord dbr:Peter_van_der_Merwe_(musicologist) dbr:Pitch_(music) dbr:Popular_song dbr:Major_third dbr:Music_of_Asia dbr:Added_tone_chord dbr:Cent_(music) dbr:Why_Don't_You_Do_Right? dbr:Altered_chord dbr:22_equal_temperament dbc:Jazz_terminology dbr:Diminished_fifth dbr:Formant dbr:Glissando dbr:Gunther_Schuller dbr:Happy_(Pharrell_Williams_song) dbr:Harold_Arlen dbr:Jazz dbc:Musical_notes dbr:Just_intonation dbr:Blues_scale dbr:Minor_third dbr:Tonic_(music) dbr:Sweet_About_Me dbc:Jazz_techniques dbr:Microtonal_music dbr:Twelve-bar_blues dbr:Major_and_minor dbr:Minor_seventh dbr:Shake_(music) dbr:Flat_(music) dbr:Semitone dbr:Scale_degree dbr:Stormy_Weather_(1933_song) dbr:Quartertone dbr:File:Blue_notes_in_major_scale.png |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Frac dbt:Fraction dbt:Music dbt:Other_uses dbt:Quote dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Blues dbt:Jazz_theory |
| dcterms:subject | dbc:Blues dbc:Jazz_terminology dbc:Musical_notes dbc:Jazz_techniques |
| rdfs:comment | Blue note (česky modrá nota) je v jazzu a v blues termín, který označuje tón úmyslně zahraný v jiném ladění, než zbytek skladby, aby vytvořil určité napětí. Obvykle jde o záměnu čtvrttónu za půltón, existují však odlišnosti podle žánrů a jednotlivých hudebníků. (cs) Als Blue Notes (englisch blue notes) oder Bluestöne bezeichnet man Töne, die in besonderem Maß den Bluescharakter von Melodien prägen. Im engeren Sinne versteht man darunter die kleine Terz, die kleine Septime und die verminderte Quinte (Tritonus, „flatted fifth“), deren Intonation sich jedoch von den gleichnamigen Tonstufen im westlichen Tonsystem unterscheidet. So wird die Terz gemeinhin zwischen kleiner und großer Terz intoniert. Die Septime als Blue Note wird zwischen kleiner und großer Septime oder zwischen großer Sexte und kleiner Septime nahe der für den Blues typischen Naturseptime intoniert. Die Quinte als Blue Note wird meist zwischen verminderter und reiner Quinte intoniert. (de) In jazz and blues, a blue note is a note that—for expressive purposes—is sung or played at a slightly different pitch from standard. Typically the alteration is between a quartertone and a semitone, but this varies depending on the musical context. (en) Blusaj tonoj aŭ blustonoj estas tonoj, kiuj aparte stampas la bluskarakteron de melodioj. Plimalvastasence oni komprenas je tio la malgrandan triton, la malgrandan septon kaj la diminuitan kvinton, kies intonacio tamen distingiĝas de la samnomaj tonŝtupoj en la eŭropa tonsistemo. Ekzemple la triton oni kutime intonacias inter malgranda kaj granda trito. La septon oni intonacias inter malgranda kaj granda septo aŭ inter granda sesto kaj malgranda septo proksime de la tipa por la bluso kaj la kvinto inter diminuita kaj perfekta kvinto. (eo) Una nota de blues o de blus (del inglés, blue note) es una nota musical utilizada para aportar la expresividad característica del blues. Este recurso nace de los cantos vocales tradicionales de buena parte los estadounidenses negros de origen esclavo y en su manera de entonar, basada en una forma de atacar la nota fuera de tono (off-key),según el sistema temperado occidental. (es) Dans le jazz ou le blues, la note bleue (en anglais blue note) est une note jouée ou chantée avec un léger abaissement, d'un demi-ton au maximum, et qui donne sa couleur musicale au blues, note reprise plus tard par le jazz. Les notes bleues peuvent être considérées comme des notes ajoutées à la gamme majeure ; ces notes sont aux 3e, 5e et 7e degrés, abaissées d'un demi-ton. La blue note est une sonorité qui correspond à une quinte bémol. (fr) ブルー・ノート・スケールは、ジャズやブルースなどで使用される音階である。 (ja) ( 다른 뜻에 대해서는 블루 노트 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 블루 노트(영어: blue note)는 재즈나 블루스 등에서 사용되는 장음계이다. 그 중 제3음과 5음, 7음을 반음 낮추는 것을 의미한다. (ko) Blue notes zijn tonen die niet in westerse toonladders voorkomen en kunnen worden bereikt met instrumenten die tonen kunnen 'buigen', zoals onder andere de gitaar, bluesharp, saxofoon en klarinet. Er zijn drie blue notes in de bluestoonladders: bij bIII, bV en bVII. Op instrumenten waarop het niet mogelijk is tonen te buigen (zoals bij toetsinstrumenten), kan men een soortgelijk effect bereiken door middel van een voorslag; bijvoorbeeld door kort bIII voor III te spelen. (nl) Блю́зовые но́ты (англ. blue notes) в джазе и блюзе — некоторые ступени диатонического звукоряда, отклоняющиеся — как правило, в сторону понижения — от их приписанной в строе высоты на неопределённый интервал в диапазоне от четверти тона до полутона. В качестве блюзовых нот обычно выступают III, V и VII ступени в мажоре, и V ступень в миноре. (ru) Blå toner (engelska: blue note, 'blå ton') är en musikalisk samlingsterm för att beskriva en viss typ av toner som ligger mellan tonerna i ett tempererat tonsystem. Det kan också handla om tonföljder/kombinationer där sådana toner ingår. Kunskap om detta lärs traditionellt inte ut på konservatorier för klassisk musik och förknippas främst med blues och jazz, men förekommer även i svensk folkmusik. (sv) Блюзовий лад — особливий різновид мажоро-мінору, характерний для джазу, блюзу та споріднених жанрів. Полягає у використанні т.зв. «блюзових нот» — понижених III та VII ступенів, і підвищеному IV мажорного ладу. Пониження сягає півтону або менше і варіюється у різних виконавців. Рідше зустрічається «блюзовий мінор» — натуральний мінор з пониженням V ступеня, прикладом є пісня « файл» (uk) Nel jazz e nel blues, la blue note (detta anche nella terminologia inglese "worried" note) corrisponde al IV grado innalzato (quarta eccedente) della scala minore melodica. Nella scala blues, prendendo ad esempio Do, si avrà la seguente costruzione: C - Eb - F - F# - G - Bb - C. Il significato dell'aggettivo inglese blue è connesso all'associazione tra il colore blu e un senso di nostalgia e tristezza tipico della musica afro-americana, così come essa era percepita dall'orecchio di uditori europei abituato alla dicotomia maggiore-minore. Blue notes (raffigurate in blu) (it) Blue notes (ang. blue note) – charakterystyczne i celowo stosowane dla oddania nastrojowości bluesa interwały z obniżonym III i VII stopniem skali durowej (majorowej). Od początków lat 40. XX wieku, wraz z rozpowszechnieniem się bebopu obniżano również V stopień skali durowej. Blue notes znacząco wpłynęły również na charakterystyczny dla jazzu (oraz jazzopochodnej muzyki rozrywkowej) sposób artykulacji i rozwoju środków harmonicznych. (pl) |
