Fortran (original) (raw)

dbo:abstract

Fortran (o FORTRAN) és el primer llenguatge de programació d'alt nivell, desenvolupat a la dècada dels 50 i que encara s'usa actualment. El nom ve de FORmula TRANslation ('traducció de fórmules' en anglès). Les primeres versions usaven el nom FORTRAN, però l'estàndard actual es refereix al llenguatge com a Fortran El primer compilador de FORTRAN per a l'IBM 704 el va desenvolupar de 1954 a 1957 un equip d'IBM dirigit per John W. Backus. L'objectiu principal era desenvolupar un llenguatge d'alt nivell, que permetés escriure programes independents de la màquina, però que tingués una velocitat d'execució semblant a la del llenguatge d'assemblador. El llenguatge va ser un èxit rotund i la comunitat científica el va adoptar de seguida. Com que el llenguatge s'ha fet servir sempre per a programes numèricament intensius, els compiladors de Fortran solen produir executables molt eficients. Tot i això, a finals dels anys 80, el llenguatge (Fortran 77) havia quedat força endarrerit respecte a altres com C. Les noves revisions (Fortran 90 i 95) l'han modernitzat eliminant-ne algunes de les característiques més obsoletes i afegint suport per a programació orientada a objectes, paral·lelisme, etc. Actualment, Fortran s'utilitza gairebé només per a càlcul científic i anàlisi numèrica. (ca)
Fortran (akronymická zkratka z anglického FORmula a TRANslator – překladač vzorců) je v informatice imperativní programovací jazyk, který v 50. letech 20. století navrhla firma IBM pro vědecké výpočty a numerické aplikace. Zpočátku byl označován jako FORTRAN (verzálami), ale od verze Fortran 90 se přešlo na označení Fortran. Kolem roku 1960 firma IBM doporučovala Fortran zapisovat jako FØRTRAN. V současné době se především používá pro: výpočty drah raket, turbulencí ve 3D, Fourierův rozvoj, Fourierovu transformaci, vývoj počasí, elektroinženýrství, fyzikální chemii a částicovou fyziku. Fortran se brzy stal jedničkou mezi programovacími jazyky a více než půl století se využíval například pro výpočty předpovědi počasí, analýzu pevných částic a další fyzikální a chemické výpočty. V novějších verzích Fortranu se postupně objevovaly různé nové vlastnosti, jako například podpora pro datová pole (Fortran 90/95), objektově orientované programování a generické programování (Fortran 2003). Je to jeden z nejpopulárnějších jazyků v oblasti vysoce výkonných počítačů a je to jazyk, který se využívá v programech na nejrychlejších superpočítačích světa[zdroj?]. Fortran zahrnuje několik různých verzí a každá z nich obsahuje několik vylepšení v jazyce. Obvykle jsou kompatibilní s předchozími verzemi. Po sobě jdoucí verze mají podporu pro strukturované programování a zpracovávání znakových dat (FORTRAN 77), programování polí, modulární programování a také generické programování (FORTRAN 90). Dále pak vysoce výkonný Fortran (FORTRAN 95), objektově-orientované programování (FORTRAN 2003) a souběžné programování (FORTRAN 2008). (cs)
فورتران (بالإنجليزية: Fortran)‏ هي لغة برمجة متعددة الاستخدامات واختصار لكلمتين في الإنجليزية (FORmula TRANslation) معناها ترجمة المعادلات (FORmula TRANslation). وهي لغة برمجة أمرية للأغراض العامة ومناسبة بشكل خاص للحسابات الرقمية والحوسبة العلمية. كانت هي أولى لغات البرمجة ذوات المستوى العالي ولا يزال استخدامها شائعا حتى الآن، لقد تم استخدامه لأكثر من ستة عقود في مجالات حسابية مكثفة مثل التنبؤ العددي بالطقس، وتحليل العناصر المحدودة، وديناميات السوائل الحسابية، والجيوفيزياء، والفيزياء الحاسوبية، وعلم البلورات والكيمياء الحسابية. إنها لغة شائعة للحوسبة عالية الاداء وتستخدم للبرامج التي تقيس وتصنف أسرع الحواسيب العملاقة في العالم. كان تصميم فورتران هو الأساس للعديد من لغات البرمجة الأخرى. من بين الأشياء المعروفة BASIC ، والتي تستند إلى Fortran II مع عدد من عمليات تنظيف النحو، ولا سيما الهياكل المنطقية الأفضل، والتغييرات الأخرى للعمل بسهولة أكبر في بيئة تفاعلية. اعتبارًا من يونيو ٢٠٢١، احتلت فورتران المرتبة ١٧ في مؤشر TIOBE ، وهو مقياس لشعبية لغات البرمجة، حيث صعدت١٧ مركزًا من تصنيفها ٣٤ يناير ٢٠٢٠. (ar)
