Le Chatelier's principle (original) (raw)
مبدأ انزياح التوازن أو مبدأ لو شاتيليه أو لو شاتيليه-براون في التحريك الحراري يعيّن تأثير تغيير إحدى دالات الحالة (مثل الضغط أو درجة الحرارة) علي التوازن الكيميائي.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | En química el principi de Le Châtelier, també anomenat principi de Le Châtelier-Braun, permet predir de forma qualitativa l'efecte d'un canvi en les condicions d'un equilibri químic. El principi deu el nom als químics Henry Louis Le Châtelier i Karl Ferdinand Braun que ho van descobrir independent el 1884. Es pot resumir com segueix: Si un sistema químic en l'equilibri experimenta un canvi en la concentració d'algun dels seus components, en la temperatura, en el volum, o en la pressió total, llavors l'equilibri es desplaça en el sentit de contrarestar parcialment el canvi inicial. Però el principi de Le Châtelier també té aplicacions més enllà de la química i es pot considerar que és una regla general sobre qualsevol equilibri. L'enunciat general pot ser: Qualsevol canvi en un equilibri indueix una reacció d'oposició com a resposta. Per exemple, els ecòlegs i els economistes l'observen freqüentment en els seus camps d'estudi. Així en un ecosistema el nombre d'herbívors i de carnívors es presenta en una relació d'equilibri molt delicada. Qualsevol pertorbació (sequera, malalties...) causa canvis en el nombre relatiu fins que s'assoleix un nou equilibri. En la seva forma més bàsica, el principi econòmic de l'oferta i la demanda és un altre exemple d'aplicació del principi de Le Châtelier a un camp distint de la química. Un equilibri oferta-demanda donat per a un determinat producte, estableix un preu. Si, la demanda o l'oferta, sofreixen canvis, provoca canvis en l'altra i s'estableix un nou preu que retorna l'equilibri. (ca) مبدأ انزياح التوازن أو مبدأ لو شاتيليه أو لو شاتيليه-براون في التحريك الحراري يعيّن تأثير تغيير إحدى دالات الحالة (مثل الضغط أو درجة الحرارة) علي التوازن الكيميائي. (ar) Le Chatelierův princip popisuje, jak se změny podmínek, za kterých probíhá chemická reakce, projeví na chemické rovnováze. Tento princip je pojmenován podle francouzského chemika Henri Louise Le Chateliera. Princip lze formulovat takto: Systém, který je v rovnováze, reaguje na každou změnu (teploty, tlaku, koncentrace, atd.) tak, aby tuto změnu potlačil. Zvýšení teploty posouvá rovnovážný stav u exotermních reakcí na levou stranu rovnice a u endotermních reakcí na stranu produktů. Tento princip je často používán v chemii pro optimalizaci chemických reakcí ovlivňováním vnějších podmínek. (cs) Das Prinzip von Le Chatelier, auch Prinzip vom kleinsten Zwang genannt, wurde von Henry Le Chatelier und Ferdinand Braun zwischen 1884 und 1888 formuliert: „Übt man auf ein chemisches System im Gleichgewicht einen Zwang aus, so reagiert es so, dass die Wirkung des Zwanges minimal wird.“ oder genauer gesagt: „Übt man auf ein System, das sich im chemischen Gleichgewicht befindet, einen Zwang durch Änderung der äußeren Bedingungen aus, so stellt sich infolge dieser Störung des Gleichgewichts ein neues Gleichgewicht, dem Zwang ausweichend, ein.“ Das Prinzip ist somit sehr allgemein gefasst, sodass es keine quantitativen Aussagen zulässt. Trotzdem findet es häufig Anwendung, da eine qualitative Vorhersage in vielen Bereichen für erste Schritte ausreichend ist. Des Weiteren ist es sehr leicht anwendbar. Beispiele: * Dem Zwang Temperaturerhöhung bzw. -erniedrigung wird mit Wärmeverbrauch bzw. -erzeugung ausgewichen. * Wird für eine Mischung aus Flüssigkeit und Gas der Druck erhöht (Zwang), so geht ein Teil des Gases in die flüssige Phase über (geringere Teilchenabstände → weniger in der Gasphase) „Zwänge“ sind in diesem Sinne Änderungen von Temperatur, Druck oder Stoffmengenkonzentration: * Erhöht man die Temperatur, wird die wärmeliefernde Reaktion zurückgedrängt und umgekehrt. * Erhöht man den Druck, weicht das System so aus, dass die volumenverkleinernde Reaktion gefördert wird, und umgekehrt. * Ändert man die Konzentration, z. B. indem man ein Produkt aus dem Ansatz entfernt, so reagiert das Gleichgewichtssystem, indem dieses Produkt nachproduziert wird. Die Richtigkeit dieses Konzepts kann sowohl empirisch, also im Experiment, als auch durch Berechnungen von Temperatur-, Druck- und Konzentrationsabhängigkeit der freien Reaktionsenthalpie bestätigt werden. (de) El principio de Le Châtelier, postulado en 1884 por Henri-Louis Le Châtelier (1850-1936), químico industrial francés, establece que: Si se presenta una perturbación externa sobre un sistema en equilibrio, el sistema se ajustará de tal manera que se cancele parcialmente dicha perturbación en la medida que el sistema alcanza una nueva posición de equilibrio. Henri-Louis Le Châtelier El término “perturbación” significa aquí un cambio de concentración, presión, volumen o temperatura que altera el estado de equilibrio de un sistema. El principio de Le Châtelier se utiliza para valorar los efectos de tales cambios. Al incrementar la temperatura se favorece el sentido endotérmico de la reacción, sin embargo, al disminuirla, se favorece el sentido exotérmico de esta. Al incrementar la presión (afecta considerablemente más a las reacciones gaseosas que a las reacciones en fase sólida o líquida) el sistema se desplaza a donde hay un menor número de moles, y si disminuimos la presión, a donde hay un mayor número de moles (note que, aumentar el volumen es el equivalente a disminuir la presión y disminuirlo es el equivalente a aumentar dicha presión). Tanto al incrementar la concentración de los reactivos como disminuir la concentración de productos ocasiona que el sistema se desplace hacia los productos, y al disminuir la concentración de los reactivos y aumentar la de los productos trae de consecuencia que el sistema se desplace hacia los reactivos. La acción de un catalizador ocasiona que el equilibrio se alcance con mayor rapidez, pero no que el sistema se desplace ni a reactivos ni a productos, es decir, en sí no afecta al equilibrio. (es) Kimikan Le Chatelierren printzpioak dio orekan dagoen sistema batean parametro bat aldatzen bada (adibidez, kontzentrazioa, tenperatura, bolumena edo presioa), sisteman delako aldaketaren emaitzaren kontrako erantzuna sortzen dela. kimikari frantsesak eman zuen 1884an. (eu) Le Chatelier's principle (pronounced UK: /lə ʃæˈtɛljeɪ/ or US: /ˈʃɑːtəljeɪ/), also called Chatelier's principle (or the Equilibrium Law), is a principle of chemistry used to predict the effect of a change in conditions on chemical equilibria. The principle is named after French chemist Henry Louis Le Chatelier, and sometimes also credited to Karl Ferdinand Braun, who discovered it independently. It can be stated as: When a simple system in thermodynamic equilibrium is subjected to a change in concentration, temperature, volume, or pressure, (1) the system changes to a new equilibrium, and (2) this change partly counteracts the applied change. Phenomena in apparent contradiction to Le Chatelier's principle can also arise in systems of simultaneous equilibrium (see response reactions). Le Chatelier's principle is sometimes alluded to in discussions of topics other than thermodynamics. (en) CórasPrionsabal na ceimice is ea Prionsabal Le Chatalier a úsáidtear chun éifeacht athraithe ar dhálaí ar chothromaíocht cheimiceach a thuar. Ainmníodh an prionsabal i ndiaidh Henry Louis Le Chatelier, an té a bheartaigh é, agus uaireanta luaitear é freisin do Karl Ferdinand Braun, a d'aimsigh go neamhspleách é. Is féidir é a lua mar: Má tá córas ar bith atá i gcothromaíocht ar feadh tréimhse fada ama agus má athraítear na coinníolacha ar an tiúchan, teocht, toirt, nó brú; 1. athraíonn an córas go cothromaíocht nua, agus 2. go pointe áirithe, gníomhaíonn t-athrú seo in aghaidh an athraithe fheidhmigh. (ga) Dalam kimia, prinsip Le Chatelier (di eja /lə ˈʃɑːtlieɪ/), atau disebut pula asas Le Chatelier atau "Hukum Kesetimbangan", dapat digunakan untuk memprediksi efek perubahan di dalam kondisi pada kesetimbangan kimia. Prinsip ini dinamai dari Henry Louis Le Chatelier dan terkadang dari Karl Ferdinand Braun yang menemukan prinsip ini secara mandiri. Prinsip ini dapat dinyatakan sebagai: Ketika suatu sistem pada kesetimbangan mengalami perubahan konsentrasi, suhu, volume, atau tekanan, maka sistem menyesuaikan (sebagian) dirinya untuk meniadakan pengaruh perubahan yang diterapkan dan keseimbangan baru tercapai. Dengan kata lain, setiap kali sistem dalam kesetimbangan terganggu sistem akan menyesuaikan diri sedemikian rupa sehingga efek dari perubahan tersebut akan dibatalkan. Prinsip ini memiliki berbagai nama, tergantung pada disiplin ilmu yang menggunakannya (lihat homeostasis, istilah yang biasa digunakan dalam biologi). Prinsip Le Chatelier juga dijadikan sebagai basis bagi pengamatan yang lebih umum di masyarakat, yang secara kasar menyatakan bahwa: Setiap perubahan dalam