27 MAYIS 1960 VE 12 EYLÜL 1980 ASKERİ DARBELERİNİN MUĞLA İLİNE YANSIMALARI (original) (raw)
Related papers
DÖNEMİN TANIKLARINDAN 27 MAYIS 1960 ASKERÎ DARBESİNE FARKLI BAKIŞLAR
DÖNEMİN TANIKLARINDAN 27 MAYIS 1960 ASKERÎ DARBESİNE FARKLI BAKIŞLAR, 2019
Yakın dönem Türk siyasi hayatında çok büyük bir öneme sahip olan 27 Mayıs 1960 Askerî Darbesi, ordu-siyaset ilişkilerinin belirlenmesinde başat rol oynamıştır. Yapılan askerî müdahale farklı açılardan günümüzde de tartışılmaktadır. Seçilmiş meşru hükümete karşı yapılan bu darbe taraflar arasında bir nevi ayrışmaya neden olmuştur. Konu siyaset olunca, bu ayrışma da daha somut bir hâl almaktadır. Esasında, ayrışma idamlardan ziyade, fiilî darbe hakkında yaşanmıştır/yaşanmaktadır. Zira idamlar darbeye taraf olan birçok isim tarafından da tasvip edilmemiştir. Buna karşın, bugün olduğu gibi, dün de tartışılan bu müdahaleyi esas olarak o dönemin siyasetçiasker-gazeteci isimlerinin anılarında çok farklı yönlerden ele aldıkları görülmektedir. Özellikle darbeye maruz kalan Demokrat Partili isimler ve yakınları ile sağ cenahtan gelen siyasetçilerin değerlendirmelerinde, bir mağduriyet ortaya koydukları görülmektedir. Sol kesimin ise, yaşananları karşı cepheden ele alıp müdahaleyi meşru bir zemine oturtmak istedikleri anlaşılmaktadır. Askerî pencereden bakıldığında ise, incelenen anılarda darbenin meşruluğu konusunda mutabık olunduğu, ancak sonraki süreçte özellikle de idamlar ile ilgili noktada görüş farklılıklarının ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla, Türk siyasetinde siyahla beyaz gibi bir ayrımın meydana geldiği 27 Mayıs 1960 Askerî Darbesi, ortak bir zeminde buluşmayı pek mümkün kılamamıştır. Bu darbe, esasında yakın dönem Türk siyasi hayatında bir kırılma noktası olmuştur. Siyasilerin üzerinde “Demokles’in kılıcı” gibi sallanan bu hadise, Türk demokrasinin gelişiminin önünde bir engel teşkil etmiştir. Bu çalışmada, tanıkların insani özelliklerinin ve ideolojik yaklaşımlarının bariz bir şekilde görüldüğü anılardan yararlanılarak, darbeye hangi duygu ve düşüncelerle yaklaştıkları ve olayları nasıl değerlendirdikleri ele alınacaktır
27 MAYIS 1960 ASKERİ DARBESİ'NİN MALATYA BASININDA ALGILANIŞI (Yüksek Lisans Tezi
2019
Osmanlı Devleti’nin mirası üzerine kurulan genç, dinamik Türkiye Cumhuriyeti Devletinin inşa ettiği demokrasiye ilk darbe 27 Mayıs 1960 tarihinde askeri cuntanın gerçekleştirdiği darbe ile vurulmuştur. Türk demokrasisine vurulan bu darbe ülkenin bundan sonraki süreçte geçireceği sıkıntılı dönemlerin habercisi olmuştur. Bu çalışmamızda asker tarafından yapılan bu darbenin Malatya’daki etkilerini, halk nezdindeki yansımalarını, darbeden önceki ve sonraki yaşanılan süreci, şehrin yerel basın ve medya unsurlarının yaklaşımını inceleme fırsatını yakaladık. Malatya halkının dönem itibari ile en büyük iletişim ağı olan yerel gazeteler ve basın unsurları bu dönemde şehir ile ilgili olan bütün gelişmeleri istisnasız bir şekilde takip ederek bilgi paylaşımını sağlamıştır. Başlattığımız bu tez çalışmamızda öncelikle Malatya şehrinin tarihsel gelişim sürecini bir bütün olarak kronolojik bir düsturla incelemeye özen gösterdik. Ayrıca çalışmamızın devamında Demokrat Parti iktidarının başladığı 1950’li yıllardan 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesine kadar olan dönemde ve bu dönemin de sonrasında Malatya’da değişen siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel ve toplumsal görünümü gazeteler aracılığı ile değerlendirme imkânı elde ettik. Yerel basının ana mekanizması olan yerel gazeteler farklı bakış açıları, değerlendirmeler ve birbirinden farklı tutumlar sergilemiştir. Malatya’da 1950-1960 dönemi siyasi rekabeti DP-CHP arasında yaşanmıştır. Malatya yerel basınının yaptığı yayınlarda bu iki parti arasındaki siyasi rekabeti görmek mümkündür
27 MAYIS 1960 ASKERİ DARBESİ VE BASIN (1960-1965)
https://www.historystudies.net, Volume: 15, Issue: 4, November 2023, 2023
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin çok partili hayata geçmesiyle birlikte kurulan Demokrat Parti’nin iktidara gelmesinde basın büyük bir rol oynadı. Bunun farkında olan Demokrat Parti liderleri, basının bu desteğine karşılık, basına özgürlükler tanıyan bazı düzenlemeler getirdi. Fakat zaman içerisinde Demokrat Parti’nin gerek ekonomik gerekse diğer alanlarda bazı olumsuz politikalar uygulamaları haliyle basının iktidara karşı tepki göstermesine neden oldu. Buna karşılık iktidar, basının bu tepkisini bazı yöntemlerle engellemeye çalıştı. Lakin bu durum, 27 Mayıs askeri darbesi sonucunda iktidarın düşürülmesine neden olan sebeplerden biri oldu. 27 Mayıs darbesinden sonra basının önemli bir kısmı, darbeci güçlerin yanında yer aldı. Darbenin