Antarafacial and suprafacial (original) (raw)
Антарафасіальний і супрафасіальний — два поняття топології в органічній хімії, що описують взаємозв'язок двох процесів одночасного утворення хімічного зв'язку та/або процесу розриву зв'язку в реакційному центрі чи навколо .
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Suprafaciální (Woodwardovův–Hoffmannův symbol s) a antarafaciální (Woodwardův-Hoffmannův symbol a) jsou pojmy, které označují vzájemný vztah dvou chemických vazeb současně vznikajících nebo zanikajících na reakčním centru nebo v jeho okolí. Reakčním centrem zde může být atomový orbital p nebo hybridizovaný orbital spn- (Woodwardův-Hoffmannův symbol ω), konjugovaný systém (π) nebo i vazba sigma (σ). * Reakce probíhá suprafaciálně, pokud jsou do procesu zapojeny orbitaly na stejné straně π systému nebo samotného orbitalu. U vazby sigma to odpovídá účasti dvou „vnitřních“ nebo dvou „vnějších“ laloků vazby. * Reakce probíhá antarafaciálně, jestliže jsou do procesu zapojeny orbitaly na opačných stranách π systému nebo orbitalu. U vazby sigma to odpovídá účasti jednoho „vnitřního“ a jednoho „vnějšího“ laloku vazby. Složky všech pericyklických reakcí, jako jsou například sigmatropní reakce, cykloadice a , lze rozdělit na suprafaciální a antarafaciální, konkrétní konfigurací reakce je určena stereochemie produktu. Antarafaciální topologie reakce obecně vede k obrácení stereochemie u [1, n]-sigmatropních reakcí a ke konrotaci u elektrocyklických reakcí, zatímco suprafaciální k jejímu zachování u [1, n]-sigmatropních reakcí, případně k disrotaci u reakcí elektrocyklických. Příkladem je [1,3]-hydridový posun, kdy interagujícími orbitaly jsou 1s orbitaly allylového radikálu a vodíku. Suprafaciální posun je symetricky znemožněn, protože orbitaly mají opačná znaménka překryvů. Reakce neprobíhá ani antarafaciálně, protože by u příslušného meziproduktu bylo přítomno velké sterické napětí. Oproti tomu je [1,5]-hydridový posun symetricky povolený, probíhá suprafaciálně a je poměrně běžný. (cs) Antarafacial (Woodward-Hoffmann symbol a) and suprafacial (s) are two topological concepts in organic chemistry describing the relationship between two simultaneous chemical bond making and/or bond breaking processes in or around a reaction center. The reaction center can be a p- or spn-orbital (Woodward-Hoffmann symbol ω), a conjugated system (π) or even a sigma bond (σ). * The relationship is antarafacial when opposite faces of the π system or isolated orbital are involved in the process (think anti). For a σ bond, it corresponds to involvement of one "interior" lobe and one "exterior" lobe of the bond. * The relationship is suprafacial when the same face of the π system or isolated orbital are involved in the process (think syn). For a σ bond, it corresponds to involvement of two "interior" lobes or two "exterior" lobes of the bond. The components of all pericyclic reactions, including sigmatropic reactions and cycloadditions, and electrocyclizations, can be classified as either suprafacial or antarafacial, and this determines the stereochemistry. In particular, antarafacial topology corresponds to inversion of configuration for the carbon atom of a [1, n]-sigmatropic rearrangement, and conrotation for electrocyclic ring closure, while suprafacial corresponds to retention and disrotation. An example is the [1,3]-hydride shift, in which the interacting frontier orbitals are the allyl free radical and the hydrogen 1s orbitals. The suprafacial shift is symmetry-forbidden because orbitals with opposite algebraic signs overlap. The symmetry allowed antarafacial shift would require a strained transition state and is also unlikely. In contrast a symmetry allowed and suprafacial [1,5]-hydride shift is a common event. (en) Suprafacial und antarafacial sind Begriffe, die in der Organischen Chemie zur topologischen Beschreibung chemischer Reaktionen benutzt werden. Sie beschreiben die Topologie der an der Bindungsbildung beteiligten Orbitale, an oder um ein Reaktionszentrum. Hierbei