Şaduman Karagöz Halıcı - Academia.edu (original) (raw)
Uploads
Papers by Şaduman Karagöz Halıcı
Turk Kulturu lncelemeleri Dergisi
Yunanlar 1919-1922 yılları arasında Anadolu’da verdikleri mücadeleyi Küçük Asya Felaketi [Mikrasi... more Yunanlar 1919-1922 yılları arasında Anadolu’da verdikleri mücadeleyi Küçük Asya Felaketi [Mikrasiatiki Katastrofi] olarak anmaktadır. Bu çalışmanın amacı da neden felaket olarak andıklarına yanıt aramak, öne sürdükleri nedenleri ortaya koymaktır. Anadolu maceralarının son bulduğu 1922 yılından başlayarak eserlerini kaleme almaya başlayan anı yazarları felaketin başlangıcı olarak Sakarya Meydan Muharebesi’ne işaret etmişlerdir. Bu nedenle çalışmamızda önce bu muharebe ile ilgili düşüncelerine ve Sakarya’dan sonra Yunanistan’daki siyasal, toplumsal, ekonomik duruma kısaca değinilecektir. Ardından Allı Ören/Ali Viran muharebesi olarak andıkları Büyük Taarruz hazırlık, muharebeler ve sonuç açısından ele alınacaktır. Son olarak da Küçük Asya seferini felakete sürükleyen etkenlerle ilgili görüşlerine yer verilecektir. Yunanlar, onları felakete sürükleyen pek çok neden sıralamışlardır. Dış neden olarak, uzlaştıkları müttefikleri olan İngiltere, Fransa ve İtalya’nın Yunanistan’a karşı benim...
DergiPark (Istanbul University), Feb 1, 2015
Belgi Dergisi
Bu çalışmada Namık Hilmi’nin Mısır’dan Yunanistan’a uzanan ve yaşamının sonuna değin Yunanistan’d... more Bu çalışmada Namık Hilmi’nin Mısır’dan Yunanistan’a uzanan ve yaşamının sonuna değin Yunanistan’da geçen sürgün yılları not defterleri temelinde ele alınacaktır. Bu çerçevede kurduğu dostlukları, dostları ile ilgili düşünceleri ve Kemalist Türkiye’ye bakışı incelenecektir. Namık Hilmi’ye ait arşivimizde küçük boy dört not defteri bulunmaktadır. İlk defter 61 sayfa olup İstanbul’dan ayrılışından Kasım 1931’e kadar tuttuğu notları içermektedir. İkinci not defteri 9 Kasım 1931 günü başlamış, kimi kesintilerle 1935 Haziran ayı başına değin sürmüştür. 74 sayfadır ancak ilk üç sayfası boştur. 33 sayfadan oluşan üçüncü defter 5 Haziran 1935 günü başlamakta 28 Şubat1936’ya değin sürmektedir. Dördüncü ve son defter on sekiz sayfadan oluşmakta ve 29 Şubat – 26 Ekim 1936 tarihleri arasını kapsamaktadır. Namık Hilmi’nin not defterleri siyasal/ideolojik bir tema üzerine kurgulanmamıştır. Daha çok günlük yaşama dair bilgiler not edilmiştir. Bu çerçevede yaptığı seyahatler, kurduğu dostluklar, kim...
Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2015
Atatürk Araştırma Merkezi dergisi, Nov 1, 2005
Hacettepe University, 2015
Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izl... more Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izledigi politika ve bu politikanin secimlere etkileri degerlendirilecektir. Bu degerlendirmeyi daha anlamli yapabilmek icin de secimlerin yasal dayanaklari, Ittihat ve Terakki Hukumeti’nin/Firkasi’nin Ermeni dini ve siyasi partileri ile iliskileri uzerinde durulacaktir. Ardindan, 1914 secimleri oncesinde hukumetin ulke disinda borc arayislarina, ulke icinde ise dogu illerinde yapilmasi planlanan islahat girisimlerine Avrupa devletlerinin mudahalesi karsisinda Ermeni onderlerinin takindigi tavir ve bu tavrin secimlere nasil yansidigi tartisilacaktir. Secimler sirasinda Ermenilerin siyasal iktidarla uzlasma cabalarinin yani sira Ermeni partilerinin Patrikhane ile iliskileri ve bu iliski aginin secimlere etkisi de degerlendirilecektir. Ayrica 1915’te alinan Tehcir sevk ve iskân kanununun Ermeni mebuslari nasil etkiledigi de bu makalenin yanit aradigi sorulardan biri olacaktir.
