Wayang (original) (raw)

dbo:abstract

Wayang, també conegut com a wajang, és una forma tradicional de teatre de titelles originada a l’illa indonesia de Java. Wayang fa referència a tot l'espectacle dramàtic. De vegades, el propi titella de cuir es coneix com wayang. Les representacions de teatre de titelles wayang van acompanyades d’una orquestra de gamelan a Java i de wayang de gènere a Bali. Les històries dramàtiques representen mitologies, com ara episodis de les epopeies hindús, el Ramayana i el Mahabharata, així com adaptacions locals de llegendes culturals. Tradicionalment, un wayang es fa en un espectacle ritualitzat de mitjanit a l'alba per un dalang, un artista i un líder espiritual; la gent veu l'espectacle des dels dos costats de la pantalla. Les actuacions wayang són molt populars entre els indonesis, especialment a les illes de Java i Bali. Les actuacions de Wayang se solen celebrar en determinats rituals, determinades cerimònies, certs esdeveniments i fins i tot atraccions turístiques. En contextos rituals, els espectacles de titelles s’utilitzen per a rituals d’oració (celebrats als temples de Bali), ritual ruwatan (neteja dels nens Sukerto de la mala sort), i ritual sedekah bumi (acció de gràcies a Déu per les abundants collites). En contextos de cerimònies, normalment s'utilitza per celebrar mantenan (cerimònia de casament javanès) i sunatan (cerimònia de circumcisió). En altres esdeveniments, s'utilitza per celebrar el Dia de la Independència, l'aniversari de municipis, empreses i l'aniversari d'algú, commemorant determinats dies entre d'altres. Els espectacles de titelles wayang també s’utilitzen com a atractius turístics culturals. Wayang és un dels cims de la cultura indonèsia. Les tradicions wayang inclouen interpretació, cant, música, teatre, literatura, pintura, escultura, talla i arts simbòliques. Les tradicions wayang, que continuen desenvolupant-se des de fa més de mil anys, també són un mitjà d’informació, predicació, educació, comprensió filosòfica i entreteniment. La UNESCO va designar Wayang el teatre de les ombres planes de cuir (wayang kulit), els titelles de fusta plana (wayang klitik) i el teatre de titelles de fusta tridimensional (wayang golek), com a obres mestres del patrimoni oral i immaterial de la humanitat el 7 de novembre de 2003. A canvi del reconeixement, la UNESCO va exigir als indonesis que preservessin la tradició. (ca)
وايانغ المعروف أيضًا باسم wajang (جافاني: ꦮꦪꦁ ، بالحروف اللاتينية: وايانغ) ، هو شكل تقليدي من مسرحية الدمى المسرحية الموجودة أصلاً في ثقافات جاوة، إندونيسيا. يمكن العثور على الشكل التقليدي لفن مسرح الدمى في إندونيسيا وأجزاء أخرى من جنوب شرق آسيا، حيث يتم سرد قصة درامية من خلال الظلال التي تلقيها الدمى وأحيانًا يتم دمجها مع شخصيات بشرية. يحتفي شكل الفن بالثقافة الإندونيسية والموهبة الفنية؛ تُعزى أصولها إلى انتشار الهندوسية في عصر العصور الوسطى ووصول فنون الدمى القائمة على الجلد والتي تسمى thalubomalata من جنوب الهند. يشير وايانغ إلى العرض الدرامي بأكمله. أحيانًا يُشار إلى الدمية الجلدية نفسها باسم وايانج. ويرافق عروض مسرح عرائس الظل فرقة أوركسترا غاميلان. تصور القصص الدرامية الأساطير، مثل حلقات من الملاحم الهندوسية رامايانا وماهابهاراتا، بالإضافة إلى التعديلات المحلية للأساطير الثقافية. تقليديا، يتم لعب وايانغ في عرض طقسي من منتصف الليل إلى الفجر من قبل دالانغ، وهو فنان وزعيم روحي. يشاهد الأشخاص العرض من كلا جانبي الشاشة. (ar)
Wayang je jávské označení pro stínové loutkové představení nebo představení lidských tanečníků. Pokud je termín používán k označení loutkového divadla, obvykle je i loutka pojmenována Wayang. Termín pochází z jávského wayang či indonéského bayang, což znamená „stín”. Loutkové představení je doprovázeno orchestrem gamelan. Od 7. listopadu 2003 je stínové loutkové divadlo Wayang národním kulturním dědictvím UNESCO. To za zařazení žádá Indonésii, aby toto kulturní dědictví zachovala. (cs)