Fortran ist eine prozedurale, seit 2003 auch eine objektorientierte Programmiersprache, die insbesondere für numerische Berechnungen in Wissenschaft, Technik und Forschung eingesetzt wird. Der Name entstand aus FORmula TRANslation und wurde bis zur Version FORTRAN 77 mit Großbuchstaben geschrieben. Im August 2021 stand Fortran an dreizehnter Stelle der beliebten Programmiersprachen im TIOBE-Index. (de)
Η γλώσσα FORTRAN (από τα αρχικά FORmulae TRANslator - μεταφραστής τύπων) είναι μία από τις πρώτες γλώσσες προγραμματισμού υψηλού επιπέδου, η οποία χρησιμοποιήθηκε κυρίως σε επιστημονικές αλλά και σε εμπορικές εφαρμογές. Δημιουργήθν οι εξής τυποποιημένες εκδόσεις της FORTRAN: * FORTRAN-66 * FORTRAN-77 * FORTRAN-90 * FORTRAN-95 * FORTRAN 2000 * FORTRAN 2003 * FORTRAN 2008 Βάση για την περιγραφή της FORTRAN παρακάτω θα είναι η έκδοση FORTRAN-77. (el)
Fortrano (angle FORTRAN, de FORmula TRANslator, t.e. «formul-tradukilo») estas unu el la unuaj gravaj programlingvoj. Estiĝinte dum la jardeko de 1950, ĉefe por teknikaj kaj sciencaj programoj, ĝi normigatis je 1977, kaj la rezulto nomiĝis FORTRAN77. Poste, je 1990 naskiĝis Fortran 90 (de post kiam la nomo estas skribata nomuskle). Fortrano taŭgas por sciencaj (fizikaj) problemoj, ĉar ĝi subtenas trajtojn kiaj varieblaj datumaj vicoj, kompleksaj nombroj, interna potenciga operacio, lerta traktado de nombroprecizo, ktp. Krome, jam ekzistas grandaj bibliotekoj da Fortranaj programoj. Tiuj programoj ofte temas pri malsimplaj nombraj algoritmoj, kiujn estus malfacile (t.e. multekoste) traduki en aliajn lingvojn. Jen simpla ekzemplo de Fortrana programo: PROGRAM AVERAGXO! Komputi la averaĝon de listo da nombroj! INTEGER N REAL X, SUMO, MEZUMO! DO READ *, X IF (X .GT. 0.0) THEN SUMO = SUMO + X N = N + 1 ELSE EXIT ENDIF END DO MEZUMO = SUMO / REAL (N) PRINT 20, MEZUMO 20 FORMAT (1X, 'LA MEZUMO ESTAS ', F6.2) END PROGRAM AVERAGXO (eo)
Fortran (/ˈfɔːrtræn/; formerly FORTRAN) is a general-purpose, compiled imperative programming language that is especially suited to numeric computation and scientific computing. Fortran was originally developed by IBM in the 1950s for scientific and engineering applications, and subsequently came to dominate scientific computing. It has been in use for over six decades in computationally intensive areas such as numerical weather prediction, finite element analysis, computational fluid dynamics, geophysics, computational physics, crystallography and computational chemistry. It is a popular language for high-performance computing and is used for programs that benchmark and rank the world's fastest supercomputers. Fortran has had numerous versions, each of which has added extensions while largely retaining compatibility with preceding versions. Successive versions have added support for structured programming and processing of character-based data (FORTRAN 77), array programming, modular programming and generic programming (Fortran 90), High Performance Fortran (Fortran 95), object-oriented programming (Fortran 2003), concurrent programming (Fortran 2008), and native parallel computing capabilities (Coarray Fortran 2008/2018). Fortran's design was the basis for many other programming languages. Among the better-known is BASIC, which is based on FORTRAN II with a number of syntax cleanups, notably better logical structures, and other changes to work more easily in an interactive environment. Since August 2021 Fortran has ranked among the top 15 languages in the TIOBE index, a measure of the popularity of programming languages. (en)
