Izabela Czartoryska (original) (raw)
Izabela Czartoryska (3. března 1746, Varšava – 15. července 1835, ) byla polská aristokratka, spisovatelka, sběratelka umění, vlastenka a zakladatelka prvního polského muzea (dnes v Krakově). Hrála důležitou roli v polské politice a kultuře pozdní Rzeczpospolité na přelomu 18. a 19. století. Současníky byla pro své hrdé vlastenectví ironicko-obdivně přezdívána Matka Sparťanka.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Izabela Czartoryska (3. března 1746, Varšava – 15. července 1835, ) byla polská aristokratka, spisovatelka, sběratelka umění, vlastenka a zakladatelka prvního polského muzea (dnes v Krakově). Hrála důležitou roli v polské politice a kultuře pozdní Rzeczpospolité na přelomu 18. a 19. století. Současníky byla pro své hrdé vlastenectví ironicko-obdivně přezdívána Matka Sparťanka. (cs) الأميرة إيزابيلا دوروتا تشارتوريسكا فليمنج (بالبولندية: Izabela Dorota Czartoryska) هي أرستقراطية وكاتبة و فنانة ومؤسسة أول متحف في تاريخ بولندا. ولدت في يوم 3 مارس 1746 في مدينة وارشو في بولندا وهي ابنة الكونت والأميرة وقامت بتأسيس في كراكوف في بولندا أول متحف بتاريخ بولندا وهي زوجة وتوفيت في يوم 15 يوليو 1835 في فيسوكو في الإمبراطورية النمساوية. (ar) Isabela o Izabela Czartoryska (Varsòvia, 3 de març de 1746- , Polònia, 15 de juliol de 1835) fou una escriptora i princesa polonesa. Durant la dècada de 1780, al palau familiar de Puławy, ella i el seu marit van crear un centre intel·lectual i polític que rivalitzava amb la cort del rei en el seu patrocini d'arquitectura i literatura. El 1795, Polònia va ser annexada per Rússia, Prússia i Àustria. Pertorbada per la pèrdua d'independència del seu país, Izabela es va dedicar a la seva tasca més gran, la preservació del patrimoni de Polònia, transformant el palau de Puławy en un santuari nacional. Va encomanar a l'arquitecte neoclàssic crear un parc —el — amb diverses estructures, inclòs el temple de la Sibil·la, on va allotjar la seva col·lecció d'antiguitats poloneses. El Temple, el primer museu de Polònia, es va obrir al públic el 1801. Diversos anys més tard, va afegir-hi la , un museu d'història europea. (ca) Η Ελζμπιέτα «Ιζαμπέλα» Ντορότα Τσαρτορίσκα (πολωνικά: Elżbieta "Izabela" Dorota Czartoryska), το γένος Φλέμινγκ (Flemming), (3 Μαρτίου 1746 - 15 Ιουλίου 1835) ήταν Πολωνή πριγκίπισσα, συγγραφέας, συλλέκτρια τέχνης και εξέχουσα προσωπικότητα του . Ήταν η σύζυγος του Άνταμ Καζίμιες Τσαρτορίσκι και μέλος του ισχυρού πολιτικού κόμματος . Ίδρυσε το πρώτο μουσείο της Πολωνίας, το Μουσείο Τσαρτορίσκι, που τώρα βρίσκεται στην Κρακοβία. (el) Izabela (ĝuste: Elżbieta) Dorota Flemming-Czartoryska (naskiĝis la 3-an de marto 1746 en Varsovio, mortis la 17-an de junio 1835 en Wysocko (distrikto Jarosławski)) – pola nobelino de klerismo, edzino de princo , pere de kiu membriĝis al politika partio Familia, dum Kvarjara Sejmo ligita kun Patriota Partio. Junece konata pro liberaj moroj, inter ŝiaj amatoj estis interalie reĝo Stanislao Aŭgusto Poniatowski kaj rusa deputito en Varsovio. Poste aktive engaĝita en politikan vivon de fina periodo de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj kaj de la unuaj jaroj de la 19-a jarcento. Verkistino, mecenatino de arto, kolektistino de historiaj memoraĵoj, kiuj arigis en Pollando kaj dum