Als Wayang wird in Indonesien jedes darstellende Spiel bezeichnet, also das traditionelle Schattenspiel, das Spiel mit Puppen (Wayang Golek), das Maskenspiel und die Bühnendarstellungen von unmaskierten Schauspielern . Die Figuren selbst werden auf Java ebenfalls als Wayang bezeichnet, auf Bali heißen sie Ringgit. Die Form der Figuren und die dargestellten mythischen Geschichten haben sich seit dem Vordringen des Islam ab dem 15. Jahrhundert in die zuvor hinduistischen Zentren des Wayang in der indonesischen Inselwelt stark gewandelt. Das Wayang-Puppentheater wurde 2003 von der UNESCO als eines der Meisterwerke des mündlichen und immateriellen Erbes der Menschheit klassifiziert. (de)
Vajango estas praa pupa ludo en Indonezio kiu ankaŭ estas formo de pupteatra arto trovita en Indonezio kaj aliaj partoj de Sudorienta Azio, en kiu drameca historio estas rakontata tra ombroj ĵetitaj de pupetoj (vajang kulit) kaj foje kombinataj kun homaj karakteroj. Antaŭ ol la hinduismo atingis Indonezion, la praloĝantoj de Indonezio jam konis la ludon. En la java lingvo vajang signifas “ombro", sed estas uzata en la senco de spirito. La ombroludo iĝis tradicio de la indonezianoj kaj ties figuroj (Vajang Golek) (la kapo de la pupo sidas sur bastono, kovras la korpon teksaĵo kaj oni movas la pupon per bastonetoj) estis skulptitaj, pentritaj kaj vestitaj lignofiguroj, kiujn oni movis per fadenoj; pentraĵoj sur montrotabuloj aŭ privestitaj homoj. Per penetro de la hinduismo kaj islamo, tiuj religioj eluzis la vajangon por diskonigi sian kredon kaj forgesigis la praajn ludojn. Tiam ekz-e la hinduoj prezentis per vajango historion pri la Mahabarato kaj la Ramajano. Ĉar la islamo ne permesis prezenti diojn kaj diinojn, oni volis elpensi ion novan por savi la ludon. Kiam , reganto en la Reĝlando de Demak (Javo) volis spekti tradician vajangon, petis sed ne ricevis permeson por tio de Walis (religia gvidanto). Tiel li permesis fari la figurojn el ledo (vajang’ purva’) kaj oni prezentis ne la figurojn mem, sed iliajn ombrojn. Tio estis la naskiĝo de la ombroludo (vajang’ kulit), kiel oni nun konas tion. En la ne-islama parto de Indonezio, troviĝas ankoraŭ vajang’ golek-prezentoj, la vajang klitik montras trairan formon inter vajang golek kaj vajang kulit. La figuroj de vajang’ klitik’ estas pentritaj skulptaĵoj el plata ligno (maks. 5–15 mm dika) kun moveblaj brakoj, fiksita kapo. Oni povas ludi kun ili tage kaj nokte. Tiu tipo estas verŝajne la plej malnovaj vajang-figuroj. La figuroj de vajang’ kulit’ pretiĝas el netanitaj akvobubala aŭ el bova haŭto. La vajango kun vivaj personoj (Sendratari) troveblas sur Balio (vajang topeng). (eo)
El wayang es una forma teatral javanesa que utiliza las sombras que unas figuras manipuladas mediante varillas producen sobre una pantalla traslúcida. Tiene diversas variedades, como el Wayang kulit, wayang golek o wayang gonk. Las representaciones del teatro de marionetas wayang están acompañadas por una orquesta de gamelán en Java y por el género wayang en Bali. Las historias dramáticas representan mitologías, como episodios de las epopeyas hindúes Ramayana y Mahabharata, así como adaptaciones locales de leyendas culturales. Tradicionalmente, un wayang se interpreta en un espectáculo ritualizado desde la medianoche hasta el amanecer por un dalang , un artista y líder espiritual; la gente ve el programa desde ambos lados de la pantalla. Las representaciones wayang siguen siendo muy populares entre los indonesios, especialmente en las islas de Java y Bali. Las representaciones wayang generalmente se llevan a cabo en ciertos rituales, ciertas ceremonias, ciertos eventos e incluso atracciones turísticas. En contextos rituales, los espectáculos de marionetas se utilizan para los rituales de oración (realizados en los templos de Bali), el ritual ruwatan (limpiar a los niños Sukerto de la mala suerte), y el ritual sedekah bumi (acción de gracias a Dios por las abundantes cosechas). En contextos de ceremonias, generalmente se usa para celebrar mantenan (ceremonia de boda javanesa) y sunatan.