Tibetology (original) (raw)
Tibetanistika či tibetologie je vědecký obor zabývající se studiem duchovní a hmotné kultury Tibetu. Zaměřuje se především na specificky tibetské fenomény jako je tibetský buddhismus, tibetský jazyk, ikonografii apod. Zrod tibetanistiky spadá někdy do 19. století, kdy se na vědecké úrovní Tibetem zabývali např. a Sándor Kőrösi Csoma. Z moderních badatelů 20. století vyniká především Giuseppe Tucci. V českém prostředí je snad nejvýraznější postavou tibetanistiky Josef Kolmaš, dále např. .
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Tibetanistika či tibetologie je vědecký obor zabývající se studiem duchovní a hmotné kultury Tibetu. Zaměřuje se především na specificky tibetské fenomény jako je tibetský buddhismus, tibetský jazyk, ikonografii apod. Zrod tibetanistiky spadá někdy do 19. století, kdy se na vědecké úrovní Tibetem zabývali např. a Sándor Kőrösi Csoma. Z moderních badatelů 20. století vyniká především Giuseppe Tucci. V českém prostředí je snad nejvýraznější postavou tibetanistiky Josef Kolmaš, dále např. . (cs) Tibetologio aŭ tibetistiko estas scienco okupiĝanta pri la studado de la kulturo de Tibeto. La fondinto de tiu, por kelkaj fakuloj, estis la hungara lingvisto, Sándor Kőrösi Csoma (1784-1842), sed jam ekzistis aliaj prauloj. La fako konsideriĝas parto de la scienco Orientalistiko. La tibetologio rilatas la studon de aspektoj parencaj al Tibeto, kiel ekzemple la Historio de Tibeto, la Tibeta budhismo, la tibeta lingvo, la politiko kaj la tibetaj temoj de historia, kultura kaj religia signifoj. (eo) Tibetología (tibetano: བོད་རིགིགིག་པ, Wylie: bod-rig-pa) es el estudio de temas relacionados con el Tíbet, es decir, la sociedad tibetana, la historia tibetana, el budismo tibetano, el idioma tibetano, la antropología, la política, la economía, la educación, la ley, etc.; también colecciones de objetos tibetanos de importancia histórica, cultural, religiosa y artística, es decir, estatuas, altares, iconos y escrituras budistas, bordados, pinturas y tapices de tipo thangka, joyas, máscaras y otros objetos de arte y artesanía tibetanos. (es) Die Tibetologie ist eine wissenschaftliche Disziplin, die sich mit dem Studium der Sprachen und der geistigen und materiellen Kultur Tibets beschäftigt. (de) La tibétologie (tibétain : བོད་རིག་པ་, Wylie : bod-rig-pa) est l'étude des sujets concernant le Tibet, c'est-à-dire la société tibétaine, l'histoire du Tibet, le bouddhisme tibétain, la langue tibétaine, l'anthropologie, la politique, l'économie, l'éducation, le droit, etc., mais aussi les collections d'objets tibétains importants aux plans historique, culturel, religieux et artistique, c'est-à-dire statues, autels, icônes et écritures saintes du bouddhisme, broderies, peintures et tapisseries de type thangka, bijoux, masques et autres objets de l'art et de l'artisanat tibétains. (fr) Tibetology (Tibetan: བོད་རིག་པ།, Wylie: bod-rig-pa) refers to the study of things related to Tibet, including its history, religion, language, culture, politics and the collection of Tibetan articles of historical, cultural and religious significance. The last may mean a collection of Tibetan statues, shrines, Buddhist icons and holy scripts, Thangka embroideries, paintings and tapestries, jewellery, masks and other objects of fine Tibetan art and craftsmanship. (en) チベット学（チベットがく、英語: Tibetology）は、チベットおよびチベット民族の歴史や文化を研究する学問である。オリエンタリズムとしての東洋学に属する。蔵学（ぞうがく）とも。 (ja) La tibetologia (tibetano: བོད་རིག་པ་; Wylie: bod-rig-pa) è lo studio della storia, della religione, della lingua, della politica e della società del Tibet. I primi passi della tibetologia si possono fare risalire ai missionari del XVII e del XVIII secolo nelle regioni himalayane. Le pubblicazioni del diplomatico britannico hanno contribuito a far diventare la tibetologia una disciplina universitaria. Tra i massimi tibetologi del XX secolo si ricordano gli italiani Giuseppe Tucci, il suo allievo Luciano Petech, , che attualmente insegna Lingua e letteratura tibetana all'Orientale di Napoli, tra i maggiori esperti, a livello internazionale, di Buddhismo tibetano, i britannici , , , (uno dei massimi esperti del Bhutan), , i francesi , , Alexandra David-Néel, , Paul Pelliot, i tedeschi e ed il greco-danese Pietro di Grecia. Oltre che in Occidente, anche in Cina ed in India, esistono diversi istituti di ricerca di tibetologia, come ad esempio l'Istituto di tibetologia Namgyal a Gangtok, nel Sikkim. (it) Tybetologia - nauka o językach, literaturze, kulturze, historii i dziejach Tybetu. Tybetologia jest dziedziną młodą. Chociaż powstała w XIX w., rozwinęła się w pełni dopiero od lat 60. XX wieku, m.in. na skutek dużej fali emigrantów tybetańskich, która dotarła do Stanów Zjednoczonych. Pionierem tybetologii i autorem pierwszych prac na temat języka tybetańskiego był węgierski badacz i podróżnik Aleksander Csoma de Körös. W poszukiwaniu praojczyzny Węgrów wyruszył pieszo w 1819 w podróż na wschód, która zawiodła go w Himalaje do Ladakhu. Tam spędził w klasztorach siedem lat, studiując język, religię, pisma i obrzędy buddyzmu tybetańskiego. W 1834 ukazał się drukiem w Kalkucie jego słownik tybetańsko-angielski, a następnie gramatyka języka tybetańskiego. (pl) Tibetologie is de studie van Tibet, de Tibetaanse taal, literatuur, cultuur, de geschiedenis van Tibet, filosofie, kunst en alle andere relevant geachte domeinen. Traditioneel werd tibetologie gedomineerd door studies over de ontwikkeling van het Tibetaans boeddhisme en de geschiedenis van het gebied. De laatste decennia zijn in toenemende mate studies verschenen over de huidige situatie in Tibetaanse cultuurgebieden. (nl) Тибетоло́гия — совокупность научных дисциплин, изучающих язык, историю, экономику, культуру, искусство, религию, философию, этнографию, памятники материальной и духовной культуры Тибета. Учёные, занимающиеся тибетологией, называются тибетологами. (ru) Tibetologi är vetenskapen om det tibetanska språket och tibetansk kultur. (sv) 藏学（英語：Tibetology；藏文：བོད་རིག་པ་，威利转写：bod-rig-pa）。由于西藏是藏区的主体，藏学也被称作西藏學，是指西藏传统文化，涵盖语言文字、佛学、历史、文学、因明逻辑学、哲学、医学、数学、天文历算、风水占卜、雕塑绘画、建筑、制造工艺、音乐舞蹈、戏剧、体育、吉庆丧葬、饮食服饰、生活习俗等，跨越社会科学、自然科学、艺术科学、精神文化、物质文化、社会组织文化等许多学科。 (zh) Тибетологія — сукупність наукових дисциплін, які вивчають мову, історію, економіку, культуру, мистецтво, релігію, філософію, етнографію, пам'ятки матеріальної і духовної культури Тибету. Вчені, які займаються тибетологією, називаються тибетологами. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Thanka.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://latse.org/about-us/ http://www.iats.info/ http://www.tibetology.org http://www.thdl.org/ http://www.thdl.org/collections/journal/jiats/index.php%3Fm=iats |