FORTRAN lehen goi-mailako programazio-lengoaia izan zen, IBM enpresak diseinatu zuen eta 1954. urtean plazaratu zen. FORTRAN akronimoa FORmula TRANslation (formulen itzulpena) bi hitzetatik dator eta izenak berak lengoaiaren xedea adierazten du, hots, formula eta espresio matematikoak programatzeko egina baitago FORTRAN lengoaia. 1954. urtetik geroztik zenbakizko kalkulu zientifikoa, nagusiki, FORTRAN lengoaia erabiliz egin zen, esate baterako eguraldiaren iragarpena, aireontzien diseinua, satelite eta espazio-ontzien ibilbideen kalkuluak eta abar luze bat. Gaur egun ere, zientzialari askok Fortran lengoaiaren bertsio modernoak erabiltzen dituzte. (eu)
Fortran (previamente FORTRAN,contracción del inglés The IBM Mathematical Formula Translating System) es un lenguaje de programación de alto nivel de propósito general, procedural e imperativo, que está especialmente adaptado al cálculo numérico y a la computación científica. Desarrollado originalmente por IBM en 1957 para el equipo IBM 704, y usado para aplicaciones científicas y de ingeniería, el FORTRAN vino a dominar esta área de la programación desde el principio y ha estado en uso continuo por más de medio siglo en áreas de cómputo intensivo tales como la , análisis de elementos finitos, dinámica de fluidos computacional (CFD), física computacional y química computacional. Es uno de los lenguajes más populares en el área de la computación de alto rendimiento y es el lenguaje usado para programas que evalúan el desempeño (benchmark) y el ranking de los supercomputadores más rápidos del mundo. El FORTRAN abarca un linaje de versiones, cada una de las cuales evolucionó para añadir extensiones al lenguaje mientras que usualmente retenía compatibilidad con las versiones previas. Versiones sucesivas han añadido soporte para procesamiento de datos basados en caracteres (FORTRAN 77), programación de matrices, programación modular y programación orientada a objetos (Fortran 90/95), y programación genérica (Fortran 2003). (es)
Is teanga ríomhchlárúcháin den tríú glúin é FORTRAN, acrainm do FORmula TRANslator an Bhéarla. Forbraíodh í i gcéaduair ag campas IBM i ndeisceart San Jose i gCalifornia sna 1950í le haghaidh fheidhmchláir eolaíochta agus innealtóireachta. Tháinig sé chun cinn sa réimse seo agus tá sé fós in úsáid. Tá go leor leaganacha éagsúla ann. (ga)
Fortran (atau FORTRAN) adalah sebuah bahasa pemrograman. Pertama kali dikembangkan pada tahun 1956 oleh di IBM. Digunakan dalam bidang sains selama 50 tahun kemudian. Ditujukan untuk mempermudah pembuatan aplikasi matematika, ilmu pengetahuan, dan teknik. Pertama kali bernama FORTRAN yang merupakan singkatan dari Formula Translator/Translation, tetapi penggunaan huruf besar kemudian ditiadakan sejak versi Fortran 90. Merupakan bahasa pemrograman tingkat tinggi pertama dan prosedural, akan tetapi versi-versi terbaru dari Fortran kemudian dikembangkan dengan memasukkan kemampuan object-oriented programming. Unggul pada dukungan dalam menangani bentuk perhitungan, termasuk bilangan kompleks. Kelemahannya pada operasi input/output yang lalu. Kode sumbernya juga sulit dipahami dibanding bahasa pemrograman tingkat tinggi lainnya. * l * * s (in)
Fortran (mathematical FORmula TRANslating system) est un langage de programmation généraliste dont le domaine de prédilection est le calcul scientifique et le calcul numérique. Il est utilisé aussi bien sur ordinateur personnel que sur les superordinateurs, où il sert d'ailleurs à tester leurs performances dans le cadre du classement TOP500 des superordinateurs les plus puissants au monde, entre autres grâce à la bibliothèque LINPACK. Le nombre de bibliothèques scientifiques écrites en Fortran, éprouvées et améliorées pendant de longues années, et les efforts continus consacrés aux compilateurs pour exploiter au fil des décennies les nouvelles possibilités des calculateurs (vectorisation, coprocesseurs, parallélisme) ont maintenu l'usage de ce langage qui ne cesse d'évoluer. Parmi les fonctionnalités ajoutées ces dernières décennies, on citera le calcul sur les tableaux (qui peuvent comporter jusqu'à quinze dimensions), la programmation modulaire, la programmation générique (Fortran 90), le calcul haute performance (Fortran 95), la programmation orientée objet et l'interopérabilité avec les bibliothèques du langage C (Fortran 2003), la programmation concurrente et le calcul parallèle à l'aide des cotableaux (Fortran 2008), des équipes, des évènements et des sous-routines collectives (Fortran 2018), en plus des interfaces OpenMP, OpenACC et de la bibliothèque Message Passing Interface. La prochaine norme sera Fortran 2023. Les discussions sur le contenu de la suivante, Fortran 202y, ont commencé. (fr)