status quo akan menghasilkan reaksi berlawanan dari sistem yang bersangkutan. Dalam kimia, Prinsip ini digunakan untuk memanipulasi hasil dari reaksi bolak-balik (reversibel), sering kali dapat meningkatkan rendemen reaksi. Dalam farmakologi, pengikatan ligan pada reseptor dapat menggeser kesetimbangan menurut prinsip Le Chatelier, sehingga dapat menjelaskan beragam fenomena aktivasi dan desensitisasi reseptor. Dalam ilmu ekonomi, prinsip ini telah digeneralisasi untuk membantu menjelaskan keseimbangan harga dari sistem ekonomi yang efisien. (in) ルシャトリエの原理（ルシャトリエのげんり、英: Le Chatelier's principle）もしくはルシャトリエの法則（ルシャトリエのほうそく、Le Chatelier's law）とは、化学平衡状態にある反応系において、その状態に対して何らかの変動を起こさせたときに、平衡が移動する方向を示す原理のことであり、1884年にアンリ・ルシャトリエによって発表された。1887年にカール・ブラウンによっても独立して発表されたため、ルシャトリエ＝ブラウンの原理 (Le Chatelier – Braun principle) とも呼ばれる。 (ja) 화학에서 르 샤틀리에의 원리(영어: Le Chatelier's principle) 또는 르샤틀리에 법칙은 화학 평형 상태 물질의 외부 조건을 변화시켰을 때, 어떤 반응이 일어날 지 예측하는데 사용한다. 이 법칙의 이름은 이 원리를 각자 독립적으로 발견한 앙리 루이 르 샤틀리에와 카를 페르디난트 브라운의 이름에서 따온 것이다. 이 법칙을 간단히 요약하면 다음과 같다. "화학 평형 상태의 화학계에서 농도, 온도, 부피, 부분 압력등이 변화할 때, 화학 평형은 변화를 가능한 한 상쇄시키는 방향으로 움직여 화학 평형 상태를 형성한다." 평형 상태에서 어떤 변화를 가하면 그 변화를 상쇄시키는 방향으로 변화하는 현상은 다른 분야에서도 많이 볼 수 있다. 그 예시로 렌츠의 법칙(물리학)과 항상성(생물학)이 있다. 화학에서 르 샤틀리에의 원리는 가역 반응의 결과를 조작하여 반응의 생산물을 많이 만들어내는데 사용된다. 또한, 리간드를 묶으면 르 사틀리에의 원리에 의해 수용체가 평형 상태를 이동시킬 수 있으므로 약리학에서는 이를 이용해 수용체의 활성화를 조절할 수 있다. 경제학에서는 이 원리가 좀 더 일반화되어 효율적인 경제 시스템의 경제균형(en: Economic equilibrium)을 설명하는데 사용되고 있다. (ko) Het principe van Le Chatelier of het principe van de kleinste dwang is een thermodynamisch principe dat in de scheikunde gebruikt wordt om te voorspellen hoe het chemisch evenwicht van een bepaalde reactie zal verschuiven als één of meerdere van de reactiecondities gewijzigd worden. Het principe kan als volgt samengevat worden: Als in een chemisch systeem een verandering optreedt in concentratie, temperatuur, volume of totale druk, met andere woorden, een evenwichtsverstoring, dan zal het evenwicht zodanig verschuiven dat die verandering tegengegaan wordt. Uiteindelijk evolueert het systeem naar een nieuw evenwicht. Het principe is vernoemd naar de Franse scheikundige Henry Louis Le Chatelier, die het in 1884 formuleerde. Het wordt ook wel het principe van Le Chatelier en Van 't Hoff genoemd, naar de Nederlandse scheikundige Jacobus van 't Hoff. Het principe is gebaseerd op het feit dat de evenwichtsconstante voor een gegeven reactie constant is bij een bepaalde temperatuur. (nl) Il principio di Le Châtelier (anche detto principio di Le Châtelier-Braun o principio dell'equilibrio mobile) è un principio di termodinamica chimica, secondo il quale ogni sistema tende a reagire ad una perturbazione impostagli dall'esterno minimizzandone gli effetti. Quando in una reazione chimica in equilibrio si modificano i parametri con cui avviene (concentrazione dei reagenti o concentrazione dei prodotti, volume o pressione, temperatura), la reazione si sposta o verso destra (verso i prodotti) o verso sinistra (verso i reagenti), per raggiungere un nuovo equilibrio. Va notato che il principio vale solo per i sistemi in equilibrio. Prende il nome da Henri Le Châtelier che per primo lo enunciò chiaramente nel 1884. (it) Reguła przekory, reguła Le Chateliera-Brauna, reguła przekory Le Chateliera i Brauna – jedna z podstawowych reguł dotyczących równowag dynamicznych, mówiąca, że układ, na który działa jakiś bodziec, odpowiada w taki sposób, aby przeciwdziałać bodźcowi. Reguła przekory dotyczy układów w stanie równowagi, na które działa czynnik zewnętrzny. W postaci ilościowej reguła ta jest wyrażona przez prawo działania mas Guldberga i Waagego. Przykłady: * Układ gazowy w zamkniętym pojemniku z tłokiem: gdy naciskamy na tłok, układ odpowiada zwiększaniem ciśnienia, aż do uzyskania równowagi sił. * Woda nasycona dwutlenkiem węgla pod ciśnieniem (np. woda mineralna): po otwarciu naczynia ciśnienie p dwutlenku węgla nad roztworem gwałtownie spada – układ przeciwdziała zmianie wydzielając z roztworu gazowy dwutlenek węgla (po ponownym zamknięciu naczynia ustala się nowy stan równowagi).w powyższym opisie zaniedbano wpływ reakcji CO2 z wodą, a następnie dysocjacji na równowagę jego rozpuszczania w wodzie (wielkości w nawiasach kwadratowych [..] to stężenia):CO2(aq) + H2O ⇌ H2CO3H2CO3 + H2O ⇌ H3O+ + HCO−3HCO−3 + H2O ⇌ H3O+ + CO2−3(nie uwzględniono autodysocjacji wody). * Reakcja syntezy amoniaku z wodoru i azotu (proces Habera): produkty (gazowe) mają dwukrotnie (w