siaj pluraj vojaĝoj tra Eŭropo. Post perdo de sendependeco, ŝi kreis la unuan polan muzeon en Puławy kiu konsistigis la ĝermon de la Muzeo Czartoryski. Patrino de Adam Jerzy Czartoryski, princo kaj politikisto, kaj de verkistino Maria Wirtemberska. (eo) Izabela Dorota Fortunata Czartoryska geb. Gräfin von Flemming (auch Isabella; * 3. März 1746 in Warschau; † 17. Juni 1835 in Wysock) war eine väterlicherseits aus dem deutschen Adelsgeschlecht derer von Flemming stammende polnische Aristokratin. Sie war die Ehefrau des Fürsten Czartoryski, des Oberhaupts einer der wohlhabendsten und politisch einflussreichsten Familien Polens. Sie wirkte als Schriftstellerin, Philanthropin, Mäzenin, Salonnière und Kunstsammlerin und begründete die Sammlungen des späteren Czartoryski-Museums, des ersten polnischen Nationalmuseums. Sie engagierte sich als Patriotin im Unabhängigkeitsstreben Polens gegenüber Russland und ging nach dem gescheiterten Novemberaufstand von 1830 mit ihrer Familie ins Exil. (de) La princesa Izabela Czartoryska (de soltera condesa Fleming; 3 de marzo de 1746 – 15 de julio de 1835) fue una szlachta (noble) polaca, escritora, coleccionista de arte y fundadora del primer museo polaco, el Museo Czartoryski en Cracovia. (es) Elżbieta "Izabela" Dorota Czartoryska (née Flemming; 3 March 1746 – 15 July 1835) was a Polish princess, writer, art collector, and prominent figure in the Polish Enlightenment. She was the wife of Adam Kazimierz Czartoryski and a member of the influential Familia political party. She is also known for having founded Poland's first museum, the Czartoryski Museum, now located in Kraków. (en) Elżbieta "Izabela" Dorota Czartoryska (née Flemming; 3 Maret 1746 – 15 Juli 1835) merupakan seorang Polandia, penulis, kolektor seni rupa, dan tokoh penting pada masa abad pencerahan di Polandia. Ia menikah dengan dan anggota partai politik yang berpengaruh. Ia mendirikan museum pertama di Polandia yang bernama , yang sekarang terletak di Kraków. (in) Izabela Czartoryska, née Flemming le 3 mars 1746 à Varsovie, et morte le 17 juin 1835 à Wysocko, est une princesse polonaise, salonnière, écrivain, mécène, collectionneuse d'œuvres d'art, créatrice des jardins anglais à Powązki et Puławy, fondatrice du premier musée en Pologne. (fr) イザベラ・チャルトリスカ公爵夫人（ポーランド語: Izabella z Flemmingów Czartoryska, 1746年3月3日 – 1835年7月15日）は、ポーランドの貴族女性、作家、美術品蒐集家。ポーランド初の美術館であるチャルトリスキ美術館の創設者。 (ja) Izabela (właściwie: Elżbieta) Dorota z Flemmingów Czartoryska (ur. 3 marca 1746 w Warszawie, zm. 17 czerwca 1835 w Wysocku) – polska arystokratka doby oświecenia, żona księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego, przez którego weszła do stronnictwa politycznego Familii, w okresie Sejmu Czteroletniego związana ze Stronnictwem Patriotycznym. W młodości znana ze swobody obyczajów, wśród jej kochanków byli m.in. król Stanisław August Poniatowski i Nikołaj Repnin, poseł rosyjski w Warszawie. W późniejszym okresie życia czynnie zaangażowana w życie polityczne schyłkowego okresu I Rzeczypospolitej i pierwszych lat XIX wieku. Pisarka, mecenaska sztuki, kolekcjonerka pamiątek historycznych, które gromadziła zarówno w Polsce jak i podczas swoich licznych podróży po Europie. Po utracie przez Polskę niepodległości utworzyła pierwsze