II. Dunya Savasi sirasinda Alman isgaline ugrayan Yunanistan 20. yuzyilin en sert kisi ile yuz yu... more II. Dunya Savasi sirasinda Alman isgaline ugrayan Yunanistan 20. yuzyilin en sert kisi ile yuz yuze kalmisti. Hava kosullari zaten kendi kendine yetme gucunden yoksun olan Yunanistan’i disa bagimli kilmisti. Ne var ki savas ve ambargo da bu yolu tikamis, Yunan halki soguk kadar aclik ve sefaletin de kollarina atilmisti. Turkiye, yani basinda hukum suren felakete seyirci kalmadi. Dostlugun ve komsulugun gerektirdigi sorumlulugu Turk Kizilayi yuklendi. Bildirimde; Turkiye’de kisi, kurum ve kuruluslarin baslattigi yardim kampanyalari, Kizilay tarafindan olusturulan “Yunanistan’a Yardim Misyonu”nun Yunan halkina umut olacak seferleri ele alinacaktir. Bu cercevede vapurlarin hangi seferlerde ne tasidiklari, nakliye araclarinin yoklugu nedeniyle karsi karsiya kalinan sorunlar uzerinde de durulacaktir
Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izl... more Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izledigi politika ve bu politikanin secimlere etkileri degerlendirilecektir. Bu degerlendirmeyi daha anlamli yapabilmek icin de secimlerin yasal dayanaklari, Ittihat ve Terakki Hukumeti’nin/Firkasi’nin Ermeni dini ve siyasi partileri ile iliskileri uzerinde durulacaktir. Ardindan, 1914 secimleri oncesinde hukumetin ulke disinda borc arayislarina, ulke icinde ise dogu illerinde yapilmasi planlanan islahat girisimlerine Avrupa devletlerinin mudahalesi karsisinda Ermeni onderlerinin takindigi tavir ve bu tavrin secimlere nasil yansidigi tartisilacaktir. Secimler sirasinda Ermenilerin siyasal iktidarla uzlasma cabalarinin yani sira Ermeni partilerinin Patrikhane ile iliskileri ve bu iliski aginin secimlere etkisi de degerlendirilecektir. Ayrica 1915’te alinan Tehcir sevk ve iskân kanununun Ermeni mebuslari nasil etkiledigi de bu makalenin yanit aradigi sorulardan biri olacaktir.
Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 2020
Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 2010
24 Agustos 1927 gunu Yuzelliliklerden Haci Sami ve cetesi Cumhurbaskani Mustafa Kemal’e, bakanlar... more 24 Agustos 1927 gunu Yuzelliliklerden Haci Sami ve cetesi Cumhurbaskani Mustafa Kemal’e, bakanlara ve milletvekillerine suikast duzenlemek amaciyla Kusadasi civarinda Anadolu sahillerine cikmisti. Madran Yaylasi’nda yerel halk ve guvenlik gucleri ile cete arasinda catisma yasanmis, Haci Sami ve kardesi Ahmet oldurulmus, Abaza Hakki, Sokeli Mecid ile Duzceli Mecid de yakalanmisti. Tutuklularin Istanbul’daki sorgulari sirasinda suikast girisiminin ayrintilari ortaya cikarilmis, yeni tutuklamalar olmustu. Sorgulari tamamlanan tutuklular idamla yargilanmak uzere Agir Ceza Mahkemesi’ne sevk edilmisti. Cete uyelerinin Yunan adasindan Anadolu’ya gecmeleri Turk kamuoyunda buyuk tepki ile karsilanmis, Turk-Yunan dostlugu da tartismaya acilmisti. Iki gun suren yargilama sonunda cete uyelerinden Hakki ile Sokeli Mecid ve Duzceli Mecid idam cezasina carptirilmis ve hukumler 18 Ocak 1928’de infaz edilmisti
Bu calismada Mutareke Donemi’nde Damat Ferit Hukumeti’nde Posta ve Telgraf, ardinda da Dahiliye N... more Bu calismada Mutareke Donemi’nde Damat Ferit Hukumeti’nde Posta ve Telgraf, ardinda da Dahiliye Nazirligi yapmis olan Mehmet Ali Bey’in ulkedeki isgallere karsi tutumu, Turk ordusunun zaferinin ardindan ulkeden kacisi, Romanya’nin Kostence kentindeki surgun yillari, Paris’e gidisi ve Turkiye Cumhuriyeti’ni yikmak amaciyla yaptigi bireysel ve orgutsel calismalari Emniyet Genel Mudurlugu Arsivi’nde bulunan Milli Âmale Hizmet (MAH) belgelerine dayali olarak ele alinacak ayrica, Lozan Antlasmasi’na ekli Genel Af Protokolu cercevesinde af disinda birakilan yuzelli kisi arasinda “Mulkiyeden ve Askeriyeden Olanlar” basligi altinda 45. sirada yer alan ve 28 Mayis 1927’de Turk vatandasligindan cikarilan Mehmet Ali’nin Paris’te cikardigi gazete ile Turkiye’ye yaklasimi ve “Mustafa Kemal Pasa’ya cektigi telgraflar da bu calismada degerlendirilecektir.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2008
Ottoman Empire was defeated in the World War I, to which it had entered into with great hopes. Th... more Ottoman Empire was defeated in the World War I, to which it had entered into with great hopes. The Allies started to occupy the country on the basis of Mondros Truce. Adana and it's surrounding were occupied by French.
Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 2020
Mustafa Kemal Pasa'nin TBMM'ye sundugu Halkcilik Programi'ni temel alarak anayasa tas... more Mustafa Kemal Pasa'nin TBMM'ye sundugu Halkcilik Programi'ni temel alarak anayasa tasarisi hazirlayan ozel encumen bu programda buyuk degisiklikler yapti. Secimlerin mesleki temsil sistemine gore yapilmasini benimsedi. Boylece Mesleki Temsil sistemi Birinci TBMM'de oldukca kapsamli bir sekilde tartisildi. 18 Kasim 1920'de baslayan bu tartismalarda mesleki temsili savunanlarin cogu sistemi halkciligin geregi, halkin hakki olarak degerlendirdi. Yine pek cogu sosyo-ekonomik kosullara isaret ederek emegi on plana cikardi. Mesleki Temsil Sistemi'ne karsi olan milletvekilleri ise sinifsal bir temele sahip olan mesleki temsil sisteminin kapitalist olmayan Turkiye'de uygulanamayacagi, halkin seviyesinin bu sisteme uygun olmadigi, Meclise gelecek olan "cahil" halktan bir yarar gelmeyecegi tezini savundu. Pek cok milletvekili mesleki temsil lehinde gorus bildirdi ise de Meclis cogunlugu bu sistemi kabul etmedi.