przybliżeniu: porównaj gaz doskonały i gaz rzeczywisty) mniejszą objętość niż substraty z których powstają i wzrost ciśnienia (powodujący zmniejszenie objętości układu) faworyzuje stan równowagi reakcji z mniejszą ilością cząsteczek gazowych:N2 + 3H2 ⇌ 2NH3gdzie K(T) jest stałą równowagi reakcji zależną od temperatury; aby zwiększyć szybkość reakcji prowadzi się ją wobec katalizatora, p – ciśnienia cząstkowe substratów i produktów (dla gazu rzeczywistego należałoby je zastąpić aktywnościami, czyli lotnościami gazu). * Roztwór słabego elektrolitu, np. kwasu octowego: po dolaniu wody (rozcieńczeniu) zwiększa stopień dysocjacji kwasu tak, że stężenie produktów dysocjacji rośnie, choć nie na tyle, aby skompensować rozcieńczenie (ale jednocześnie tak, że żadne ze stężeń nie jest równe 0).CH3COOH + H2O ⇌ CH3COO− + H3O+gdzie Ka jest stałą dysocjacji kwasowej.W powyższym wyrażeniu dla uproszczenia pominięto stężenie molowe wody, które w rozcieńczonych roztworach wodnych jest praktycznie stałe i równe ok. 55,5 mol/dm³.W przybliżonej formie (pomija autodysocjację wody) takie zachowanie słabych elektrolitów opisuje prawo rozcieńczeń Ostwalda:gdzie Kdys jest stałą dysocjacji, α jest stopniem dysocjacji, c – stężeniem słabego elektrolitu (łącznie forma jonowa i cząsteczkowa). * Roztwór słabego elektrolitu, np. kwasu octowego: po dodaniu mocnego kwasu (np. HCl), który jest zdysocjowany w niemal 100% zwiększa się stężenie jonów hydroniowych, ale jednocześnie spada stopień dysocjacji kwasu octowego. W ten sposób zmiana stężenia jonów hydroniowych jest w sumie mniejsza niż bodziec, który ją spowodował (dodanie HCl). * Równowaga reakcji egzoenergetycznych (energia oddawana do otoczenia reakcji) cofa się w kierunku substratów przy ogrzewaniu, dla reakcji endoenergetycznych (energia pobierana od otoczenia reakcji) jest odwrotnie. (pl) O Princípio de Le Châtelier, postulado pelo químico industrial francês Henri Louis Le Châtelier (1850-1936), estabelece que: "Se for imposta uma alteração, de concentrações, de temperatura ou de pressão, a um sistema químico em equilíbrio, a composição do sistema deslocar-se-á no sentido de contrariar a alteração a que foi sujeita." (pt) Le Chateliers princip (efter den franske kemisten Henry Louis Le Chatelier) säger att om ett kemiskt system, där jämvikt råder, påverkas av en förändring i koncentration, temperatur eller totaltryck, kommer jämvikten att ändras så att förändringen motverkas. Med andra ord: En kemisk jämvikt drivs åt det håll där förändringen i tryck, temperatur eller koncentration motverkas som mest. Åt vilket håll jämvikten går beror på mängden av reaktanter och produkter och huruvida reaktionen är exo- (ger ifrån sig energi) eller endoterm (absorberar energi). Le Chateliers princip är därför mycket användbar inom den kemiska industrin eftersom man, genom att till exempel minska koncentrationen på produkterna, kan styra jämvikten så att fler produkter skapas. (sv) 勒夏特列原理（英語：Le Chatelier principle，或译为吕·查德里原理、勒沙特列原理），又称平衡移动原理，是法国化学家勒夏特列于1888年发现的定性預測化學平衡點的原理。其内容为： 化学平衡是动态平衡，如果改变影响平衡的一个因素，平衡就向能够减弱（或消除）这种改变的方向移动，以抗衡该改变。 也就是说，对于一个在某一个特定条件下达到平衡的体系，假设这个条件改变，这个平衡就会朝减弱（或消除）该改变的方向移动。 这个原理只能用来定性判断，不能进行定量计算，不能首先判断平衡是否处于平衡态。 (zh) Принцип Ле Шательє-Брауна стверджує, що реакція рівноважної термодинамічної системи на будь-яке збурення відбувається таким чином, щоб зменшити наслідки цього збурення. , де — величина того відклику, яка спостерігалася б при зафіксованому стані системи, — справжня величина відклику, коли система реагує на збурення зміною свого стану. Наприклад, при плавленні бінарного сплаву виплавлювання однієї зі складових приводить до підвищення температури плавлення залишку, таким чином зменшуючи ефект від нагрівання. Принцип виводиться з умови максимуму ентропії при термодинамічній рівновазі. Таким чином він справедливий для рівноважних систем, а також для дисипативних систем, що знаходяться у стійкому стаціонарному стані. Принцип Ле Шательє-Брауна названий на честь французького хіміка Анрі Луї Ле Шательє і німецького фізика Карла Фердинанда Брауна. (uk) При́нцип Ле Шателье́ — Бра́уна (1884 г.) — если на систему, находящуюся в устойчивом равновесии, воздействовать извне, изменяя какое-либо из условий равновесия (температура, давление, концентрация, внешнее электромагнитное поле), то в системе усиливаются процессы, направленные в сторону противодействия изменениям. Анри Ле Шателье (Франция) сформулировал этот термодинамический принцип подвижного