Music Museum Corfu Philharmonic Society Μουσείο Μουσικής Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας (original) (raw)
Books by Music Museum Corfu Philharmonic Society Μουσείο Μουσικής Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας
Corfu Philharmonic Society / Ionian University, Hellenic Music Research Lab, 2023
Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας χαίρεται ιδιαιτέρως για μια ακόμη συνεργασία με το δραστήριο Εργ... more Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας χαίρεται ιδιαιτέρως για μια ακόμη συνεργασία με το δραστήριο Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Τα ετήσια μουσικολογικά συνέδρια, τα οποία από κοινού διοργανώνουν οι δύο φορείς, αρχής γενομένης με εκείνο του πολλαπλώς επετειακού για την όπερα στην Ελλάδα έτους 2017, τείνουν να γίνουν θεσμός και έχουν ήδη καταστεί γόνιμο βήμα προβολής πρωτότυπης ερευνητικής δουλειάς και παρουσίασης νέων ερευνητών του μουσικού χώρου. Οι τρεις τόμοι πρακτικών των ισάριθμων συνεδρίων [Opera and the Greek World during the 19th Century (2017), Η μπάντα στην Ελλάδα: Ιστορία και Προοπτικές (2019) και το αφιερωμένο στον Κερκυραίο μουσικολόγο Σπύρο Μοτσενίγο Νεοελληνική Μουσική: Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας (2020)] αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες επιστημονικής και διαθεματικής προσφοράς, καθώς και, φρονούμε, σημαντικές εισφορές στη μουσικολογική έρευνα της Ελλάδας. Επιπλέον, αποτελούν απτά δείγματα αφενός εξωστρέφειας και αφετέρου του τι μπορεί να επιτευχθεί με τη σύμπραξη ενός ιστορικού ιδρύματος, όπως είναι η Φιλαρμονική μας, με έναν φορέα καινοτομίας, έρευνας και γνώσης, όπως είναι το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής και ευρύτερα το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Η πρόσφατη εμπειρία της πανδημίας έγινε η αιτία της προσωρινής διακοπής της συνέχειας των συνεδρίων αυτών. Έδωσε, όμως, και το έναυσμα για το συνέδριο του 2022 και εν τέλει για τη δημιουργία του ανά χείρας τόμου πρακτικών. Πράγματι το 2022 υπήρξε ένα ακόμη επισήμως κηρυγμένο από τη Φιλαρμονική μας επετειακό έτος, μιας και τότε συμπληρώθηκαν τα 150 έτη από το θάνατο του εμπνευστή και ισόβιου καλλιτεχνικού διευθυντή του ιδρύματός μας, του μουσουργού και δασκάλου Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου (1795-1872). Η Φιλαρμονική, λοιπόν, αποδέχθηκε με ιδιαίτερη χαρά την πρόταση του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής να εντάξει στις, αυτονόητες και ήδη δρομολογημένες, καλλιτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις προς τιμήν του Εθνικού μας Συνθέτη και Δασκάλου, και ένα συνέδριο αφιερωμένο σε αυτόν και την, άμεση ή έμμεση, παρακαταθήκη του. Ωστόσο, εξ αρχής ο χαρακτήρας του συνεδρίου είχε οριστεί να έχει κατεύθυνση, όχι μόνο αναστοχαστική και έρευνας του παρελθόντος, αλλά και αμφίδρομου προβληματισμού σχετικού με τα νέα δεδομένα που έφερε στη μουσική η περιπέτεια της πανδημίας.
Με βάση τις παραπάνω γενικές κατευθύνσεις δομήθηκε το Συνέδριο Μουσική Δημιουργία και Πράξη στη Νεώτερη Ελλάδα, το οποίο πραγματοποιήθηκε δια ζώσης στην Κέρκυρα από 8 έως 10 Απριλίου 2022, ακριβώς τις μέρες συμπλήρωσης 150 ετών από την εκδημία του συνθέτη. Παραλλήλως ήταν ένα από τα πρώτα επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα που επιχείρησαν να θέσουν έναν ψύχραιμο προβληματισμό για τη θέση της μουσικής κατά την περίοδο της πανδημίας και, κυρίως, κατά την μετα-πανδημική εποχή.
Η συντριπτική πλειονότητα των ανακοινώσεων του συνεδρίου αυτού δημοσιεύονται στον παρόντα τόμο πρακτικών, τον οποίο παραδίδουμε στους ενεργούς αναγνώστες μας με την ελπίδα να αποτελέσει ελάχιστο εφαλτήριο κατανόησης και κριτικής προσέγγισης, όχι μόνο του τι έχει γίνει, αλλά και του τι διαμορφώθηκε, διαμορφώνεται και θα διαμορφωθεί στη συνέχεια εν σχέσει με τη μουσική δημιουργία και πράξη εντός και εκτός Ελλάδος.
Music Museum of the Corfu Philharmonic Society, 2022
Το βιβλίο του Δημήτρη Παπικινού αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη βιογραφία του Κερκυραίου αρχιμουσ... more Το βιβλίο του Δημήτρη Παπικινού αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη βιογραφία του Κερκυραίου αρχιμουσικού και συνθέτη Σπύρου Δουκάκη (1886-1974). Με σπουδές στην Κέρκυρα, στην Ιταλία και τη Γερμανία, ο Δουκάκης άφησε το μουσικό στίγμα του στα δύο φιλαρμονικά σωματεία και στο ωδείο της πόλης της Κέρκυρας, καθώς και στο μουσικό θέατρό της. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 μετέφερε τη δράση του στην Αθήνα, όπου και παρέμεινε μέχρι την συνταξιοδότησή του καταλαμβάνοντας σημαντικές θέσεις. Το βιβλίο περιέχει και πλήρη κατάλογο συναυλιογραφίας και μουσικών συνθέσεων.
The book by Dimitris Papikinos constitutes the first complete biography of the Corfiot conductor and composer Spyros Doukakis (1886-1974). After his studies in Corfu, Italy and Germany, Doukakis left his musical mark in Corfu's both Philharmonic Societies', its conservatory and its musical theatre. Since late 1930s he moved to Athens, where he remained until his retirement acquiring important positions. The book includes full list of Doukakis' concerts and compositions.
Corfu Philharmonic Society / Ionian University-Music Department-Hellenic Music Research Lab, 2021
This volume presents the essays of the conference "Neohellenic Music. Issues of History and Hist... more This volume presents the essays of the conference "Neohellenic Music. Issues of History and Historiography" (organized by the Corfu Philharmonic Society and the Hellenic Music Research Lab of the Ionian University's Music Department). The conference pays a tribute to the pioneer Greek musicologist and musician of the Corfu P.S. Spiros Motsenigos (1911-1970) on the occasion of the 50 years since his passing away. Initially planned to take place in March 2020 the conference was cancelled due to the Covid19 pandemic. Nonetheless, its papers were gathered in this collective volume, which offers important and original contributions towards the understanding of art music in Modern Greece, ranging from the 16th to the 21st cent. Abstracts in English and an Index of names can be found in the uploaded pdf file.
by Music Museum Corfu Philharmonic Society Μουσείο Μουσικής Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας, Konstantinos Kardamis, OLGA PACHI, Anthi Kyrtsoglou, ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΤΙΝΗΣ, Σπυρίδων Σκλαβενίτης, μυρτω φατουρου, George Monemvasitis, Renata Dalianoudi/ Ρενάτα Δαλιανούδη, Anna Chatziathanasiou, Maria Kapkidi, and Kostis Hassiotis
H μπάντα πνευστών στην Ελλάδα Ιστορία και Προοπτικές. Πρακτικά Συνεδρίου, 2020
<Summaries in English are included in the attached .pdf document> To έτος 2019 συνέπεσε με την ... more <Summaries in English are included in the attached .pdf document>
To έτος 2019 συνέπεσε με την επέτειο των 200 ετών από τη γέννηση του Ιωσήφ Λιμπεράλη (1819-1899), συνθέτη και αρχιμουσικού της μπάντας της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας (1842-1851). Επίσης, συνέπεσε και με τα 175 έτη από την έναρξη συμμετοχής μουσικών πνευστών της Φιλαρμονικής στην ορχήστρα του μελοδραματικού θεάτρου της Κέρκυρας, δραστηριότητα που ολοένα κλιμακούμενη υπό την εποπτεία του ιδρύματος διατηρήθηκε για έναν περίπου αιώνα.
Το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας με αφορμή τις παραπάνω επετείους συνδιοργάνωσαν το επιστημονικό συνέδριο με τίτλο Η μπάντα πνευστών στην Ελλάδα. Ιστορία και Προοπτικές (Κέρκυρα, 5-7 Απριλίου 2019). Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας (ΦΕΚ) συμπεριέλαβε εξ αρχής και αδιάκοπα στις πολυεπίπεδες δραστηριότητές της και τη λειτουργία μπάντας, η οποία δραστηροποιείτο πλήρως από το καλοκαίρι του 1841.
Με αυτό τον τρόπο, η μπάντα της ΦΕΚ έδρασε παραδειγματικά στη διάδοση του συγκεκριμένου μουσικού συνόλου, όχι μόνο στην Κέρκυρα, αλλά και σε άλλες πόλεις της Επτανήσου και της Ελλάδος, μέσω τόσο των επιδόσεών και της οργάνωσής της, όσο και της δραστηριότητας των προβεβλημένων μουσικών της. Επιπλέον, ήδη από το 1841, το ίδιο σύνολο με τις συνδρομητικές ή τις δημόσιες συναυλίες και εμφανίσεις του καθόρισε, με τον δικό του τρόπο, το πρότυπο της ευρύτερης διάδοσης της έντεχνης μουσικής στην ελληνική κοινωνία. Τέλος, έγινε φυτώριο μουσικών που ακολούθησαν επαγγελματική καριέρα στα μελοδραματικά θέατρα της Επτανήσου και της Ελλάδος, καθώς και σε διάφορα ορχηστρικά, μπαντιστικά και στρατιωτικά μουσικά σύνολα.
Με τα δεδομένα αυτά οι θεματικές του συνεδρίου δεν περιορίστηκαν σε ζητήματα που αφορούσαν αποκλειστικά τη δράση της μπάντας της ΦΕΚ. Αντιθέτως, οι δύο προαναφερθείσες επέτειοι αποτέλεσαν εφαλτήριο ευρύτερου και γόνιμου προβληματισμού σχετικά με την ιστορία, τη σύγχρονη θέση και τις μελλοντικές προοπτικές της μπάντας στον ελληνικό χώρο.
Ο παρών τόμος, ο οποίος περιλαμβάνει την πλειονότητα των πονημάτων που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, χαρακτηρίζεται από αυτές τις διευρυμένες θεματικές και την πεποίθηση, ότι η γνώση του παρελθόντος πρέπει να συνδυάζεται δυναμικά με τις προοπτικές του μέλλοντος. Άλλωστε, το πρώτο αποτελεί τη βάση, πάνω στην οποία μπορεί δομημένα να εκκινήσει η ουσιαστική διαμόρφωση των δράσεων του συγκεκριμένου μουσικού συνόλου στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Παράλληλα καταδεικνύεται, ότι, καίτοι η μπάντα αποτελεί το παλαιότερο και με συνεχή παρουσία στα μουσικά πράγματα της Ελλάδας μουσικό σύνολο, το ερευνητικό πεδίο συνεχίζει να είναι όχι μόνον συχνά παρεξηγημένο, αλλά και γοητευτικά άγνωστο.
