Aile İşletmelerinde Kurumsallaşmanın Önemi ve Kurumsallaşma Sürecinde Stratejik Yönetimin Rolü (original) (raw)

Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma ve Kurumsallaşma Süreci

AİLE İŞLETMELERİNDE KURUMSALLAŞMA VE AİLE ANAYASASI, 2021

Kurumsal yönetim ve kurumsallaşma birbirleri ile ilişkili iki kavramdır. Yönetimde sistem yaklaşımı işletmelerin yönetim felsefesi için öne çıkan bir yaklaşımdır. Sistem, birbirlerine bağlı olan alt sistemlerden oluşan, çalışma yöntemlerine göre belirli bir sınırı ve diğer sistemlerden ayırt edici özellikleri olan örgütlü ve bölünmez bir bütündür. Sistem yaklaşımı da her işletmeyi alt sistemlerde oluşan bir bütün olarak ele alır. Kurumsallaşma, sistemi oluşturan tüm alt sistemlerin ve parçaların iş tanımlarının yapılması, yetki ve sorumlulukların belirlenmesi, hedef, amaç ve stratejilerinin doğru bir şekilde tespit edilmesi, örgüt yapısının ve kurum içi düzenlemelerin bunlara göre yapılması gibi konuları kapsar. İşletmeler önce kurumsallaşırlar, daha sonra ise kurumsal yönetim anlayışına geçerler. Çünkü kurumsal yönetim daha çok firma değeri ve sahiplik yapısı ile ilgili bir kavramdır.

Aile İşletmeleri Yönetimi ve Kurumsallaşma

2012

"Aile işletmelerinin ülke ekonomileri için son derece önemli bir yere sahip olduğu herkes tarafından kabul edilen bir gerçektir (Meşe, 2005). Dünyadaki işletmelerin %65-80’ini, ülkemizdeki işletmelerin ise %95 gibi büyük bir kısmı aile işletmesi olduğu görülmektedir. Aile işletmeleri faaliyette bulundukları ülkelerin sosyo-ekonomik yapılarının gelişmesinde üstlendikleri rolü ve ekonomideki payı düşünüldüğünde bu işletmelerin dikkatle incelenmesi, sorunlarının ortadan kaldırılması ve faaliyetlerini etkin ve verimli bir şekilde sürdürülmesinin ne kadar önemli olduğu gerçeği ortaya çıkar (Büte, 2008). Farklı türlerdeki aile işletmelerinin varlığı nedeniyle aile işletmesi tanımı yapabilmek güçtür. Aile işletmeleri ailenin işletme içinde yer alış derecesine bağlı olarak geniş bir yelpazede yer alır. Bir yanda ailenin işletmenin içinde olduğu sahiplik ve yöneticiliğin birlikte yürütüldüğü aile işletmeleri, diğer yandan ailenin işin içinde çok az yer alarak sadece stratejik yönünü kontrol ettiği aile işletmeleri görülmektedir (Erdoğmuş, 2007). Öncelikle “hangi şirketler aile şirketleridir?” sorusunun cevaplanması gerekir. Aile şirketi; ailenin geçimini sağlamak ve mirasın dağılmasını önlemek amacıyla kurulan, ailenin üyesi olan kişi tarafından yönetilen, yönetim kademelerinin önemli bir bölümü aile üyelerince doldurulan, kararların alınmasında büyük ölçüde aile üyelerinin etkili olduğu ve aileden en az iki jenerasyonun kurumda istihdam edildiği bir şirket türüdür (Karpuzoğlu, 2002). Kırım (2001) ise aile şirketini, “Tek bir ailenin çoğunluk oyuna sahip olduğu tüzel şirket veya diğer ortaklıklar, ya da tek bir ailenin, şirketin stratejik kararlarında ve özellikle genel müdürün seçiminde etkili olduğu yapılardır” şeklinde tanımlamıştır."

Görünürde Kurumsallık: Aile İşletmeleri Örneği

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'deki aile işletmelerinin kurumsallık düzeylerini belirlemektir. Bu amaçla, ilgili yazın incelenerek dünyada kurumsallaşma ve aile işletmeleri yazınında sıkça geçen, daha önce yapılmış araştırmalarda kullanılmış olan 18 kurumsallık belirteci belirlenmiştir. Özgün bir soru formu ile toplanan yanıtların değerlendirilmesi ile Türkiye'de faaliyet gösteren aile işletmelerinin "kurumsallık düzeyleri" saptanmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede, kurumsal olmayan işletmelerin bir kısmını temsil etmek üzere "görünürde kurumsallık" adını verdiğimiz bir kavram geliştirilmiş, tanımlamalar yapılmış, bu şekilde hem ilgili yazına katkıda bulunulması hem de "görünürde kurumsal" işletme sınıfına giren aile işletmelerinde bir farkındalık yaratılması hedeflenmiştir.