Fortran (fino alla versione 90 FORTRAN) è un linguaggio di programmazione, compilato e imperativo, particolarmente adatto per il calcolo numerico e la scienza computazionale. Si tratta di uno dei primi linguaggi di programmazione, sviluppato a partire dal 1954 da un gruppo di lavoro guidato da John Backus; il primo manuale di riferimento per i programmatori in FORTRAN I, The FORTRAN automatic coding system for the IBM 704 EPDM, scritto dallo stesso Backus, è del 1956, mentre il compilatore fu pubblicato nel 1957. (it)
포트란(Fortran, 이전 명칭 FORTRAN)은 1954년 IBM 704에서 과학적인 계산을 하기 위해 시작된 컴퓨터 프로그램 언어이다. FORTRAN은 수식(Formula) 변환기(Translation)의 약자이다.(IBM Mathematical Formula Translating System에서 유래.) 포트란은 알골과 함께 과학 계산용으로 주로 사용되는 언어이며, 당시 7명의 전문가가 약 2년 반 동안에 걸쳐 완성한 것이 포트란의 기본을 이루었고, 그 후 ANSI와 ISO에서 표준화하였다. 포트란은 산술 기호(+, -, *, / 등)를 그대로 사용할 수 있으며, 삼각함수·지수함수·대수함수 등과 같은 기초적인 수학 함수들을 자연스럽게 불러내어 쓸 수 있으며, 최근 첨단 과학계산에서 필수적인 벡터, 행렬계산기능 등이 내장되어 있는 과학 기술 전문언어이다. 포트란은 기후 및 기상예측, 자원탐사, 우주항공, 유체 및 구조해석, 계산화학, 양자 및 분자 동역학 계산, 천문학, 인공위성을 포함한 군사과학, 자동차 선박 설계, 반도체설계, 금융계산 등 거의 모든 산업분야의 초대형 과학계산 문제의 프로그래밍에 필수적인 언어이다.위와 같이 특히 자연과학이나 공학에서의 중요한 거대한 계산문제들을 슈퍼컴퓨터들을 이용하여 해결하는 데 있어서 C언어와 같이 범용프로그래밍 언어에 속하는 프로그래밍언어들에 비해 탁월한 효율이 있는 과학계산 전문 언어이다. 1990년대까지 널리 사용되어 왔던 FORTRAN 77에서 현재 Fortran 90/95, Fortran 2003, Fortran 2008등으로 계속 진보하고 있다. 전문적인 과학계산 문제를 풀기 위하여 프로그래밍하는 데 있어서 C보다 포트란이 훨씬 간단 명료하고 신속하게 프로그래밍을 작성할 수 있으며, 디버깅하는 데도 시간이 현저하게 단축될 뿐만 아니라, 그 계산속도 또한 일반적으로 훨씬 빠르다. (ko)
FORTRAN（フォートラン）は、1954年にIBMのジョン・バッカスによって考案された、コンピュータにおいて広く使われた世界最初の高水準言語である。 (ja)
Fortran is een programmeertaal die speciaal ontwikkeld is voor rekenwerk en vooral gebruikt wordt in de exacte wetenschappen. Het woord Fortran (voorheen FORTRAN) is een acroniem afgeleid van The IBM Mathematical Formula Translating System. Fortran is om verschillende redenen van belang. Ten eerste was het de eerste hogere programmeertaal die in algemeen gebruik kwam, zodat Fortran alleen daardoor al zijn stempel op alle andere programmeertalen gedrukt heeft. Ten tweede was het de eerste taal die door het ANSI gestandaardiseerd werd en is de ontwikkeling af te lezen uit een aantal opvolgende standaards (FORTRAN 66, FORTRAN 77, Fortran 90, Fortran 95 en Fortran 2003), waarbij de compatibiliteit met voorgaande versies zo veel mogelijk behouden bleef. Ten slotte was het decennialang de meest toegepaste taal voor technische, natuurwetenschappelijke en econometrische problemen. Het was gedurende die tijd dé taal voor supercomputers omdat er matrixberekeningen mee gemaakt kunnen worden. (nl)
Fortran (od wersji 90 do aktualnej) a dawniej FORTRAN (do wersji 77 włącznie) (od ang. formula translation) – język programowania pierwotnie zaprojektowany do zapisu programów obliczeniowych, był niegdyś językiem proceduralnym, obecnie jest nadal rozwijanym językiem ogólnego przeznaczenia. Umożliwia programowanie strukturalne, obiektowe (Fortran 90/95), modularne i równoległe (Fortran 2008). Jego zastosowaniami są, między innymi, obliczenia naukowo-inżynierskie, numeryczne, symulacja komputerowa itp. Początkowe wersje Fortranu miały mocno ograniczone możliwości, ale dzięki łatwości opanowania Fortran stał się najpopularniejszym językiem do obliczeń numerycznych. (pl)