Opera and the Greek World during the Nineteenth Century (ebook) FULL ACCESS, 2019
Published by Ionian University-Music Department-Hellenic Music Research Lab and Corfu Philharmoni... more Published by Ionian University-Music Department-Hellenic Music Research Lab and Corfu Philharmonic Society (ISBN 978-960-7260-63-5).
2017 marked for opera in Greece four anniversaries: the centenary since the passing of Spiros Samaras (1861-1917), the bicentenary since the birth of two important Greek opera composers, Spiridon Xyndas (1817-1896) and Domenikos Padovàs (1817-1892), as well as the 150 years since the premiere of the opera O ypopsifios [The Parliamentary Candidate] (1867, music by Xyndas and libretto by Ioannis Rinopoulos), which was both the first full-scale opera in Greek and the pivotal point for the emergence of opera in Greek language. Actually, this opera was revived by the Corfu Philharmonic Society in November 2017 in its original version honouring thus both the birth of its composer and the anniversary of its premiere.
The Hellenic Music Research Lab of the Music Department of the Ionian University and Corfu Philharmonic Society on the occasion of the aforementioned anniversaries organized the international conference entitled Opera and the Greek World during Nineteenth Century, which took place in Corfu, Greece, on 17, 18 and 19 November 2017.
Corfu, the seat of the Ionian University, was the birthplace of the three aforementioned composers. The San Giacomo theatre of Corfu, the earliest theatrical stage of the region, hosted opera performances already since 1733, contributing decisively to the dissemination of opera within the Greek world during 19th century. Moreover, Xyndas, Padovàs and Samaras presented in the same theatre their operas. Xyndas in 1840 was also one of the initial founders and professors of the Corfu Philharmonic Society and he dedicated to it certain of his operas. Padovàs also taught harmony and music theory in the Philharmonic, in 1857 he dedicated to it his opera Dirce and since 1884 he was appointed the Society’s artistic director. Samaras, a student of Xyndas during his early music training, had multiple connections with the Philharmonic Society and had been its honorary artistic director since 1889.
Given the above, the conference was not confined solely to the lives and the works of the aforementioned composers, but focused on matters regarding the place, the reception, the importance and the formative factors of the operatic activity within the Greek world during the “long nineteenth century”. This volume includes sixteen selected contributions covering areas such diverse as opera in the Ionian Islands, Athens and the Greek diaspora, analytical approaches and matters of reception both in Greece and abroad, and offers to the readers a wealth of information regarding opera activity in such places as Ermoupolis (Syros) and Smyrna, as well as aspects of the operatic “micro-history” of the Greek world.
Most of the texts of this volume are in English, but for those that are in Greek, extended abstracts can be found in the “Summaries” section.
Επετειακή Έκδοση της όπερας "Ο Υποψήφιος Βουλευτής" του Σπυρίδωνος Ξύνδα (150 χρόνια από την πρεμιέρα της, 1867-2017). The opera "The Parliamentary Candidate" by Spiridon Xindas: a publication honouring the 150 years since its premiere (1867-2017), 2017
The comic opera "The Parliamentary Candidate" is the earliest opera using libretto in Greek, as w... more The comic opera "The Parliamentary Candidate" is the earliest opera using libretto in Greek, as well as extensive material of rural music, both from Ionian Islands and the mainland. It was premiered in Corfu in 1867 and does not glorify the ancient or the recent historical past, but on the contrary offers a realistic view of its current social and political situation. Due to its political critic against the corrupted politicians and their supporters after 1888 the structure of the opera has changed considerably. This fact contributed to the total misunderstanding of its aims and ideas until today. The Corfu Philharmonic Society, honouring the 150 years since its premiere and the 200 years since the birth of its composer , published for the first time the original 1867 vocal score in a bilingual (Greek and English) volume. More information and subscriptions in:
http://www.fek.gr/the-news/anakoinos/65-nea/850-epeteioi-2017?lang=el
Haris Xanthoudakis, “The Olympic Anthem and its premiere: A Greek demonstration of musical forc... more Haris Xanthoudakis,
“The Olympic Anthem and its premiere:
A Greek demonstration of musical forces”
The organisation of the first modern Olympic Games in Athens in 1896 was the outcome of efforts and initiatives that went on for sixty years and were carried out by intellectuals and politicians. They strived –either consciously or subconsciously, but in any case objectively– to ensure that the newly founded Greek state would prove at an international level its direct links to the ancient Greek legacy and, consequently, its historical continuity. Such a claim would never achieve its purpose and would bear no practical benefits should Greece –and in particular the Greek organisation of the Olympic Games– not manage to link the glory of the Antiquity to the fin-de-siècle Greek culture.
In this framework, the celebrations organized for the revival of the Olympic Games were primarily used to illustrate the progress achieved after almost seven decades since the declaration of the Greek independence and the founding of its institutions. Music, as a multidimensional activity (referring not only to composing, but also to performance), had the most direct advantages in Greece in 1896 for two reasons; first, the nature of the Olympic Games was the perfect scene to host music performances. Second, the art of the sounds, without the burden of the language barrier, featured numerous important Greek musicians of international merit, both as composers and as performers. In addition, music had influenced deeply the Greek society and its institutions. Hence, the Olympic Committee commissioned Spiros Samaras, an outstanding Greek composer who had pursued an exquisite career abroad, as well as Kostis Palamas, a rewarded young poet, for the composition of the Olympic Anthem at such high standards that could utilize and set off the most distinguished musical forces of the Greek capital.
Based on historical evidence and records, the present essay explores the ideological background and presents the facts that led to the commission and the performance of the Olympic Anthem. It also outlines the available musical forces in Greece of that time, as well as the preparation for the anthem’s performance and ends up to the description of the majestic premiere, in which two symphony orchestras, three wind bands and four choirs joined their forces.
* * *
Stella Kourbana,
“Flora Mirabilis and its premiere in Greece”
The outstanding success of Flora Mirabilis, composed by Spyridon Filiskos Samaras and premiered in Milan in May 1886, as well as its subsequent glamorous orbit both in European and in American opera stages, did not necessarily mean that the opera would meet an equally illustrious reception in the composer’s homeland. It was a common wish to perform the opera also in Greece from very early on. However, it would take three years and numerous unsuccessful attempts in order the world famous Flora Mirabilis to be heard in Greece. Apart from Corfu, Samaras’s hometown, Flora Mirabilis was planned to be staged also in Zakynthos, in Patras, and of course in Athens, but the premiere was always put off. It was finally performed in Corfu in February 1889 (and eight months later in Athens). As concerns Greece of that time, it is obvious that good intentions were not enough to make up for the lack of suitable means and people who could appreciate and give prominence to the work of such an important composer that his country should have been very proud of.
When Flora Mirabilis finally had its Greek premiere in Corfu, the composer was actively involved in the production and was totally satisfied by the conditions. The audience gave a warm applaud to the opera and enjoyed not only the simple, but also the most demanding of its parts. It was a unique reward for the efforts of Samaras, who stated that he was proud to be a Corfiot.
* * *
Kostas Kardamis,
“Samaras and the Corfu Philharmonic Society”
Until recently, the only link between Samaras and the Corfu Philharmonic Society was the Olympic Anthem, since it was performed by the Society’s wind band during the closing ceremony of the first modern Olympic Games in Athens in 1896. However, the administrative and musical archives of the Society along with articles from the press of that time offer a different aspect of the relationship between the composer and the Philharmonic Society, much more interesting and important.
Indirect links to the Philharmonic date back to 1870s, the most characteristic of which is the fact that Samaras was taught music privately by the composer Spyridon Xyndas, who was among the Society’s founders. However, the unprecedented success of Flora Mirabilis in 1886 led to closer contacts between the Philharmonic and the composer, who in that year was elected Honorary Fellow of the Society.
The Greek premiere of Flora Mirabilis in Corfu in 1889 gave the composer the opportunity to return to his hometown after fifteen years. It was also a great opportunity for the Corfu Philharmonic Society to honour the composer. The president of the Society’s Committee, Reverend Konstantinos Voulgaris (who was also a close friend of Samaras), seems to have played the most important role in this case. During Samaras’s stay in Corfu –in the margin of the hectic atmosphere caused by the performance of Flora Mirabilis– the Philharmonic Society offered the composer a silver wreath, they organised a formal dinner and the composer was elected Honorary Artistic Director of the Society. Beyond those symbolic acts, Samaras was asked by the Committee to give his opinion on the issue of the reorganisation of the musical and educational structures and aims of the Philharmonic. Using the connections he had in Italy, Samaras was asked to suggest the suitable teachers in order to staff the Society’s music ensembles and classes.
The Corfu Philharmonic Society followed closely Samaras career in the following years mainly through his operas. Even in the spring of 1907, when Samaras stayed in Corfu only for a few hours, the Society honoured him accordingly. After Samaras’s death, the Society continued to pay homage to him by arranging for wind band selections from his most famous operas and by including Samaras’s works in the concerts of its wind band and its orchestra.
The Society took also the initiative in honouring Samaras in the autumn of 1961, at the celebrations for the centenary since the composer’s birth. The Society organized lectures, concerts and an exhibition of artifacts related to Samaras. Hence, the Corfu Philharmonic Society continued to be one of the few institutions that, actively and in very difficult periods in Greek history, honoured the first Greek composer who had gained international merit and gave him constant acknowledgement.
* * *
Giorgos Leotsakos,
“Tracing Samaras for a quarter of a century”
Samaras and his work gradually fell into oblivion after the composer’s death. This was an expected result of a continuous disparagement in Greece of his creative output and personality, which begun already since the composer’s permanent return to Greece in 1911. Only some of Samaras’s works reached the audience after 1940s, whereas the adoption in 1958 of his 1896 Olympic Anthem as the official anthem of the Olympic Games further distorted the views for the composer.
During mid-1980s Giorgos Leotsakos begun his active involvement with Samaras and gradually became his prinicipal champion. Leotsakos was going to rediscover Samaras’s importance for the fin-de-siècle melodrama, his early career in the 1870s Athens and the 1880s Paris, and the ill-fated reception of the composer’s work in interwar and postwar Greece. In this autobiographical account Leotsakos offers a glimpse into certain aspects of his personal experiences during his research for Samaras in archives and libraries, both in Greece and abroad. He also raises new research questions regarding Samaras, mainly regarding the role of his widow, Anna Samaras, the fate of the composer’s archive, as well as the identity of the Parisian opera singer Clotilde Samara.
The first volume of the Publications of the Museum of Music “Nikolaos Halikiopoulos Mantzaros” co... more The first volume of the Publications of the Museum of Music “Nikolaos Halikiopoulos Mantzaros” consists of six essays by Kostas Kardamis, which either examine aspects of the history of the Corfu Philharmonic Society (CPS) or refer to people, who were related to the Society.