(ceremonia de la circuncisión). En eventos, se utiliza para celebrar el Día de la Independencia, el aniversario de municipales, de empresas, el cumpleaños de alguien, conmemorando días determinados, y muchos más. Incluso en esta era moderna donde el desarrollo de las actividades turísticas, los espectáculos de marionetas wayang se utilizan como atracciones turísticas culturales. El wayang es uno de los picos de la cultura de Indonesia. Las tradiciones wayang incluyen la actuación, el canto, la música, el teatro, la literatura, la pintura, la escultura, el tallado y las artes simbólicas. Las tradiciones wayang, se han desarrollado durante más de mil años, y son un medio de información, predicación, educación, comprensión filosófica y entretenimiento. (es)
Wayang, wajang izenez ere ezaguna (javaneraz: ꦮꦪꦁ, erromanizatuz: wayang), Indonesiako Java uhartean sortutako txotxongilo-antzerki forma tradizionala da. Wayang-ek ikuskizun dramatiko osoari egiten dio erreferentzia. Batzuetan, larruzko txotxongiloari berari wayang esaten zaio. Wayang txotxongilo antzerkiaren emanaldiak Javan, gamelan orkestra batek lagunduta daude, eta Balien genero wayang-ak. Istorio dramatikoek mitologiak irudikatzen dituzte, hala nola Ramayana eta Mahabharata epopeia hinduetako pasarteak, eta baita kondaira kulturalen tokiko egokitzapenak ere. Tradizionalki, wayang bat gauerditik egunsentiko ikuskizun erritualizatuan antzezten du "dalang" batek (txotxongiloak mugitzen dituen maisua edo titiriteroa), artista eta lider espiritual batek, eta jendeak pantailaren bi aldeetatik ikusten du emanaldia. Wayang-en emanaldiak oso ezagunak dira oraindik indonesiarren artean, batez ere Java eta Bali uharteetan. Wayang-en emanaldiak erritu, zeremonia eta ekitaldi jakin batzuetan egiten dira, eta azken aldean baita eremu turistikoetan ere. Testuinguru erritualetan, txotxongilo ikuskizunak otoitz erritualetarako erabiltzen dira (bereziki Baliko tenpluetan egiten dira) ruwatan erritualak (Sukerto umeak zorte txarretik garbitzea) eta sedekah bumi erritualak (jainkoari eskerrak emateko uzta ugariengatik). Zeremonia testuinguruetan, normalean mantenan (ezkontza zeremonia javarrera) eta sunatan (zirkunzisio zeremonia) ospatzeko erabiltzen da. Ekitaldietan berriz, Independentzia Egunean, eta udalen, enpresen zein norbaiten urteurrena ospatzeko erabiltzen da, egun jakin batzuk gogoratuz. Turismo jarduerak garatzen diren aro moderno honetan ere, wayang txotxongiloen ikuskizunak turismo kulturalaren erakargarri bezala erabiltzen dira. Wayang indonesiarraren kulturaren gailurretako bat da, beste kultura askoren artean nabarmentzen dela. Wayang-en tradizioak antzezpena, kantua, musika, drama, literatura, pintura, eskultura, taila eta arte sinbolikoak batzen ditu. Bestalde, Wayang-en tradizioak mila urte baino gehiagoz garatzen jarraitzen du informazioa, predikua, hezkuntza, ulermen filosofikoa eta entretenimendua. UNESCOk Wayang larruzko itzal-txotxongilo laua (wayang kulit), egurrezko txotxongilo laua (wayang klitik) eta hiru dimentsioko egurrezko txotxongiloa (wayang golek) antzerki kategorian izendatu zituen 2003ko azaroan, Gizateriaren Ahozko Ondare Immaterialaren Maisulan bezala. Aitorpenaren truke, UNESCOk indonesiarrei tradizioa gordetzeko eskatu zien. (eu)
Le wayang ou théâtre d'ombres est un spectacle traditionnel et populaire dans les îles de Java et Bali. Wayang signifie « ombre ». Sa forme la plus courante est le wayang kulit, où les figurines consistent en marionnettes plates de cuir (kulit veut dire « cuir »). « Le théâtre de marionnettes wayang » a été proclamé en 2003 et inscrit en 2008 par l'UNESCO sur la liste représentative du patrimoine culturel immatériel de l’humanité. (fr)
