Gabbai (original) (raw)
Gabaj (hebrejsky גבאי) je správce nebo pokladník synagogy. Původně měl funkci výběrčího poplatků a daní pro židovskou obec (gabaj cdaka). V moderním pojetí je gabaj volenou osobou, která vykonává více funkcí spojených se správou synagogy. Některé synagogy volí dva gaba'im – staršího správce (parnas) a mladšího správce nebo jeho zástupce.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Gabaj (hebrejsky גבאי) je správce nebo pokladník synagogy. Původně měl funkci výběrčího poplatků a daní pro židovskou obec (gabaj cdaka). V moderním pojetí je gabaj volenou osobou, která vykonává více funkcí spojených se správou synagogy. Některé synagogy volí dva gaba'im – staršího správce (parnas) a mladšího správce nebo jeho zástupce. (cs) Ein Gabbai (hebräisch גבאי, von gbh, „erheben“; jiddisch Gabbe, Plural גַּבָּאִים, Gabbaim) ist der Laienvorsteher einer Synagoge. Es die Bezeichnung einer jüdischen Person, deren Amt es ist, der Unterstützung des synagogalen Betriebes zu Diensten zu sein. Hierzu zählt insbesondere die Unterstützung des Ablaufs der jüdischen Gottesdienste in der Synagoge. Daneben wird als Gabbai auch der persönliche Assistent eines Rabbiners bezeichnet, insbesondere der Sekretär oder persönliche Assistent eines chassidischen Rebbe. Die Verpflichtungen eines Gabbai schließen die mögliche Organisation von jüdischen Begräbnissen ein. In vielen Synagogen ist das Amt eines Gabbai keine ständige Verpflichtung, sondern ein vorübergehendes während der Toravorlesung (hebräisch קריאת התורה, K'riat HaTorah, "(Vor-)Lesung der Tora"). Hierbei steht der Gabbai nächst zum Toravorleser und hält eine Version des gelesenen Toraabschnittes mit Teamim (hebräisch טעמי המקרא ta'amei ha-mikra oder kurz טעמים te'amim; Jiddisch: Artikulationszeichen, Akzente), die im Text der heiligen Torarolle, aus der im Gottesdienst stets vorgelesen wird, fehlen. Der Gabbai korrigiert dabei simultan und stimmlich, nach Bedarf, falls der Toravorleser ungenau oder etwas falsches lesen sollte oder gar etwas ausließe. Der Gabbai ist auch für die Alijah laTorah, den Aufruf zur Toralesung geeigneter Gottesdienstmitglieder und den benötigten Segnungen vor und nach den jeweiligen Lesungen während des Gottesdienstes zuständig. Historisch ist der Gabbai der Almosen- oder Steuereinnehmer der jüdischen Gemeinde, vereinzelt auch Bezeichnung des Synagogenvorstehers oder gemeindlicher Wohltätigkeitsveranstaltungen. Ebenfalls ist der Gabbai nicht immer vom Schammes begrifflich klar getrennt, zuweilen werden die Begriffe identisch gebraucht. (de) Gabaj (en hebrea: גבאי), konata ankaŭ kiel ŝamaŝ שמש (foje literumita ŝamas) estas pedelo aŭ preĝejlaboristo kiu helpas en la funkciado de la servoj de sinagogoj laŭ ia maniero. La rolo povas esti entreprenita laŭ volonta (senpaga) aŭ pagita bazo. Ŝamaŝ (laŭvorte 'servisto') aŭ gabaj povas ankaŭ signifi helpanton de rabeno (partikulare la sekretario aŭ persona helpanto de ĥasidisma rebbe). La funkcioj de gabaj povas varii el sinagogo al sinagogo. Kelkaj alvokas la partoprenontojn al la legado de la Torao. En kelkaj sinagogoj, la gabaj staras ĉe la leganto de la Torao, tenante version de la teksto kun vokaloj kaj kantomarkoj (kiuj ne estas en la kutima Sefer Tora), sekvante la ordon por korekti la leganton se tiu eraras. En aliaj sinagogoj, tiu respondeco estas de la sgan (סגן). En aliaj sinagogoj la gabaj zorgas pri la ekonomia administrado. (eo) A gabbai (Hebrew: גבאי), also known as shamash (שמש, sometimes spelled shamas) or warden (UK, similar to churchwarden) is a beadle or sexton, a person who assists in the running of synagogue services in some way. The role may be undertaken on a voluntary or paid basis. A shamash (literally 'servant') or gabbai can also mean an assistant to a rabbi (particularly the secretary or personal assistant to a Hasidic rebbe). In ma'amad, the Council of Elders (or "the board of directors") of the communities of Sephardi Jews, the position of gabbai was that of the treasurer. (en) Le gabbaï est un homme s'occupant de la synagogue et plus de ce qu'il s'y passe, et c'est en fait ce qui le différencie du chamach. Effectivement, le chamach s'occupe plus des affaires techniques de la synagogue telles que les événements se déroulant à la synagogue ou encore les besoins vitaux de la synagogue tels que le nettoyage (par intermédiaire en général), l'électricité, l'eau, et aussi les besoins financiers de la synagogue. Le Gabbaï, par contre s'occupera par exemple de nommer un 'Hazzan ou un lecteur de la Torah, ou alors de faire monter les fidèles à la Torah. (fr) Gabbai (in ebraico: גבאי ?) (o a volte: Shamash שמש) è una persona che assiste nei servizi di sinagoga e nella sua gestione, assicurandosi che tutte le relative esigenze siano sempre soddisfatte, per esempio che i servizi liturgici di preghiera vengano officiati regolarmente ed efficientemente; ha inoltre mansioni di assistente del rabbino (nell'ebraismo chassidico, come segretario o assistente personale del Rebbe). Spesso il gabbai ha anche l'obbligo di mantenere il cimitero ebraico. In molte sinagoghe il gabbai non è un'occupazione permanente, come sopra descritta, ma rappresenta piuttosto un ruolo nel servizio della Torah. Il gabbai è responsabile di chiamare i fedeli alla lettura della Torah (aliyah); in alcune sinagoghe il gabbai sta vicino al lettore della Torah, tenendo in mano una versione del testo con vocali e cantillazioni (speciale sillabazione e grafia dell'ebraico che non appare sullo scrollo sinagogale della Torah) e segue il lettore rendendosi sicuro che non faccia errori (per es., sbagli pronuncia o salti una parola). In altre sinagoghe questo ruolo è assunto da un'altra persona chiamata sgan סגן. La parola "gabbai" è aramaica e ai tempi del Talmud significava collettore di tasse o di carità, o tesoriere. Nell'ebraismo - il termine "bidello" (in ebraico: "") viene usato a volte al posto di gabbai - indica un "custode" o "factotum" di sinagoga. Moshe il Custode, gabbai della sinagoga di Sighet negli anni 1940, è un importante personaggio del romanzo La notte di Elie Wiesel. (it) Gabaj (hebr. גבאי; skarbnik, opiekun) – urzędnik gminy żydowskiej, pełniący funkcję administratora synagogi. Początkowo zadaniem gabaja była organizacja pomocy dla biednych członków gminy żydowskiej. Ściągał podatki i składki oraz zbierał darowizny, a następnie decydował o rozdziale pieniędzy między ubogich. Dysponował funduszami na utrzymanie przytułków, szpitali, pomoc dla wdów, sierot i ubogich oraz na posagi dla ubogich panien. Rozdzielał datki tak, aby ubodzy mogli obchodzić szabat i święta. Z czasem te funkcje przejęły jednak gminne bractwa dobroczynne. Obecnie do zadań gabaja należy administrowanie synagogą, zarządzanie jej funduszami, decydowanie o rozdziale miejsc siedzących i funkcjach honorowych podczas nabożeństw. Wyznacza osoby do otwierania Aron ha-kodesz oraz kolejność wywoływania wiernych do czytania Tory. (pl) En gabbaj (även gabbai, plural gabbaim) är en religiös judisk tjänsteman (lekman) med församlingsfunktioner främst relaterade till synagogan. En gabbaj tjänstgör bland annat som uppkallare till Torah. Han hjälper även besökare till rätta och har hand om den inre och yttre skötseln av synagogan. Denna judendomsrelaterade artikel saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att lägga till den. (sv) Габба́й (ивр. גַּבַּאי, от גבה — «взимать платежи») — должностное лицо в еврейской общине или караимской религиозной общине, синагоге или кенассе, ведающее организационными и денежными делами. В арамейских языках слово обозначает «казначей», «собиратель налогов». Во время чтения Торы в синагоге два габбая выступали в качестве почётных стражей по обеим сторонам свитка. Их главной обязанностью являлось следить по печатному тексту и поправлять ошибки в чтении прихожан, поскольку в свитке Тора записана без гласных или знаков препинания. (ru) Габбай (івр. גַּבַּאי, від גבה — `стягувати платежі`) — посадова особа в єврейській громаді або караїмській релігійній громаді, синагозі або кенасі, яка курує організаційними та грошовими справами. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Shames.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 30865149 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 4267 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1122951796 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Beadle dbr:Ma'amad dbr:Anglo-Jewry dbr:Top_hats dbr:Torah_scroll dbc:Jewish_religious_occupations dbr:Torah_reading dbc:Titles dbr:Churchwarden dbr:Elie_Wiesel dbr:British_English dbr:Tzedakah dbr:Jewish_cemetery dbc:Aramaic_words_and_phrases_in_Jewish_prayers_and_blessings dbr:Night_(memoir) dbr:Rebbe dbr:Hebrew_cantillation dbc:Aramaic_words_and_phrases dbc:Religious_leadership_roles dbr:Jewish_prayer dbr:Synagogue dbr:Treasurer dbr:Bookkeeper dbr:Sexton_(office) dbr:Nikkud dbr:File:Shames.jpg dbr:File:Tablica_poświęcona_gabajom,_MŻ_67.jpg dbr:Wikt:canonicals |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:! dbt:Other_uses dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Script/Hebrew |
| dcterms:subject | dbc:Jewish_religious_occupations dbc:Titles dbc:Aramaic_words_and_phrases_in_Jewish_prayers_and_blessings dbc:Aramaic_words_and_phrases dbc:Religious_leadership_roles |
| gold:hypernym | dbr:Beadle |
| rdf:type | yago:WikicatOccupations yago:Abstraction100002137 yago:Act100030358 yago:Activity100407535 yago:Duty100719494 yago:Event100029378 yago:Function100720565 yago:Occupation100582388 yago:PsychologicalFeature100023100 yago:WikicatJewishReligiousOccupations yago:Work100575741 yago:YagoPermanentlyLocatedEntity yago:WikicatReligiousLeadershipRoles yago:WikicatReligiousOccupations |
| rdfs:comment | Gabaj (hebrejsky גבאי) je správce nebo pokladník synagogy. Původně měl funkci výběrčího poplatků a daní pro židovskou obec (gabaj cdaka). V moderním pojetí je gabaj volenou osobou, která vykonává více funkcí spojených se správou synagogy. Některé synagogy volí dva gaba'im – staršího správce (parnas) a mladšího správce nebo jeho zástupce. (cs) A gabbai (Hebrew: גבאי), also known as shamash (שמש, sometimes spelled shamas) or warden (UK, similar to churchwarden) is a beadle or sexton, a person who assists in the running of synagogue services in some way. The role may be undertaken on a voluntary or paid basis. A shamash (literally 'servant') or gabbai can also mean an assistant to a rabbi (particularly the secretary or personal assistant to a Hasidic rebbe). In ma'amad, the Council of Elders (or "the board of directors") of the communities of Sephardi Jews, the position of gabbai was that of the treasurer. (en) Le gabbaï est un homme s'occupant de la synagogue et plus de ce qu'il s'y passe, et c'est en fait ce qui le différencie du chamach. Effectivement, le chamach s'occupe plus des affaires techniques de la synagogue telles que les événements se déroulant à la synagogue ou encore les besoins vitaux de la synagogue tels que le nettoyage (par intermédiaire en général), l'électricité, l'eau, et aussi les besoins financiers de la synagogue. Le Gabbaï, par contre s'occupera par exemple de nommer un 'Hazzan ou un lecteur de la Torah, ou alors de faire monter les fidèles à la Torah. (fr) En gabbaj (även gabbai, plural gabbaim) är en religiös judisk tjänsteman (lekman) med församlingsfunktioner främst relaterade till synagogan. En gabbaj tjänstgör bland annat som uppkallare till Torah. Han hjälper även besökare till rätta och har hand om den inre och yttre skötseln av synagogan. Denna judendomsrelaterade artikel saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att lägga till den. (sv) Габба́й (ивр. גַּבַּאי, от גבה — «взимать платежи») — должностное лицо в еврейской общине или караимской религиозной общине, синагоге или кенассе, ведающее организационными и денежными делами. В арамейских языках слово обозначает «казначей», «собиратель налогов». Во время чтения Торы в синагоге два габбая выступали в качестве почётных стражей по обеим сторонам свитка. Их главной обязанностью являлось следить по печатному тексту и поправлять ошибки в чтении прихожан, поскольку в свитке Тора записана без гласных или знаков препинания. (ru) Габбай (івр. גַּבַּאי, від גבה — `стягувати платежі`) — посадова особа в єврейській громаді або караїмській релігійній громаді, синагозі або кенасі, яка курує організаційними та грошовими справами. (uk) Ein Gabbai (hebräisch גבאי, von gbh, „erheben“; jiddisch Gabbe, Plural גַּבָּאִים, Gabbaim) ist der Laienvorsteher einer Synagoge. Es die Bezeichnung einer jüdischen Person, deren Amt es ist, der Unterstützung des synagogalen Betriebes zu Diensten zu sein. Hierzu zählt insbesondere die Unterstützung des Ablaufs der jüdischen Gottesdienste in der Synagoge. Daneben wird als Gabbai auch der persönliche Assistent eines Rabbiners bezeichnet, insbesondere der Sekretär oder persönliche Assistent eines chassidischen Rebbe. Die Verpflichtungen eines Gabbai schließen die mögliche Organisation von jüdischen Begräbnissen ein. (de) Gabaj (en hebrea: גבאי), konata ankaŭ kiel ŝamaŝ שמש (foje literumita ŝamas) estas pedelo aŭ preĝejlaboristo kiu helpas en la funkciado de la servoj de sinagogoj laŭ ia maniero. La rolo povas esti entreprenita laŭ volonta (senpaga) aŭ pagita bazo. Ŝamaŝ (laŭvorte 'servisto') aŭ gabaj povas ankaŭ signifi helpanton de rabeno (partikulare la sekretario aŭ persona helpanto de ĥasidisma rebbe). (eo) Gabbai (in ebraico: גבאי ?) (o a volte: Shamash שמש) è una persona che assiste nei servizi di sinagoga e nella sua gestione, assicurandosi che tutte le relative esigenze siano sempre soddisfatte, per esempio che i servizi liturgici di preghiera vengano officiati regolarmente ed efficientemente; ha inoltre mansioni di assistente del rabbino (nell'ebraismo chassidico, come segretario o assistente personale del Rebbe). Spesso il gabbai ha anche l'obbligo di mantenere il cimitero ebraico. La parola "gabbai" è aramaica e ai tempi del Talmud significava collettore di tasse o di carità, o tesoriere. (it) Gabaj (hebr. גבאי; skarbnik, opiekun) – urzędnik gminy żydowskiej, pełniący funkcję administratora synagogi. Początkowo zadaniem gabaja była organizacja pomocy dla biednych członków gminy żydowskiej. Ściągał podatki i składki oraz zbierał darowizny, a następnie decydował o rozdziale pieniędzy między ubogich. Dysponował funduszami na utrzymanie przytułków, szpitali, pomoc dla wdów, sierot i ubogich oraz na posagi dla ubogich panien. Rozdzielał datki tak, aby ubodzy mogli obchodzić szabat i święta. Z czasem te funkcje przejęły jednak gminne bractwa dobroczynne. (pl) |
| rdfs:label | Gabaj (cs) Gabbai (Synagoge) (de) Gabaj (eo) Gabbai (en) Gabbaï (fr) Gabbai (it) Gabaj (pl) Габбай (ru) Gabbaj (sv) Габбай (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Gabbai yago-res:Gabbai wikidata:Gabbai dbpedia-cs:Gabbai dbpedia-da:Gabbai dbpedia-de:Gabbai dbpedia-eo:Gabbai dbpedia-fr:Gabbai dbpedia-he:Gabbai dbpedia-it:Gabbai dbpedia-pl:Gabbai dbpedia-ru:Gabbai dbpedia-sv:Gabbai dbpedia-uk:Gabbai http://yi.dbpedia.org/resource/גבאי https://global.dbpedia.org/id/ViUL |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Gabbai?oldid=1122951796&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Shames.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Tablica_poświęcona_gabajom,_MŻ_67.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Gabbai |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Gabbi |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Parnas_(title) dbr:Gabbaim dbr:Parnasim dbr:Parnass dbr:Parnassim dbr:Shammos |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Canton_Synagogue dbr:Beadle dbr:Rose_Emma_Salaman dbr:List_of_biblical_names_starting_with_G dbr:Moses_Cohen_Mordecai dbr:Ma'amad dbr:Talmud_Torah dbr:Prodezra dbr:Beth_Hamedrash_Hagodol dbr:Aliyah_(Torah) dbr:History_of_the_Jews_in_Georgia dbr:Judaism dbr:DC_Minyan dbr:Deacon dbr:Kvitel dbr:Gabai_(disambiguation) dbr:Gabbay dbr:List_of_religious_titles_and_styles dbr:Torah_reading dbr:Congregation_Beth_Elohim dbr:Congregation_Beth_Israel_(New_Orleans) dbr:Congregation_Beth_Israel_(North_Adams,_Massachusetts) dbr:Congregation_Beth_Jacob_Ohev_Sholom dbr:Rykestrasse_Synagogue dbr:Purim_rabbi dbr:Elad_Gabai dbr:Eliyahu_Simpson dbr:Glückel_of_Hameln dbr:Moses_Judah_Hays dbr:Moshe_Leib_Rabinovich dbr:Congregation_Shearith_Israel_(Baltimore,_Maryland) dbr:Halukka dbr:Joseph_de_la_Vega dbr:Parnas dbr:Maftir dbr:Baal_Shem_Tov dbr:Agudas_Chasidei_Chabad dbr:Western_Wall dbr:Gabay dbr:Gabbi dbr:Hasidic_Judaism dbr:Karol_Sidon dbr:Aaron_Hart_(rabbi) dbr:Alvin_Deutsch dbr:Felix_Morrow dbr:History_of_Jews_in_Kingston_upon_Hull dbr:History_of_the_Jews_in_Iceland dbr:Kiddush dbr:Kolel_Chibas_Yerushalayim dbr:Konitz_affair dbr:William_Frankel dbr:Pupa_(Hasidic_dynasty) dbr:Rebbe dbr:Hanukkah dbr:Baal_keriah dbr:Yeshayah_Steiner dbr:Joel_Teitelbaum dbr:Laurie_Magnus dbr:Maribor_Synagogue dbr:Second_Purim dbr:Senior_Sachs dbr:Shaarei_Tefillah dbr:Yitzhak_Isaac_Halevy_Rabinowitz dbr:Schiffschul dbr:Schuldiner dbr:Sexton_(office) dbr:Shamas dbr:Shamus dbr:Simha_of_Speyer dbr:Shemuel_Shelomo_Boyarski dbr:Shlomo_Rabinowicz dbr:Partnership_minyan dbr:Pod_Roșu_Synagogue dbr:Rudolf_Robert dbr:Nachum_Kaplan dbr:Sephardic_Bikur_Holim_Congregation dbr:Vayikra_(parashah) dbr:Parnas_(title) dbr:Persecution_of_Jews_during_the_Black_Death dbr:Shimon_Maryles dbr:Zuni_Maud dbr:Gabbaim dbr:Parnasim dbr:Parnass dbr:Parnassim dbr:Shammos |
| is rdfs:seeAlso of | dbr:Beadle |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Gabbai |