равновесия, позже обобщённый Карлом Брауном. Принцип применим к равновесию любой природы: механическому, тепловому, химическому, электрическому (эффект Ленца, явление Пельтье). Если внешние условия изменяются, это приводит к изменению равновесных концентраций веществ. В этом случае говорят о нарушении или смещении химического равновесия. Химическое равновесие смещается в ту или иную сторону при изменении любого из следующих параметров: 1. * температуры системы, то есть при её нагревании или охлаждении 2. * давления в системе, то есть при её сжатии или расширении 3. * концентрации одного из участников обратимой реакции (ru) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/NO2-N2O4.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://www.youtube.com/watch%3Fv=YMqyG9QG6oc https://archive.org/details/foundationsofeco0000samu |
| dbo:wikiPageID | 37427 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 27056 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1124327948 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Carbon dbr:Carbon_monoxide dbr:Catalyst dbr:Pressure dbr:Elasticity_(economics) dbr:Entropy_(energy_dispersal) dbr:Mole_(unit) dbr:Nitrogen dbr:Sacrificial_device dbr:Biology dbr:Homeostasis dbr:Hydrogen dbr:Paul_Samuelson dbr:Pharmacology dbr:Reversible_reaction dbr:Van_'t_Hoff_equation dbr:Volume dbr:Dean–Stark_apparatus dbr:Dynamical_systems_theory dbr:Inert_gas dbr:Intensive_and_extensive_properties dbr:Ligand_(biochemistry) dbr:Total_pressure dbr:Ester dbr:Neighbourhood_(mathematics) dbr:Noble_gas dbr:Endothermic dbr:Endothermic_reaction dbr:Envelope_theorem dbr:Concentration dbr:Condensation_reaction dbr:Constraint_(mathematics) dbr:Corollary dbr:Equilibrium_constant dbr:Stress_(mechanics) dbr:Collision_theory dbr:Common-ion_effect dbr:Fundamental_thermodynamic_relation dbr:Status_quo dbr:Mechanical_equilibrium dbr:Haber_process dbr:Helium dbr:Ammonia dbr:Economics dbc:Homeostasis dbr:Oxygen dbr:Partial_pressure dbr:Fluctuation_theorem dbr:Disequilibrium_(thermodynamics) dbr:Positive_feedback dbr:Half-life dbr:Henry_Louis_Le_Chatelier dbr:Temperature dbr:Thermodynamic_equilibrium dbc:Equilibrium_chemistry dbr:Chemical_equilibrium dbr:Chemistry dbr:Karl_Ferdinand_Braun dbr:System dbr:Economic_equilibrium dbr:Herbert_Callen dbr:Yield_(chemistry) dbr:Bulletin_de_la_Société_Chimique_de_France dbr:Exothermic dbr:Methanol dbr:Natural_science dbr:Negative_feedback dbr:Second_law_of_thermodynamics dbr:Thermal_runaway dbr:Shear_pin dbr:Shock_(mechanics) dbr:Solution_(chemistry) dbr:Exothermic_reaction dbr:Imine dbr:Kilojoule dbr:Response_reactions dbr:Thermodynamic dbr:New_Palgrave:_A_Dictionary_of_Economics dbr:Octave_Leopold_Boudouard dbr:File:NO2-N2O4.jpg |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Cite_book dbt:IPAc-en dbt:ISBN dbt:More_citations_needed dbt:Quote dbt:Refbegin dbt:Refend dbt:Reflist dbt:See_also dbt:Short_description dbt:Underset |
| dct:subject | dbc:Homeostasis dbc:Equilibrium_chemistry |
| rdf:type | owl:Thing yago:Abstraction100002137 yago:Attribute100024264 yago:DynamicalSystem106246361 yago:PhaseSpace100029114 yago:Space100028651 yago:WikicatDynamicalSystems |
| rdfs:comment | مبدأ انزياح التوازن أو مبدأ لو شاتيليه أو لو شاتيليه-براون في التحريك الحراري يعيّن تأثير تغيير إحدى دالات الحالة (مثل الضغط أو درجة الحرارة) علي التوازن الكيميائي. (ar) Le Chatelierův princip popisuje, jak se změny podmínek, za kterých probíhá chemická reakce, projeví na chemické rovnováze. Tento princip je pojmenován podle francouzského chemika Henri Louise Le Chateliera. Princip lze formulovat takto: Systém, který je v rovnováze, reaguje na každou změnu (teploty, tlaku, koncentrace, atd.) tak, aby tuto změnu potlačil. Zvýšení teploty posouvá rovnovážný stav u exotermních reakcí na levou stranu rovnice a u endotermních reakcí na stranu produktů. Tento princip je často používán v chemii pro optimalizaci chemických reakcí ovlivňováním vnějších podmínek. (cs) Kimikan Le Chatelierren printzpioak dio orekan dagoen sistema batean parametro bat aldatzen bada (adibidez, kontzentrazioa, tenperatura, bolumena edo presioa), sisteman delako aldaketaren emaitzaren kontrako erantzuna sortzen dela. kimikari frantsesak eman zuen 1884an. (eu) ルシャトリエの原理（ルシャトリエのげんり、英: Le Chatelier's principle）もしくはルシャトリエの法則（ルシャトリエのほうそく、Le Chatelier's law）とは、化学平衡状態にある反応系において、その状態に対して何らかの変動を起こさせたときに、平衡が移動する方向を示す原理のことであり、1884年にアンリ・ルシャトリエによって発表された。