Aziz Nuri Yüzellilikler listesinde “Askeriyeden ve Mülkiyeden Olanlar” başlığı altında 40. Sırada... more Aziz Nuri Yüzellilikler listesinde “Askeriyeden ve Mülkiyeden Olanlar” başlığı altında 40. Sırada yer almıştır. Bulgaristan’dan göçen bir aileden gelmektedir. Meşrutiyet düşüncesine karşıdır. Bu nedenle 1908 sonrasında Anadolu’ya kaçmış, bir süre saklanmıştır. 1911’de İstanbul’a dönmüş, Mahmut Şevket Paşa’ya yapılan suikast sonrasında Sinop’a sürgün edilmiş, ancak sürgünden kaçarak Mısır’a gitmeyi başarmıştır. Dünya savaşı süresince Kahire’de yaşamıştır. Mütarekeden sonra İstanbul’a dönmüş, önce İngiliz Karargâhı’nda ardından Kuvayı Milliye’yi dağıtmak üzere Bursa’da görevlendirilmiştir. Bursa’da Millicilerin egemen olmaması için var gücüyle çalışmıştır. Mart 1920’de bu çalışmaları nedeniyle Milliciler tarafından tutuklanmış, Kütahya’ya sürülmüştür. Ancak kaçarak 8 Temmuz 1920’de Yunanlarca işgal edilen Bursa’ya gelmiştir. Yunan işgal komutanları Albay Cirolis ve Petridis ile çalışmaya başlamış, Muhacirin Müdürlüğü’ne atanmıştır. Kurduğu İslam Muhacirleri Yardım Cemiyeti aracılığı i...
History Studies International Journal of History, 2018
Belgi Dergisi, 2021
Öz Millî Mücadele sırasında Anadolu'daki Müdafaa-i Hukuk hareketine ve ardından açılan TBMM yönet... more Öz Millî Mücadele sırasında Anadolu'daki Müdafaa-i Hukuk hareketine ve ardından açılan TBMM yönetimine kimi sivil-asker aydınlar karşıt bir tavır takınmışlardır. Bu isimlerden bir kısmı daha Millî Mücadele sonuçlanmadan ülkeden ayrılırken bir kısmı da Büyük Taarruz'un ardından ülkeden ayrılmışlar, daha sonra Yüzellilik liste içerisinde yer almışlardır. Bunlardan biri de Osman Nuri (Balkanlı)'dir. Bulgaristan'ın Tırnova [Kilifarevo] kasabasında doğan Osman Nuri, hukuk eğitimi aldıktan sonra bir süre serbest avukatlık yapmış, gazeteciliğe de bu dönemde başlamıştır. Yunan işgali öncesinde Ayvalık kaymakamlığı yapmış, işgalin ardından İstanbul hükümetince Balıkesir mutasarrıflığına atanmıştır. Balıkesir'de halkın direnişi ile karşılaşınca İstanbul'a geri dönmüş, bu kez Dersim mutasarrıflığına atanmıştır. Bu ataması da Heyet-i Temsiliye'nin direnişi ile karşılanınca bu kez Bolu mutasarrıflığı görevini üstlenmiştir. Bu görevi sırasında Millî Mücadele'ye karşıt tavrını sürdürmüştür. Bolu'nun Heyet-i Temsiliye yönetimine geçişi ile kentten ayrılarak İstanbul'a gelmiş ardından da 1920 Eylül ayında Bulgaristan'a geçmiştir. Şumnu'da yerleşen Osman Nuri Bey Nüvvab Medresesi'nde hocalık yapmasının yanı sıra gazeteciliği de sürdürmüştür. Mustafa Sabri'nin İskeçe'de çıkardığı Yarın gazetesinde; Şumnu'da yayınlanan İntibah, Sofya'da Açık Söz ve Dostluk gazetelerinde yazılar yazmıştır. 1938 yılına değin Bulgaristan'da yaşayan ve bu tarihte Türkiye'ye dönen Osman Nuri (Balkanlı), Balkan Türkleri arasında oldukça etkin olan gazetelerde yazdığı yazılarla öne çıkan isimlerden biridir. Gerek bu gazeteler, gerekse Osman Nuri'nin bu dönemde yaptığı çalışmalar ve savunduğu görüşler bu güne değin ortaya konmamıştır. Oysa bu yazılar Millî Mücadele karşıtlığının nedenlerini ortaya koyduğu gibi 1923 sonrasında Türkiye Cumhuriyeti'ne Balkan Türklerinin bakışını da açıklayacak niteliktedir. Bu çalışmada Osman Nuri'nin Türkiye Cumhuriyeti'ne bakışının yanı sıra Balkanlardaki muhafazakâr Türklerin, Türkiye'deki siyasal rejime bakışı ve devrimler konusundaki algı, düşünce ve savunuları da ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Turk Kulturu lncelemeleri Dergisi
