Sirionó (original) (raw)
Els sirionós o mbía són un poble indígena que habita en els boscos de les terres baixes de Bolívia al sud de Beni i al nord-occident de Santa Cruz (entre els 2° i 17° S. i des de 62° a 65° W). La seva autodesignació, mbía, significa "gent", mentre que sirionó és un nom forà que els refereix com a poble de la palma ("tucuma" o "cumare"). La població que es va autoreconèixer com sirionó en el cens bolivià de 2001 va ser de 133 persones. Aquest número va augmentar a 782 en el cens de 2012.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Els sirionós o mbía són un poble indígena que habita en els boscos de les terres baixes de Bolívia al sud de Beni i al nord-occident de Santa Cruz (entre els 2° i 17° S. i des de 62° a 65° W). La seva autodesignació, mbía, significa "gent", mentre que sirionó és un nom forà que els refereix com a poble de la palma ("tucuma" o "cumare"). La població que es va autoreconèixer com sirionó en el cens bolivià de 2001 va ser de 133 persones. Aquest número va augmentar a 782 en el cens de 2012. (ca) Sirionó o mbía es un pueblo indígena que habita en los bosques de las tierras bajas de Bolivia al sur de Beni y al noroccidente de Santa Cruz (entre los 2° y 17° S. y desde 62° a 65° W). Su autodesignación, mbía, significa "gente", en tanto sirionó es un nombre foráneo que los refiere como pueblo de la palma siri ("tucuma" o "cumare"). La población que se autoreconoció como sirionó en el censo boliviano de 2001 fue de 133 personas. Este número aumentó a 782 en el censo de 2012. (es) Les Sirionó sont une ethnie amérindienne de l'Amazonie bolivienne. Ils parlent sirionó, une langue de la famille tupi-guarani qui fait partie des trente-sept langues officielles de Bolivie. On estime leur nombre à 600. Ils sont historiquement proches des Yuqui et des Guarayo. (fr) The Sirionó are an indigenous people of Bolivia. They primarily live in the forested northern and eastern parts of Beni and northwestern Santa Cruz departments of Bolivia. They live between the San Martín, Negro Rivers, and the Machado River. (en) Siriono – plemię Indian zamieszkujących Boliwię (departamenty Beni i Santa Cruz). Ich populacja według różnych szacunków liczy 400–600 osób, z czego ok. 50 posługuje się wyłącznie należącym do grupy tupi-guarani językiem siriono (kod ISO 693-3: srq). Siriono używają także jeszcze języka gwizdów. Prawdopodobnie przybyli na obecne miejsce albo równocześnie z Hiszpanami w XVII wieku, albo 100 lat wcześniej, gdy ludy posługujące się językami tej grupy najechały imperium Inków. Siriono na początku XX wieku walczyli z wspomaganymi przez armię boliwijską hodowcami bydła, wypierającymi plemię z jego dotychczasowego terytorium. W razie schwytania Siriono przez wojska rządowe, kierowano ich do obozów pracy, a po uwolnieniu stamtąd zmuszano do pracy w hacjendach.W latach 1940–1942 przebywał wśród populacji Siriono amerykański antropolog , który następnie opisał ich w książce jako lud nader zacofany i żyjący w związku z tym w ciągłej nędzy. Według jego relacji, Siriono nie znają ubrań, hodowli zwierząt, nie potrafią rozniecać ognia a jedynie przenoszą go ze sobą podczas wędrówek, obca jest im również muzyka i jakakolwiek sztuka, poza jedynie ozdobami z kłów zwierząt. Rzeczywiście Siriono żyli tak jak opisał to Holmberg, jednakże wniosek iż był to stan trwający od tysiącleci okazał się błędny. Populacja jaką zastał była jedynie 150-osobową grupą ocalałą po wymarciu 95% populacji w wyniku epidemii ospy i grypy w latach 20. XX wieku. Inny naukowiec, również antropolog , odkrył w 1982 roku, iż w wyniku tak znacznego zmniejszenia się populacji wystąpił efekt zejścia poniżej progu , skutkujący znaczną częstotliwością występowania w populacji wad genetycznych. Niemal wszyscy Siriono mają szramy na uszach, a znaczna część zniekształcone stopy. Obecnie Siriono to lud rolniczy, zamieszkujący i uprawiający pampę. W większości chrześcijanie. Język siriono używa alfabetu łacińskiego, prawie wszyscy Siriono znają język hiszpański. (pl) |
| dbo:language | dbr:Sirionó_language dbr:Spanish_language |
| dbo:populationPlace | dbr:Bolivia |
| dbo:related | dbr:Yuqui_people |
| dbo:religion | dbr:Christianity |
| dbo:totalPopulation | 782 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://books.google.com/books%3Fid=175c4xOpLtYC&lpg=PP1&dq=Ethnohistorical%20South%20America&pg=PP1%23v=onepage&q&f=false |