The first essay entitled “Corfu Philharmonic Society: An overview of its history” attempts to offer a documented approach regarding the conditions that led to the Society’s foundation in 1840, the ideas that formulated its organization according to the prototypes of the music academies of the era, as well as those priorities that ‘gave the tune’ to its perspectives and activities during 19th century. Moreover, it is demonstrated that CPS did not have as its sole aim the creation and maintenance of a wind-band, as it is widely believed. On the contrary, it is made obvious that its founders and organizers actually succeeded (at least during 19th century) in setting up a fully-functional, high-standard music academy, in which music theory (from the basics to composition), as well as wind, string and keyboard instruments and vocal music were taught. Thus CPS gave the earliest plausible (and maybe most successful) solution to the professional musical training in 19th-century Greece.
The diversity, importance and richness of the Society’s music archive is the subject of the second essay, “Ionian musical repertoire: The case of the Corfu Philharmonic Society’s music archive”. Ranging from late 18th-century until nowadays the archive keeps an important number of works by Ionian composers, as well as methods, programmes and “international” repertory (from opera to piano or chamber music, from wind-band repertory to diverse vocal compositions). All these allow, through a series of brief case studies, a revealing look into the development of musical creation, preferences and instruction during the last two centuries in Ionian Islands and often beyond them.
“An unknown obituary by Nikolaos Halikiopoulos Mantzaros (Niccolo Calichiopulo Manzaro) for Antonio Liberali” pays tribute to the first bandmaster of the Society’s band, who died prematurely in 1842. The extended commentary of the text presents several unknown aspects of Liberali’s activities, as documented by his teacher and Society’s artistic director, Nikolaos Mantzaros. Born in 1814 Liberalis was among the founding members of CPS and was appointed as its bandmaster only a few months before his death. This appointment, however, virtually eclipsed his life and activities before 1841. Mantzaros’s obituary reveals important information regarding, not only Liberali’s dedication to the causes of the Society, but foremost his earlier, unknown, qualities. Thus, Liberali is unveiled as one of Mantzaros’s earliest disciples (already during 1820s), a piano virtuoso, a competent flute player, a bandmaster in the “service of Her Britannic Majesty”, as well as a productive composer, who is also responsible for the earliest compositions of what was going to be later described as “national music” (L’orfano di Sulli, Corfu, 1837). Finally, Mantzaros’s text offers an insight of the music life and education of Ionian Islands during the first half of 19th century, as well as information for its writer.
“Greece and symphonism: Τhe case of Dionysios Rodotheatos through his symphonic poem Atalia (for wind band), 1879” is the only text in English of these miscellanea. Dionysios Rodotheatos (1849-1892), who was vice artistic director of PSC, is an obscure, though extremely important, figure of the late 19th century music in Greece. Apart from Corfu and Naples, Rodotheatos continued his studies in Milan during early 1870s, a move that facilitated his contact with the “beyond-the-Alps” music, as it was filtered, introduced and received in Italy at that time. Apart from operas and vocal music Rodotheatos composed symphonic works and was considered as the earliest symphonicist and a “prominent Wagnerian expert” in late-19th-century Greece. However, his two “poemi sinfonici” and his Rapsodie seems to have been composed before 1874 during his studies in Italy, a fact that possibly gives particular importance to these compositions also beyond Ionian Islands. The essay focuses on Rodotheatos’s 1879 wind-band arrangement of his symphonic poem Atalia and briefly presents the composition’s qualities, as well as the composer’s attempt to ‘import’ in Corfu the Italian symphonic genre of the period through the Society’s wind band. Finally, a possible explanation for Rodotheatos’s creative re-orientation roughly at the same time towards more simplistic and “Greco-centric” patriotic vocal compositions is proposed. After all, this creative change, despite being in complete contrast with the cosmopolitan character of his symphonic compositions, it had been already heralded in mid-1870s and it was perfectly justifiable within the conditions that started to prevail in the Ionian Islands’ after their annexation to Greece in 1864.
The essay entitled “‘Incriminating evidence; A book of music’. A bandsman of the Philharmonic is being accused” brings up, possibly for the first time, the so-called “minor protagonists” of music in Greece. The focal point of the text is a brief (and rather grotesque) legal adventure in 1849 of the Phiharmonic’s ophicleide player, Filippo Devari. Material from Corfu’s Magistrate’s Court complemented by other archival sources reveal, among others, several details regarding the organization and administration of the San Giacomo theatre, its personnel, the employment of certain CPS’s bandsmen in its orchestra, the governmental intervention in it and the educational and professional activities of the Society. Moreover, it offers a glimpse into the morality of the era, since Devari had been accused of possessing a score, which had in its frontispiece the words “Il bravo” and “serpan”. Both of these words were not considered from the spectators of the theatre’s first-row boxes (and Devari’s accusers) as, respectively, the title of the opera performed and the name of the bandsman’s instrument (as it would have been evident to any musician), but as references to “a murderer” and “the satan”. Devari’s case also allows an extended comment regarding the types of basses (serpents, “corni bassi”, “cimbassi”, valved or keyed ophicleides), which were (or could have been) used then in both CPS’s wind band and San Giacomo’s orchestra. It is in vain to deny that the writer’s tuba playing decisively contributed to this unofficial homage to the 19th-century bandsmen of the Ionian Islands, who dedicated themselves to the heavy (from every aspect) responsibilities of the bass line!
In February 2007 the 150th anniversary since the death of the Zakynthian poet Dionysios Solomos (1798-1857) offered the occasion for the writing of the last essay of the volume. On the very day of the poet’s passing the Administrative Board of the Philharmonic met in order to decide the ways that CPS would participate in the public mourning for Solomos and in his funeral the next day. The proceedings’ text, which is here presented for the first time, gives several information regarding the high estimation of CPS towards Solomos and his work, and offers a glimpse into the Society’s internal organization. Moreover, based on archival sources a further commentary regarding Solomos’s relations with CPS is presented, since even before the Society’s foundation the poet had close relations with several individuals of the Philharmonic’s administration (e.g., Nikolaos Mantzaros, Petros Vrailas-Armenis, Georgios Markorás) and teachers (e.g., Giuseppe Liberali, Spyridon Xyndas). Furthermore, Solomos was highly respected among CPS bandsmen, who frequently performed the music of his poetry’s settings. All the above are approached in relation to the social and political conditions of the period, since they coincide with both an era of particular movement in regard to the Ionian Island’s “question of national reinstatement”, as well as the aftermath of the Crimean War.
Supporting Material / Ephemera by Music Museum Corfu Philharmonic Society Μουσείο Μουσικής Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας
Useful information for the Museum and its exhibits (in Greek and in English)
Talks by Music Museum Corfu Philharmonic Society Μουσείο Μουσικής Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας
Πρόσκληση για υποβολή προτάσεων. Κέρκυρα, 14-16 Μαρτίου 2025 CFP. Corfu, 14-16 March 2025
Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής ΤΜΣ Ιονίου Πανεπιστημίου / Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας, 2022
Το 2022 συμπληρώνονται 150 έτη από το θάνατο του συνθέτη και παιδαγωγού Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μά... more Το 2022 συμπληρώνονται 150 έτη από το θάνατο του συνθέτη και παιδαγωγού Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου (1795-1872), ενός προσώπου που μέσω των δραστηριοτήτων του επηρέασε, άμεσα και έμμεσα, τη μουσική δημιουργία και κατάρτιση του Νεώτερου Ελληνισμού. Πράγματι, στον Μάντζαρο οφείλεται αφενός η δημιουργία του πλέον συγκροτημένου έως τότε σώματος μουσικών συνθέσεων από νεοέλληνα μουσουργό, και αφετέρου η συστηματική κατάρτιση μουσικοδιδασκάλων και συνθετών, πολλοί από τους οποίους όρισαν τη μουσική της Ελλάδας κατά τον 19ο αιώνα. Προνομιακός χώρος διεύρυνσης της εκπαιδευτικής δράσης του Μάντζαρου υπήρξε η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας, της οποίας ο συνθέτης χρημάτισε Καλλιτεχνικός Διευθυντής από το 1841 έως τον θάνατό του. Από τη συγκεκριμένη θέση ο Μάντζαρος δεν καθόρισε μόνο την εκπαιδευτική κατεύθυνση του ιδρύματος, αλλά επιπλέον δημιούργησε και οργανωμένη τάξη μουσικής σύνθεσης. Οι παραπάνω δράσεις επιβεβαίωσαν τη σημασία τής, ενεργής ή/και βιωματικής, μουσικής εμπειρίας ως διαταξικού κοινωνικού αγαθού στη νεοελληνική πραγματικότητα και προσέφεραν μια πρωτόγνωρη για την νεώτερη Ελλάδα δημιουργική και εκπαιδευτική δυναμική που έδρασε διαμορφωτικά κατά τις επόμενες δεκαετίες και εκτός Επτανήσων.
Το 2022, όμως, συμπίπτει και με τις ανατροπές που έφερε στη μουσική δημιουργία και πράξη η πανδημία COVID-19, καθώς και με τους προβληματισμούς που ολοένα τίθενται και θα τίθενται σε σχέση με τη μουσική στη χώρα μας κατά τη μετά-COVID περίοδο. Αν μη τι άλλο, οι συμβατικοί τρόποι μουσικής επιτέλεσης δοκιμάζονται, ο επαναπροσδιορισμός του πλαισίου της μουσικής κατάρτισης φαίνεται όσο ποτέ επιβεβλημένος, ενώ νέοι τρόποι ενασχόλησης με τη μουσική δημιουργία και πράξη ήρθαν είτε να υποκαταστήσουν είτε να αντικαταστήσουν τους ήδη δοκιμασμένους.
Με την πεποίθηση ότι η γνώση του παρελθόντος δύναται να συνεισφέρει καίρια στην οικοδόμηση του μέλλοντος, και με αφορμή τα 150 έτη από το θάνατο του Νικόλαου Μάντζαρου, το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας συνδιοργανώνουν στην Κέρκυρα συνέδριο με τίτλο «Μουσική Δημιουργία και Πράξη στη Νεώτερη Ελλάδα» από 8 έως και 10 Απριλίου 2022. Οι επιμέρους θεματικές του συνεδρίου συμβατικά λαμβάνουν ως βάση τον όψιμο 19ο αιώνα, αφού χρονικά δύνανται να επεκταθούν και πριν από αυτόν, φιλοδοξώντας ωστόσο να συμβάλλουν ιδιαιτέρως στην παρουσίαση πτυχών της έντεχνης μουσικής δραστηριότητας του Ελληνισμού στο πέρασμα των παραπάνω 150 ετών. Παραλλήλως στις θεματικές του περιλαμβάνεται και η εξέταση της μουσικής επιτέλεσης σε όλες της μορφές της στην Ελλάδα της μετά-COVID εποχής και στις προοπτικές της εντός ενός παγκοσμίως αναδιαμορφούμενου μουσικού τοπίου.
Με αυτά κατά νου μερικές προτεινόμενες, και σε καμία περίπτωση δεσμευτικές, θεματικές του συνεδρίου είναι ενδεικτικά οι εξής:
• Ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος και η εποχή του.