Yunanlar 1919-1922 yılları arasında Anadolu’da verdikleri mücadeleyi Küçük Asya Felaketi [Mikrasi... more Yunanlar 1919-1922 yılları arasında Anadolu’da verdikleri mücadeleyi Küçük Asya Felaketi [Mikrasiatiki Katastrofi] olarak anmaktadır. Bu çalışmanın amacı da neden felaket olarak andıklarına yanıt aramak, öne sürdükleri nedenleri ortaya koymaktır. Anadolu maceralarının son bulduğu 1922 yılından başlayarak eserlerini kaleme almaya başlayan anı yazarları felaketin başlangıcı olarak Sakarya Meydan Muharebesi’ne işaret etmişlerdir. Bu nedenle çalışmamızda önce bu muharebe ile ilgili düşüncelerine ve Sakarya’dan sonra Yunanistan’daki siyasal, toplumsal, ekonomik duruma kısaca değinilecektir. Ardından Allı Ören/Ali Viran muharebesi olarak andıkları Büyük Taarruz hazırlık, muharebeler ve sonuç açısından ele alınacaktır. Son olarak da Küçük Asya seferini felakete sürükleyen etkenlerle ilgili görüşlerine yer verilecektir. Yunanlar, onları felakete sürükleyen pek çok neden sıralamışlardır. Dış neden olarak, uzlaştıkları müttefikleri olan İngiltere, Fransa ve İtalya’nın Yunanistan’a karşı benim...
DergiPark (Istanbul University), Feb 1, 2015
Belgi Dergisi
Bu çalışmada Namık Hilmi’nin Mısır’dan Yunanistan’a uzanan ve yaşamının sonuna değin Yunanistan’d... more Bu çalışmada Namık Hilmi’nin Mısır’dan Yunanistan’a uzanan ve yaşamının sonuna değin Yunanistan’da geçen sürgün yılları not defterleri temelinde ele alınacaktır. Bu çerçevede kurduğu dostlukları, dostları ile ilgili düşünceleri ve Kemalist Türkiye’ye bakışı incelenecektir. Namık Hilmi’ye ait arşivimizde küçük boy dört not defteri bulunmaktadır. İlk defter 61 sayfa olup İstanbul’dan ayrılışından Kasım 1931’e kadar tuttuğu notları içermektedir. İkinci not defteri 9 Kasım 1931 günü başlamış, kimi kesintilerle 1935 Haziran ayı başına değin sürmüştür. 74 sayfadır ancak ilk üç sayfası boştur. 33 sayfadan oluşan üçüncü defter 5 Haziran 1935 günü başlamakta 28 Şubat1936’ya değin sürmektedir. Dördüncü ve son defter on sekiz sayfadan oluşmakta ve 29 Şubat – 26 Ekim 1936 tarihleri arasını kapsamaktadır. Namık Hilmi’nin not defterleri siyasal/ideolojik bir tema üzerine kurgulanmamıştır. Daha çok günlük yaşama dair bilgiler not edilmiştir. Bu çerçevede yaptığı seyahatler, kurduğu dostluklar, kim...
Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 2015
Atatürk Araştırma Merkezi dergisi, Nov 1, 2005
Hacettepe University, 2015
Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izl... more Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izledigi politika ve bu politikanin secimlere etkileri degerlendirilecektir. Bu degerlendirmeyi daha anlamli yapabilmek icin de secimlerin yasal dayanaklari, Ittihat ve Terakki Hukumeti’nin/Firkasi’nin Ermeni dini ve siyasi partileri ile iliskileri uzerinde durulacaktir. Ardindan, 1914 secimleri oncesinde hukumetin ulke disinda borc arayislarina, ulke icinde ise dogu illerinde yapilmasi planlanan islahat girisimlerine Avrupa devletlerinin mudahalesi karsisinda Ermeni onderlerinin takindigi tavir ve bu tavrin secimlere nasil yansidigi tartisilacaktir. Secimler sirasinda Ermenilerin siyasal iktidarla uzlasma cabalarinin yani sira Ermeni partilerinin Patrikhane ile iliskileri ve bu iliski aginin secimlere etkisi de degerlendirilecektir. Ayrica 1915’te alinan Tehcir sevk ve iskân kanununun Ermeni mebuslari nasil etkiledigi de bu makalenin yanit aradigi sorulardan biri olacaktir.