| dbo:wikiPageID | 5855369 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 9500 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1120107943 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:David_Germano dbr:David_Snellgrove dbr:History_of_Tibet dbr:Hugh_Edward_Richardson dbr:Richard_Keith_Sprigg dbr:International_Seminar_of_Young_Tibetologists dbr:Jacques_Bacot dbr:Vajrayana_Buddhism dbr:Melvyn_Goldstein dbr:Tibetan_Buddhist_Resource_Center dbr:Elliot_Sperling dbr:Frederick_William_Thomas_(philologist) dbr:Giuseppe_Tucci dbr:Mongolian_studies dbr:Lhasa dbc:Tibetology dbr:China_Tibetology_Research_Center dbr:Standard_Tibetan dbr:Thangka dbr:Matthew_Kapstein dbr:Tibet dbr:Tibetan_Buddhism dbr:Tibetan_culture dbr:Tsaparang dbr:Ippolito_Desideri dbr:Isaac_Jacob_Schmidt dbr:Lama dbr:Dieter_Schuh dbr:Luciano_Petech dbr:Guge dbr:Italy dbr:Charles_Alfred_Bell dbr:Jesuits dbr:Ladakh dbr:Sándor_Kőrösi_Csoma dbr:Tibetan_art dbr:Philippe_Édouard_Foucaux dbr:Antonio_de_Andrade dbr:Michael_Aris dbr:Buddhist_Digital_Resource_Center dbr:Order_of_Friars_Minor_Capuchin dbr:Robert_Barnett_(scholar) dbr:Rolf_Alfred_Stein dbr:Jesuit dbr:Turrell_Wylie dbr:Politics_of_Tibet dbr:Christian_doctrine dbr:Sir_Charles_Alfred_Bell dbr:File:Thanka.jpg |
| dbp:t | བོད་རིག་པ། (en) |
| dbp:w | bod-rig-pa (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Bo dbt:ISBN dbt:Short_description |
| dcterms:subject | dbc:Tibetology |
| rdf:type | dbo:PersonFunction |
| rdfs:comment | Tibetanistika či tibetologie je vědecký obor zabývající se studiem duchovní a hmotné kultury Tibetu. Zaměřuje se především na specificky tibetské fenomény jako je tibetský buddhismus, tibetský jazyk, ikonografii apod. Zrod tibetanistiky spadá někdy do 19. století, kdy se na vědecké úrovní Tibetem zabývali např. a Sándor Kőrösi Csoma. Z moderních badatelů 20. století vyniká především Giuseppe Tucci. V českém prostředí je snad nejvýraznější postavou tibetanistiky Josef Kolmaš, dále např. . (cs) Tibetologio aŭ tibetistiko estas scienco okupiĝanta pri la studado de la kulturo de Tibeto. La fondinto de tiu, por kelkaj fakuloj, estis la hungara lingvisto, Sándor Kőrösi Csoma (1784-1842), sed jam ekzistis aliaj prauloj. La fako konsideriĝas parto de la scienco Orientalistiko. La tibetologio rilatas la studon de aspektoj parencaj al Tibeto, kiel ekzemple la Historio de Tibeto, la Tibeta budhismo, la tibeta lingvo, la politiko kaj la tibetaj temoj de historia, kultura kaj religia signifoj. (eo) Tibetología (tibetano: བོད་རིགིགིག་པ, Wylie: bod-rig-pa) es el estudio de temas relacionados con el Tíbet, es decir, la sociedad tibetana, la historia tibetana, el budismo tibetano, el idioma tibetano, la antropología, la política, la economía, la educación, la ley, etc.; también colecciones de objetos tibetanos de importancia histórica, cultural, religiosa y artística, es decir, estatuas, altares, iconos y escrituras budistas, bordados, pinturas y tapices de tipo thangka, joyas, máscaras y otros objetos de arte y artesanía tibetanos. (es) Die Tibetologie ist eine wissenschaftliche Disziplin, die sich mit dem Studium der Sprachen und der geistigen und materiellen Kultur Tibets beschäftigt. (de) La tibétologie (tibétain : བོད་རིག་པ་, Wylie : bod-rig-pa) est l'étude des sujets concernant le Tibet, c'est-à-dire la société tibétaine, l'histoire du Tibet, le bouddhisme tibétain, la langue tibétaine, l'anthropologie, la politique, l'économie, l'éducation, le droit, etc., mais aussi les collections d'objets tibétains importants aux plans historique, culturel, religieux et artistique, c'est-à-dire statues, autels, icônes et écritures saintes du bouddhisme, broderies, peintures et tapisseries de type thangka, bijoux, masques et autres objets de l'art et de l'artisanat tibétains. (fr) Tibetology (Tibetan: བོད་རིག་པ།, Wylie: bod-rig-pa) refers to the study of things related to Tibet, including its history, religion, language, culture, politics and the collection of Tibetan articles of historical, cultural and religious significance. The last may mean a collection of Tibetan statues, shrines, Buddhist icons and holy scripts, Thangka embroideries, paintings and tapestries, jewellery, masks and other objects of fine Tibetan art and craftsmanship. (en) チベット学（チベットがく、英語: Tibetology）は、チベットおよびチベット民族の歴史や文化を研究する学問である。