Wayang (berasal dari bahasa Jawa: ꦮꦪꦁ, translit. wayang, har. 'bayangan') adalah seni pertunjukkan tradisional asli Indonesia yang berasal dan berkembang pesat di pulau Jawa dan Bali. UNESCO, lembaga yang membawahi kebudayaan dari PBB, pada 7 November 2003 menetapkan wayang sebagai pertunjukan boneka bayangan tersohor dari Indonesia, sebuah Warisan Mahakarya Dunia yang Tak Ternilai dalam Seni Bertutur (bahasa Inggris: Masterpiece of Oral and Intangible Heritage of Humanity). Sampai saat ini, catatan awal yang bisa didapat tentang pertunjukan wayang berasal dari Prasasti Balitung pada Abad ke 10. Pada tahun 903 M, prasasti yang disebut Prasasti Balitung (Mantyasih) diciptakan oleh Raja Balitung dari Dinasti Sanjaya, dari Kerajaan Medang Kuno. Mereka menyatakan Si Galigi Mawayang Buat Hyang Macarita Bimma Ya Kumara, yang artinya 'Galigi mengadakan pertunjukan wayang untuk dewa dengan mengambil kisah Bima Kumara'. Tampaknya fitur-fitur tertentu dari teater boneka tradisional telah bertahan sejak saat itu. Galigi adalah seorang artis keliling yang diminta untuk tampil untuk acara kerajaan yang istimewa. Pada acara itu ia menampilkan cerita tentang pahlawan Bima dari Mahabharata. Mpu Kanwa, pujangga istana Airlangga dari Kerajaan Kahuripan, menulis pada tahun 1035 M dalam kakawin-nya Arjunawiwaha: santoṣâhĕlĕtan kĕlir sira sakêng sang hyang Jagatkāraṇa, yang artinya, "Ia tabah dan hanya layar wayang yang jauh dari ' Penggerak Dunia'." Kelir adalah kata dalam bahasa Jawa untuk layar wayang, syair yang dengan fasih membandingkan kehidupan nyata dengan pertunjukan wayang di mana Jagatkāraṇa (penggerak dunia) yang maha kuasa sebagai dalang (guru wayang) tertinggi hanyalah layar tipis dari manusia. Penyebutan wayang sebagai wayang kulit ini menunjukkan bahwa pertunjukan wayang sudah dikenal di istana Airlangga dan tradisi wayang telah mapan di Jawa, mungkin lebih awal. Sebuah prasasti dari periode ini juga menyebutkan beberapa pekerjaan sebagai awayang dan aringgit. Ketika agama Hindu masuk ke Indonesia dan menyesuaikan kebudayaan yang sudah ada, seni pertunjukan ini menjadi media efektif menyebarkan agama Hindu. Pertunjukan wayang menggunakan cerita Ramayana dan Mahabharata. Para Wali Songo di Jawa, sudah membagi wayang menjadi tiga. Wayang Kulit di timur, wayang wong di Jawa Tengah dan wayang golek di Jawa Barat. Adalah Raden Patah dan Sunan Kali Jaga yang berjasa besar. Carilah wayang di Jawa Barat, golek ono dalam bahasa jawi, sampai ketemu wong nya isinya yang di tengah, jangan hanya ketemu kulit nya saja di Timur di wetan wiwitan. Mencari jati diri itu di Barat atau Kulon atau kula yang ada di dalam dada hati manusia. Maksud para Wali terlalu luhur dan tinggi filosofi nya. Wayang itu tulen dari Jawa asli, pakeliran itu artinya pasangan antara bayang bayang dan barang aslinya. Seperti dua kalimah syahadat. Adapun Tuhan masyrik wal maghrib itu harus diterjemahkan ke dalam bahasa jawa dulu yang artinya wetan kawitan dan kulon atau kula atau saya yang ada di dalam. Carilah tuhan yang kawitan pertama dan yang ada di dalam hati manusia. (sik) Demikian juga saat masuknya Islam, ketika pertunjukan yang menampilkan “Tuhan” atau “Dewa” dalam wujud manusia dilarang, munculah boneka wayang yang terbuat dari kulit sapi, di mana saat pertunjukan yang ditonton hanyalah bayangannya saja. Wayang inilah yang sekarang kita kenal sebagai wayang kulit. Untuk menyebarkan Islam, berkembang juga wayang Sadat yang memperkenalkan nilai-nilai Islam. Ketika misionaris Katolik, Bruder Timotheus L. Wignyosubroto, FIC pada tahun 1960 dalam misinya menyebarkan agama Katolik, ia mengembangkan Wayang Wahyu, yang sumber ceritanya berasal dari Alkitab. (in)
Wayang, also known as wajang (Javanese: ꦮꦪꦁ, romanized: wayang), is a traditional form of puppet theatre play originating from the Indonesian island of Java. Wayang refers to the entire dramatic show. Sometimes the leather puppet itself is referred to as wayang. Performances of wayang puppet theatre are accompanied by a gamelan orchestra in Java, and by gender wayang in Bali. The dramatic stories depict mythologies, such as episodes from the Hindu epics the Ramayana and the Mahabharata, as well as local adaptations of cultural legends. Traditionally, a wayang is played out in a ritualized midnight-to-dawn show by a