• Έλληνες συνθέτες και μουσικοί
• Θεσμοί μουσικής εκπαίδευσης του Ελληνισμού
• Μουσικοί φορείς (ορχήστρες, μελοδραματικοί θίασοι, μπαντές, φιλαρμονικά σωματεία κλπ)
• Η μουσική στις ελληνικές παροικίες
• Ελληνικός μουσικός Τύπος (εκδότες, περιοδικά)
• Η δισκογραφία της έντεχνης ελληνικής μουσικής
• Η έντεχνη μουσική της Ελλάδας στο διαδίκτυο
• Η μουσική δημιουργία κατά την περίοδο της πανδημίας και κατά την μετα-COVID εποχή
• Η μουσική πράξη κατά την περίοδο της πανδημίας και κατά την μετα-COVID εποχή
• Η μουσική κατάρτιση κατά την περίοδο της πανδημίας και κατά την μετα-COVID εποχή
Η επίσημη γλώσσα του συνεδρίου είναι η ελληνική.
Οι ενδιαφερόμενοι για συμμετοχή στο συνέδριο καλούνται να υποβάλουν σχετικές προτάσεις για εικοσάλεπτες ανακοινώσεις (Περίληψη 250 λέξεων και Βιογραφικό 100 λέξεων). Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα υποβολής προτάσεων για θεματικές στρογγυλές τράπεζες των εξήντα λεπτών έκαστη (Περίληψη 450 λέξεων και Βιογραφικά 100 λέξεων).
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προτάσεων ορίζεται η 30η Νοεμβρίου 2021.
Οι προτάσεις πρέπει να έχουν σταλεί μέχρι την παραπάνω ημερομηνία ηλεκτρονικά στο email: musconfcorfu2022@gmail.com
Η επιλογή των προτάσεων και η ανακοίνωση του προγράμματος θα έχουν πραγματοποιηθεί έως την 15 Ιανουαρίου 2022, οπότε και θα ανακοινωθεί και το τελικό πρόγραμμα.
Νεοελληνική Μουσική: Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας Με αφορμή τα 50 χρόνια από τον θάνατο ... more Νεοελληνική Μουσική:
Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας
Με αφορμή τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Σπύρου Μοτσενίγου
Επιστημονικό Συνέδριο
Κέρκυρα, 13-15 Μαρτίου 2020
Ο Σπύρος Μοτσενίγος (1911-1970) ξεκίνησε τη μουσική πορεία του στη Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας και από το 1928 βρέθηκε στην Αθήνα σπουδάζοντας ανώτερα θεωρητικά και διεύθυνση μπάντας στο Ωδείο Αθηνών. Συνέπραξε με τις δημοτικές μπάντες της πρωτεύουσας και του Πειραιά, δραστηριοποιήθηκε επί χρόνια ως καθηγητής του Ελληνικού Ωδείου, και από το 1943 έως το 1968 υπήρξε τρομπετίστας της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών συνεργαζόμενος σε τακτική βάση και με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Ωστόσο, την ημέρα του θανάτου του, στις 17 Ιανουαρίου 1970, ο Μοτσενίγος δεν κατέλειπε μόνο την παραπάνω σημαντική καλλιτεχνική και παιδαγωγική πορεία, αλλά και ένα ρηξικέλευθο για την εποχή ερευνητικό έργο, το οποίο συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς στον χώρο της ελληνικής μουσικολογίας.
Η μονογραφία του Νεοελληνική Μουσική. Συμβολή εις την Ιστορίαν της (1958), όχι μόνο κατέστησε για πρώτη φορά σαφές το χρονικό εύρος και το κοινωνικο-καλλιτεχνικό βάθος της έντεχνης μουσικής στον ελληνικό χώρο, αλλά γέννησε και την βεβαιότητα ότι με την έρευνα των πηγών η νεοελληνική μουσική ιστοριογραφία δύναται να ξεφύγει από το επίπεδο των κειμένων γνώμης, των ανεκδοτολογικών αναφορών και των ιδεολογικών τοποθετήσεων, και να εξελιχθεί σε επιστημονικώς άρτιο κλάδο. Βάση για την τεκμηρίωση του βιβλίου υπήρξε το κληροδοτημένο σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος Αρχείο Νεοελληνικής Μουσικής του Μοτσενίγου, το οποίο πρωτοποριακό τότε στη σύλληψη, εμπλουτιζόμενο μέχρι την τελευταία στιγμή από τον ιδιοκτήτη του και εντυπωσιακό σε όγκο ακόμη και με τα σημερινά δεδομένα, συνεχίζει να αποτελεί εφαλτήριο για τους ερευνητές της μουσικής της Ελλάδος των Νεωτέρων Χρόνων. Τέλος, οι διαλέξεις του Μοτσενίγου και η συνεπής συνεδριακή παρουσία του συνετέλεσαν στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος του κοινού για την έντεχνη μουσική της Ελλάδος κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες.
Με αφορμή, λοιπόν, τη συμπλήρωση 50 ετών από τον θάνατο του Σπύρου Μοτσενίγου και επιχειρώντας να αναδείξει τη δυναμική που έχει λάβει τις τελευταίες δεκαετίες η συστηματική, τεκμηριωμένη και ενδελεχής έρευνα στον χώρο της Νεοελληνικής Μουσικής, το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας συνδιοργανώνουν το επιστημονικό συνέδριο «Νεοελληνική Μουσική. Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας» στην Κέρκυρα από 13 έως και 15 Μαρτίου 2020.
Δεδομένων των ενδιαφερόντων και της πορείας του Σπύρου Μοτσενίγου, μερικές προτεινόμενες, και σε καμία περίπτωση δεσμευτικές, θεματικές του συνεδρίου είναι ενδεικτικά οι εξής:
· Ζητήματα Ιστοριογραφίας και Φιλοσοφίας της Ιστορίας της Ελληνικής Μουσικής
· Αρχεία νεοελληνικής μουσικής
· Έλληνες συνθέτες και μουσικοί
· Ελληνικός μουσικός Τύπος (εκδότες, περιοδικά)
· Μουσικοί φορείς (ορχήστρες, μελοδραματικοί θίασοι, θεσμοί κλπ)
· Μουσική εκπαίδευση (18ος-20ός αιώνας)
· Η δισκογραφία της έντεχνης ελληνικής μουσικής
· Μπάντες στον ελλαδικό χώρο (19ος-20ός αιώνας)
Η επίσημη γλώσσα του συνεδρίου είναι η ελληνική.
Οι ενδιαφερόμενοι για συμμετοχή στο συνέδριο καλούνται να υποβάλουν σχετικές προτάσεις για εικοσάλεπτες ανακοινώσεις (Περίληψη 250 λέξεων και Βιογραφικό 100 λέξεων). Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα υποβολής προτάσεων για θεματικές στρογγυλές τράπεζες των εξήντα λεπτών έκαστη (Περίληψη 450 λέξεων και Βιογραφικά 100 λέξεων).
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προτάσεων ορίζεται η 1η Δεκεμβρίου 2019.
Οι προτάσεις πρέπει να έχουν σταλεί μέχρι την παραπάνω ημερομηνία ηλεκτρονικά στο email: mushistconfcorfu2020@gmail.com
Η επιλογή των προτάσεων και η ανακοίνωση του τελικού προγράμματος θα έχουν πραγματοποιηθεί έως την 31 Δεκεμβρίου 2019.
Επιστημονική Επιτροπή
Πάνος Βλαγκόπουλος
Κώστας Καρδάμης
Χάρης Ξανθουδάκης
Αναστασία Σιώψη
Οργανωτική Επιτροπή
Σπυρίδων Παδοβάς
Κερκύρα Ασπιώτη
Νάσια Ζερβοπούλου
Ελίνα Λευθεριώτη
Κώστας Σουέρεφ
2017 marks for opera in Greece four anniversaries: the centenary since the passing of Spiros Sama... more 2017 marks for opera in Greece four anniversaries: the centenary since the passing of Spiros Samaras (1861-1917), the bicentenary since the birth of two important Greek opera composers, Spiridon Xyndas (1817-1896) and Domenikos Padovas (1817-1892), as well as the 150 years since the premiere of the opera O ypopsifios [The Parliamentary Candidate] (1867, music by Xyndas and libretto by Ioannis Rinopoulos), which was both the first full-scale opera in Greek and the pivotal point for the emergence of opera in Greek language.
The Hellenic Music Research Lab of the Music Department of the Ionian University and Corfu Philharmonic Society on the occasion of the aforementioned anniversaries organize the international conference entitled Opera and the Greek World during Nineteenth Century, which is going to take place in Corfu, Greece, on 17, 18 and 19 November 2017.
Corfu, the seat of the Ionian University, was the birthplace of the three aforementioned composers. The San Giacomo theatre of Corfu, the earliest theatrical stage of the region, hosted opera performances already since 1733, contributing decisively to the dissemination of opera within the Greek world during 19th century. Moreover, Xyndas, Padovas and Samaras presented in the same theatre their operas. Xyndas in 1840 was also one of the initial founders and professors of the Corfu Philharmonic Society and he dedicated to it certain of his operas. Padovas also taught harmony and music theory in the Philharmonic, in 1857 he dedicated to it his opera Dirce and since 1884 he was appointed the Society’s artistic director. Samaras, a student of Xyndas during his early music training, had multiple connections with the Philharmonic Society and had been its honorary artistic director since 1889.
Given the above, the conference will not be confined solely to the lives and the works of the aforementioned composers, but it will focus on matters regarding the place, the reception, the importance and the formative factors of the operatic activity within the Greek world during the “long nineteenth century”. With these in mind, some indicative themes of the conference are proposed to be;
· Spiros Samaras: life and work
· Spiridon Xindas: life and work
· Domenikos Padovas: life and work
· The activities of the Italian opera troupes in the Greek areas (singers, musicians, impresarios, repertory etc)
· The activities of the French opera troupes in the Greek areas
· The activities of the Greek opera troupes
· Opera in the Greek communities of Diaspora (Trieste, Odessa, Alexandria, Smyrna, Constantinople etc)
· Opera in the Greek urban centres
· Institutions of operatic activity
· The reception of opera in the Greek world
· Subjects related to Greece in the 19th-century opera
The official languages of the opera are Greek, Italian and English.
Scholars and researchers interested to participate in the conference are asked to submit their abstracts (250 words) and short biographical notes (100 words) for papers of no more than 20 minutes. Themed sessions of 60 minutes can also be proposed (Abstract of 450 words and Bios of 100 words).
There are no fees for the participation or the attendance of the conference.
The final date for the proposals’ submission is 31 December 2016.
The abstracts and the biographical notes should be sent until the above date in the following email: operaconfcorfu2017@gmail.com
The conference’s official website is:
http://users.ionio.gr/~GreekMus/operaconf2017/
The conference’s programme will be finalized by 1 March 2017.
