DARIUSZ NIEMIEC | Jagiellonian University (original) (raw)
Related Authors
Cardinal Stefan Wyszynski University in Warsaw
Institute of Archaeology and Ethnology Polish Academy of Sciences
Uploads
Papers by DARIUSZ NIEMIEC
Late Romanesque crypt under the presbytery of the Dominican church in Krakow in the light of arch... more Late Romanesque crypt under the presbytery of the Dominican church in Krakow in the light of archaeological and architectural research In 2010-2011, archaeological and architectural research was carried out in the crypt room located under the eastern part of the presbytery of the Dominican church in Krakow. The crypt is among atypical architectural solutions adopted in the earliest 13 th-century churches of preachers. In fact, the only parallel (and highly presumed) structure may be a possible crypt reconstructed on the basis of an analysis of the differences in the usable levels of the chancel and nave, and the very residually preserved architectural elements that have been identified in the western part of the chancel of the Dominican church in Wrocław. Research on the crypt also made it possible to determine the mutual stratigraphic relations between the individual elements of the spatial system of the Dominican complex. The research results clearly showed that the crypt under the presbytery is not only the oldest element of the monastery's spatial structure but also one of the first architectural structures in Krakow built from new building material, namely ceramic brick, in the second quarter of the 13th century. The research findings supported by historical sources also allowed to formulate hypotheses regarding the purpose of the crypt and its subsequent transformations.
The beginnings of the Krakow church of St. Stephen (before 1327) The article attempts to identify... more The beginnings of the Krakow church of St. Stephen (before 1327) The article attempts to identify the relics of a burnt wooden building from the 12th century discovered within the outline of the Gothic St Stephen's Church in Cracow the oldest founded church of this name in Cracow.
W prezentowanym artykule analizie stylistyczno-technologicznej oraz chronologicznej poddano duży ... more W prezentowanym artykule analizie stylistyczno-technologicznej oraz chronologicznej poddano duży zespół kafli piecowych odkrytych w trakcie prac wykopaliskowych na terenie klasztoru dominikanów w Krakowie. W wyniku badań archeologicznych wydzielono kilka grup chronologicznych kafli piecowych, z których najstarsze, w typie kafli garnkowych, można odnosić do 2. połowy XIV i XV wieku. Młodszą średniowieczną grupę stanowi wyjątkowy zespół późnogotyckich kafli płytowych z XV/XVI w. z bogatymi przedstawieniami figuralnymi. Najbogatszy pod względem motywów, stylistyki, kolorystyki technologii jest duży zbiór renesansowych kafli płytowych znalezionych na terenie klasztoru. Część wyrobów zduńskich z tego okresu udało się powiązać ze znanymi historycznie warsztatami takich mistrzów jak Grzegorz Kapłaniec z podkrakowskiego Piasku czy Bartosz z Kazimierza. Najmłodszą grupę analizowanych kafli stanowią egzemplarze zdobione manierystyczną stylistyką z 1. połowy XVII wieku. Artykuł zawiera też informację o domniemanych reliktach pieców do produkcji kafli oraz o funkcjonującym w klasztorze nowożytnym systemie grzewczym mieszanym złożonym z pieca kaflowego i pieca typu hypocuastum.