polskie muzeum w Świątyni Sybilli w Puławach, które wraz ze zbiorami również założonego przez nią w Puławach Domu Gotyckiego stały się zaczątkiem obecnego Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Matka m.in. polityka księcia Adama Jerzego Czartoryskiego i pisarki Marii Wirtemberskiej. (pl) Izabela Fleming Czartoryska (Varsavia, 3 marzo 1746 – Wysock, 15 luglio 1835) è stata una principessa e scrittrice polacca, nonché collezionista d'arte e fondatrice del primo museo polacco. (it) Izabela Dorota Czatoryska (Warschau, 3 maart 1746 - , 15 juli 1835) was een Poolse edelvrouwe en kunstverzamelaar en ze wordt als een prominent figuur beschouwd in de . Ze was de stichter van het Princes Czartoryski Foundation, het eerste Poolse kunstmuseum. (nl) Izabela Dorota Czartoryska (nascida Fleming; Varsóvia, 3 de março de 1746 — ,15 de julho de 1835) foi uma szlachta, escritora e colecionadora de artes polonesa. Fundou o primeiro museu da Polônia, o Museu Czartoryski, em Cracóvia. (pt) Izabela Czartoryska, född Izabela Fleming 3 mars 1746, död 15 juli 1835, var en polsk (adlig) furstinna, salongsvärd, författare, konstsamlare och grundare av Czartoryskimuseet i Kraków (1796). Hon var politiskt aktiv och känd för sina många kärleksaffärer. (sv) Графиня Изабелла Эльжбета Дорота Флемминг (Izabella Elżbieta Dorota Fleming), в замужестве княгиня Чарторыйская (3 марта 1746 — 15 июля 1835) — вдохновительница польской партии «Фамилия», устроительница Пулавского имения, основательница музея Чарторыйских. Мать князей Адама Юрия и Константина Адама. По словам Вигеля, своим «исступлённым патриотизмом заслужила от поляков название матки отчизны». (ru) Ізабела (спершу — Ельжбета) Дорота з Флемінгів Чорторийська, (пол. Izabela Dorota z Flemmingów Czartoryska; 3 березня 1746, Варшава — 17 червня 1835, Висоцько) — польська аристократка доби Просвітництва, дружина князя Адама Казимира Чорторийського, через якого увійшла до Фамілії, у період Чотирирічного сейму була пов'язана з . У молодості знана свободою звичаїв; серед її коханців були, зокрема, король Станіслав Август Понятовський та Микола Рєпнін, російський посол у Варшаві. На пізнішому етапі життя брала активну участь у політичному житті пізнього періоду Речі Посполитої та перших років XIX ст. Письменниця, меценатка мистецтва, колекціонерка історичних пам'яток, які збирала як у Польщі, так і під час своїх численних подорожей по Європі. Після втрати Польщею незалежності утворила перший польський музей у Святині Сибілли у місті Пулави, який разом із колекцією так само заснованого нею в Пулавах став основою сучасного Музею Чарторийських у Кракові. Мати, зокрема, політика та князя Адама Чарторийського та письменниці . (uk) |
| dbo:birthDate | 1746-03-03 (xsd:date) |
| dbo:deathDate | 1835-07-15 (xsd:date) |
| dbo:parent | dbr:Georg_Detlev_von_Flemming dbr:Antonina_Czartoryska |
| dbo:spouse | dbr:Adam_Kazimierz_Czartoryski |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Alexander_Roslin_003.png?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://www.muzeum-czartoryskich.krakow.pl/ |