A família de linguagens de programação conhecida globalmente como Fortran foi desenvolvida a partir da década de 1950 e continua a ser usada hoje em dia. O nome é um acrônimo da expressão "IBM Mathematical FORmula TRANslation System" As versões iniciais da linguagem eram conhecidas como FORTRAN, mas a tipografia em caixa alta foi ignorada na representação das versões recentes da linguagem, começando a partir do Fortran 90. Os padrões oficiais da linguagem referem-se a ela atualmente como "Fortran". A linguagem Fortran é principalmente usada em Ciência da computação e Análise numérica. Apesar de ter sido inicialmente uma linguagem de programação procedural, versões recentes de Fortran possuem características que permitem suportar programação orientada por objetos. Desde de o início dos anos 1970, linguagens de programação de quarta e quinta geração suplantaram largamente o Fortran fora dos círculos acadêmicos. (pt)
Фортра́н (англ. Fortran) — первый язык программирования высокого уровня, получивший практическое применение, имеющий транслятор и испытавший дальнейшее развитие. Создан в период с 1954 по 1957 год группой программистов под руководством Джона Бэкуса в корпорации IBM. Название Fortran является сокращением от FORmula TRANslator (формульный транслятор). Фортран широко используется в первую очередь для научных и инженерных вычислений. Одно из преимуществ современного Фортрана — большое количество написанных на нём программ и библиотек подпрограмм. Имеется большое количество написанных на Фортране (в большей части на старых версиях языка) различных математических библиотек для матричной алгебры и решения систем линейных уравнений, библиотеки для решения дифференциальных уравнений, интегральных уравнений и их систем, аппроксимации функций, специальных функций, быстрых преобразований Фурье, математической статистики и других математических дисциплин. Эти библиотеки поставляются, как правило, с компилятором. Ряд таких пакетов создавался на протяжении десятилетий и популярен в научной среде по сей день, например — Международная математическая библиотека подпрограмм (IMSL). Большинство таких библиотек являются фактически достоянием человечества: они доступны в исходных кодах, хорошо документированы, отлажены и весьма эффективны. Современный Фортран (Fortran 95 и Fortran 2003) приобрёл черты, необходимые для эффективного программирования, для новых вычислительных архитектур; позволяет применять современные технологии программирования, в частности, обобщённое и модульное программирование, ООП, сохраняя при этом преемственность с более ранними версиями. Одна из главных концепций развития современного Фортрана — средства поддержки параллельности и векторные операции. (ru)
Fortran är ett av de allra första högnivåprogramspråken, ursprungligen konstruerat på 1950-talet och fortfarande i bruk.Namnet är en förkortning av "Formula Translation" ("Formel-översättning"). Namnet var från början Fortran med stora bokstäver men den officiella språkstandarden använder numera namnet Fortran. Fortran används huvudsakligen för teknisk/vetenskaplig programmering och numerisk analys. Från början var språket rent procedurellt, men numera innehåller det också visst stöd för objektorienterad programmering. (sv)
Фортран (Fortran) (раніше FORTRAN — скорочення від «The IBM Mathematical Formula Translating System», тобто «Система трансляції математичних формул від IBM») — імперативна мова програмування загального призначення, яка особливо підходить для інтенсивних чисельних та наукових обчислень. Розроблена корпорацією IBM в 1950-х роках в університетському містечку на півдні Сан-Хосе (Каліфорнія) для потреб наукових та інженерних проектів. Досить швидко Фортран почав домінувати в цій галузі програмування, і понад півстоліття постійно використовується для чисельного прогнозу погоди, аналізу методом скінченних елементів, обчислювальної гідродинаміки, обчислювальної фізики та хімії. Це одна з найбільш популярних мов для високопродуктивних обчислень, а також використовується для тестування швидкодії найпотужніших у світі суперкомп'ютерів. Фортран вважається першою мовою програмування, що широко використовувалась та підтримувала найрізноманітніші комп'ютерні архітектури. Розвиток Фортрану відбувався паралельно ранній еволюції технології компіляторів, і багато досягнень в галузі теорії та розробки компіляторів були спеціально мотивовані необхідністю створення ефективного коду для програм мовою Фортран. (uk)