Spis treści ZAMIAST WSTĘPU Andrzej Napiórkowski OSPPE, Monastycyzm i jego mariologiczno-maryjne o... more Spis treści ZAMIAST WSTĘPU Andrzej Napiórkowski OSPPE, Monastycyzm i jego mariologiczno-maryjne odniesienia Jan Paweł Strumiłowski OCist, Spójność cysterskiej estetyki i teologii doby średniowiecza ARCHITEKTURA I KRAJOBRAZ Andrzej Marek Wyrwa, Charakter najstarszej zabudowy opactwa w Łeknie w świetle źródeł pisanych i archeologicznych Michael Czajkowski, Ecclesiastical Timekeeping with Special Reference to the Mogiła Monastery Jan Nowicki, Angielskie-krzyżackie-lokalne? O splocie inspiracji w ar chi tek turze konwentualnego kościoła opactwa Cystersów w Pelplinie Ewa Łużyniecka, Katastrofy budowlane w kościołach klasztornych opactw cysterskich w Paradyżu i Mogile Natalia Woszuk, Opactwo cysterskie w Cârţa na tle architektury zakonnej Siedmiogrodu Magdalena Młodawska, Udział Władysława Łuszczkiewicza w powstaniu Monografii opactwa Cystersów we wsi Mogile Dobrawa Frączek, Biblijne wzorce Ogrodu Rajskiego w pocysterskim zespole klasztorno-pałacowym w Rudach-znaczenie i symbolika Małgorzata Milecka, Europejskie dziedzictwo krajobrazowe cystersów SZTUKA Julia Fałat, Wystrój rzeźbiarski małopolskich cenobiów cysterskich filiacji morimondzkiej. Motywy dekoracji i ich geneza Dariusz Tabor CR, Od lectio divina do dwóch sensów pisma. Refleksy cysterskiej egzegezy w Psałterzu trzebnickim IF 440 Joanna Utzig, Wstęp do badań nad średniowiecznymi witrażami z klasztoru Cystersów w Kołbaczu-problematyka artystyczna i zagadnienia metodologiczne
This paper discusses a range of attested sources (historical and archaeological) which bear testi... more This paper discusses a range of attested sources (historical and archaeological) which bear testimony to an interrelation between sites of pagan cults and rituals and the locations of antique and early medieval Christian churches. In many cases, one also finds a particularly salient association between exorcistic cults of certain Christian saints and the sites of former pagan practices. Among the dedications which draw on such a pronounced anti-pagan and anti-demonic charisma, the principal figures include . Michael the Archangel, St. George, St. John the Baptist, St. Bartholomew, or St. Nicholas. In later periods, St. Martin of Tours, St. Benedict of Nursia or St. Adalbert also become the preferred exorcist-patron saints introduced in the sites with pagan past.
Zarys treści. W artykule opisano relikty XIII-wiecznych pieców odkrytych na terenie krakowskiego ... more Zarys treści. W artykule opisano relikty XIII-wiecznych pieców odkrytych na terenie krakowskiego klasztoru Dominikanów, służących do produkcji cegieł i innych wysokogatunkowych wyrobów ceramicznym, między innymi kształtek ceramicznych, płytek posadzkowych, a także pieców wapienniczych. Zaprezentowano też inne aspekty XIII--wiecznego warsztatu i zaplecza budowlanego rozpoznanego w tym miejscu w wyniku badań archeologicznych. Dokonano skrótowej charakterystyki odkrytego tutaj późnoromańskiego i wczesnogotyckiego ceglanego detalu architektonicznego, w tym ornamentowanych płytek posadzkowych, zarówno gotowych wyrobów, jak i półproduktów.
Late Romanesque crypt under the presbytery of the Dominican church in Krakow in the light of arch... more Late Romanesque crypt under the presbytery of the Dominican church in Krakow in the light of archaeological and architectural research In 2010-2011, archaeological and architectural research was carried out in the crypt room located under the eastern part of the presbytery of the Dominican church in Krakow. The crypt is among atypical architectural solutions adopted in the earliest 13 th-century churches of preachers. In fact, the only parallel (and highly presumed) structure may be a possible crypt reconstructed on the basis of an analysis of the differences in the usable levels of the chancel and nave, and the very residually preserved architectural elements that have been identified in the western part of the chancel of the Dominican church in Wrocław. Research on the crypt also made it possible to determine the mutual stratigraphic relations between the individual elements of the spatial system of the Dominican complex. The research results clearly showed that the crypt under the presbytery is not only the oldest element of the monastery's spatial structure but also one of the first architectural structures in Krakow built from new building material, namely ceramic brick, in the second quarter of the 13th century. The research findings supported by historical sources also allowed to formulate hypotheses regarding the purpose of the crypt and its subsequent transformations.