オリエンタリズムとしての東洋学に属する。蔵学（ぞうがく）とも。 (ja) Tibetologie is de studie van Tibet, de Tibetaanse taal, literatuur, cultuur, de geschiedenis van Tibet, filosofie, kunst en alle andere relevant geachte domeinen. Traditioneel werd tibetologie gedomineerd door studies over de ontwikkeling van het Tibetaans boeddhisme en de geschiedenis van het gebied. De laatste decennia zijn in toenemende mate studies verschenen over de huidige situatie in Tibetaanse cultuurgebieden. (nl) Тибетоло́гия — совокупность научных дисциплин, изучающих язык, историю, экономику, культуру, искусство, религию, философию, этнографию, памятники материальной и духовной культуры Тибета. Учёные, занимающиеся тибетологией, называются тибетологами. (ru) Tibetologi är vetenskapen om det tibetanska språket och tibetansk kultur. (sv) 藏学（英語：Tibetology；藏文：བོད་རིག་པ་，威利转写：bod-rig-pa）。由于西藏是藏区的主体，藏学也被称作西藏學，是指西藏传统文化，涵盖语言文字、佛学、历史、文学、因明逻辑学、哲学、医学、数学、天文历算、风水占卜、雕塑绘画、建筑、制造工艺、音乐舞蹈、戏剧、体育、吉庆丧葬、饮食服饰、生活习俗等，跨越社会科学、自然科学、艺术科学、精神文化、物质文化、社会组织文化等许多学科。 (zh) Тибетологія — сукупність наукових дисциплін, які вивчають мову, історію, економіку, культуру, мистецтво, релігію, філософію, етнографію, пам'ятки матеріальної і духовної культури Тибету. Вчені, які займаються тибетологією, називаються тибетологами. (uk) La tibetologia (tibetano: བོད་རིག་པ་; Wylie: bod-rig-pa) è lo studio della storia, della religione, della lingua, della politica e della società del Tibet. I primi passi della tibetologia si possono fare risalire ai missionari del XVII e del XVIII secolo nelle regioni himalayane. Le pubblicazioni del diplomatico britannico hanno contribuito a far diventare la tibetologia una disciplina universitaria. Oltre che in Occidente, anche in Cina ed in India, esistono diversi istituti di ricerca di tibetologia, come ad esempio l'Istituto di tibetologia Namgyal a Gangtok, nel Sikkim. (it) Tybetologia - nauka o językach, literaturze, kulturze, historii i dziejach Tybetu. Tybetologia jest dziedziną młodą. Chociaż powstała w XIX w., rozwinęła się w pełni dopiero od lat 60. XX wieku, m.in. na skutek dużej fali emigrantów tybetańskich, która dotarła do Stanów Zjednoczonych. (pl) |
| rdfs:label | Tibetology (en) Tibetanistika (cs) Tibetologie (de) Tibetologio (eo) Tibetología (es) Tibétologie (fr) Tibetologia (it) チベット学 (ja) Tibetologie (nl) Tybetologia (pl) Тибетология (ru) Tibetologi (sv) 藏学 (zh) Тибетологія (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Tibetology wikidata:Tibetology dbpedia-cs:Tibetology dbpedia-de:Tibetology dbpedia-eo:Tibetology dbpedia-es:Tibetology dbpedia-et:Tibetology dbpedia-fr:Tibetology dbpedia-hu:Tibetology dbpedia-it:Tibetology dbpedia-ja:Tibetology dbpedia-ka:Tibetology dbpedia-ku:Tibetology http://lt.dbpedia.org/resource/Tibetologija dbpedia-nl:Tibetology dbpedia-no:Tibetology dbpedia-pl:Tibetology dbpedia-ro:Tibetology dbpedia-ru:Tibetology dbpedia-sk:Tibetology dbpedia-sv:Tibetology dbpedia-uk:Tibetology dbpedia-zh:Tibetology https://global.dbpedia.org/id/C5Q5 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Tibetology?oldid=1120107943&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/GiuseppeTucci.jpg wiki-commons:Special:FilePath/AntónioAndrade.