II. Dunya Savasi sirasinda Alman isgaline ugrayan Yunanistan 20. yuzyilin en sert kisi ile yuz yu... more II. Dunya Savasi sirasinda Alman isgaline ugrayan Yunanistan 20. yuzyilin en sert kisi ile yuz yuze kalmisti. Hava kosullari zaten kendi kendine yetme gucunden yoksun olan Yunanistan’i disa bagimli kilmisti. Ne var ki savas ve ambargo da bu yolu tikamis, Yunan halki soguk kadar aclik ve sefaletin de kollarina atilmisti. Turkiye, yani basinda hukum suren felakete seyirci kalmadi. Dostlugun ve komsulugun gerektirdigi sorumlulugu Turk Kizilayi yuklendi. Bildirimde; Turkiye’de kisi, kurum ve kuruluslarin baslattigi yardim kampanyalari, Kizilay tarafindan olusturulan “Yunanistan’a Yardim Misyonu”nun Yunan halkina umut olacak seferleri ele alinacaktir. Bu cercevede vapurlarin hangi seferlerde ne tasidiklari, nakliye araclarinin yoklugu nedeniyle karsi karsiya kalinan sorunlar uzerinde de durulacaktir
Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izl... more Bu makalede, 1914 Meclis-i Mebusan Secimleri sirasinda Ermeni dini ve siyasi temsilcilerinin izledigi politika ve bu politikanin secimlere etkileri degerlendirilecektir. Bu degerlendirmeyi daha anlamli yapabilmek icin de secimlerin yasal dayanaklari, Ittihat ve Terakki Hukumeti’nin/Firkasi’nin Ermeni dini ve siyasi partileri ile iliskileri uzerinde durulacaktir. Ardindan, 1914 secimleri oncesinde hukumetin ulke disinda borc arayislarina, ulke icinde ise dogu illerinde yapilmasi planlanan islahat girisimlerine Avrupa devletlerinin mudahalesi karsisinda Ermeni onderlerinin takindigi tavir ve bu tavrin secimlere nasil yansidigi tartisilacaktir. Secimler sirasinda Ermenilerin siyasal iktidarla uzlasma cabalarinin yani sira Ermeni partilerinin Patrikhane ile iliskileri ve bu iliski aginin secimlere etkisi de degerlendirilecektir. Ayrica 1915’te alinan Tehcir sevk ve iskân kanununun Ermeni mebuslari nasil etkiledigi de bu makalenin yanit aradigi sorulardan biri olacaktir.
Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 2020
Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları, 2010
24 Agustos 1927 gunu Yuzelliliklerden Haci Sami ve cetesi Cumhurbaskani Mustafa Kemal’e, bakanlar... more 24 Agustos 1927 gunu Yuzelliliklerden Haci Sami ve cetesi Cumhurbaskani Mustafa Kemal’e, bakanlara ve milletvekillerine suikast duzenlemek amaciyla Kusadasi civarinda Anadolu sahillerine cikmisti. Madran Yaylasi’nda yerel halk ve guvenlik gucleri ile cete arasinda catisma yasanmis, Haci Sami ve kardesi Ahmet oldurulmus, Abaza Hakki, Sokeli Mecid ile Duzceli Mecid de yakalanmisti. Tutuklularin Istanbul’daki sorgulari sirasinda suikast girisiminin ayrintilari ortaya cikarilmis, yeni tutuklamalar olmustu. Sorgulari tamamlanan tutuklular idamla yargilanmak uzere Agir Ceza Mahkemesi’ne sevk edilmisti. Cete uyelerinin Yunan adasindan Anadolu’ya gecmeleri Turk kamuoyunda buyuk tepki ile karsilanmis, Turk-Yunan dostlugu da tartismaya acilmisti. Iki gun suren yargilama sonunda cete uyelerinden Hakki ile Sokeli Mecid ve Duzceli Mecid idam cezasina carptirilmis ve hukumler 18 Ocak 1928’de infaz edilmisti