The beginnings of the Krakow church of St. Stephen (before 1327) The article attempts to identify... more The beginnings of the Krakow church of St. Stephen (before 1327) The article attempts to identify the relics of a burnt wooden building from the 12th century discovered within the outline of the Gothic St Stephen's Church in Cracow the oldest founded church of this name in Cracow.
W prezentowanym artykule analizie stylistyczno-technologicznej oraz chronologicznej poddano duży ... more W prezentowanym artykule analizie stylistyczno-technologicznej oraz chronologicznej poddano duży zespół kafli piecowych odkrytych w trakcie prac wykopaliskowych na terenie klasztoru dominikanów w Krakowie. W wyniku badań archeologicznych wydzielono kilka grup chronologicznych kafli piecowych, z których najstarsze, w typie kafli garnkowych, można odnosić do 2. połowy XIV i XV wieku. Młodszą średniowieczną grupę stanowi wyjątkowy zespół późnogotyckich kafli płytowych z XV/XVI w. z bogatymi przedstawieniami figuralnymi. Najbogatszy pod względem motywów, stylistyki, kolorystyki technologii jest duży zbiór renesansowych kafli płytowych znalezionych na terenie klasztoru. Część wyrobów zduńskich z tego okresu udało się powiązać ze znanymi historycznie warsztatami takich mistrzów jak Grzegorz Kapłaniec z podkrakowskiego Piasku czy Bartosz z Kazimierza. Najmłodszą grupę analizowanych kafli stanowią egzemplarze zdobione manierystyczną stylistyką z 1. połowy XVII wieku. Artykuł zawiera też informację o domniemanych reliktach pieców do produkcji kafli oraz o funkcjonującym w klasztorze nowożytnym systemie grzewczym mieszanym złożonym z pieca kaflowego i pieca typu hypocuastum.
Spis treści ZAMIAST WSTĘPU Andrzej Napiórkowski OSPPE, Monastycyzm i jego mariologiczno-maryjne o... more Spis treści ZAMIAST WSTĘPU Andrzej Napiórkowski OSPPE, Monastycyzm i jego mariologiczno-maryjne odniesienia Jan Paweł Strumiłowski OCist, Spójność cysterskiej estetyki i teologii doby średniowiecza ARCHITEKTURA I KRAJOBRAZ Andrzej Marek Wyrwa, Charakter najstarszej zabudowy opactwa w Łeknie w świetle źródeł pisanych i archeologicznych Michael Czajkowski, Ecclesiastical Timekeeping with Special Reference to the Mogiła Monastery Jan Nowicki, Angielskie-krzyżackie-lokalne? O splocie inspiracji w ar chi tek turze konwentualnego kościoła opactwa Cystersów w Pelplinie Ewa Łużyniecka, Katastrofy budowlane w kościołach klasztornych opactw cysterskich w Paradyżu i Mogile Natalia Woszuk, Opactwo cysterskie w Cârţa na tle architektury zakonnej Siedmiogrodu Magdalena Młodawska, Udział Władysława Łuszczkiewicza w powstaniu Monografii opactwa Cystersów we wsi Mogile Dobrawa Frączek, Biblijne wzorce Ogrodu Rajskiego w pocysterskim zespole klasztorno-pałacowym w Rudach-znaczenie i symbolika Małgorzata Milecka, Europejskie dziedzictwo krajobrazowe cystersów SZTUKA Julia Fałat, Wystrój rzeźbiarski małopolskich cenobiów cysterskich filiacji morimondzkiej. Motywy dekoracji i ich geneza Dariusz Tabor CR, Od lectio divina do dwóch sensów pisma. Refleksy cysterskiej egzegezy w Psałterzu trzebnickim IF 440 Joanna Utzig, Wstęp do badań nad średniowiecznymi witrażami z klasztoru Cystersów w Kołbaczu-problematyka artystyczna i zagadnienia metodologiczne
This paper discusses a range of attested sources (historical and archaeological) which bear testi... more This paper discusses a range of attested sources (historical and archaeological) which bear testimony to an interrelation between sites of pagan cults and rituals and the locations of antique and early medieval Christian churches. In many cases, one also finds a particularly salient association between exorcistic cults of certain Christian saints and the sites of former pagan practices. Among the dedications which draw on such a pronounced anti-pagan and anti-demonic charisma, the principal figures include . Michael the Archangel, St. George, St. John the Baptist, St. Bartholomew, or St. Nicholas. In later periods, St. Martin of Tours, St. Benedict of Nursia or St. Adalbert also become the preferred exorcist-patron saints introduced in the sites with pagan past.