Aile Şirketlerinde Yönetim ve Kurumsallaşma

MÜSİAD Yayınları, 2003

Tüm dünyada aile flirketleri, say›sal olarak çok büyük önem arz etmektedirler. Dünyan›n hemen hemen her ülkesinde, ekonomik faaliyetlerin en büyük k›sm›n› Aile fiirketleri gerçeklefltirmektedir. Buna ra¤men, e¤er kurumsallaflmay› baflaramazlarsa, maalesef ömürleri uzun olamamaktad›r. Aile flirketleri, yaflanan ekonomik krizlerden çok fazla etkilenmeden faaliyetlerini devam ettirebilirken, aile içi sorunlar sebebiyle varl›klar›n› uzun süre devam ettirememektedirler.

Kurumsal Karne Geli̇şi̇mi̇nde Strateji̇k Yöneti̇mi̇ Etki̇nleşti̇rme

Öneri Dergisi, 2020

Son zamanlarda yönetim alanında gerçekleştirilen bilimsel çalışmalar örgüt sürekliliğinin anahtar faktörü olarak, örgütün potansiyel stratejisinin değişime adaptasyonunu ve stratejinin örgüt ortamına etkin bir şekilde aktarılmasının önemini vurgulamaktadır. Örgüt stratejisini sadece planlarda yer alan bir anlayıştan, örgütün her düzeyine yayacak bir yapıya kavuşturmak ise stratejiyi yönetecek, kontrol edecek ve gerektiğinde güncelleyecek olan stratejik ölçüm sistemlerinin hem finansal hem de finansal olmayan ölçüleri entegre edebilmesine sıkı sıkıya bağlı olmaktadır. Bu amaçla geliştirilen yöntemlerden biri de Kurumsal Karne (KK)’dir (Balanced Scorecard-BSC). KK bir iş biriminin vizyon ve stratejisini dört farklı alandaki hedef ve ölçülere dönüştürür. Bu alanlar; finansal, müşteri, içsel iş süreçleri ve öğrenme ve gelişme boyutudur. Bu çalışma ile Kurumsal Karne’nin 1990’lı yıllardan günümüze gelişim ve uygulama düzeyi literatür araştırması yapılarak İncelenmektedir. Bununla beraber...

Aile İşletmeleri, Kurumsallaşma Ve Nepotizm

Erzincan Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi, 2012

Aile işletmelerinin ülke ekonomileri için arz ettikleri önemden dolayı bu işletmelerin başarılı bir şekilde yönetilmeleri ve sonraki kuşaklara başarılı şekilde devredilmeleri daha da önem kazanmaktadır. Günümüzde aile işletmeleri ile ilgili karşılaşılan en önemli sorunlardan birisi ve belki de en önemlisi bu işletmelerin kurumsallaşma düzeyidir ve kurumsallaşmanın sağlanmasında aile işletmelerinin önüne çıkabilecek en önemli sorun nepotizm olabilir. İş ile aile faktörlerinin iç içe geçmesi ile oluşan aile işletmelerinde kan bağı bulunan kişilerin aynı örgütte çalışması esas alınır ve en iyi konumlarda çalışmaları için özen gösterilir. Akrabalık bağlarının liyakatin önüne geçtiği ve ön planda tutulduğu çalışma ortamlarında, kan bağı bulunmayan çalışanlar arasında huzursuzluk meydana gelebilir. Bu tür ortamlarda nepotizmin kendini gösterdiği aşikârdır. Nepotizm; istihdamda aile üyeleri, akrabalar ve tanıdıklara yetenek, tecrübe ve eğitime bakılmaksızın yer verme ve onlara ayrıcalıklar sağlamaktır. Aile işletmelerinde oldukça sık görülebilen nepotizm etkisi arttıkça, içeriden oluşabilecek bir tehdit unsuru haline dönüşebilir ve kurumsallaşmanın önünde bir engel teşkil edebilir. Bu çalışmada aile işletmelerinin genel tanımları, özellikleri, kurumsallaşma tanımı ve amacı ve nepotizmin aile işletmelerini hangi ölçüde etkilediği kavramsal olarak açıklanacaktır.

Aile İşletmelerinde Kurumsallaşmanın Çatışma Sürecine Etkisi: Bir Vaka İncelemesi

3. Aile İşletmeleri Kongresi, 2008

Çatısma isletme içinde her an olusabilir. Önemli olan onu tehlike olarak algılamak yerine saglıklı bir sekilde çözebilmektir. Bu çalısmada aile isletmelerinde çatısmaya neden olan unsurlar ve çatısma çözümünde kullanılan yöntemler arastırılmıstır. Bu baglamda örnek olarak seçilen iki isletmeden elde edilen veriler göre, rol belirsizligi, yetersiz iletisim, koruyucu ve kural koyucu ebeveyn tarzının isletmeye yansıması, aile ve isi birbirine karıstırma ve farklı bakıs açıları çatısmaya sebep olan faktörler olarak karsımıza çıkmaktadır. Yine arastırma sonucuna göre çatısmaların çözümünde etkili iletisim, rolleri belirleme, is ve aileyi birbirinden ayırma, etkili planlama, ödül sistemi ve kurumsallasmayı gerçeklestirme yöntemleri kullanılmaktadır. Bu kapsamda arastırma sonucunda elde edilen bulgular ısıgında olusturulan ve çatısma çözümünde bir alternatif olabilecegi düsünülen kurumsallasmanın çatısma sürecine etkisi ile ilgili bir modele yer verilmistir.