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Kőrösi_Csoma_Sándor.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Turrell_Wylie.png wiki-commons:Special:FilePath/Charles_Alfred_Bell.jpg wiki-commons:Special:FilePath/David_Germano.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Elliot_Sperling_2014_(cropped).jpg wiki-commons:Special:FilePath/Hugh_Richardson_in_Tibet_c._1940.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Passeportshakabpa2.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Thanka.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Tibetology |
| is dbo:academicDiscipline of | dbr:David_Snellgrove dbr:Leonard_van_der_Kuijp dbr:E._Gene_Smith dbr:Journal_of_the_International_Association_of_Tibetan_Studies dbr:Henk_Blezer dbr:Birgit_Kellner dbr:Sam_van_Schaik |
| is dbo:knownFor of | dbr:David_Germano dbr:Per_K._Sørensen dbr:Melvyn_Goldstein |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Tibetan_studies dbr:Tibetologist |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Tangutology dbr:Bidia_Dandaron dbr:Blanche_Christine_Olschak dbr:David_Germano dbr:David_Snellgrove dbr:Area_studies dbr:Jonang dbr:List_of_words_with_the_suffix_-ology dbr:Per_K._Sørensen dbr:Deutsche_Morgenländische_Gesellschaft dbr:Dezhung_Rinpoche dbr:International_Seminar_of_Young_Tibetologists dbr:Johan_van_Manen dbr:Rimé_movement dbr:14th_Dalai_Lama dbr:Covasna dbr:Melvyn_Goldstein dbr:Georg_von_der_Gabelentz dbr:Chöd dbr:Alex_Wayman dbr:Georges_Dreyfus dbr:Mustang_District dbr:Namkhai_Norbu dbr:Erik_Haarh dbr:2020–2021_China–India_skirmishes dbr:Lhasa_Tibetan dbr:Longchenpa dbr:China_Tibetology_Research_Center dbr:Sichuan dbr:Świecie dbr:Kulayarāja_Tantra dbr:Leonard_van_der_Kuijp dbr:Tibetan_and_Himalayan_Library dbr:Marcelle_Lalou dbr:Barbara_Nimri_Aziz dbr:Buddhism_in_Himachal_Pradesh dbr:Acta_Orientalia_Academiae_Scientiarum_Hungaricae dbr:Tibet dbr:Tibet_Institute_Rikon dbr:Tibet_University dbr:Duan_Qing dbr:John_Crook_(ethologist) dbr:Affair_of_the_Dancing_Lamas dbr:Dzogchen dbr:E._Gene_Smith dbr:Edkhyam_Tenishev dbr:Nirmal_Chandra_Sinha dbr:Padmasambhava dbr:Education_in_Tibet dbr:Edvard_Amundsen dbr:Foundation_for_the_Preservation_of_the_Mahayana_Tradition dbr:Gorampa dbr:Journal_of_the_International_Association_of_Tibetan_Studies dbr:Kamil_Sedláček dbr:Philip_Denwood dbr:Henk_Blezer dbr:Tallinn dbr:Territorial_Army_(India) dbr:Jeffrey_Hopkins dbr:Kanthari_international dbr:Birgit_Kellner dbr:Sándor_Kőrösi_Csoma dbr:Hermann_Beckh dbr:Tom_Tillemans dbr:William_Moorcroft_(explorer) dbr:Dharamshala dbr:Digital_Dharma dbr:Donald_S._Lopez_Jr. dbr:Asian_studies dbr:C._M._Ridding dbr:Philippe_Édouard_Foucaux dbr:Human_population_planning dbr:Buddhist_Digital_Resource_Center dbr:Nathan_W._Hill dbr:Rahul_Sankrityayan dbr:Chapel_Tseten_Puntsok dbr:Lopön_Tenzin_Namdak dbr:Sam_van_Schaik dbr:Walter_Evans-Wentz dbr:New_Age_Orientalism dbr:Tibetan_Americans dbr:Seventeen_tantras dbr:Tibetan_literature dbr:Yoshiro_Imaeda dbr:Rolf_Stein dbr:Tibetan_studies dbr:Tibetologist |
| is dbp:field of | dbr:Birgit_Kellner |
| is dbp:fields of | dbr:David_Snellgrove dbr:Leonard_van_der_Kuijp dbr:Henk_Blezer dbr:Sam_van_Schaik |
| is dbp:knownFor of | dbr:David_Germano dbr:Per_K._Sørensen dbr:Melvyn_Goldstein dbr:Nirmal_Chandra_Sinha |
| is dc:subject of | dbr:Rahul_Sankrityayan |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Tibetology |