können sowohl σ- als auch π-Orbitale sowie konjugierte π-Systeme gemeint sein. Als suprafacial bezeichnet man, wenn es * auf dem gleichen Orbitallappen eines p-Orbitals * auf derselben Seite eines konjugierten π-Systems * auf demselben Molekülorbital einer C-C- bzw. C-H-σ-Bindung zu einer neuen Bindungsbildung oder zu einer Veränderung der Bindung kommt. Antarafacial beschreibt den gegenteiligen Fall, wenn es also: * auf beiden Orbitallappen eines p-Orbitals * auf der gegenüberliegenden Seite eines konjugierten π-Systems * auf beiden Molekülorbitalen einer C-C- bzw. C-H-σ-Bindung zu einer neuen Bindungsbildung oder zu einer Veränderung der Bindung kommt. Zu den klassischen suprafacial verlaufenden Reaktionen gehören sowohl einige Cycloadditionen (wie zum Beispiel die Diels-Alder-Reaktion), als auch eine Reihe sigmatroper Umlagerungen.Zu den klassischen antarafacial verlaufenden Reaktionen gehören hauptsächlich sigmatrope Umlagerungen. Ob eine Reaktion supra- oder antarafacial verläuft, ist abhängig von den Orbitalsymmetrien.Das Konzept wird beispielsweise bei den Woodward-Hoffmann-Regeln benutzt. (de) Antarafacjalny i suprafacjalny – dwa terminy dotyczące topologii reakcji chemicznych występujące w chemii organicznej. Związane są one ze stereochemią tworzenia lub rozrywania co najmniej dwóch wiązań chemicznych związanych z określonym fragmentem danej cząsteczki chemicznej. Zazwyczaj terminy te pojawiają się w opisie stereochemii reakcji pericyklicznych takich jak cykloaddycje lub . * Opisywana relacja może być antarafacjalna, gdy zaangażowane są w nią dwie przeciwległe strony (lica) cząsteczki. * Gdy w oddziaływania zaangażowane są te same strony (lica) reagentów proces nazywany jest suprafacjalnym. Jako przykład może posłużyć [1,3]-przesunięcie wodoru, w przypadku tego procesu ma miejsce oddziaływanie dwóch , którymi są wolny rodnik allilowy oraz orbital 1s wodoru. Reakcja zachodząca na sposób suprafacjalny jest zabroniona poprzez nieprawidłową symetrię orbitali chemicznych, zaangażowanych w jej przebieg (obydwa orbitale mają inny znak; należy jednak zaznaczyć, że nie jest on związany w żaden sposób z ładunkiem ulokowanym w danym miejscu cząsteczki a jedynie z algebraicznym znakiem funkcji falowej opisującej dany orbital). W przypadku opisywanej reakcji proces zachodzący w sposób antafaracjalny także nie jest preferowany z uwagi na występowanie wysokoenergetycznego stanu przejściowego. Znacznie bardziej rozpowszechnione jest występowanie [1.5]-przesunięcią wodoru, które zachodzi zazwyczaj na sposób suprafacjalny. (pl) Antarafacial e suprafacial são dois conceitos topológicos em química orgânica descrevendo as relações entre duas ligações químicas simultâneas e/ou processos de quebra de ligações em ou circundantes a um centro de reação. O centro de reação pode ser um orbital p, um sistema conjugado ou ainda uma ligação sigma. * Esta relação é antarafacial quando faces opostas estão envolvidas (pense-se anti). * É suprafacial quando ambas as alterações ocorrem na mesma face. Muitas reações sigmatrópica e cicloadições podem ser de natureza tanto suprafacial como antarafacial, e isto determina a estereoquímica. (pt) Антарафасіальний і супрафасіальний — два поняття топології в органічній хімії, що описують взаємозв'язок двох процесів одночасного утворення хімічного зв'язку та/або процесу розриву зв'язку в реакційному центрі чи навколо . (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Antarafacial-suprafacial.png?width=300 |
| dbo:wikiPageID | 5411259 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 2288 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 973173259 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Electrocyclic_reaction dbr:Sigmatropic_reaction dbr:Hydrogen dbr:Cycloaddition dbr:Chemical_bond dbr:Organic_chemistry dbr:Strain_energy dbr:Stereochemistry dbr:Conjugated_system dbr:Transition_state dbr:Topology dbr:Allyl dbc:Stereochemistry dbr:Woodward–Hoffmann_rules dbr:Free_radical dbr:Hybrid_orbital dbr:Sigma_bond dbr:Frontier_orbital dbr:P-orbital dbr:File:Antarafacial-suprafacial.png |