| dbo:wikiPageID | 1127448 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 7808 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1122760051 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Puławy dbr:Battle_of_Vienna dbr:Benjamin_Franklin dbc:18th-century_Polish–Lithuanian_women_writers dbc:18th-century_women_philanthropists dbc:18th-century_women_politicians dbc:Polish_salon-holders dbr:Patriotic_Party dbr:Czartoryski_Museum dbr:Voltaire dbr:Voŭčyn dbc:Polish_landscape_and_garden_designers dbc:Polish_women_in_politics dbr:Georg_Detlev_von_Flemming dbr:Frederick_the_Great dbc:Flemming_family dbr:Stanisław_August_Poniatowski dbr:Zofia_Czartoryska dbr:Austrian_Empire dbc:Women_art_collectors dbc:Writers_from_Warsaw dbc:18th-century_Polish_nobility dbc:18th-century_Polish–Lithuanian_writers dbc:Czartoryski_family dbc:Polish_patrons_of_the_arts dbc:Polish_people_of_German_descent dbc:Polish_philanthropists dbc:Polish_writers_in_French dbc:18th-century_Polish_women dbc:19th-century_Polish_women_writers dbr:Warsaw dbr:Royal_Casket dbr:Adam_Jerzy_Czartoryski dbr:Adam_Kazimierz_Czartoryski dbr:Aleksander_Orłowski dbr:Alexander_Roslin dbr:American_Revolution dbr:November_Uprising dbr:Ottoman_Empire dbr:Paris dbr:Familia_(political_party) dbr:Graf dbr:Antonina_Czartoryska dbr:Enlightenment_in_Poland dbr:Salon_(gathering) dbr:Wirydianna_Fiszerowa dbr:Jean-Jacques_Rousseau dbr:Armand_Louis_de_Gontaut dbc:1835_deaths dbc:19th-century_Polish_writers dbc:Museum_founders dbc:Polish_art_collectors dbc:1746_births dbc:18th-century_philanthropists dbr:Wysocko,_Subcarpathian_Voivodeship dbr:Maria_Wirtemberska dbr:Poland dbr:Konstanty_Adam_Czartoryski dbr:Kościuszko_Uprising dbr:Kraków dbr:Władysław_Czartoryski dbr:Hôtel_Lambert dbr:Maria_Anna_Czartoryska dbr:Temple_of_the_Sibyl dbr:Catherine_II_of_Russia dbr:Mold_of_the_Earth dbr:Jan_III_Sobieski dbr:House_of_Czartoryski dbr:Gabriela_Czartoryska dbr:Adam_George_Czartoryski dbr:Nikolai_Vasilyevich_Repnin dbr:File:Pałac,_Puławy.jpg dbr:File:Pulawy_Sybil_Temple_west_side_wide_view.jpg |
| dbp:birthDate | 1746-03-03 (xsd:date) dbr:Warsaw dbr:Poland |
| dbp:caption | Portrait by Alexander Roslin (en) |
| dbp:deathDate | 1835-07-15 (xsd:date) dbr:Austrian_Empire dbr:Wysocko,_Subcarpathian_Voivodeship |
| dbp:father | dbr:Georg_Detlev_von_Flemming |
| dbp:issue | dbr:Zofia_Czartoryska dbr:Konstanty_Adam_Czartoryski dbr:Maria_Anna_Czartoryska dbr:Gabriela_Czartoryska dbr:Adam_George_Czartoryski Teresa Czartoryska (en) |
| dbp:mother | dbr:Antonina_Czartoryska |
| dbp:name | Izabela Czartoryska (en) |
| dbp:nobleFamily | dbr:House_of_Czartoryski |
| dbp:spouse | dbr:Adam_Kazimierz_Czartoryski |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Birth_date dbt:Commons_category dbt:Expand_Polish dbt:For dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Death_date_and_age dbt:Infobox_noble |
| dct:subject | dbc:18th-century_Polish–Lithuanian_women_writers dbc:18th-century_women_philanthropists dbc:18th-century_women_politicians dbc:Polish_salon-holders dbc:Polish_landscape_and_garden_designers dbc:Polish_women_in_politics dbc:Flemming_family dbc:Women_art_collectors dbc:Writers_from_Warsaw dbc:18th-century_Polish_nobility dbc:18th-century_Polish–Lithuanian_writers dbc:Czartoryski_family dbc:Polish_patrons_of_the_arts dbc:Polish_people_of_German_descent dbc:Polish_philanthropists dbc:Polish_writers_in_French dbc:18th-century_Polish_women dbc:19th-century_Polish_women_writers dbc:1835_deaths dbc:19th-century_Polish_writers dbc:Museum_founders dbc:Polish_art_collectors dbc:1746_births dbc:18th-century_philanthropists |