1887年にカール・ブラウンによっても独立して発表されたため、ルシャトリエ＝ブラウンの原理 (Le Chatelier – Braun principle) とも呼ばれる。 (ja) O Princípio de Le Châtelier, postulado pelo químico industrial francês Henri Louis Le Châtelier (1850-1936), estabelece que: "Se for imposta uma alteração, de concentrações, de temperatura ou de pressão, a um sistema químico em equilíbrio, a composição do sistema deslocar-se-á no sentido de contrariar a alteração a que foi sujeita." (pt) 勒夏特列原理（英語：Le Chatelier principle，或译为吕·查德里原理、勒沙特列原理），又称平衡移动原理，是法国化学家勒夏特列于1888年发现的定性預測化學平衡點的原理。其内容为： 化学平衡是动态平衡，如果改变影响平衡的一个因素，平衡就向能够减弱（或消除）这种改变的方向移动，以抗衡该改变。 也就是说，对于一个在某一个特定条件下达到平衡的体系，假设这个条件改变，这个平衡就会朝减弱（或消除）该改变的方向移动。 这个原理只能用来定性判断，不能进行定量计算，不能首先判断平衡是否处于平衡态。 (zh) En química el principi de Le Châtelier, també anomenat principi de Le Châtelier-Braun, permet predir de forma qualitativa l'efecte d'un canvi en les condicions d'un equilibri químic. El principi deu el nom als químics Henry Louis Le Châtelier i Karl Ferdinand Braun que ho van descobrir independent el 1884. Es pot resumir com segueix: Si un sistema químic en l'equilibri experimenta un canvi en la concentració d'algun dels seus components, en la temperatura, en el volum, o en la pressió total, llavors l'equilibri es desplaça en el sentit de contrarestar parcialment el canvi inicial. (ca) Das Prinzip von Le Chatelier, auch Prinzip vom kleinsten Zwang genannt, wurde von Henry Le Chatelier und Ferdinand Braun zwischen 1884 und 1888 formuliert: „Übt man auf ein chemisches System im Gleichgewicht einen Zwang aus, so reagiert es so, dass die Wirkung des Zwanges minimal wird.“ oder genauer gesagt: „Übt man auf ein System, das sich im chemischen Gleichgewicht befindet, einen Zwang durch Änderung der äußeren Bedingungen aus, so stellt sich infolge dieser Störung des Gleichgewichts ein neues Gleichgewicht, dem Zwang ausweichend, ein.“ Beispiele: (de) El principio de Le Châtelier, postulado en 1884 por Henri-Louis Le Châtelier (1850-1936), químico industrial francés, establece que: Si se presenta una perturbación externa sobre un sistema en equilibrio, el sistema se ajustará de tal manera que se cancele parcialmente dicha perturbación en la medida que el sistema alcanza una nueva posición de equilibrio. Henri-Louis Le Châtelier (es) Le Chatelier's principle (pronounced UK: /lə ʃæˈtɛljeɪ/ or US: /ˈʃɑːtəljeɪ/), also called Chatelier's principle (or the Equilibrium Law), is a principle of chemistry used to predict the effect of a change in conditions on chemical equilibria. The principle is named after French chemist Henry Louis Le Chatelier, and sometimes also credited to Karl Ferdinand Braun, who discovered it independently. It can be stated as: Phenomena in apparent contradiction to Le Chatelier's principle can also arise in systems of simultaneous equilibrium (see response reactions). (en) CórasPrionsabal na ceimice is ea Prionsabal Le Chatalier a úsáidtear chun éifeacht athraithe ar dhálaí ar chothromaíocht cheimiceach a thuar. Ainmníodh an prionsabal i ndiaidh Henry Louis Le Chatelier, an té a bheartaigh é, agus uaireanta luaitear é freisin do Karl Ferdinand Braun, a d'aimsigh go neamhspleách é. Is féidir é a lua mar: (ga) Dalam kimia, prinsip Le Chatelier (di eja /lə ˈʃɑːtlieɪ/), atau disebut pula asas Le Chatelier atau "Hukum Kesetimbangan", dapat digunakan untuk memprediksi efek perubahan di dalam kondisi pada kesetimbangan kimia. Prinsip ini dinamai dari Henry Louis Le Chatelier dan terkadang dari Karl Ferdinand Braun yang menemukan prinsip ini secara mandiri. Prinsip ini dapat dinyatakan sebagai: Dengan kata lain, setiap kali sistem dalam kesetimbangan terganggu sistem akan menyesuaikan diri sedemikian rupa sehingga efek dari perubahan tersebut akan dibatalkan. (in) Il principio di Le Châtelier (anche detto principio di Le Châtelier-Braun o principio dell'equilibrio mobile) è un principio di termodinamica chimica, secondo il quale ogni sistema tende a reagire ad una perturbazione impostagli dall'esterno minimizzandone gli effetti. Quando in una reazione chimica in equilibrio si modificano i parametri con cui avviene (concentrazione dei reagenti o concentrazione dei prodotti, volume o pressione, temperatura), la reazione si sposta o verso destra (verso i prodotti) o verso sinistra (verso i reagenti), per raggiungere un nuovo equilibrio. (it) 화학에서 르 샤틀리에의 원리(영어: Le Chatelier's principle) 또는 르샤틀리에 법칙은 화학 평형 상태 물질의 외부 조건을 변화시켰을 때, 어떤 반응이 일어날 지 예측하는데 사용한다. 이 법칙의 이름은 이 원리를 각자 독립적으로 발견한 앙리 루이 르 샤틀리에와 카를 페르디난트 브라운의 이름에서 따온 것이다. 