Bu calismada Mutareke Donemi’nde Damat Ferit Hukumeti’nde Posta ve Telgraf, ardinda da Dahiliye N... more Bu calismada Mutareke Donemi’nde Damat Ferit Hukumeti’nde Posta ve Telgraf, ardinda da Dahiliye Nazirligi yapmis olan Mehmet Ali Bey’in ulkedeki isgallere karsi tutumu, Turk ordusunun zaferinin ardindan ulkeden kacisi, Romanya’nin Kostence kentindeki surgun yillari, Paris’e gidisi ve Turkiye Cumhuriyeti’ni yikmak amaciyla yaptigi bireysel ve orgutsel calismalari Emniyet Genel Mudurlugu Arsivi’nde bulunan Milli Âmale Hizmet (MAH) belgelerine dayali olarak ele alinacak ayrica, Lozan Antlasmasi’na ekli Genel Af Protokolu cercevesinde af disinda birakilan yuzelli kisi arasinda “Mulkiyeden ve Askeriyeden Olanlar” basligi altinda 45. sirada yer alan ve 28 Mayis 1927’de Turk vatandasligindan cikarilan Mehmet Ali’nin Paris’te cikardigi gazete ile Turkiye’ye yaklasimi ve “Mustafa Kemal Pasa’ya cektigi telgraflar da bu calismada degerlendirilecektir.
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, 2008
Ottoman Empire was defeated in the World War I, to which it had entered into with great hopes. Th... more Ottoman Empire was defeated in the World War I, to which it had entered into with great hopes. The Allies started to occupy the country on the basis of Mondros Truce. Adana and it's surrounding were occupied by French.
Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 2020
Mustafa Kemal Pasa'nin TBMM'ye sundugu Halkcilik Programi'ni temel alarak anayasa tas... more Mustafa Kemal Pasa'nin TBMM'ye sundugu Halkcilik Programi'ni temel alarak anayasa tasarisi hazirlayan ozel encumen bu programda buyuk degisiklikler yapti. Secimlerin mesleki temsil sistemine gore yapilmasini benimsedi. Boylece Mesleki Temsil sistemi Birinci TBMM'de oldukca kapsamli bir sekilde tartisildi. 18 Kasim 1920'de baslayan bu tartismalarda mesleki temsili savunanlarin cogu sistemi halkciligin geregi, halkin hakki olarak degerlendirdi. Yine pek cogu sosyo-ekonomik kosullara isaret ederek emegi on plana cikardi. Mesleki Temsil Sistemi'ne karsi olan milletvekilleri ise sinifsal bir temele sahip olan mesleki temsil sisteminin kapitalist olmayan Turkiye'de uygulanamayacagi, halkin seviyesinin bu sisteme uygun olmadigi, Meclise gelecek olan "cahil" halktan bir yarar gelmeyecegi tezini savundu. Pek cok milletvekili mesleki temsil lehinde gorus bildirdi ise de Meclis cogunlugu bu sistemi kabul etmedi.
Aziz Nuri Yüzellilikler listesinde “Askeriyeden ve Mülkiyeden Olanlar” başlığı altında 40. Sırada... more Aziz Nuri Yüzellilikler listesinde “Askeriyeden ve Mülkiyeden Olanlar” başlığı altında 40. Sırada yer almıştır. Bulgaristan’dan göçen bir aileden gelmektedir. Meşrutiyet düşüncesine karşıdır. Bu nedenle 1908 sonrasında Anadolu’ya kaçmış, bir süre saklanmıştır. 1911’de İstanbul’a dönmüş, Mahmut Şevket Paşa’ya yapılan suikast sonrasında Sinop’a sürgün edilmiş, ancak sürgünden kaçarak Mısır’a gitmeyi başarmıştır. Dünya savaşı süresince Kahire’de yaşamıştır. Mütarekeden sonra İstanbul’a dönmüş, önce İngiliz Karargâhı’nda ardından Kuvayı Milliye’yi dağıtmak üzere Bursa’da görevlendirilmiştir. Bursa’da Millicilerin egemen olmaması için var gücüyle çalışmıştır. Mart 1920’de bu çalışmaları nedeniyle Milliciler tarafından tutuklanmış, Kütahya’ya sürülmüştür. Ancak kaçarak 8 Temmuz 1920’de Yunanlarca işgal edilen Bursa’ya gelmiştir. Yunan işgal komutanları Albay Cirolis ve Petridis ile çalışmaya başlamış, Muhacirin Müdürlüğü’ne atanmıştır. Kurduğu İslam Muhacirleri Yardım Cemiyeti aracılığı i...