| gold:hypernym | dbr:Aristocrat |
| schema:sameAs | http://viaf.org/viaf/52488188 |
| rdf:type | owl:Thing foaf:Person dbo:Person dul:NaturalPerson wikidata:Q19088 wikidata:Q215627 wikidata:Q5 wikidata:Q729 dbo:Animal dbo:Eukaryote dbo:Noble dbo:Species schema:Person yago:WikicatWomen yago:WikicatWritersFromWarsaw yago:Adult109605289 yago:CausalAgent100007347 yago:Collector109936620 yago:Communicator109610660 yago:Female109619168 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:Woman110787470 yago:Writer110794014 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:Whole100003553 yago:Wikicat18th-centuryPolishPeople yago:Wikicat18th-centuryWomenWriters yago:Wikicat19th-centuryPolishPeople yago:Wikicat19th-centuryWomenWriters yago:WikicatFrench-languageWriters yago:WikicatPeopleFromWarsaw yago:WikicatPolishArtCollectors yago:WikicatPolishPeople yago:WikicatPolishPeopleOfGermanDescent yago:WikicatPolishWomenInPolitics yago:WikicatPolishWomenWriters yago:WikicatPolishWriters yago:WikicatPolishWritersInFrench |
| rdfs:comment | Izabela Czartoryska (3. března 1746, Varšava – 15. července 1835, ) byla polská aristokratka, spisovatelka, sběratelka umění, vlastenka a zakladatelka prvního polského muzea (dnes v Krakově). Hrála důležitou roli v polské politice a kultuře pozdní Rzeczpospolité na přelomu 18. a 19. století. Současníky byla pro své hrdé vlastenectví ironicko-obdivně přezdívána Matka Sparťanka. (cs) الأميرة إيزابيلا دوروتا تشارتوريسكا فليمنج (بالبولندية: Izabela Dorota Czartoryska) هي أرستقراطية وكاتبة و فنانة ومؤسسة أول متحف في تاريخ بولندا. ولدت في يوم 3 مارس 1746 في مدينة وارشو في بولندا وهي ابنة الكونت والأميرة وقامت بتأسيس في كراكوف في بولندا أول متحف بتاريخ بولندا وهي زوجة وتوفيت في يوم 15 يوليو 1835 في فيسوكو في الإمبراطورية النمساوية. (ar) Η Ελζμπιέτα «Ιζαμπέλα» Ντορότα Τσαρτορίσκα (πολωνικά: Elżbieta "Izabela" Dorota Czartoryska), το γένος Φλέμινγκ (Flemming), (3 Μαρτίου 1746 - 15 Ιουλίου 1835) ήταν Πολωνή πριγκίπισσα, συγγραφέας, συλλέκτρια τέχνης και εξέχουσα προσωπικότητα του . Ήταν η σύζυγος του Άνταμ Καζίμιες Τσαρτορίσκι και μέλος του ισχυρού πολιτικού κόμματος . Ίδρυσε το πρώτο μουσείο της Πολωνίας, το Μουσείο Τσαρτορίσκι, που τώρα βρίσκεται στην Κρακοβία. (el) La princesa Izabela Czartoryska (de soltera condesa Fleming; 3 de marzo de 1746 – 15 de julio de 1835) fue una szlachta (noble) polaca, escritora, coleccionista de arte y fundadora del primer museo polaco, el Museo Czartoryski en Cracovia. (es) Elżbieta "Izabela" Dorota Czartoryska (née Flemming; 3 March 1746 – 15 July 1835) was a Polish princess, writer, art collector, and prominent figure in the Polish Enlightenment. She was the wife of Adam Kazimierz Czartoryski and a member of the influential Familia political party. She is also known for having founded Poland's first museum, the Czartoryski Museum, now located in Kraków. (en) Elżbieta "Izabela" Dorota Czartoryska (née Flemming; 3 Maret 1746 – 15 Juli 1835) merupakan seorang Polandia, penulis, kolektor seni rupa, dan tokoh penting pada masa abad pencerahan di Polandia. Ia menikah dengan dan anggota partai politik yang berpengaruh. Ia mendirikan museum pertama di Polandia yang bernama , yang sekarang terletak di Kraków. (in) Izabela Czartoryska, née Flemming le 3 mars 1746 à Varsovie, et morte le 17 juin 1835 à Wysocko, est une princesse polonaise, salonnière, écrivain, mécène, collectionneuse d'œuvres d'art, créatrice des jardins anglais à Powązki et Puławy, fondatrice du premier musée en Pologne. (fr) イザベラ・チャルトリスカ公爵夫人（ポーランド語: Izabella z Flemmingów Czartoryska, 1746年3月3日 – 1835年7月15日）は、ポーランドの貴族女性、作家、美術品蒐集家。