Programme Committee
Prof. Haris Xanthoudakis
Prof. Anastasia Siopsi
A. Prof. Panos Vlagopoulos
A. Professor Avra Xapapadakou
Organizing Committee
Spiridon Padovas
Kostas Kardamis
Kostas Sambanis
Stella Kourbana
Alexandros Charkiolakis
Gerasimos Martinis
Corfu Philharmonic Society / Ionian University, Hellenic Music Research Lab, 2023
Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας χαίρεται ιδιαιτέρως για μια ακόμη συνεργασία με το δραστήριο Εργ... more Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας χαίρεται ιδιαιτέρως για μια ακόμη συνεργασία με το δραστήριο Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Τα ετήσια μουσικολογικά συνέδρια, τα οποία από κοινού διοργανώνουν οι δύο φορείς, αρχής γενομένης με εκείνο του πολλαπλώς επετειακού για την όπερα στην Ελλάδα έτους 2017, τείνουν να γίνουν θεσμός και έχουν ήδη καταστεί γόνιμο βήμα προβολής πρωτότυπης ερευνητικής δουλειάς και παρουσίασης νέων ερευνητών του μουσικού χώρου. Οι τρεις τόμοι πρακτικών των ισάριθμων συνεδρίων [Opera and the Greek World during the 19th Century (2017), Η μπάντα στην Ελλάδα: Ιστορία και Προοπτικές (2019) και το αφιερωμένο στον Κερκυραίο μουσικολόγο Σπύρο Μοτσενίγο Νεοελληνική Μουσική: Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας (2020)] αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες επιστημονικής και διαθεματικής προσφοράς, καθώς και, φρονούμε, σημαντικές εισφορές στη μουσικολογική έρευνα της Ελλάδας. Επιπλέον, αποτελούν απτά δείγματα αφενός εξωστρέφειας και αφετέρου του τι μπορεί να επιτευχθεί με τη σύμπραξη ενός ιστορικού ιδρύματος, όπως είναι η Φιλαρμονική μας, με έναν φορέα καινοτομίας, έρευνας και γνώσης, όπως είναι το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής και ευρύτερα το Ιόνιο Πανεπιστήμιο.
Η πρόσφατη εμπειρία της πανδημίας έγινε η αιτία της προσωρινής διακοπής της συνέχειας των συνεδρίων αυτών. Έδωσε, όμως, και το έναυσμα για το συνέδριο του 2022 και εν τέλει για τη δημιουργία του ανά χείρας τόμου πρακτικών. Πράγματι το 2022 υπήρξε ένα ακόμη επισήμως κηρυγμένο από τη Φιλαρμονική μας επετειακό έτος, μιας και τότε συμπληρώθηκαν τα 150 έτη από το θάνατο του εμπνευστή και ισόβιου καλλιτεχνικού διευθυντή του ιδρύματός μας, του μουσουργού και δασκάλου Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου (1795-1872). Η Φιλαρμονική, λοιπόν, αποδέχθηκε με ιδιαίτερη χαρά την πρόταση του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής να εντάξει στις, αυτονόητες και ήδη δρομολογημένες, καλλιτεχνικές και άλλες εκδηλώσεις προς τιμήν του Εθνικού μας Συνθέτη και Δασκάλου, και ένα συνέδριο αφιερωμένο σε αυτόν και την, άμεση ή έμμεση, παρακαταθήκη του. Ωστόσο, εξ αρχής ο χαρακτήρας του συνεδρίου είχε οριστεί να έχει κατεύθυνση, όχι μόνο αναστοχαστική και έρευνας του παρελθόντος, αλλά και αμφίδρομου προβληματισμού σχετικού με τα νέα δεδομένα που έφερε στη μουσική η περιπέτεια της πανδημίας.
Με βάση τις παραπάνω γενικές κατευθύνσεις δομήθηκε το Συνέδριο Μουσική Δημιουργία και Πράξη στη Νεώτερη Ελλάδα, το οποίο πραγματοποιήθηκε δια ζώσης στην Κέρκυρα από 8 έως 10 Απριλίου 2022, ακριβώς τις μέρες συμπλήρωσης 150 ετών από την εκδημία του συνθέτη. Παραλλήλως ήταν ένα από τα πρώτα επιστημονικά συνέδρια στην Ελλάδα που επιχείρησαν να θέσουν έναν ψύχραιμο προβληματισμό για τη θέση της μουσικής κατά την περίοδο της πανδημίας και, κυρίως, κατά την μετα-πανδημική εποχή.
Η συντριπτική πλειονότητα των ανακοινώσεων του συνεδρίου αυτού δημοσιεύονται στον παρόντα τόμο πρακτικών, τον οποίο παραδίδουμε στους ενεργούς αναγνώστες μας με την ελπίδα να αποτελέσει ελάχιστο εφαλτήριο κατανόησης και κριτικής προσέγγισης, όχι μόνο του τι έχει γίνει, αλλά και του τι διαμορφώθηκε, διαμορφώνεται και θα διαμορφωθεί στη συνέχεια εν σχέσει με τη μουσική δημιουργία και πράξη εντός και εκτός Ελλάδος.
Music Museum of the Corfu Philharmonic Society, 2022
Το βιβλίο του Δημήτρη Παπικινού αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη βιογραφία του Κερκυραίου αρχιμουσ... more Το βιβλίο του Δημήτρη Παπικινού αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη βιογραφία του Κερκυραίου αρχιμουσικού και συνθέτη Σπύρου Δουκάκη (1886-1974). Με σπουδές στην Κέρκυρα, στην Ιταλία και τη Γερμανία, ο Δουκάκης άφησε το μουσικό στίγμα του στα δύο φιλαρμονικά σωματεία και στο ωδείο της πόλης της Κέρκυρας, καθώς και στο μουσικό θέατρό της. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1930 μετέφερε τη δράση του στην Αθήνα, όπου και παρέμεινε μέχρι την συνταξιοδότησή του καταλαμβάνοντας σημαντικές θέσεις. Το βιβλίο περιέχει και πλήρη κατάλογο συναυλιογραφίας και μουσικών συνθέσεων.
The book by Dimitris Papikinos constitutes the first complete biography of the Corfiot conductor and composer Spyros Doukakis (1886-1974). After his studies in Corfu, Italy and Germany, Doukakis left his musical mark in Corfu's both Philharmonic Societies', its conservatory and its musical theatre. Since late 1930s he moved to Athens, where he remained until his retirement acquiring important positions. The book includes full list of Doukakis' concerts and compositions.
Corfu Philharmonic Society / Ionian University-Music Department-Hellenic Music Research Lab, 2021
This volume presents the essays of the conference "Neohellenic Music. Issues of History and Hist... more This volume presents the essays of the conference "Neohellenic Music. Issues of History and Historiography" (organized by the Corfu Philharmonic Society and the Hellenic Music Research Lab of the Ionian University's Music Department). The conference pays a tribute to the pioneer Greek musicologist and musician of the Corfu P.S. Spiros Motsenigos (1911-1970) on the occasion of the 50 years since his passing away. Initially planned to take place in March 2020 the conference was cancelled due to the Covid19 pandemic. Nonetheless, its papers were gathered in this collective volume, which offers important and original contributions towards the understanding of art music in Modern Greece, ranging from the 16th to the 21st cent. Abstracts in English and an Index of names can be found in the uploaded pdf file.
by Music Museum Corfu Philharmonic Society Μουσείο Μουσικής Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας, Konstantinos Kardamis, OLGA PACHI, Anthi Kyrtsoglou, ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΑΡΤΙΝΗΣ, Σπυρίδων Σκλαβενίτης, μυρτω φατουρου, George Monemvasitis, Renata Dalianoudi/ Ρενάτα Δαλιανούδη, Anna Chatziathanasiou, Maria Kapkidi, and Kostis Hassiotis
H μπάντα πνευστών στην Ελλάδα Ιστορία και Προοπτικές. Πρακτικά Συνεδρίου, 2020
<Summaries in English are included in the attached .pdf document> To έτος 2019 συνέπεσε με την ... more <Summaries in English are included in the attached .pdf document>
To έτος 2019 συνέπεσε με την επέτειο των 200 ετών από τη γέννηση του Ιωσήφ Λιμπεράλη (1819-1899), συνθέτη και αρχιμουσικού της μπάντας της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας (1842-1851). Επίσης, συνέπεσε και με τα 175 έτη από την έναρξη συμμετοχής μουσικών πνευστών της Φιλαρμονικής στην ορχήστρα του μελοδραματικού θεάτρου της Κέρκυρας, δραστηριότητα που ολοένα κλιμακούμενη υπό την εποπτεία του ιδρύματος διατηρήθηκε για έναν περίπου αιώνα.
Το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας με αφορμή τις παραπάνω επετείους συνδιοργάνωσαν το επιστημονικό συνέδριο με τίτλο Η μπάντα πνευστών στην Ελλάδα. Ιστορία και Προοπτικές (Κέρκυρα, 5-7 Απριλίου 2019). Η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας (ΦΕΚ) συμπεριέλαβε εξ αρχής και αδιάκοπα στις πολυεπίπεδες δραστηριότητές της και τη λειτουργία μπάντας, η οποία δραστηροποιείτο πλήρως από το καλοκαίρι του 1841.
Με αυτό τον τρόπο, η μπάντα της ΦΕΚ έδρασε παραδειγματικά στη διάδοση του συγκεκριμένου μουσικού συνόλου, όχι μόνο στην Κέρκυρα, αλλά και σε άλλες πόλεις της Επτανήσου και της Ελλάδος, μέσω τόσο των επιδόσεών και της οργάνωσής της, όσο και της δραστηριότητας των προβεβλημένων μουσικών της. Επιπλέον, ήδη από το 1841, το ίδιο σύνολο με τις συνδρομητικές ή τις δημόσιες συναυλίες και εμφανίσεις του καθόρισε, με τον δικό του τρόπο, το πρότυπο της ευρύτερης διάδοσης της έντεχνης μουσικής στην ελληνική κοινωνία. Τέλος, έγινε φυτώριο μουσικών που ακολούθησαν επαγγελματική καριέρα στα μελοδραματικά θέατρα της Επτανήσου και της Ελλάδος, καθώς και σε διάφορα ορχηστρικά, μπαντιστικά και στρατιωτικά μουσικά σύνολα.
Με τα δεδομένα αυτά οι θεματικές του συνεδρίου δεν περιορίστηκαν σε ζητήματα που αφορούσαν αποκλειστικά τη δράση της μπάντας της ΦΕΚ. Αντιθέτως, οι δύο προαναφερθείσες επέτειοι αποτέλεσαν εφαλτήριο ευρύτερου και γόνιμου προβληματισμού σχετικά με την ιστορία, τη σύγχρονη θέση και τις μελλοντικές προοπτικές της μπάντας στον ελληνικό χώρο.
Ο παρών τόμος, ο οποίος περιλαμβάνει την πλειονότητα των πονημάτων που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, χαρακτηρίζεται από αυτές τις διευρυμένες θεματικές και την πεποίθηση, ότι η γνώση του παρελθόντος πρέπει να συνδυάζεται δυναμικά με τις προοπτικές του μέλλοντος. Άλλωστε, το πρώτο αποτελεί τη βάση, πάνω στην οποία μπορεί δομημένα να εκκινήσει η ουσιαστική διαμόρφωση των δράσεων του συγκεκριμένου μουσικού συνόλου στην Ελλάδα του 21ου αιώνα. Παράλληλα καταδεικνύεται, ότι, καίτοι η μπάντα αποτελεί το παλαιότερο και με συνεχή παρουσία στα μουσικά πράγματα της Ελλάδας μουσικό σύνολο, το ερευνητικό πεδίο συνεχίζει να είναι όχι μόνον συχνά παρεξηγημένο, αλλά και γοητευτικά άγνωστο.