Fortran，音譯為福傳，源自於「公式翻译」（英語：Formula Translation）的縮寫，是一種程式語言。1957年由IBM開發出，是世界上第一个被正式采用並流传至今的高级编程語言。 (zh)

dbo:wikiPageExternalLink

dbo:wikiPageWikiLink

dbp:influenced

rdfs:comment

Fortran ist eine prozedurale, seit 2003 auch eine objektorientierte Programmiersprache, die insbesondere für numerische Berechnungen in Wissenschaft, Technik und Forschung eingesetzt wird. Der Name entstand aus FORmula TRANslation und wurde bis zur Version FORTRAN 77 mit Großbuchstaben geschrieben. Im August 2021 stand Fortran an dreizehnter Stelle der beliebten Programmiersprachen im TIOBE-Index. (de)
Η γλώσσα FORTRAN (από τα αρχικά FORmulae TRANslator - μεταφραστής τύπων) είναι μία από τις πρώτες γλώσσες προγραμματισμού υψηλού επιπέδου, η οποία χρησιμοποιήθηκε κυρίως σε επιστημονικές αλλά και σε εμπορικές εφαρμογές. Δημιουργήθν οι εξής τυποποιημένες εκδόσεις της FORTRAN: * FORTRAN-66 * FORTRAN-77 * FORTRAN-90 * FORTRAN-95 * FORTRAN 2000 * FORTRAN 2003 * FORTRAN 2008 Βάση για την περιγραφή της FORTRAN παρακάτω θα είναι η έκδοση FORTRAN-77. (el)
Is teanga ríomhchlárúcháin den tríú glúin é FORTRAN, acrainm do FORmula TRANslator an Bhéarla. Forbraíodh í i gcéaduair ag campas IBM i ndeisceart San Jose i gCalifornia sna 1950í le haghaidh fheidhmchláir eolaíochta agus innealtóireachta. Tháinig sé chun cinn sa réimse seo agus tá sé fós in úsáid. Tá go leor leaganacha éagsúla ann. (ga)
Fortran (fino alla versione 90 FORTRAN) è un linguaggio di programmazione, compilato e imperativo, particolarmente adatto per il calcolo numerico e la scienza computazionale. Si tratta di uno dei primi linguaggi di programmazione, sviluppato a partire dal 1954 da un gruppo di lavoro guidato da John Backus; il primo manuale di riferimento per i programmatori in FORTRAN I, The FORTRAN automatic coding system for the IBM 704 EPDM, scritto dallo stesso Backus, è del 1956, mentre il compilatore fu pubblicato nel 1957. (it)
FORTRAN（フォートラン）は、1954年にIBMのジョン・バッカスによって考案された、コンピュータにおいて広く使われた世界最初の高水準言語である。 (ja)
Fortran (od wersji 90 do aktualnej) a dawniej FORTRAN (do wersji 77 włącznie) (od ang. formula translation) – język programowania pierwotnie zaprojektowany do zapisu programów obliczeniowych, był niegdyś językiem proceduralnym, obecnie jest nadal rozwijanym językiem ogólnego przeznaczenia. Umożliwia programowanie strukturalne, obiektowe (Fortran 90/95), modularne i równoległe (Fortran 2008). Jego zastosowaniami są, między innymi, obliczenia naukowo-inżynierskie, numeryczne, symulacja komputerowa itp. Początkowe wersje Fortranu miały mocno ograniczone możliwości, ale dzięki łatwości opanowania Fortran stał się najpopularniejszym językiem do obliczeń numerycznych. (pl)
Fortran är ett av de allra första högnivåprogramspråken, ursprungligen konstruerat på 1950-talet och fortfarande i bruk.Namnet är en förkortning av "Formula Translation" ("Formel-översättning"). Namnet var från början Fortran med stora bokstäver men den officiella språkstandarden använder numera namnet Fortran. Fortran används huvudsakligen för teknisk/vetenskaplig programmering och numerisk analys. Från början var språket rent procedurellt, men numera innehåller det också visst stöd för objektorienterad programmering. (sv)
Fortran，音譯為福傳，源自於「公式翻译」（英語：Formula Translation）的縮寫，是一種程式語言。1957年由IBM開發出，是世界上第一个被正式采用並流传至今的高级编程語言。 (zh)