ポーランド初の美術館であるチャルトリスキ美術館の創設者。 (ja) Izabela Fleming Czartoryska (Varsavia, 3 marzo 1746 – Wysock, 15 luglio 1835) è stata una principessa e scrittrice polacca, nonché collezionista d'arte e fondatrice del primo museo polacco. (it) Izabela Dorota Czatoryska (Warschau, 3 maart 1746 - , 15 juli 1835) was een Poolse edelvrouwe en kunstverzamelaar en ze wordt als een prominent figuur beschouwd in de . Ze was de stichter van het Princes Czartoryski Foundation, het eerste Poolse kunstmuseum. (nl) Izabela Dorota Czartoryska (nascida Fleming; Varsóvia, 3 de março de 1746 — ,15 de julho de 1835) foi uma szlachta, escritora e colecionadora de artes polonesa. Fundou o primeiro museu da Polônia, o Museu Czartoryski, em Cracóvia. (pt) Izabela Czartoryska, född Izabela Fleming 3 mars 1746, död 15 juli 1835, var en polsk (adlig) furstinna, salongsvärd, författare, konstsamlare och grundare av Czartoryskimuseet i Kraków (1796). Hon var politiskt aktiv och känd för sina många kärleksaffärer. (sv) Графиня Изабелла Эльжбета Дорота Флемминг (Izabella Elżbieta Dorota Fleming), в замужестве княгиня Чарторыйская (3 марта 1746 — 15 июля 1835) — вдохновительница польской партии «Фамилия», устроительница Пулавского имения, основательница музея Чарторыйских. Мать князей Адама Юрия и Константина Адама. По словам Вигеля, своим «исступлённым патриотизмом заслужила от поляков название матки отчизны». (ru) Isabela o Izabela Czartoryska (Varsòvia, 3 de març de 1746- , Polònia, 15 de juliol de 1835) fou una escriptora i princesa polonesa. Durant la dècada de 1780, al palau familiar de Puławy, ella i el seu marit van crear un centre intel·lectual i polític que rivalitzava amb la cort del rei en el seu patrocini d'arquitectura i literatura. El 1795, Polònia va ser annexada per Rússia, Prússia i Àustria. Pertorbada per la pèrdua d'independència del seu país, Izabela es va dedicar a la seva tasca més gran, la preservació del patrimoni de Polònia, transformant el palau de Puławy en un santuari nacional. Va encomanar a l'arquitecte neoclàssic crear un parc —el — amb diverses estructures, inclòs el temple de la Sibil·la, on va allotjar la seva col·lecció d'antiguitats poloneses. El Temple, el primer (ca) Izabela Dorota Fortunata Czartoryska geb. Gräfin von Flemming (auch Isabella; * 3. März 1746 in Warschau; † 17. Juni 1835 in Wysock) war eine väterlicherseits aus dem deutschen Adelsgeschlecht derer von Flemming stammende polnische Aristokratin. Sie war die Ehefrau des Fürsten Czartoryski, des Oberhaupts einer der wohlhabendsten und politisch einflussreichsten Familien Polens. (de) Izabela (ĝuste: Elżbieta) Dorota Flemming-Czartoryska (naskiĝis la 3-an de marto 1746 en Varsovio, mortis la 17-an de junio 1835 en Wysocko (distrikto Jarosławski)) – pola nobelino de klerismo, edzino