Opera and the Greek World during the Nineteenth Century (ebook) FULL ACCESS, 2019
Published by Ionian University-Music Department-Hellenic Music Research Lab and Corfu Philharmoni... more Published by Ionian University-Music Department-Hellenic Music Research Lab and Corfu Philharmonic Society (ISBN 978-960-7260-63-5).
2017 marked for opera in Greece four anniversaries: the centenary since the passing of Spiros Samaras (1861-1917), the bicentenary since the birth of two important Greek opera composers, Spiridon Xyndas (1817-1896) and Domenikos Padovàs (1817-1892), as well as the 150 years since the premiere of the opera O ypopsifios [The Parliamentary Candidate] (1867, music by Xyndas and libretto by Ioannis Rinopoulos), which was both the first full-scale opera in Greek and the pivotal point for the emergence of opera in Greek language. Actually, this opera was revived by the Corfu Philharmonic Society in November 2017 in its original version honouring thus both the birth of its composer and the anniversary of its premiere.
The Hellenic Music Research Lab of the Music Department of the Ionian University and Corfu Philharmonic Society on the occasion of the aforementioned anniversaries organized the international conference entitled Opera and the Greek World during Nineteenth Century, which took place in Corfu, Greece, on 17, 18 and 19 November 2017.
Corfu, the seat of the Ionian University, was the birthplace of the three aforementioned composers. The San Giacomo theatre of Corfu, the earliest theatrical stage of the region, hosted opera performances already since 1733, contributing decisively to the dissemination of opera within the Greek world during 19th century. Moreover, Xyndas, Padovàs and Samaras presented in the same theatre their operas. Xyndas in 1840 was also one of the initial founders and professors of the Corfu Philharmonic Society and he dedicated to it certain of his operas. Padovàs also taught harmony and music theory in the Philharmonic, in 1857 he dedicated to it his opera Dirce and since 1884 he was appointed the Society’s artistic director. Samaras, a student of Xyndas during his early music training, had multiple connections with the Philharmonic Society and had been its honorary artistic director since 1889.
Given the above, the conference was not confined solely to the lives and the works of the aforementioned composers, but focused on matters regarding the place, the reception, the importance and the formative factors of the operatic activity within the Greek world during the “long nineteenth century”. This volume includes sixteen selected contributions covering areas such diverse as opera in the Ionian Islands, Athens and the Greek diaspora, analytical approaches and matters of reception both in Greece and abroad, and offers to the readers a wealth of information regarding opera activity in such places as Ermoupolis (Syros) and Smyrna, as well as aspects of the operatic “micro-history” of the Greek world.
Most of the texts of this volume are in English, but for those that are in Greek, extended abstracts can be found in the “Summaries” section.
Επετειακή Έκδοση της όπερας "Ο Υποψήφιος Βουλευτής" του Σπυρίδωνος Ξύνδα (150 χρόνια από την πρεμιέρα της, 1867-2017). The opera "The Parliamentary Candidate" by Spiridon Xindas: a publication honouring the 150 years since its premiere (1867-2017), 2017
The comic opera "The Parliamentary Candidate" is the earliest opera using libretto in Greek, as w... more The comic opera "The Parliamentary Candidate" is the earliest opera using libretto in Greek, as well as extensive material of rural music, both from Ionian Islands and the mainland. It was premiered in Corfu in 1867 and does not glorify the ancient or the recent historical past, but on the contrary offers a realistic view of its current social and political situation. Due to its political critic against the corrupted politicians and their supporters after 1888 the structure of the opera has changed considerably. This fact contributed to the total misunderstanding of its aims and ideas until today. The Corfu Philharmonic Society, honouring the 150 years since its premiere and the 200 years since the birth of its composer , published for the first time the original 1867 vocal score in a bilingual (Greek and English) volume. More information and subscriptions in:
http://www.fek.gr/the-news/anakoinos/65-nea/850-epeteioi-2017?lang=el
Haris Xanthoudakis, “The Olympic Anthem and its premiere: A Greek demonstration of musical forc... more Haris Xanthoudakis,
“The Olympic Anthem and its premiere:
A Greek demonstration of musical forces”
The organisation of the first modern Olympic Games in Athens in 1896 was the outcome of efforts and initiatives that went on for sixty years and were carried out by intellectuals and politicians. They strived –either consciously or subconsciously, but in any case objectively– to ensure that the newly founded Greek state would prove at an international level its direct links to the ancient Greek legacy and, consequently, its historical continuity. Such a claim would never achieve its purpose and would bear no practical benefits should Greece –and in particular the Greek organisation of the Olympic Games– not manage to link the glory of the Antiquity to the fin-de-siècle Greek culture.
In this framework, the celebrations organized for the revival of the Olympic Games were primarily used to illustrate the progress achieved after almost seven decades since the declaration of the Greek independence and the founding of its institutions. Music, as a multidimensional activity (referring not only to composing, but also to performance), had the most direct advantages in Greece in 1896 for two reasons; first, the nature of the Olympic Games was the perfect scene to host music performances. Second, the art of the sounds, without the burden of the language barrier, featured numerous important Greek musicians of international merit, both as composers and as performers. In addition, music had influenced deeply the Greek society and its institutions. Hence, the Olympic Committee commissioned Spiros Samaras, an outstanding Greek composer who had pursued an exquisite career abroad, as well as Kostis Palamas, a rewarded young poet, for the composition of the Olympic Anthem at such high standards that could utilize and set off the most distinguished musical forces of the Greek capital.
Based on historical evidence and records, the present essay explores the ideological background and presents the facts that led to the commission and the performance of the Olympic Anthem. It also outlines the available musical forces in Greece of that time, as well as the preparation for the anthem’s performance and ends up to the description of the majestic premiere, in which two symphony orchestras, three wind bands and four choirs joined their forces.
* * *
Stella Kourbana,
“Flora Mirabilis and its premiere in Greece”
The outstanding success of Flora Mirabilis, composed by Spyridon Filiskos Samaras and premiered in Milan in May 1886, as well as its subsequent glamorous orbit both in European and in American opera stages, did not necessarily mean that the opera would meet an equally illustrious reception in the composer’s homeland. It was a common wish to perform the opera also in Greece from very early on. However, it would take three years and numerous unsuccessful attempts in order the world famous Flora Mirabilis to be heard in Greece. Apart from Corfu, Samaras’s hometown, Flora Mirabilis was planned to be staged also in Zakynthos, in Patras, and of course in Athens, but the premiere was always put off. It was finally performed in Corfu in February 1889 (and eight months later in Athens). As concerns Greece of that time, it is obvious that good intentions were not enough to make up for the lack of suitable means and people who could appreciate and give prominence to the work of such an important composer that his country should have been very proud of.
When Flora Mirabilis finally had its Greek premiere in Corfu, the composer was actively involved in the production and was totally satisfied by the conditions. The audience gave a warm applaud to the opera and enjoyed not only the simple, but also the most demanding of its parts. It was a unique reward for the efforts of Samaras, who stated that he was proud to be a Corfiot.
* * *
Kostas Kardamis,
“Samaras and the Corfu Philharmonic Society”
Until recently, the only link between Samaras and the Corfu Philharmonic Society was the Olympic Anthem, since it was performed by the Society’s wind band during the closing ceremony of the first modern Olympic Games in Athens in 1896. However, the administrative and musical archives of the Society along with articles from the press of that time offer a different aspect of the relationship between the composer and the Philharmonic Society, much more interesting and important.
Indirect links to the Philharmonic date back to 1870s, the most characteristic of which is the fact that Samaras was taught music privately by the composer Spyridon Xyndas, who was among the Society’s founders. However, the unprecedented success of Flora Mirabilis in 1886 led to closer contacts between the Philharmonic and the composer, who in that year was elected Honorary Fellow of the Society.
The Greek premiere of Flora Mirabilis in Corfu in 1889 gave the composer the opportunity to return to his hometown after fifteen years. It was also a great opportunity for the Corfu Philharmonic Society to honour the composer. The president of the Society’s Committee, Reverend Konstantinos Voulgaris (who was also a close friend of Samaras), seems to have played the most important role in this case. During Samaras’s stay in Corfu –in the margin of the hectic atmosphere caused by the performance of Flora Mirabilis– the Philharmonic Society offered the composer a silver wreath, they organised a formal dinner and the composer was elected Honorary Artistic Director of the Society. Beyond those symbolic acts, Samaras was asked by the Committee to give his opinion on the issue of the reorganisation of the musical and educational structures and aims of the Philharmonic. Using the connections he had in Italy, Samaras was asked to suggest the suitable teachers in order to staff the Society’s music ensembles and classes.
The Corfu Philharmonic Society followed closely Samaras career in the following years mainly through his operas. Even in the spring of 1907, when Samaras stayed in Corfu only for a few hours, the Society honoured him accordingly. After Samaras’s death, the Society continued to pay homage to him by arranging for wind band selections from his most famous operas and by including Samaras’s works in the concerts of its wind band and its orchestra.
The Society took also the initiative in honouring Samaras in the autumn of 1961, at the celebrations for the centenary since the composer’s birth. The Society organized lectures, concerts and an exhibition of artifacts related to Samaras. Hence, the Corfu Philharmonic Society continued to be one of the few institutions that, actively and in very difficult periods in Greek history, honoured the first Greek composer who had gained international merit and gave him constant acknowledgement.
* * *
Giorgos Leotsakos,
“Tracing Samaras for a quarter of a century”
Samaras and his work gradually fell into oblivion after the composer’s death. This was an expected result of a continuous disparagement in Greece of his creative output and personality, which begun already since the composer’s permanent return to Greece in 1911. Only some of Samaras’s works reached the audience after 1940s, whereas the adoption in 1958 of his 1896 Olympic Anthem as the official anthem of the Olympic Games further distorted the views for the composer.
During mid-1980s Giorgos Leotsakos begun his active involvement with Samaras and gradually became his prinicipal champion. Leotsakos was going to rediscover Samaras’s importance for the fin-de-siècle melodrama, his early career in the 1870s Athens and the 1880s Paris, and the ill-fated reception of the composer’s work in interwar and postwar Greece. In this autobiographical account Leotsakos offers a glimpse into certain aspects of his personal experiences during his research for Samaras in archives and libraries, both in Greece and abroad. He also raises new research questions regarding Samaras, mainly regarding the role of his widow, Anna Samaras, the fate of the composer’s archive, as well as the identity of the Parisian opera singer Clotilde Samara.
The first volume of the Publications of the Museum of Music “Nikolaos Halikiopoulos Mantzaros” co... more The first volume of the Publications of the Museum of Music “Nikolaos Halikiopoulos Mantzaros” consists of six essays by Kostas Kardamis, which either examine aspects of the history of the Corfu Philharmonic Society (CPS) or refer to people, who were related to the Society.