فورتران (بالإنجليزية: Fortran)‏ هي لغة برمجة متعددة الاستخدامات واختصار لكلمتين في الإنجليزية (FORmula TRANslation) معناها ترجمة المعادلات (FORmula TRANslation). وهي لغة برمجة أمرية للأغراض العامة ومناسبة بشكل خاص للحسابات الرقمية والحوسبة العلمية. كانت هي أولى لغات البرمجة ذوات المستوى العالي ولا يزال استخدامها شائعا حتى الآن، لقد تم استخدامه لأكثر من ستة عقود في مجالات حسابية مكثفة مثل التنبؤ العددي بالطقس، وتحليل العناصر المحدودة، وديناميات السوائل الحسابية، والجيوفيزياء، والفيزياء الحاسوبية، وعلم البلورات والكيمياء الحسابية. إنها لغة شائعة للحوسبة عالية الاداء وتستخدم للبرامج التي تقيس وتصنف أسرع الحواسيب العملاقة في العالم. (ar)
Fortran (o FORTRAN) és el primer llenguatge de programació d'alt nivell, desenvolupat a la dècada dels 50 i que encara s'usa actualment. El nom ve de FORmula TRANslation ('traducció de fórmules' en anglès). Les primeres versions usaven el nom FORTRAN, però l'estàndard actual es refereix al llenguatge com a Fortran (ca)
Fortran (akronymická zkratka z anglického FORmula a TRANslator – překladač vzorců) je v informatice imperativní programovací jazyk, který v 50. letech 20. století navrhla firma IBM pro vědecké výpočty a numerické aplikace. Zpočátku byl označován jako FORTRAN (verzálami), ale od verze Fortran 90 se přešlo na označení Fortran. Kolem roku 1960 firma IBM doporučovala Fortran zapisovat jako FØRTRAN. V současné době se především používá pro: výpočty drah raket, turbulencí ve 3D, Fourierův rozvoj, Fourierovu transformaci, vývoj počasí, elektroinženýrství, fyzikální chemii a částicovou fyziku. (cs)
Fortrano (angle FORTRAN, de FORmula TRANslator, t.e. «formul-tradukilo») estas unu el la unuaj gravaj programlingvoj. Estiĝinte dum la jardeko de 1950, ĉefe por teknikaj kaj sciencaj programoj, ĝi normigatis je 1977, kaj la rezulto nomiĝis FORTRAN77. Poste, je 1990 naskiĝis Fortran 90 (de post kiam la nomo estas skribata nomuskle). Jen simpla ekzemplo de Fortrana programo: (eo)
Fortran (/ˈfɔːrtræn/; formerly FORTRAN) is a general-purpose, compiled imperative programming language that is especially suited to numeric computation and scientific computing. Fortran was originally developed by IBM in the 1950s for scientific and engineering applications, and subsequently came to dominate scientific computing. It has been in use for over six decades in computationally intensive areas such as numerical weather prediction, finite element analysis, computational fluid dynamics, geophysics, computational physics, crystallography and computational chemistry. It is a popular language for high-performance computing and is used for programs that benchmark and rank the world's fastest supercomputers. (en)
Fortran (previamente FORTRAN,contracción del inglés The IBM Mathematical Formula Translating System) es un lenguaje de programación de alto nivel de propósito general, procedural e imperativo, que está especialmente adaptado al cálculo numérico y a la computación científica. Desarrollado originalmente por IBM en 1957 para el equipo IBM 704, y usado para aplicaciones científicas y de ingeniería, el FORTRAN vino a dominar esta área de la programación desde el principio y ha estado en uso continuo por más de medio siglo en áreas de cómputo intensivo tales como la , análisis de elementos finitos, dinámica de fluidos computacional (CFD), física computacional y química computacional. Es uno de los lenguajes más populares en el área de la computación de alto rendimiento y es el lenguaje usado (es)
FORTRAN lehen goi-mailako programazio-lengoaia izan zen, IBM enpresak diseinatu zuen eta 1954. urtean plazaratu zen. FORTRAN akronimoa FORmula TRANslation (formulen itzulpena) bi hitzetatik dator eta izenak berak lengoaiaren xedea adierazten du, hots, formula eta espresio matematikoak programatzeko egina baitago FORTRAN lengoaia. (eu)
Fortran (mathematical FORmula TRANslating system) est un langage de programmation généraliste dont le domaine de prédilection est le calcul scientifique et le calcul numérique. Il est utilisé aussi bien sur ordinateur personnel que sur les superordinateurs, où il sert d'ailleurs à tester leurs performances dans le cadre du classement TOP500 des superordinateurs les plus puissants au monde, entre autres grâce à la bibliothèque LINPACK. (fr)