de princo , pere de kiu membriĝis al politika partio Familia, dum Kvarjara Sejmo ligita kun Patriota Partio. Junece konata pro liberaj moroj, inter ŝiaj amatoj estis interalie reĝo Stanislao Aŭgusto Poniatowski kaj rusa deputito en Varsovio. Poste aktive engaĝita en politikan vivon de fina periodo de la Respubliko de Ambaŭ Nacioj kaj de la unuaj jaroj de la 19-a jarcento. Verkistino, mecenatino de arto, kolektistino de historiaj memoraĵoj, kiuj arigis en Pollando kaj dum siaj pluraj vojaĝoj tra Eŭropo. Post perdo de sendependeco, ŝi kreis la unuan polan muzeon en Puławy kiu konsistigis la ĝer (eo) Izabela (właściwie: Elżbieta) Dorota z Flemmingów Czartoryska (ur. 3 marca 1746 w Warszawie, zm. 17 czerwca 1835 w Wysocku) – polska arystokratka doby oświecenia, żona księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego, przez którego weszła do stronnictwa politycznego Familii, w okresie Sejmu Czteroletniego związana ze Stronnictwem Patriotycznym. W młodości znana ze swobody obyczajów, wśród jej kochanków byli m.in. król Stanisław August Poniatowski i Nikołaj Repnin, poseł rosyjski w Warszawie. W późniejszym okresie życia czynnie zaangażowana w życie polityczne schyłkowego okresu I Rzeczypospolitej i pierwszych lat XIX wieku. Pisarka, mecenaska sztuki, kolekcjonerka pamiątek historycznych, które gromadziła zarówno w Polsce jak i podczas swoich licznych podróży po Europie. Po utracie przez Polskę niepo (pl) Ізабела (спершу — Ельжбета) Дорота з Флемінгів Чорторийська, (пол. Izabela Dorota z Flemmingów Czartoryska; 3 березня 1746, Варшава — 17 червня 1835, Висоцько) — польська аристократка доби Просвітництва, дружина князя Адама Казимира Чорторийського, через якого увійшла до Фамілії, у період Чотирирічного сейму була пов'язана з . У молодості знана свободою звичаїв; серед її коханців були, зокрема, король Станіслав Август Понятовський та Микола Рєпнін, російський посол у Варшаві. На пізнішому етапі життя брала активну участь у політичному житті пізнього періоду Речі Посполитої та перших років XIX ст. Письменниця, меценатка мистецтва, колекціонерка історичних пам'яток, які збирала як у Польщі, так і під час своїх численних подорожей по Європі. Після втрати Польщею незалежності утворила перший п (uk) |
| rdfs:label | إيزابيلا تشارتوريسكا (ar) Isabela Czartoryska (ca) Izabela Czartoryska (cs) Izabela Czartoryska (de) Ιζαμπέλα Τσαρτορίσκα (el) Izabela Czartoryska (eo) Izabela Czartoryska (es) Izabela Czartoryska (in) Izabela Czartoryska (en) Izabela Czartoryska (fr) Izabela Fleming (it) イザベラ・チャルトリスカ (ja) Izabela Czartoryska (nl) Izabela Czartoryska (pl) Izabela Czartoryska (pt) Izabela Czartoryska (sv) Чарторыйская, Изабелла (ru) Ізабела Чорторийська (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Izabela Czartoryska http://viaf.org/viaf/52488188 http://d-nb.info/gnd/118919067 yago-res:Izabela Czartoryska wikidata:Izabela Czartoryska http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p244776377 dbpedia-ar:Izabela Czartoryska http://arz.dbpedia.org/resource/ايزابيلا_تشارتوريسكا dbpedia-be:Izabela Czartoryska dbpedia-bg:Izabela Czartoryska dbpedia-ca:Izabela Czartoryska dbpedia-cs:Izabela Czartoryska dbpedia-cy:Izabela Czartoryska dbpedia-de:Izabela Czartoryska dbpedia-el:Izabela Czartoryska