The first essay entitled “Corfu Philharmonic Society: An overview of its history” attempts to offer a documented approach regarding the conditions that led to the Society’s foundation in 1840, the ideas that formulated its organization according to the prototypes of the music academies of the era, as well as those priorities that ‘gave the tune’ to its perspectives and activities during 19th century. Moreover, it is demonstrated that CPS did not have as its sole aim the creation and maintenance of a wind-band, as it is widely believed. On the contrary, it is made obvious that its founders and organizers actually succeeded (at least during 19th century) in setting up a fully-functional, high-standard music academy, in which music theory (from the basics to composition), as well as wind, string and keyboard instruments and vocal music were taught. Thus CPS gave the earliest plausible (and maybe most successful) solution to the professional musical training in 19th-century Greece.
The diversity, importance and richness of the Society’s music archive is the subject of the second essay, “Ionian musical repertoire: The case of the Corfu Philharmonic Society’s music archive”. Ranging from late 18th-century until nowadays the archive keeps an important number of works by Ionian composers, as well as methods, programmes and “international” repertory (from opera to piano or chamber music, from wind-band repertory to diverse vocal compositions). All these allow, through a series of brief case studies, a revealing look into the development of musical creation, preferences and instruction during the last two centuries in Ionian Islands and often beyond them.
“An unknown obituary by Nikolaos Halikiopoulos Mantzaros (Niccolo Calichiopulo Manzaro) for Antonio Liberali” pays tribute to the first bandmaster of the Society’s band, who died prematurely in 1842. The extended commentary of the text presents several unknown aspects of Liberali’s activities, as documented by his teacher and Society’s artistic director, Nikolaos Mantzaros. Born in 1814 Liberalis was among the founding members of CPS and was appointed as its bandmaster only a few months before his death. This appointment, however, virtually eclipsed his life and activities before 1841. Mantzaros’s obituary reveals important information regarding, not only Liberali’s dedication to the causes of the Society, but foremost his earlier, unknown, qualities. Thus, Liberali is unveiled as one of Mantzaros’s earliest disciples (already during 1820s), a piano virtuoso, a competent flute player, a bandmaster in the “service of Her Britannic Majesty”, as well as a productive composer, who is also responsible for the earliest compositions of what was going to be later described as “national music” (L’orfano di Sulli, Corfu, 1837). Finally, Mantzaros’s text offers an insight of the music life and education of Ionian Islands during the first half of 19th century, as well as information for its writer.
“Greece and symphonism: Τhe case of Dionysios Rodotheatos through his symphonic poem Atalia (for wind band), 1879” is the only text in English of these miscellanea. Dionysios Rodotheatos (1849-1892), who was vice artistic director of PSC, is an obscure, though extremely important, figure of the late 19th century music in Greece. Apart from Corfu and Naples, Rodotheatos continued his studies in Milan during early 1870s, a move that facilitated his contact with the “beyond-the-Alps” music, as it was filtered, introduced and received in Italy at that time. Apart from operas and vocal music Rodotheatos composed symphonic works and was considered as the earliest symphonicist and a “prominent Wagnerian expert” in late-19th-century Greece. However, his two “poemi sinfonici” and his Rapsodie seems to have been composed before 1874 during his studies in Italy, a fact that possibly gives particular importance to these compositions also beyond Ionian Islands. The essay focuses on Rodotheatos’s 1879 wind-band arrangement of his symphonic poem Atalia and briefly presents the composition’s qualities, as well as the composer’s attempt to ‘import’ in Corfu the Italian symphonic genre of the period through the Society’s wind band. Finally, a possible explanation for Rodotheatos’s creative re-orientation roughly at the same time towards more simplistic and “Greco-centric” patriotic vocal compositions is proposed. After all, this creative change, despite being in complete contrast with the cosmopolitan character of his symphonic compositions, it had been already heralded in mid-1870s and it was perfectly justifiable within the conditions that started to prevail in the Ionian Islands’ after their annexation to Greece in 1864.
The essay entitled “‘Incriminating evidence; A book of music’. A bandsman of the Philharmonic is being accused” brings up, possibly for the first time, the so-called “minor protagonists” of music in Greece. The focal point of the text is a brief (and rather grotesque) legal adventure in 1849 of the Phiharmonic’s ophicleide player, Filippo Devari. Material from Corfu’s Magistrate’s Court complemented by other archival sources reveal, among others, several details regarding the organization and administration of the San Giacomo theatre, its personnel, the employment of certain CPS’s bandsmen in its orchestra, the governmental intervention in it and the educational and professional activities of the Society. Moreover, it offers a glimpse into the morality of the era, since Devari had been accused of possessing a score, which had in its frontispiece the words “Il bravo” and “serpan”. Both of these words were not considered from the spectators of the theatre’s first-row boxes (and Devari’s accusers) as, respectively, the title of the opera performed and the name of the bandsman’s instrument (as it would have been evident to any musician), but as references to “a murderer” and “the satan”. Devari’s case also allows an extended comment regarding the types of basses (serpents, “corni bassi”, “cimbassi”, valved or keyed ophicleides), which were (or could have been) used then in both CPS’s wind band and San Giacomo’s orchestra. It is in vain to deny that the writer’s tuba playing decisively contributed to this unofficial homage to the 19th-century bandsmen of the Ionian Islands, who dedicated themselves to the heavy (from every aspect) responsibilities of the bass line!
In February 2007 the 150th anniversary since the death of the Zakynthian poet Dionysios Solomos (1798-1857) offered the occasion for the writing of the last essay of the volume. On the very day of the poet’s passing the Administrative Board of the Philharmonic met in order to decide the ways that CPS would participate in the public mourning for Solomos and in his funeral the next day. The proceedings’ text, which is here presented for the first time, gives several information regarding the high estimation of CPS towards Solomos and his work, and offers a glimpse into the Society’s internal organization. Moreover, based on archival sources a further commentary regarding Solomos’s relations with CPS is presented, since even before the Society’s foundation the poet had close relations with several individuals of the Philharmonic’s administration (e.g., Nikolaos Mantzaros, Petros Vrailas-Armenis, Georgios Markorás) and teachers (e.g., Giuseppe Liberali, Spyridon Xyndas). Furthermore, Solomos was highly respected among CPS bandsmen, who frequently performed the music of his poetry’s settings. All the above are approached in relation to the social and political conditions of the period, since they coincide with both an era of particular movement in regard to the Ionian Island’s “question of national reinstatement”, as well as the aftermath of the Crimean War.
Πρόσκληση για υποβολή προτάσεων. Κέρκυρα, 14-16 Μαρτίου 2025 CFP. Corfu, 14-16 March 2025
Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής ΤΜΣ Ιονίου Πανεπιστημίου / Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας, 2022
Το 2022 συμπληρώνονται 150 έτη από το θάνατο του συνθέτη και παιδαγωγού Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μά... more Το 2022 συμπληρώνονται 150 έτη από το θάνατο του συνθέτη και παιδαγωγού Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου (1795-1872), ενός προσώπου που μέσω των δραστηριοτήτων του επηρέασε, άμεσα και έμμεσα, τη μουσική δημιουργία και κατάρτιση του Νεώτερου Ελληνισμού. Πράγματι, στον Μάντζαρο οφείλεται αφενός η δημιουργία του πλέον συγκροτημένου έως τότε σώματος μουσικών συνθέσεων από νεοέλληνα μουσουργό, και αφετέρου η συστηματική κατάρτιση μουσικοδιδασκάλων και συνθετών, πολλοί από τους οποίους όρισαν τη μουσική της Ελλάδας κατά τον 19ο αιώνα. Προνομιακός χώρος διεύρυνσης της εκπαιδευτικής δράσης του Μάντζαρου υπήρξε η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας, της οποίας ο συνθέτης χρημάτισε Καλλιτεχνικός Διευθυντής από το 1841 έως τον θάνατό του. Από τη συγκεκριμένη θέση ο Μάντζαρος δεν καθόρισε μόνο την εκπαιδευτική κατεύθυνση του ιδρύματος, αλλά επιπλέον δημιούργησε και οργανωμένη τάξη μουσικής σύνθεσης. Οι παραπάνω δράσεις επιβεβαίωσαν τη σημασία τής, ενεργής ή/και βιωματικής, μουσικής εμπειρίας ως διαταξικού κοινωνικού αγαθού στη νεοελληνική πραγματικότητα και προσέφεραν μια πρωτόγνωρη για την νεώτερη Ελλάδα δημιουργική και εκπαιδευτική δυναμική που έδρασε διαμορφωτικά κατά τις επόμενες δεκαετίες και εκτός Επτανήσων.
Το 2022, όμως, συμπίπτει και με τις ανατροπές που έφερε στη μουσική δημιουργία και πράξη η πανδημία COVID-19, καθώς και με τους προβληματισμούς που ολοένα τίθενται και θα τίθενται σε σχέση με τη μουσική στη χώρα μας κατά τη μετά-COVID περίοδο. Αν μη τι άλλο, οι συμβατικοί τρόποι μουσικής επιτέλεσης δοκιμάζονται, ο επαναπροσδιορισμός του πλαισίου της μουσικής κατάρτισης φαίνεται όσο ποτέ επιβεβλημένος, ενώ νέοι τρόποι ενασχόλησης με τη μουσική δημιουργία και πράξη ήρθαν είτε να υποκαταστήσουν είτε να αντικαταστήσουν τους ήδη δοκιμασμένους.
Με την πεποίθηση ότι η γνώση του παρελθόντος δύναται να συνεισφέρει καίρια στην οικοδόμηση του μέλλοντος, και με αφορμή τα 150 έτη από το θάνατο του Νικόλαου Μάντζαρου, το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας συνδιοργανώνουν στην Κέρκυρα συνέδριο με τίτλο «Μουσική Δημιουργία και Πράξη στη Νεώτερη Ελλάδα» από 8 έως και 10 Απριλίου 2022. Οι επιμέρους θεματικές του συνεδρίου συμβατικά λαμβάνουν ως βάση τον όψιμο 19ο αιώνα, αφού χρονικά δύνανται να επεκταθούν και πριν από αυτόν, φιλοδοξώντας ωστόσο να συμβάλλουν ιδιαιτέρως στην παρουσίαση πτυχών της έντεχνης μουσικής δραστηριότητας του Ελληνισμού στο πέρασμα των παραπάνω 150 ετών. Παραλλήλως στις θεματικές του περιλαμβάνεται και η εξέταση της μουσικής επιτέλεσης σε όλες της μορφές της στην Ελλάδα της μετά-COVID εποχής και στις προοπτικές της εντός ενός παγκοσμίως αναδιαμορφούμενου μουσικού τοπίου.
Με αυτά κατά νου μερικές προτεινόμενες, και σε καμία περίπτωση δεσμευτικές, θεματικές του συνεδρίου είναι ενδεικτικά οι εξής:
• Ο Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος και η εποχή του.