dalang, an artist and spiritual leader; people watch the show from both sides of the screen. Wayang performances are still very popular among Indonesians, especially in the islands of Java and Bali. Wayang performances are usually held at certain rituals, certain ceremonies, certain events, and even tourist attractions. In ritual contexts, puppet shows are used for prayer rituals (held in temples in Bali), ruwatan ritual (cleansing Sukerto children from bad luck), and sedekah bumi ritual (thanksgiving to God for the abundant crops). In the context of ceremonies, usually it is used to celebrate mantenan (Javanese wedding ceremony) and sunatan (circumcision ceremony). In events, it is used to celebrate Independence Day, the anniversaries of municipalities and companies, birthdays, commemorating certain days, and many more. Even in the modern era with the development of tourism activities, wayang puppet shows are used as cultural tourism attractions. Wayang is one of the peaks of Indonesian culture, which is the most prominent among many other cultures. Wayang traditions include acting, singing, music, drama, literature, painting, sculpture, carving, and symbolic arts. The traditions, which have continued to develop over more than a thousand years, are also a medium for information, preaching, education, philosophical understanding, and entertainment. UNESCO designated wayang – the flat leather shadow puppet (wayang kulit), the flat wooden puppet (wayang klitik), and the three-dimensional wooden puppet (wayang golek) theatre, as a Masterpiece of the Oral and Intangible Heritage of Humanity on 7 November 2003. In return for the acknowledgment, UNESCO required Indonesians to preserve the tradition. (en)
Wajang is een leenwoord in het Nederlands uit het Javaans. In het Javaans betekent wayang letterlijk "schaduw" of "schim". De afgeleide betekenis van dit woord is een bepaalde vorm van poppenspel, waarin gebruik wordt gemaakt van schaduw- of lichteffecten. Hoewel wajang meestal refereert aan het schimmenspel met behulp van leren poppen (wayang kulit), wordt het woord daarnaast ook gebruikt voor opvoeringen met driedimensionale poppen (wayang golèk), met platte houten poppen (wayang gedhog) en zelfs voor een toneelstuk met zwijgende acteurs-dansers (Wayang Wong). Voorwaarde bij dit laatste is wel dat het stuk gebaseerd moet zijn op de Indiase heldendichten Ramayana en Mahabharata. De Indiërs hebben veel invloed gehad op de Indonesiërs. Hierop volgend hebben de Indonesiërs een eigen versie van de heldendichten, welke in grote lijnen lijken op de originele heldendichten. Sinds 2003 staat Wajang Kulit vermeld op de lijst van meesterwerken van het orale en immateriële erfgoed van de mensheid. Een bekend Javaans wajangspeler is Slamet Gundono. (nl)
Wayang – nazwa form teatralnych w kulturze indonezyjskiej. Najbardziej upowszechnioną formą teatralną w Indonezji jest wayang kulit, czyli przedstawienie teatru cieni. W teatrze wayang kult stosuje się figurki (rozmiar od kilku centymetrów aż do jednego metra), wykonane ze skóry (kulit) i perforowane tak, aby po oświetleniu lampą tworzyły wzory świetlne i cienie na ekranie projekcyjnym (kelir). Figurki różnią się rozmiarem, kształtem, kolorem i kostiumem w zależności od rodzaju przedstawienia. Przedstawienie prowadzi dalang, recytator tekstu i animator lalek, które umieszcza na ekranie, zatykając ich drążki w leżącym poniżej bambusowym kiju. Kieruje także tradycyjną orkiestrą i wytwarza efekty dźwiękowe. Przedstawienie można oglądać od strony ekranu, ograniczając się do oglądania cieni (co czynią zwyczajowo kobiety), lub od strony narratora dalang (tak tradycyjnie oglądają je mężczyźni). Repertuar przedstawień składa się m.in. z fragmentów starożytnych eposów indyjskich Ramayana i Mahabharata (tzw. wayang purwa), przeniesionych na grunt lokalny. Obejmuje także lokalne legendy Panji (wayang gedog, wayang gambuh) oraz legendy historyczne z czasów królestwa Majapahit. Spektakl trwa kilka godzin – od zmroku do rana (obecnie przedstawienia dla turystów wykonuje się w ciągu dnia). Z teatru wayang kulit wywodzą się dalsze typy teatru – wayang kerucil (także wayang keltik), wykorzystujący drewniane figurki (obecnie są prezentowane bezpośrednio przed widownią, bez użycia ekranu projekcyjnego), oraz wayang golék, posługujący się lalkami trójwymiarowymi, wyposażonymi w ruchome kończyny. Istnieje także wayang wong (wayang orang) – przedstawienie wykonywane przez żywych aktorów. W teatrze wayang istotną rolę odgrywa muzyka gamelan. (pl)