| dbo:wikiPageID | 41195552 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 4124 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1106486130 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbc:Beni_Department dbr:San_Martín_River_(Bolivia) dbr:Santa_Cruz_Department_(Bolivia) dbr:Beni_Department dbr:Bolivia dbr:Departments_of_Bolivia dbr:Yuqui_people dbr:Christianity dbr:Corn_beer dbr:Maize dbr:Sirionó_language dbr:Amazon_rainforest dbr:Gran_Chaco dbr:Astrocaryum_vulgare dbc:Indigenous_peoples_of_the_Amazon dbr:Latin_script dbr:Sweet_potato dbr:Whistled_language dbc:Indigenous_peoples_in_Bolivia dbc:Santa_Cruz_Department_(Bolivia) dbr:Spanish_language dbr:Cassava dbr:Matrilineal dbr:Machado_River dbr:Tupí-Guaraní_language dbr:Guarayú_language dbr:Indigenous_people_of_Bolivia dbr:Matrilocal |
| dbp:group | Sirionó (en) |
| dbp:langs | dbr:Sirionó_language dbr:Spanish_language |
| dbp:nativeName | Miá (en) |
| dbp:population | 782 (xsd:integer) |
| dbp:related | dbr:Yuqui_people |
| dbp:rels | traditional tribal religion, Christianity (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Failed_verification dbt:Flag dbt:For dbt:ISBN dbt:Reflist dbt:Bolivian_people dbt:Ethnic_group |
| dcterms:subject | dbc:Beni_Department dbc:Indigenous_peoples_of_the_Amazon dbc:Indigenous_peoples_in_Bolivia dbc:Santa_Cruz_Department_(Bolivia) |
| rdf:type | owl:Thing wikidata:Q41710 dbo:EthnicGroup |
| rdfs:comment | Els sirionós o mbía són un poble indígena que habita en els boscos de les terres baixes de Bolívia al sud de Beni i al nord-occident de Santa Cruz (entre els 2° i 17° S. i des de 62° a 65° W). La seva autodesignació, mbía, significa "gent", mentre que sirionó és un nom forà que els refereix com a poble de la palma ("tucuma" o "cumare"). La població que es va autoreconèixer com sirionó en el cens bolivià de 2001 va ser de 133 persones. Aquest número va augmentar a 782 en el cens de 2012. (ca) Sirionó o mbía es un pueblo indígena que habita en los bosques de las tierras bajas de Bolivia al sur de Beni y al noroccidente de Santa Cruz (entre los 2° y 17° S. y desde 62° a 65° W). Su autodesignación, mbía, significa "gente", en tanto sirionó es un nombre foráneo que los refiere como pueblo de la palma siri ("tucuma" o "cumare"). La población que se autoreconoció como sirionó en el censo boliviano de 2001 fue de 133 personas. Este número aumentó a 782 en el censo de 2012. (es) Les Sirionó sont une ethnie amérindienne de l'Amazonie bolivienne. Ils parlent sirionó, une langue de la famille tupi-guarani qui fait partie des trente-sept langues officielles de Bolivie. On estime leur nombre à 600. Ils sont historiquement proches des Yuqui et des Guarayo. (fr) The Sirionó are an indigenous people of Bolivia. They primarily live in the forested northern and eastern parts of Beni and northwestern Santa Cruz departments of Bolivia. They live between the San Martín, Negro Rivers, and the Machado River. (en) Siriono – plemię Indian zamieszkujących Boliwię (departamenty Beni i Santa Cruz). Ich populacja według różnych szacunków liczy 400–600 osób, z czego ok. 50 posługuje się wyłącznie należącym do grupy tupi-guarani językiem siriono (kod ISO 693-3: srq). Siriono używają także jeszcze języka gwizdów. Prawdopodobnie przybyli na obecne miejsce albo równocześnie z Hiszpanami w XVII wieku, albo 100 lat wcześniej, gdy ludy posługujące się językami tej grupy najechały imperium Inków. (pl) |
| rdfs:label | Sirionós (ca) Sirionós (es) Sirionó (peuple) (fr) Siriono (pl) Sirionó (en) |
| owl:sameAs | wikidata:Sirionó dbpedia-ca:Sirionó dbpedia-es:Sirionó dbpedia-fr:Sirionó dbpedia-hr:Sirionó http://lt.dbpedia.org/resource/Sirionai dbpedia-pl:Sirionó http://qu.dbpedia.org/resource/Siryono dbpedia-sh:Sirionó https://global.dbpedia.org/id/3DBYQ |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Sirionó?oldid=1106486130&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Sirionó |
| foaf:name | Sirionó (en) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Sirionó_people dbr:Chori_people dbr:Yande_people dbr:Siriono_people dbr:Qurungua dbr:Siriono dbr:Miá_people dbr:Ñiose dbr:Tirinié |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Bolivia dbr:Cornell-Peru_project dbr:Sirionó_people dbr:Floyd_Lounsbury dbr:Chori_people dbr:Guarayos dbr:Indigenous_peoples_in_Bolivia dbr:Reduplication dbr:Yande_people dbr:Siriono_people dbr:Qurungua dbr:Siriono dbr:Miá_people dbr:Ñiose dbr:Tirinié |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Sirionó |