History Studies International Journal of History, 2018
Belgi Dergisi, 2021
Öz Millî Mücadele sırasında Anadolu'daki Müdafaa-i Hukuk hareketine ve ardından açılan TBMM yönet... more Öz Millî Mücadele sırasında Anadolu'daki Müdafaa-i Hukuk hareketine ve ardından açılan TBMM yönetimine kimi sivil-asker aydınlar karşıt bir tavır takınmışlardır. Bu isimlerden bir kısmı daha Millî Mücadele sonuçlanmadan ülkeden ayrılırken bir kısmı da Büyük Taarruz'un ardından ülkeden ayrılmışlar, daha sonra Yüzellilik liste içerisinde yer almışlardır. Bunlardan biri de Osman Nuri (Balkanlı)'dir. Bulgaristan'ın Tırnova [Kilifarevo] kasabasında doğan Osman Nuri, hukuk eğitimi aldıktan sonra bir süre serbest avukatlık yapmış, gazeteciliğe de bu dönemde başlamıştır. Yunan işgali öncesinde Ayvalık kaymakamlığı yapmış, işgalin ardından İstanbul hükümetince Balıkesir mutasarrıflığına atanmıştır. Balıkesir'de halkın direnişi ile karşılaşınca İstanbul'a geri dönmüş, bu kez Dersim mutasarrıflığına atanmıştır. Bu ataması da Heyet-i Temsiliye'nin direnişi ile karşılanınca bu kez Bolu mutasarrıflığı görevini üstlenmiştir. Bu görevi sırasında Millî Mücadele'ye karşıt tavrını sürdürmüştür. Bolu'nun Heyet-i Temsiliye yönetimine geçişi ile kentten ayrılarak İstanbul'a gelmiş ardından da 1920 Eylül ayında Bulgaristan'a geçmiştir. Şumnu'da yerleşen Osman Nuri Bey Nüvvab Medresesi'nde hocalık yapmasının yanı sıra gazeteciliği de sürdürmüştür. Mustafa Sabri'nin İskeçe'de çıkardığı Yarın gazetesinde; Şumnu'da yayınlanan İntibah, Sofya'da Açık Söz ve Dostluk gazetelerinde yazılar yazmıştır. 1938 yılına değin Bulgaristan'da yaşayan ve bu tarihte Türkiye'ye dönen Osman Nuri (Balkanlı), Balkan Türkleri arasında oldukça etkin olan gazetelerde yazdığı yazılarla öne çıkan isimlerden biridir. Gerek bu gazeteler, gerekse Osman Nuri'nin bu dönemde yaptığı çalışmalar ve savunduğu görüşler bu güne değin ortaya konmamıştır. Oysa bu yazılar Millî Mücadele karşıtlığının nedenlerini ortaya koyduğu gibi 1923 sonrasında Türkiye Cumhuriyeti'ne Balkan Türklerinin bakışını da açıklayacak niteliktedir. Bu çalışmada Osman Nuri'nin Türkiye Cumhuriyeti'ne bakışının yanı sıra Balkanlardaki muhafazakâr Türklerin, Türkiye'deki siyasal rejime bakışı ve devrimler konusundaki algı, düşünce ve savunuları da ortaya konulmaya çalışılacaktır.