Stratejik Yönetimin Gelişimi ve Aile İşletmelerine Girişi

Stratejik Yönetimin Gelişimi ve Aile İşletmelerine Girişi, 2020

Kriter Basım Yayın Dağıtım Film Müzik Reklamcılık Yapım Sanayi ve Tic. ve Ltd. Şti. Tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında yayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz.

Otel İşletmelerinde Kurumsallaşma Düzeyinin Stratejik Yönetim Araçlarının Kullanımı Üzerindeki Etkisi: Ankara Örneği

Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2016

Bu çalışmanın temel amacı turizm işletmelerinde kurumsallaşma düzeyi ile stratejik yönetim araçları kullanım sıklığı arasında bir ilişki olup olmadığını tespit etmektir. Ayrıca Ankara'da bulunan otel işletmelerinin büyüklüklerine (yıldız sayısı) göre stratejik yönetim araçları kullanımında ve kurumsallaşma düzeyinde farklılaşma olup olmadığını belirlemektir. Bu değişkenler arasındaki ilişki ile geliştirilen model kapsamında, Ankara'da faaliyet gösteren 109 otelin üst düzey yöneticilerinden anket yoluyla elde edilen veriler analiz edilmiştir. Sonuç olarak, turizm işletmelerinde kurumsallaşma düzeyi ve stratejik yönetim araçları kullanımı arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ek olarak, otel işletmelerinin büyüklüğüne göre Ankara'da faaliyet gösteren 2, 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerin kurumsallaşma düzeyi ve stratejik yönetim araçları kullanımında farklılık olduğu tespit edilmiştir.

Aile İşletmelerinde Stratejik Yönetim ve Turizm İşletmelerinin Stratejik Yönetimine İlişkin Bir Değerlendirme

Özet Dünya genelinde, ekonomilerin bel kemiği olarak bilinen aile işletmeleri; esneklik, değişebilirlik, pazar boşluklarını hızlı fark etme ve nüfuz etme gibi stratejik reflekslerin her zamankinden daha fazla önem kazandığı günümüzde, aile işletmesi olmanın getirdiği bir takım özgün özelliklerini, izledikleri stratejilere yansıtmaktadırlar. Aile işletmelerinin izledikleri stratejiler, işletmelerin gelişim aşaması, nesil sayısı, kurumsallaşma düzeyi, içinde bulunulan sektör ve pazar dinamikleri gibi unsurlara göre değişebilirken, genel olarak uzun vadeli bakış, müşteri odaklılık, toplumsal duyarlılık, aile itibarı gibi unsurların izlenen stratejileri yoğun şekilde etkilediği görülmektedir. Turizm sektöründe faaliyet gösteren aile işletmelerine bakıldığında, özellikle kırsal turizm ile ilgilenen aile işletmelerine yönelik araştırmaların yoğunlukta olduğu ve bu işletmelerin aile olmanın pek çok avantajını izledikleri stratejilere yansıttıkları ve içinde bulundukları toplum ve destinasyon ile bütünleştikleri görülmektedir. Çalışma, aile işletmelerinin ve turizmle ilgilenen aile işletmelerinin stratejik yönetim anlayışlarına yönelik bir değerlendirme sunmaktadır. Belirsizliğin ve karmaşıklığın yaşandığı günümüz şartlarında, aile işletmelerinin hızlı karar alma özellikleri, çalışanlar ve toplumla yoğun etkileşim ve iletişimleri ile nispeten daha hızlı, etkin ve verimli şekilde uyumlanabilecekleri ve etkin stratejiler izleyebilecekleri söylenebilir. Abstract Family businesses is known as the backbone of economies worldwide; in our today's world, strategic reflexes such as flexibility, changeability, rapid recognition and penetration of market gaps have gained more importance than ever, family business reflect a number of unique features brought by being a family business to their strategies. While the strategies followed by family businesses may change according to the development stage of the businesses, the number of generations, the level of institutionalization, the sector and market dynamics in which they are located, it is seen that the factors such as long-term perspective, customer orientation, social sensitivity and family reputation affect their strategies intensively. When we look at the family businesses operating in the tourism sector, it is seen that the researches especially for the family businesses dealing with rural tourism are intense and these businesses reflect many advantages of being a family in their strategies and that they are integrated with the society and destination they are in. The study is to provide an assessment on the strategic management