Ваянг (индон. wayang, яв. ꦮꦪꦁ wayang) — различные виды традиционного народного театра в Индонезии и Малайзии. Термин используется как для обозначения самого театра, так и для названия кукол, используемых в постановках. В Индонезии наиболее широко распространён на островах Ява и Бали. Нет сведений, существовал ли ваянг до появления индуизма в Юго-Восточной Азии в I веке нашей эры. Хотя, возможно, устное творчество коренных народов Индонезии оказало глубокое влияние на развитие ваянга. Большинство сюжетов взяты из индийского эпоса — Рамаяны и Махабхараты. Разновидности театра ваянг в Индонезии: Ваянг бебер, Ваянг голек (театр деревянных кукол), Ваянг клитик, ваянг кулит или ваянг пурво (театр теней), ваянг топенг, ваянг вонг (театр актёров в масках); в Малайзии: Ваянг Сиам, ваянг джава, ваянг гедек. Кукловодом во всех видах ваянга является даланг В Джакарте есть Музей ваянга, открытый в 1975 году. В Малайзии термин ваянг применяется также в отношении кино (wayang gambar). Ваянг повлиял на творчество нидерландского художника Яна Торопа, родившегося на Яве. В творчестве Торопа часто встречаются угловатые фигуры с вытянутыми конечностями, очевидно созданные под воздействием индонезийского искусства. Среди российских исследователей ваянга наиболее видное место занимает И. Н. Соломоник. (ru)
Wayang é uma palavra javanesa para determinados tipos de teatro de fantoche (teatro de marionetas) e o termo também pode designar o próprio boneco de fantoche. Essas apresentações de teatro de sombras com fantoches são acompanhadas por uma orquestra de gamelão em Java e pelo gênero musical wayang em Bali, ilhas da Indonésia. A UNESCO designou o wayang kulit, o teatro de sombra com fantoches, e o mais conhecido wayang indonésio, como obras-primas do Patrimônio Oral e Imaterial da Humanidade em 7 de novembro de 2003, em 2008 na lista representativa do Património Cultural Imaterial da Humanidade. Em retorno ao reconhecimento, a UNESCO exige que os indonésios preservem esse patrimônio. (pt)
Ваянг — індонезійський театр тіней. Термін використовується як для позначення самого театру, так і для назви ляльок, використовуваних у постановках. Найбільш широко поширений на остовах Ява і Балі. Немає відомостей, чи існував ваянг до появи індуїзму в південно-східній Азії в I столітті нашої ери. Хоча, можливо, усна творчість корінних народів Індонезії справило глибокий вплив на розвиток ваянг. Більшість сюжетів взяті з індійського епосу - Рамаяни і Махабхарати. Ляльки виготовляються з буйволової шкіри і прикріплюються до бамбукових стержнів. Глядачі бачать лише тінь ляльок на білому екрані, які підсвічуються електричною або гасовою лампою. Саме поняття ваянг ділиться на: ваянг-куліт (театр тіней), ваянг-голек (театр дерев'яних ляльок), ваянг-топенг - театр акторів у масках. Але зазвичай під цим поняттям мають на увазі саме театр тіней. Даланг - людина, що знаходиться за екраном. Він і актор-ляльковод, і оповідач, а часто і співак, і автор сюжету. (uk)
皮影戲（Wayang Kulit，也称哇揚皮影偶戲以区别中国的皮影戏）是印度尼西亞一種獨特的戲劇型式，常見於爪哇島和巴厘島，是印尼劇場中最著名的一種。戲偶由皮革所製，而操偶棒桿的材質為牛角，雕工精細美麗。劇中故事通常取材於神話或史詩，如《羅摩衍那》、《摩訶婆羅多》和《Serat Menak》等。皮影戲於2003年11月7日被聯合國教科文組織列為人類非物質文化遺產，並要求印尼政府保護之。 (zh)

dbo:wikiPageExternalLink

dbo:wikiPageWikiLink

dbp:era

Hindu - Buddhist civilisations (en)

dbp:reason

which one? (en)
how is it the most prominent among many others? (en)

rdfs:comment