• Έλληνες συνθέτες και μουσικοί
• Θεσμοί μουσικής εκπαίδευσης του Ελληνισμού
• Μουσικοί φορείς (ορχήστρες, μελοδραματικοί θίασοι, μπαντές, φιλαρμονικά σωματεία κλπ)
• Η μουσική στις ελληνικές παροικίες
• Ελληνικός μουσικός Τύπος (εκδότες, περιοδικά)
• Η δισκογραφία της έντεχνης ελληνικής μουσικής
• Η έντεχνη μουσική της Ελλάδας στο διαδίκτυο
• Η μουσική δημιουργία κατά την περίοδο της πανδημίας και κατά την μετα-COVID εποχή
• Η μουσική πράξη κατά την περίοδο της πανδημίας και κατά την μετα-COVID εποχή
• Η μουσική κατάρτιση κατά την περίοδο της πανδημίας και κατά την μετα-COVID εποχή
Η επίσημη γλώσσα του συνεδρίου είναι η ελληνική.
Οι ενδιαφερόμενοι για συμμετοχή στο συνέδριο καλούνται να υποβάλουν σχετικές προτάσεις για εικοσάλεπτες ανακοινώσεις (Περίληψη 250 λέξεων και Βιογραφικό 100 λέξεων). Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα υποβολής προτάσεων για θεματικές στρογγυλές τράπεζες των εξήντα λεπτών έκαστη (Περίληψη 450 λέξεων και Βιογραφικά 100 λέξεων).
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προτάσεων ορίζεται η 30η Νοεμβρίου 2021.
Οι προτάσεις πρέπει να έχουν σταλεί μέχρι την παραπάνω ημερομηνία ηλεκτρονικά στο email: musconfcorfu2022@gmail.com
Η επιλογή των προτάσεων και η ανακοίνωση του προγράμματος θα έχουν πραγματοποιηθεί έως την 15 Ιανουαρίου 2022, οπότε και θα ανακοινωθεί και το τελικό πρόγραμμα.
Νεοελληνική Μουσική: Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας Με αφορμή τα 50 χρόνια από τον θάνατο ... more Νεοελληνική Μουσική:
Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας
Με αφορμή τα 50 χρόνια από τον θάνατο του Σπύρου Μοτσενίγου
Επιστημονικό Συνέδριο
Κέρκυρα, 13-15 Μαρτίου 2020
Ο Σπύρος Μοτσενίγος (1911-1970) ξεκίνησε τη μουσική πορεία του στη Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας και από το 1928 βρέθηκε στην Αθήνα σπουδάζοντας ανώτερα θεωρητικά και διεύθυνση μπάντας στο Ωδείο Αθηνών. Συνέπραξε με τις δημοτικές μπάντες της πρωτεύουσας και του Πειραιά, δραστηριοποιήθηκε επί χρόνια ως καθηγητής του Ελληνικού Ωδείου, και από το 1943 έως το 1968 υπήρξε τρομπετίστας της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών συνεργαζόμενος σε τακτική βάση και με την Εθνική Λυρική Σκηνή. Ωστόσο, την ημέρα του θανάτου του, στις 17 Ιανουαρίου 1970, ο Μοτσενίγος δεν κατέλειπε μόνο την παραπάνω σημαντική καλλιτεχνική και παιδαγωγική πορεία, αλλά και ένα ρηξικέλευθο για την εποχή ερευνητικό έργο, το οποίο συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς στον χώρο της ελληνικής μουσικολογίας.
Η μονογραφία του Νεοελληνική Μουσική. Συμβολή εις την Ιστορίαν της (1958), όχι μόνο κατέστησε για πρώτη φορά σαφές το χρονικό εύρος και το κοινωνικο-καλλιτεχνικό βάθος της έντεχνης μουσικής στον ελληνικό χώρο, αλλά γέννησε και την βεβαιότητα ότι με την έρευνα των πηγών η νεοελληνική μουσική ιστοριογραφία δύναται να ξεφύγει από το επίπεδο των κειμένων γνώμης, των ανεκδοτολογικών αναφορών και των ιδεολογικών τοποθετήσεων, και να εξελιχθεί σε επιστημονικώς άρτιο κλάδο. Βάση για την τεκμηρίωση του βιβλίου υπήρξε το κληροδοτημένο σήμερα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος Αρχείο Νεοελληνικής Μουσικής του Μοτσενίγου, το οποίο πρωτοποριακό τότε στη σύλληψη, εμπλουτιζόμενο μέχρι την τελευταία στιγμή από τον ιδιοκτήτη του και εντυπωσιακό σε όγκο ακόμη και με τα σημερινά δεδομένα, συνεχίζει να αποτελεί εφαλτήριο για τους ερευνητές της μουσικής της Ελλάδος των Νεωτέρων Χρόνων. Τέλος, οι διαλέξεις του Μοτσενίγου και η συνεπής συνεδριακή παρουσία του συνετέλεσαν στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος του κοινού για την έντεχνη μουσική της Ελλάδος κατά τις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες.
Με αφορμή, λοιπόν, τη συμπλήρωση 50 ετών από τον θάνατο του Σπύρου Μοτσενίγου και επιχειρώντας να αναδείξει τη δυναμική που έχει λάβει τις τελευταίες δεκαετίες η συστηματική, τεκμηριωμένη και ενδελεχής έρευνα στον χώρο της Νεοελληνικής Μουσικής, το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας συνδιοργανώνουν το επιστημονικό συνέδριο «Νεοελληνική Μουσική. Ζητήματα Ιστορίας και Ιστοριογραφίας» στην Κέρκυρα από 13 έως και 15 Μαρτίου 2020.
Δεδομένων των ενδιαφερόντων και της πορείας του Σπύρου Μοτσενίγου, μερικές προτεινόμενες, και σε καμία περίπτωση δεσμευτικές, θεματικές του συνεδρίου είναι ενδεικτικά οι εξής:
· Ζητήματα Ιστοριογραφίας και Φιλοσοφίας της Ιστορίας της Ελληνικής Μουσικής
· Αρχεία νεοελληνικής μουσικής
· Έλληνες συνθέτες και μουσικοί
· Ελληνικός μουσικός Τύπος (εκδότες, περιοδικά)
· Μουσικοί φορείς (ορχήστρες, μελοδραματικοί θίασοι, θεσμοί κλπ)
· Μουσική εκπαίδευση (18ος-20ός αιώνας)
· Η δισκογραφία της έντεχνης ελληνικής μουσικής
· Μπάντες στον ελλαδικό χώρο (19ος-20ός αιώνας)
Η επίσημη γλώσσα του συνεδρίου είναι η ελληνική.
Οι ενδιαφερόμενοι για συμμετοχή στο συνέδριο καλούνται να υποβάλουν σχετικές προτάσεις για εικοσάλεπτες ανακοινώσεις (Περίληψη 250 λέξεων και Βιογραφικό 100 λέξεων). Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα υποβολής προτάσεων για θεματικές στρογγυλές τράπεζες των εξήντα λεπτών έκαστη (Περίληψη 450 λέξεων και Βιογραφικά 100 λέξεων).
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προτάσεων ορίζεται η 1η Δεκεμβρίου 2019.
Οι προτάσεις πρέπει να έχουν σταλεί μέχρι την παραπάνω ημερομηνία ηλεκτρονικά στο email: mushistconfcorfu2020@gmail.com
Η επιλογή των προτάσεων και η ανακοίνωση του τελικού προγράμματος θα έχουν πραγματοποιηθεί έως την 31 Δεκεμβρίου 2019.
Επιστημονική Επιτροπή
Πάνος Βλαγκόπουλος
Κώστας Καρδάμης
Χάρης Ξανθουδάκης
Αναστασία Σιώψη
Οργανωτική Επιτροπή
Σπυρίδων Παδοβάς
Κερκύρα Ασπιώτη
Νάσια Ζερβοπούλου
Ελίνα Λευθεριώτη
Κώστας Σουέρεφ
2017 marks for opera in Greece four anniversaries: the centenary since the passing of Spiros Sama... more 2017 marks for opera in Greece four anniversaries: the centenary since the passing of Spiros Samaras (1861-1917), the bicentenary since the birth of two important Greek opera composers, Spiridon Xyndas (1817-1896) and Domenikos Padovas (1817-1892), as well as the 150 years since the premiere of the opera O ypopsifios [The Parliamentary Candidate] (1867, music by Xyndas and libretto by Ioannis Rinopoulos), which was both the first full-scale opera in Greek and the pivotal point for the emergence of opera in Greek language.
The Hellenic Music Research Lab of the Music Department of the Ionian University and Corfu Philharmonic Society on the occasion of the aforementioned anniversaries organize the international conference entitled Opera and the Greek World during Nineteenth Century, which is going to take place in Corfu, Greece, on 17, 18 and 19 November 2017.
Corfu, the seat of the Ionian University, was the birthplace of the three aforementioned composers. The San Giacomo theatre of Corfu, the earliest theatrical stage of the region, hosted opera performances already since 1733, contributing decisively to the dissemination of opera within the Greek world during 19th century. Moreover, Xyndas, Padovas and Samaras presented in the same theatre their operas. Xyndas in 1840 was also one of the initial founders and professors of the Corfu Philharmonic Society and he dedicated to it certain of his operas. Padovas also taught harmony and music theory in the Philharmonic, in 1857 he dedicated to it his opera Dirce and since 1884 he was appointed the Society’s artistic director. Samaras, a student of Xyndas during his early music training, had multiple connections with the Philharmonic Society and had been its honorary artistic director since 1889.
Given the above, the conference will not be confined solely to the lives and the works of the aforementioned composers, but it will focus on matters regarding the place, the reception, the importance and the formative factors of the operatic activity within the Greek world during the “long nineteenth century”. With these in mind, some indicative themes of the conference are proposed to be;
· Spiros Samaras: life and work
· Spiridon Xindas: life and work
· Domenikos Padovas: life and work
· The activities of the Italian opera troupes in the Greek areas (singers, musicians, impresarios, repertory etc)
· The activities of the French opera troupes in the Greek areas
· The activities of the Greek opera troupes
· Opera in the Greek communities of Diaspora (Trieste, Odessa, Alexandria, Smyrna, Constantinople etc)
· Opera in the Greek urban centres
· Institutions of operatic activity
· The reception of opera in the Greek world
· Subjects related to Greece in the 19th-century opera
The official languages of the opera are Greek, Italian and English.
Scholars and researchers interested to participate in the conference are asked to submit their abstracts (250 words) and short biographical notes (100 words) for papers of no more than 20 minutes. Themed sessions of 60 minutes can also be proposed (Abstract of 450 words and Bios of 100 words).
There are no fees for the participation or the attendance of the conference.
The final date for the proposals’ submission is 31 December 2016.
The abstracts and the biographical notes should be sent until the above date in the following email: operaconfcorfu2017@gmail.com
The conference’s official website is:
http://users.ionio.gr/~GreekMus/operaconf2017/
The conference’s programme will be finalized by 1 March 2017.
Programme Committee
Prof. Haris Xanthoudakis
Prof. Anastasia Siopsi
A. Prof. Panos Vlagopoulos
A. Professor Avra Xapapadakou
Organizing Committee
Spiridon Padovas
Kostas Kardamis
Kostas Sambanis
Stella Kourbana
Alexandros Charkiolakis
Gerasimos Martinis