이 법칙을 간단히 요약하면 다음과 같다. "화학 평형 상태의 화학계에서 농도, 온도, 부피, 부분 압력등이 변화할 때, 화학 평형은 변화를 가능한 한 상쇄시키는 방향으로 움직여 화학 평형 상태를 형성한다." 평형 상태에서 어떤 변화를 가하면 그 변화를 상쇄시키는 방향으로 변화하는 현상은 다른 분야에서도 많이 볼 수 있다. 그 예시로 렌츠의 법칙(물리학)과 항상성(생물학)이 있다. (ko) Reguła przekory, reguła Le Chateliera-Brauna, reguła przekory Le Chateliera i Brauna – jedna z podstawowych reguł dotyczących równowag dynamicznych, mówiąca, że układ, na który działa jakiś bodziec, odpowiada w taki sposób, aby przeciwdziałać bodźcowi. Reguła przekory dotyczy układów w stanie równowagi, na które działa czynnik zewnętrzny. W postaci ilościowej reguła ta jest wyrażona przez prawo działania mas Guldberga i Waagego. Przykłady: (pl) Het principe van Le Chatelier of het principe van de kleinste dwang is een thermodynamisch principe dat in de scheikunde gebruikt wordt om te voorspellen hoe het chemisch evenwicht van een bepaalde reactie zal verschuiven als één of meerdere van de reactiecondities gewijzigd worden. Het principe kan als volgt samengevat worden: (nl) Le Chateliers princip (efter den franske kemisten Henry Louis Le Chatelier) säger att om ett kemiskt system, där jämvikt råder, påverkas av en förändring i koncentration, temperatur eller totaltryck, kommer jämvikten att ändras så att förändringen motverkas. Med andra ord: En kemisk jämvikt drivs åt det håll där förändringen i tryck, temperatur eller koncentration motverkas som mest. Åt vilket håll jämvikten går beror på mängden av reaktanter och produkter och huruvida reaktionen är exo- (ger ifrån sig energi) eller endoterm (absorberar energi). (sv) При́нцип Ле Шателье́ — Бра́уна (1884 г.) — если на систему, находящуюся в устойчивом равновесии, воздействовать извне, изменяя какое-либо из условий равновесия (температура, давление, концентрация, внешнее электромагнитное поле), то в системе усиливаются процессы, направленные в сторону противодействия изменениям. Анри Ле Шателье (Франция) сформулировал этот термодинамический принцип подвижного равновесия, позже обобщённый Карлом Брауном. Принцип применим к равновесию любой природы: механическому, тепловому, химическому, электрическому (эффект Ленца, явление Пельтье). (ru) Принцип Ле Шательє-Брауна стверджує, що реакція рівноважної термодинамічної системи на будь-яке збурення відбувається таким чином, щоб зменшити наслідки цього збурення. , де — величина того відклику, яка спостерігалася б при зафіксованому стані системи, — справжня величина відклику, коли система реагує на збурення зміною свого стану. Наприклад, при плавленні бінарного сплаву виплавлювання однієї зі складових приводить до підвищення температури плавлення залишку, таким чином зменшуючи ефект від нагрівання. (uk) |
| rdfs:label | مبدأ انزياح التوازن (ar) Principi de Le Châtelier (ca) Le Chatelierův princip (cs) Prinzip vom kleinsten Zwang (de) Principio de Le Châtelier (es) Le Chatelierren printzipioa (eu) Prionsabal Le Chatalier (ga) Prinsip Le Chatelier (in) Principio di Le Châtelier (it) Déplacement d'équilibre réactionnel (fr) Le Chatelier's principle (en) 르 샤틀리에의 원리 (ko) ルシャトリエの原理 (ja) Principe van Le Chatelier (nl) Princípio de Le Châtelier (pt) Reguła przekory (chemia) (pl) Принцип Ле Шателье — Брауна (ru) Le Chateliers princip (sv) Принцип Ле Шательє — Брауна (uk) 勒沙特列原理 (zh) |
| owl:sameAs | freebase:Le Chatelier's principle yago-res:Le Chatelier's principle wikidata:Le Chatelier's principle dbpedia-ar:Le Chatelier's principle dbpedia-be:Le Chatelier's principle dbpedia-bg:Le Chatelier's principle http://bn.dbpedia.org/resource/ল্য_শাতলিয়ে-র_নীতি dbpedia-ca:Le Chatelier's principle dbpedia-cs:Le Chatelier's principle dbpedia-da:Le Chatelier's principle dbpedia-de:Le Chatelier's principle dbpedia-es:Le Chatelier's principle dbpedia-et:Le Chatelier's principle dbpedia-eu:Le Chatelier's principle dbpedia-fa:Le Chatelier's principle dbpedia-fi:Le Chatelier's principle dbpedia-fr:Le Chatelier's principle dbpedia-ga:Le Chatelier's principle dbpedia-he:Le Chatelier's principle http://hi.dbpedia.org/resource/ला-शातैलिए_का_नियम dbpedia-hr:Le Chatelier's principle http://hy.dbpedia.org/resource/Լը_Շատելիեի_սկզբունք dbpedia-id:Le Chatelier's principle dbpedia-it:Le Chatelier's principle dbpedia-ja:Le Chatelier's principle dbpedia-kk:Le Chatelier's principle dbpedia-ko:Le Chatelier's principle dbpedia-mk:Le Chatelier's principle http://mn.dbpedia.org/resource/Ле_Шателье-Брауны_зарчим dbpedia-nl:Le Chatelier's principle dbpedia-no:Le Chatelier's principle dbpedia-pl:Le Chatelier's principle