| dcterms:subject | dbc:Stereochemistry |
| gold:hypernym | dbr:Concepts |
| rdf:type | dbo:Automobile |
| rdfs:comment | Антарафасіальний і супрафасіальний — два поняття топології в органічній хімії, що описують взаємозв'язок двох процесів одночасного утворення хімічного зв'язку та/або процесу розриву зв'язку в реакційному центрі чи навколо . (uk) Suprafaciální (Woodwardovův–Hoffmannův symbol s) a antarafaciální (Woodwardův-Hoffmannův symbol a) jsou pojmy, které označují vzájemný vztah dvou chemických vazeb současně vznikajících nebo zanikajících na reakčním centru nebo v jeho okolí. Reakčním centrem zde může být atomový orbital p nebo hybridizovaný orbital spn- (Woodwardův-Hoffmannův symbol ω), konjugovaný systém (π) nebo i vazba sigma (σ). (cs) Antarafacial (Woodward-Hoffmann symbol a) and suprafacial (s) are two topological concepts in organic chemistry describing the relationship between two simultaneous chemical bond making and/or bond breaking processes in or around a reaction center. The reaction center can be a p- or spn-orbital (Woodward-Hoffmann symbol ω), a conjugated system (π) or even a sigma bond (σ). (en) Suprafacial und antarafacial sind Begriffe, die in der Organischen Chemie zur topologischen Beschreibung chemischer Reaktionen benutzt werden. Sie beschreiben die Topologie der an der Bindungsbildung beteiligten Orbitale, an oder um ein Reaktionszentrum. Hierbei können sowohl σ- als auch π-Orbitale sowie konjugierte π-Systeme gemeint sein. Als suprafacial bezeichnet man, wenn es * auf dem gleichen Orbitallappen eines p-Orbitals * auf derselben Seite eines konjugierten π-Systems * auf demselben Molekülorbital einer C-C- bzw. C-H-σ-Bindung (de) Antarafacjalny i suprafacjalny – dwa terminy dotyczące topologii reakcji chemicznych występujące w chemii organicznej. Związane są one ze stereochemią tworzenia lub rozrywania co najmniej dwóch wiązań chemicznych związanych z określonym fragmentem danej cząsteczki chemicznej. Zazwyczaj terminy te pojawiają się w opisie stereochemii reakcji pericyklicznych takich jak cykloaddycje lub . (pl) Antarafacial e suprafacial são dois conceitos topológicos em química orgânica descrevendo as relações entre duas ligações químicas simultâneas e/ou processos de quebra de ligações em ou circundantes a um centro de reação. O centro de reação pode ser um orbital p, um sistema conjugado ou ainda uma ligação sigma. * Esta relação é antarafacial quando faces opostas estão envolvidas (pense-se anti). * É suprafacial quando ambas as alterações ocorrem na mesma face. (pt) |
| rdfs:label | Suprafaciální a antarafaciální (cs) Suprafacial und Antarafacial (de) Antarafacial and suprafacial (en) Antarafacjalny-suprafacjalny (pl) Antarafacial e suprafacial (pt) Антарафасіальний і супрафасіальний (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Antarafacial and suprafacial wikidata:Antarafacial and suprafacial dbpedia-cs:Antarafacial and suprafacial dbpedia-de:Antarafacial and suprafacial dbpedia-pl:Antarafacial and suprafacial dbpedia-pt:Antarafacial and suprafacial dbpedia-uk:Antarafacial and suprafacial https://global.dbpedia.org/id/53pK8 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Antarafacial_and_suprafacial?oldid=973173259&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Antarafacial-suprafacial.png |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Antarafacial_and_suprafacial |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Suprafacial dbr:Antarafacial dbr:Antarafacial_-_suprafacial |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Sigmatropic_reaction dbr:Intramolecular_Heck_reaction dbr:Inverse_electron-demand_Diels–Alder_reaction dbr:Ketene_cycloaddition dbr:Farnesyl-diphosphate_farnesyltransferase dbr:Isopentenyl-diphosphate_delta_isomerase dbr:Woodward–Hoffmann_rules dbr:Suprafacial dbr:Antarafacial dbr:Antarafacial_-_suprafacial |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Antarafacial_and_suprafacial |