| rdfs:label | Blue note (cs) Blue Note (de) Blusa tono (eo) Blue note (en) Nota de blues (es) Note bleue (fr) Blue note (it) ブルー・ノート・スケール (ja) 블루 노트 (ko) Blue note (muziek) (nl) Blue notes (pl) Blue note (pt) Блюзовые ноты (ru) Blå toner (sv) Блюзовий лад (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Blue note http://d-nb.info/gnd/7852500-7 wikidata:Blue note dbpedia-cs:Blue note dbpedia-da:Blue note dbpedia-de:Blue note dbpedia-eo:Blue note dbpedia-es:Blue note dbpedia-et:Blue note dbpedia-fa:Blue note dbpedia-fr:Blue note dbpedia-gl:Blue note dbpedia-he:Blue note dbpedia-it:Blue note dbpedia-ja:Blue note dbpedia-ko:Blue note dbpedia-nds:Blue note dbpedia-nl:Blue note dbpedia-nn:Blue note dbpedia-no:Blue note dbpedia-oc:Blue note dbpedia-pl:Blue note dbpedia-pt:Blue note dbpedia-ru:Blue note dbpedia-sv:Blue note dbpedia-tr:Blue note dbpedia-uk:Blue note https://global.dbpedia.org/id/WqjT |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Blue_note?oldid=1114878736&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Blue_notes_in_major_scale.png |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Blue_note |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Blue_note_(disambiguation) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Worried_note dbr:Blue-note dbr:Blue_notes dbr:Blue_seventh dbr:Blue_tone |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Cadence dbr:Carl_Perkins dbr:American_popular_music dbr:Belgian_jazz dbr:Bebop dbr:Black_Sabbath_(song) dbr:Blue_Christmas_(song) dbr:Blue_Note_Records dbr:Blue_in_culture dbr:Blues dbr:Rhapsody_in_Blue dbr:Richter-tuned_harmonica dbr:D'Spayre dbr:Der_Wein dbr:Early_Jazz:_Its_Roots_and_Musical_Development dbr:Index_of_articles_related_to_African_Americans dbr:Index_of_music_articles dbr:Vocality dbr:Cloak_&_Dagger_(season_2) dbr:Eivind_Groven dbr:Frankie_Kennedy dbr:Goree_Carter dbr:Misterioso_(Thelonious_Monk_album) dbr:Music dbr:Music_and_Black_liberation dbr:Music_of_the_United_States dbr:Myllarguten dbr:The_Memphis_Blues dbr:This_Is_Pat_DiNizio dbr:Origins_of_the_blues dbr:Level_(music) dbr:Mahalia_Jackson dbr:Chord-scale_system dbr:Smokestack_Lightning dbr:Dene_music dbr:Added_tone_chord dbr:W._C._Handy dbr:What_Were_You_Hoping_For? dbr:Long_Distance_Call_(Muddy_Waters_song) dbr:Minor_major_seventh_chord dbr:African-American_music dbr:Altered_chord dbr:Drive_My_Car_(song) dbr:Parchman_Farm_(song) dbr:Blue_note_(disambiguation) dbr:Flute_Sonata_(Poulenc) dbr:Glissando dbr:List_of_North_American_folk_music_traditions dbr:New_Orleans_rhythm_and_blues dbr:Isis_(song) dbr:James_Reese_Europe dbr:Jazz dbr:Jazz_Age dbr:Jazz_scale dbr:Härjedalspipa dbr:Singing dbr:Suite_for_Microtonal_Piano dbr:African-American_culture dbr:Chord_(music) dbr:Laure_Gauthier dbr:Black_Coffee_(1948_song) dbr:Blues_scale dbr:Take_Five dbr:Hexatonic_scale dbr:Hokum dbr:Neutral_third dbr:Red_Note_Ensemble dbr:Dominant_seventh_sharp_ninth_chord dbr:Pierre_Lacocque dbr:Field_holler dbr:Great_Highland_bagpipe dbr:Microtonal_music dbr:Yesterday_(Beatles_song) dbr:Ring_shout dbr:Scale_(music) dbr:Scruggs_style dbr:Off-key dbr:Music_of_Africa dbr:Outline_of_jazz dbr:Worried_note dbr:Blue-note dbr:Blue_notes dbr:Blue_seventh dbr:Blue_tone |
| is dbp:other of | dbr:List_of_North_American_folk_music_traditions |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Blue_note |