Wayang je jávské označení pro stínové loutkové představení nebo představení lidských tanečníků. Pokud je termín používán k označení loutkového divadla, obvykle je i loutka pojmenována Wayang. Termín pochází z jávského wayang či indonéského bayang, což znamená „stín”. Loutkové představení je doprovázeno orchestrem gamelan. Od 7. listopadu 2003 je stínové loutkové divadlo Wayang národním kulturním dědictvím UNESCO. To za zařazení žádá Indonésii, aby toto kulturní dědictví zachovala. (cs)
Le wayang ou théâtre d'ombres est un spectacle traditionnel et populaire dans les îles de Java et Bali. Wayang signifie « ombre ». Sa forme la plus courante est le wayang kulit, où les figurines consistent en marionnettes plates de cuir (kulit veut dire « cuir »). « Le théâtre de marionnettes wayang » a été proclamé en 2003 et inscrit en 2008 par l'UNESCO sur la liste représentative du patrimoine culturel immatériel de l’humanité. (fr)
皮影戲（Wayang Kulit，也称哇揚皮影偶戲以区别中国的皮影戏）是印度尼西亞一種獨特的戲劇型式，常見於爪哇島和巴厘島，是印尼劇場中最著名的一種。戲偶由皮革所製，而操偶棒桿的材質為牛角，雕工精細美麗。劇中故事通常取材於神話或史詩，如《羅摩衍那》、《摩訶婆羅多》和《Serat Menak》等。皮影戲於2003年11月7日被聯合國教科文組織列為人類非物質文化遺產，並要求印尼政府保護之。 (zh)
وايانغ المعروف أيضًا باسم wajang (جافاني: ꦮꦪꦁ ، بالحروف اللاتينية: وايانغ) ، هو شكل تقليدي من مسرحية الدمى المسرحية الموجودة أصلاً في ثقافات جاوة، إندونيسيا. يمكن العثور على الشكل التقليدي لفن مسرح الدمى في إندونيسيا وأجزاء أخرى من جنوب شرق آسيا، حيث يتم سرد قصة درامية من خلال الظلال التي تلقيها الدمى وأحيانًا يتم دمجها مع شخصيات بشرية. يحتفي شكل الفن بالثقافة الإندونيسية والموهبة الفنية؛ تُعزى أصولها إلى انتشار الهندوسية في عصر العصور الوسطى ووصول فنون الدمى القائمة على الجلد والتي تسمى thalubomalata من جنوب الهند. (ar)
Wayang, també conegut com a wajang, és una forma tradicional de teatre de titelles originada a l’illa indonesia de Java. Wayang fa referència a tot l'espectacle dramàtic. De vegades, el propi titella de cuir es coneix com wayang. Les representacions de teatre de titelles wayang van acompanyades d’una orquestra de gamelan a Java i de wayang de gènere a Bali. Les històries dramàtiques representen mitologies, com ara episodis de les epopeies hindús, el Ramayana i el Mahabharata, així com adaptacions locals de llegendes culturals. Tradicionalment, un wayang es fa en un espectacle ritualitzat de mitjanit a l'alba per un dalang, un artista i un líder espiritual; la gent veu l'espectacle des dels dos costats de la pantalla. (ca)
Vajango estas praa pupa ludo en Indonezio kiu ankaŭ estas formo de pupteatra arto trovita en Indonezio kaj aliaj partoj de Sudorienta Azio, en kiu drameca historio estas rakontata tra ombroj ĵetitaj de pupetoj (vajang kulit) kaj foje kombinataj kun homaj karakteroj. Per penetro de la hinduismo kaj islamo, tiuj religioj eluzis la vajangon por diskonigi sian kredon kaj forgesigis la praajn ludojn. Tiam ekz-e la hinduoj prezentis per vajango historion pri la Mahabarato kaj la Ramajano. La vajango kun vivaj personoj (Sendratari) troveblas sur Balio (vajang topeng). (eo)
Als Wayang wird in Indonesien jedes darstellende Spiel bezeichnet, also das traditionelle Schattenspiel, das Spiel mit Puppen (Wayang Golek), das Maskenspiel und die Bühnendarstellungen von unmaskierten Schauspielern . Die Figuren selbst werden auf Java ebenfalls als Wayang bezeichnet, auf Bali heißen sie Ringgit. (de)
Wayang, wajang izenez ere ezaguna (javaneraz: ꦮꦪꦁ, erromanizatuz: wayang), Indonesiako Java uhartean sortutako txotxongilo-antzerki forma tradizionala da. Wayang-ek ikuskizun dramatiko osoari egiten dio erreferentzia. Batzuetan, larruzko txotxongiloari berari wayang esaten zaio. Wayang txotxongilo antzerkiaren emanaldiak Javan, gamelan orkestra batek lagunduta daude, eta Balien genero wayang-ak. Istorio dramatikoek mitologiak irudikatzen dituzte, hala nola Ramayana eta Mahabharata epopeia hinduetako pasarteak, eta baita kondaira kulturalen tokiko egokitzapenak ere. Tradizionalki, wayang bat gauerditik egunsentiko ikuskizun erritualizatuan antzezten du "dalang" batek (txotxongiloak mugitzen dituen maisua edo titiriteroa), artista eta lider espiritual batek, eta jendeak pantailaren bi aldeet (eu)