Zarys treści. W artykule opisano relikty XIII-wiecznych pieców odkrytych na terenie krakowskiego ... more Zarys treści. W artykule opisano relikty XIII-wiecznych pieców odkrytych na terenie krakowskiego klasztoru Dominikanów, służących do produkcji cegieł i innych wysokogatunkowych wyrobów ceramicznym, między innymi kształtek ceramicznych, płytek posadzkowych, a także pieców wapienniczych. Zaprezentowano też inne aspekty XIII--wiecznego warsztatu i zaplecza budowlanego rozpoznanego w tym miejscu w wyniku badań archeologicznych. Dokonano skrótowej charakterystyki odkrytego tutaj późnoromańskiego i wczesnogotyckiego ceglanego detalu architektonicznego, w tym ornamentowanych płytek posadzkowych, zarówno gotowych wyrobów, jak i półproduktów.
Historical layers in the cities, Krakow, pp. 207-223 [in Polish], 2012
W okresie od kwietnia do wrze nia 2007 r. ekipa Instytutu Archeologii UJ wykona a wykop badawczy ... more W okresie od kwietnia do wrze nia 2007 r. ekipa Instytutu Archeologii UJ wykona a wykop badawczy I/07 o wymiarach 15 × 3 m w zachodniej cz ci Ogrodu Profesorskiego ( , pomi dzy pó nocnym skrzyd em gmachu Collegium Witkowskiego UJ a po udniow elewacj Collegium Nowodworskiego i bezpo rednio przy zachodnim murze ogrodzeniowym. Poni ej g b. 150 cm wykop zosta zmniejszony do wymiarów 10 × 2 m i kontynuowany by wy cznie w cz ci po o onej na zachód od fragmentu murów z drugiej po owy XIX w. odkrytych we wschodniej cz ci wykopu ). Wszystkie pomiary i g boko ci wzgl dne by y odnoszone do poziomu stropu opaski betonowej przy budynku Collegium Nowodworskiego, a warto bezwzgl dna tego repera wynosi a ± 0 = 209,51 m n.p.m. Na g b. 200-220 cm i w odleg o ci 440 cm od obecnej granicy Ogrodu Profesorskiego z Plantami, w cz ci po udniowej wykopu, natraÞ ono na zachowane in situ lady przegnitego p otu (a mo e raczej ciany budynku?) osadzonego w p ytkim rowku (o g boko ci 50-60 cm) oraz poziomu destrukcji z jego rozwaliskiem . W cz ci pó nocnej wykopu ewentualne lady istnienia takiej konstrukcji musia y ulec zniszczeniu w wyniku wykonania wspó czesnego wkopu pod instalacj kanalizacyjn . S dzi mo na, e s to pozosta o ci drewnianej ciany nale cej do oÞ cyny Collegium Nowodworskiego, przebudowanej gruntownie w XVIII w. i u ytkowanej jeszcze w XIX w. Za takim datowaniem obiektu przemawia mo e zgodno lokalizacji odkrytych reliktów z najstarszymi planami tej oÞ cyny pochodz cymi z lat 1777-1781 (S awi ski 2006, tabl. 27-28) oraz identyczna lokalizacja wspomnianej budowli na planie kwarta u uniwersyteckiego 1856 r. (Estreicher 1968, ryc. 13). Dla okre lenia czasu u ytkowania tego obiektu istotny jest fakt, e relikty tej XVIII-wiecznej oÞ cyny przykryte zosta y nawarstwieniami nadsypanymi w tej cz ci Ogrodu przed rokiem 1912, w zwi zku z budow gmachu Collegium Witkowskiego NAWARSTWIENIA HISTORYCZNE MIAST