dbpedia-pt:Le Chatelier's principle dbpedia-ro:Le Chatelier's principle dbpedia-ru:Le Chatelier's principle dbpedia-sh:Le Chatelier's principle dbpedia-simple:Le Chatelier's principle dbpedia-sl:Le Chatelier's principle dbpedia-sr:Le Chatelier's principle dbpedia-sv:Le Chatelier's principle http://ta.dbpedia.org/resource/லீ_சாட்டிலியர்_தத்துவம் dbpedia-th:Le Chatelier's principle http://tl.dbpedia.org/resource/Prinsipyo_ni_Le_Chatelier dbpedia-tr:Le Chatelier's principle dbpedia-uk:Le Chatelier's principle dbpedia-vi:Le Chatelier's principle dbpedia-zh:Le Chatelier's principle https://global.dbpedia.org/id/rmt9 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Le_Chatelier's_principle?oldid=1124327948&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/NO2-N2O4.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Le_Chatelier's_principle |
| is dbo:knownFor of | dbr:Henry_Louis_Le_Chatelier |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:LCP |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:La_Chatelier's_principle dbr:Le_Chatelier's_Principle dbr:LeChatelier's_Principle dbr:Le_Chatlier's_principle dbr:Le_chatelier's_principle dbr:Le_chatlier dbr:Le_châtelier's_principle dbr:Lechatelier's_Principle dbr:Principle_of_Le_Chatelier dbr:Le-Chatelier's_principle dbr:LeChatelier's_principle dbr:LeChatelier’s_principle dbr:LeChatlier's_Principle dbr:Le_Chatelier's_mixing_rule dbr:Le_Chatelier's_principle_(chemistry) dbr:Le_Chatelier's_rule dbr:Le_Chatelier-Braun_principle dbr:Le_Chatelier_principle dbr:Le_Chatelier’s_Principle dbr:Le_Chatlier’s_principle dbr:Le_Chetelier's_Principle dbr:Le_Châtelier's_Principle dbr:Le_Châtelier's_principle dbr:Le_Châtelier_principle |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Calcium_hydroxide dbr:Carbonate_compensation_depth dbr:Carbonic_anhydrase dbr:Carboxyhemoglobin dbr:Potassium_chloride dbr:Scientific_law dbr:Electrochemistry dbr:Enzyme_inhibitor dbr:Denis_Evans dbr:Antiperistasis dbr:Reversible_reaction dbr:Ring-closing_metathesis dbr:Urea dbr:Dean–Stark_apparatus dbr:Index_of_biochemistry_articles dbr:Index_of_chemistry_articles dbr:Inverse_magnetostrictive_effect dbr:List_of_scientific_laws_named_after_people dbr:Timeline_of_chemistry dbr:Water–gas_shift_reaction dbr:Anatexis dbr:Chemical_reaction dbr:Ester dbr:Nucleophilic_acyl_substitution dbr:Pidgeon_process dbr:UTP—glucose-1-phosphate_uridylyltransferase dbr:1884_in_science dbr:Climate_change_feedback dbr:Envelope_theorem dbr:Glossary_of_engineering:_A–L dbr:Contact_process dbr:Coordination_complex dbr:Equilibrium_constant dbr:Lactylate dbr:Substrate_(chemistry) dbr:Clinopyroxene_thermobarometry dbr:Common-ion_effect dbr:Fen dbr:Haldane_effect dbr:Taste dbr:Mathematical_economics dbr:Buffer_solution dbr:Adiabatic_flame_temperature dbr:Tin(II)_chloride dbr:Triphenylmethyl_radical dbr:William_L._Chameides dbr:Haber_process dbr:Iron(III) dbr:Fermentation dbr:Nitrosobenzene dbr:Fluctuation_theorem dbr:History_of_chemistry dbr:Lenz's_law dbr:Henry_Louis_Le_Chatelier dbr:Hyperuricemia dbr:Thermochemical_cycle dbr:La_Chatelier's_principle dbr:Acid–base_disorder dbr:Chemistry dbr:Le_Chatelier's_Principle dbr:Bicarbonate_buffer_system dbr:Systemantics dbr:Holon_(philosophy) dbr:Diethyl_ether dbr:Diimide dbr:Free_base dbr:Negative_feedback dbr:Catalytic_distillation dbr:Shuttle_catalysis dbr:List_of_École_Polytechnique_alumni dbr:LCP dbr:Oilfield_scale_inhibition dbr:Oleum dbr:Solubility dbr:Scientific_phenomena_named_after_people dbr:Theatrical_smoke_and_fog dbr:Phosphoenolpyruvate_mutase dbr:Non-competitive_inhibition dbr:Pericyclic_reaction dbr:Phenylalanine_racemase_(ATP-hydrolysing) dbr:LeChatelier's_Principle dbr:Le_Chatlier's_principle dbr:Le_chatelier's_principle dbr:Virtual_breakdown_mechanism dbr:Le_chatlier dbr:Le_châtelier's_principle dbr:Lechatelier's_Principle dbr:Principle_of_Le_Chatelier dbr:Le-Chatelier's_principle dbr:LeChatelier's_principle dbr:LeChatelier’s_principle dbr:LeChatlier's_Principle dbr:Le_Chatelier's_mixing_rule dbr:Le_Chatelier's_principle_(chemistry) dbr:Le_Chatelier's_rule dbr:Le_Chatelier-Braun_principle dbr:Le_Chatelier_principle dbr:Le_Chatelier’s_Principle dbr:Le_Chatlier’s_principle dbr:Le_Chetelier's_Principle dbr:Le_Châtelier's_Principle dbr:Le_Châtelier's_principle dbr:Le_Châtelier_principle |
| is dbp:knownFor of | dbr:Henry_Louis_Le_Chatelier |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Le_Chatelier's_principle |