El wayang es una forma teatral javanesa que utiliza las sombras que unas figuras manipuladas mediante varillas producen sobre una pantalla traslúcida. Tiene diversas variedades, como el Wayang kulit, wayang golek o wayang gonk. (es)
Wayang (berasal dari bahasa Jawa: ꦮꦪꦁ, translit. wayang, har. 'bayangan') adalah seni pertunjukkan tradisional asli Indonesia yang berasal dan berkembang pesat di pulau Jawa dan Bali. UNESCO, lembaga yang membawahi kebudayaan dari PBB, pada 7 November 2003 menetapkan wayang sebagai pertunjukan boneka bayangan tersohor dari Indonesia, sebuah Warisan Mahakarya Dunia yang Tak Ternilai dalam Seni Bertutur (bahasa Inggris: Masterpiece of Oral and Intangible Heritage of Humanity). (in)
Wayang, also known as wajang (Javanese: ꦮꦪꦁ, romanized: wayang), is a traditional form of puppet theatre play originating from the Indonesian island of Java. Wayang refers to the entire dramatic show. Sometimes the leather puppet itself is referred to as wayang. Performances of wayang puppet theatre are accompanied by a gamelan orchestra in Java, and by gender wayang in Bali. The dramatic stories depict mythologies, such as episodes from the Hindu epics the Ramayana and the Mahabharata, as well as local adaptations of cultural legends. Traditionally, a wayang is played out in a ritualized midnight-to-dawn show by a dalang, an artist and spiritual leader; people watch the show from both sides of the screen. (en)
Wajang is een leenwoord in het Nederlands uit het Javaans. In het Javaans betekent wayang letterlijk "schaduw" of "schim". De afgeleide betekenis van dit woord is een bepaalde vorm van poppenspel, waarin gebruik wordt gemaakt van schaduw- of lichteffecten. Sinds 2003 staat Wajang Kulit vermeld op de lijst van meesterwerken van het orale en immateriële erfgoed van de mensheid. Een bekend Javaans wajangspeler is Slamet Gundono. (nl)
Wayang – nazwa form teatralnych w kulturze indonezyjskiej. Najbardziej upowszechnioną formą teatralną w Indonezji jest wayang kulit, czyli przedstawienie teatru cieni. W teatrze wayang kult stosuje się figurki (rozmiar od kilku centymetrów aż do jednego metra), wykonane ze skóry (kulit) i perforowane tak, aby po oświetleniu lampą tworzyły wzory świetlne i cienie na ekranie projekcyjnym (kelir). Figurki różnią się rozmiarem, kształtem, kolorem i kostiumem w zależności od rodzaju przedstawienia. W teatrze wayang istotną rolę odgrywa muzyka gamelan. (pl)
Wayang é uma palavra javanesa para determinados tipos de teatro de fantoche (teatro de marionetas) e o termo também pode designar o próprio boneco de fantoche. Essas apresentações de teatro de sombras com fantoches são acompanhadas por uma orquestra de gamelão em Java e pelo gênero musical wayang em Bali, ilhas da Indonésia. (pt)
Ваянг (индон. wayang, яв. ꦮꦪꦁ wayang) — различные виды традиционного народного театра в Индонезии и Малайзии. Термин используется как для обозначения самого театра, так и для названия кукол, используемых в постановках. В Индонезии наиболее широко распространён на островах Ява и Бали. Нет сведений, существовал ли ваянг до появления индуизма в Юго-Восточной Азии в I веке нашей эры. Хотя, возможно, устное творчество коренных народов Индонезии оказало глубокое влияние на развитие ваянга. Большинство сюжетов взяты из индийского эпоса — Рамаяны и Махабхараты. (ru)
Ваянг — індонезійський театр тіней. Термін використовується як для позначення самого театру, так і для назви ляльок, використовуваних у постановках. Найбільш широко поширений на остовах Ява і Балі. Немає відомостей, чи існував ваянг до появи індуїзму в південно-східній Азії в I столітті нашої ери. Хоча, можливо, усна творчість корінних народів Індонезії справило глибокий вплив на розвиток ваянг. Більшість сюжетів взяті з індійського епосу - Рамаяни і Махабхарати. Даланг - людина, що знаходиться за екраном. Він і актор-ляльковод, і оповідач, а часто і співак, і автор сюжету. (uk)

owl:sameAs

foaf:depiction