Fortran (atau FORTRAN) adalah sebuah bahasa pemrograman. Pertama kali dikembangkan pada tahun 1956 oleh di IBM. Digunakan dalam bidang sains selama 50 tahun kemudian. Ditujukan untuk mempermudah pembuatan aplikasi matematika, ilmu pengetahuan, dan teknik. Pertama kali bernama FORTRAN yang merupakan singkatan dari Formula Translator/Translation, tetapi penggunaan huruf besar kemudian ditiadakan sejak versi Fortran 90. Merupakan bahasa pemrograman tingkat tinggi pertama dan prosedural, akan tetapi versi-versi terbaru dari Fortran kemudian dikembangkan dengan memasukkan kemampuan object-oriented programming. Unggul pada dukungan dalam menangani bentuk perhitungan, termasuk bilangan kompleks. Kelemahannya pada operasi input/output yang lalu. Kode sumbernya juga sulit dipahami dibanding bahasa (in)
포트란(Fortran, 이전 명칭 FORTRAN)은 1954년 IBM 704에서 과학적인 계산을 하기 위해 시작된 컴퓨터 프로그램 언어이다. FORTRAN은 수식(Formula) 변환기(Translation)의 약자이다.(IBM Mathematical Formula Translating System에서 유래.) 포트란은 알골과 함께 과학 계산용으로 주로 사용되는 언어이며, 당시 7명의 전문가가 약 2년 반 동안에 걸쳐 완성한 것이 포트란의 기본을 이루었고, 그 후 ANSI와 ISO에서 표준화하였다. 포트란은 산술 기호(+, -, *, / 등)를 그대로 사용할 수 있으며, 삼각함수·지수함수·대수함수 등과 같은 기초적인 수학 함수들을 자연스럽게 불러내어 쓸 수 있으며, 최근 첨단 과학계산에서 필수적인 벡터, 행렬계산기능 등이 내장되어 있는 과학 기술 전문언어이다. 전문적인 과학계산 문제를 풀기 위하여 프로그래밍하는 데 있어서 C보다 포트란이 훨씬 간단 명료하고 신속하게 프로그래밍을 작성할 수 있으며, 디버깅하는 데도 시간이 현저하게 단축될 뿐만 아니라, 그 계산속도 또한 일반적으로 훨씬 빠르다. (ko)
Fortran is een programmeertaal die speciaal ontwikkeld is voor rekenwerk en vooral gebruikt wordt in de exacte wetenschappen. Het woord Fortran (voorheen FORTRAN) is een acroniem afgeleid van The IBM Mathematical Formula Translating System. Fortran is om verschillende redenen van belang. Ten eerste was het de eerste hogere programmeertaal die in algemeen gebruik kwam, zodat Fortran alleen daardoor al zijn stempel op alle andere programmeertalen gedrukt heeft. Ten tweede was het de eerste taal die door het ANSI gestandaardiseerd werd en is de ontwikkeling af te lezen uit een aantal opvolgende standaards (FORTRAN 66, FORTRAN 77, Fortran 90, Fortran 95 en Fortran 2003), waarbij de compatibiliteit met voorgaande versies zo veel mogelijk behouden bleef. Ten slotte was het decennialang de meest (nl)
A família de linguagens de programação conhecida globalmente como Fortran foi desenvolvida a partir da década de 1950 e continua a ser usada hoje em dia. O nome é um acrônimo da expressão "IBM Mathematical FORmula TRANslation System" As versões iniciais da linguagem eram conhecidas como FORTRAN, mas a tipografia em caixa alta foi ignorada na representação das versões recentes da linguagem, começando a partir do Fortran 90. Os padrões oficiais da linguagem referem-se a ela atualmente como "Fortran". (pt)
Фортра́н (англ. Fortran) — первый язык программирования высокого уровня, получивший практическое применение, имеющий транслятор и испытавший дальнейшее развитие. Создан в период с 1954 по 1957 год группой программистов под руководством Джона Бэкуса в корпорации IBM. Название Fortran является сокращением от FORmula TRANslator (формульный транслятор). Фортран широко используется в первую очередь для научных и инженерных вычислений. Одно из преимуществ современного Фортрана — большое количество написанных на нём программ и библиотек подпрограмм. (ru)
Фортран (Fortran) (раніше FORTRAN — скорочення від «The IBM Mathematical Formula Translating System», тобто «Система трансляції математичних формул від IBM») — імперативна мова програмування загального призначення, яка особливо підходить для інтенсивних чисельних та наукових обчислень. Розроблена корпорацією IBM в 1950-х роках в університетському містечку на півдні Сан-Хосе (Каліфорнія) для потреб наукових та інженерних проектів. (uk)

owl:sameAs

foaf:depiction

is dbo:influencedBy of

is dbo:wikiPageRedirects of