dbpedia-eo:Izabela Czartoryska dbpedia-es:Izabela Czartoryska dbpedia-fr:Izabela Czartoryska dbpedia-hu:Izabela Czartoryska http://hy.dbpedia.org/resource/Իզաբելա_Չարտորիյսկայա dbpedia-id:Izabela Czartoryska dbpedia-it:Izabela Czartoryska dbpedia-ja:Izabela Czartoryska dbpedia-nl:Izabela Czartoryska dbpedia-pl:Izabela Czartoryska dbpedia-pt:Izabela Czartoryska dbpedia-ru:Izabela Czartoryska dbpedia-sv:Izabela Czartoryska dbpedia-uk:Izabela Czartoryska dbpedia-vi:Izabela Czartoryska https://global.dbpedia.org/id/4DAKn |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Izabela_Czartoryska?oldid=1122760051&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Pałac,_Puławy.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Alexander_Roslin_003.png wiki-commons:Special:FilePath/Pulawy_Sybil_Temple_west_side_wide_view.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Izabela_Czartoryska |
| foaf:name | Izabela Czartoryska (en) |
| is dbo:parent of | dbr:Zofia_Czartoryska dbr:Maria_Wirtemberska |
| is dbo:spouse of | dbr:Adam_Kazimierz_Czartoryski |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Izabela_Czartoryska_(disambiguation) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Princess_Izabela_Czartoryska dbr:Izabela_Flemming dbr:Izabela_Czartoryska. dbr:Izabela_Dorota_Czartoryska dbr:Izabela_Fleming dbr:Izabella_Flemming dbr:Isabela_Czartoryska dbr:Isabella_Czartoryska dbr:Isabella_Fortunata_von_Flemming |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Puławy dbr:Bolesław_I_the_Brave dbr:Rejtan_(painting) dbr:Czartoryski dbr:Czartoryski_Museum dbr:Czartoryski_Palace_(Puławy) dbr:Voŭčyn dbr:Duke_Adam_of_Württemberg dbr:Jan_Mostaert dbr:Johann_Zacharias_Frey dbr:Izabela_Czartoryska_(disambiguation) dbr:Świętego_Jana_Street,_Kraków dbr:Elżbieta_Sieniawska dbr:Louis_d'Auvigny dbr:1746 dbr:1835 dbr:Elżbieta_Konstancja_Potulicka dbr:Gołuchów_Castle dbr:Zofia_Czartoryska dbr:Portrait_of_a_Young_Man_(Raphael) dbr:1st_Light_Cavalry_Lancers_Regiment_of_the_Imperial_Guard_(Polish) dbr:Józef_Brodowski_the_Elder dbr:Józef_Kosiński dbr:Landscape_with_the_Good_Samaritan dbr:Royal_Casket dbr:Adam_Karol_Czartoryski dbr:Adam_Kazimierz_Czartoryski dbr:Aleksander_Orłowski dbr:Duke_Louis_of_Württemberg dbr:Dukla dbr:Franciszek_Morawski dbr:German_minority_in_Poland dbr:Gothic_House_(Puławy) dbr:History_of_the_Polish–Lithuanian_Commonwealth_(1764–1795) dbr:Kazimierz_Wojniakowski dbr:Princess_Izabela_Czartoryska dbr:List_of_Polish_women_writers dbr:Salon_(gathering) dbr:Wirydianna_Fiszerowa dbr:Stanisław_Bonifacy_Jundziłł dbr:August_Czartoryski dbr:Lady_with_an_Ermine dbr:Szlachta dbr:Tadeusz_Kościuszko dbr:Temple_of_Vesta,_Tivoli dbr:Maria_Wirtemberska dbr:Ignacy_Tański dbr:Władysław_Czartoryski dbr:Władysław_Leon_Sapieha dbr:List_of_women_writers_(A–L) dbr:Old_Mine_in_Wałbrzych dbr:Rondo_à_la_Krakowiak_(Chopin) dbr:Izabela_Flemming dbr:Fleming_coat_of_arms dbr:Temple_of_the_Sibyl dbr:Mold_of_the_Earth dbr:Polish_literature dbr:Izabela_Czartoryska. dbr:Izabela_Dorota_Czartoryska dbr:Izabela_Fleming dbr:Izabella_Flemming dbr:Isabela_Czartoryska dbr:Isabella_Czartoryska dbr:Isabella_Fortunata_von_Flemming |
| is dbp:mother of | dbr:Maria_Wirtemberska |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Izabela_Czartoryska |