gerçekleştiği ilk günden itibaren gazetelerin manşetlerinde 27 Mayısı öven haberlere yer verilirken Demokrat Parti’yi itham edici haberlerden de çekinilmedi. Özellikle Yassıada mahkemelerinin devam ettiği günlerde Yassıada’da görülen davalara gazete sayfalarında geniş yerler verilerek halkın dikkatleri bu yöne çekildi. Basının siyasi anlamda önemli bir güç olduğunun farkında olan Milli Birlik Komitesi döneminde basına özgürlük tanıyan birtakım düzenlemeler yapıldı. Basın mensupları ile işverenler arasında basın çalışanlarının haklarını koruyan kanunlar çıkarıldı. Ayrıca 1961 anayasasında basınla ilgili bazı hükümlere yer verildi. Bu makalede, 27 Mayıs askeri darbesinden sonra Türkiye’de basının darbeye, yeni iktidar çevrelerine ve devrilen Menderes hükümetine yönelik izlediği tavırlar ve yeni iktidar çevrelerinin basınla ilgili hayata geçirdiği düzenlemeler incelenecektir. Anahtar kelimeler: 27 Mayıs 1960, Basın, Adnan Menderes, Basın kanunu
27 MAYIS 1960 ASKERİ DARBESİ ÖNCESİNDE KURULAN "İHTİLAL ÖRGÜTLERİ" VE "DOKUZ SUBAY OLAYI", 2018
Özet Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde farklı dönemlerde, farklı amaçlara hizmet eden ihtilal örgütleri kurulmuştur. Bu örgütlerin temeli II. Dünya Savaşı'na dayanmakla birlikte 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi ile zirve yapmıştır. Bu bağlamda ihtilal örgütlerinin oluşum süreci ve Dokuz Subay Olayı ile dağılmaları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, 27 Mayıs 1960 Darbesi'ne giden süreçte etkili olan askeri grupları tahlil etmektir. Bu tahlil bize 27 Mayıs ve sonrasında gelişen olayları anlamada rehber olacaktır. Anahtar Kelimeler: Darbe, İhtilal Örgütleri, Dokuz Subay Olayı, 27 Mayıs 1960. Abstract: Several revolution organizations, which served different purposes in different periods, were established within the Turkish armed forces. The foundation of these organizations was based on the World War II, but it culminated with the May 27, 1960 Military Coup. In this context, this study attempts to evaluatet he formation process of the revolution organization sand their dissolution following the 9 Officers Events. The main purpose of this study is to analyze the military groups that were effective in the process of the May 27, 1960 Coup.This analysis will guide us in understanding the events that occurred on May 27 and after.
ÖNCÜ: 27 MAYIS 1960 ASKERÎ DARBESİ’NİN ARDINDAN ÇIKAN BİR GAZETENİN TARİHİ
Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 2020
Bu çalışma, 27 Mayıs Askerî Darbesi’nden 3 ay sonra 26 Ağustos 1960 tarihinde yayın hayatına başlayan ve 17 Kasım 1962’de sonlanan Öncü gazetesinin kimliğine odaklanmıştır. 27 Mayıs 1960 tarihinde ordu darbesiyle yönetimin el değiştirmesinin ardından, yeni yönetim, kamuoyuna eylemlerinin meşruiyetini anlatacak, açıklayacak, fikirlerini aktaracak ve geniş toplumsal destek sağlayacak bir araca ihtiyaç duymuştur. Öncü’nün bu ihtiyacın bir sonucu olarak ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu çalışmada, Öncü’nün genel yayın politikası, biçimsel özellikleri, yayımlandığı süreç boyunca incelenmiş, gazetenin 27 Mayıs’ı ve dönemi, Demokrat Parti üyelerini nasıl tanımladığı, Milli Birlik Komitesi üyelerine olan tavrı, siyasal partilere olan yaklaşımı incelenmiştir. Tarihsel tanımlayıcı/betimleyici bir araştırma tasarımı biçiminde sunulan bu çalışmada, Öncü koleksiyonu taranmış, dönemi açıklayan diğer kitap ve belgeler incelenmiştir. Çalışmanın amacı, 27 Mayıs 1960 dönemi ve Öncü üzerinden basın-iktidar ilişkileri bağlamında basın tarihi çalışmalarına katkıda bulunmaktır. This study focuses on the identity of Öncü a newspaper that started its publication three months after the May 27 Military Coup on (August 26 1960) and ended on November 17, 1962. After the administration changed hands with the military coup on May 27, 1960, the new administration needed a tool to explain the legitimacy of its actions to the public, convey its ideas and provide broad social support. Öncü is thought to have emerged as a result of this need. In this study, Öncü›s general publication policy, formal features were examined during the process of its publication. Special attention paid to ts stance toward 27 May and the period in general, how it defines the members of the Democratic Party, its attitude towards the members of the National Unity Committee and its approach to political parties. This study is presented as a historical descriptive analysis research design, Öncü’s collection was scanned and the related books and documents were examined. The aim of the study is to contribute to press history studies in the context of the press-power relations over the period of 27 May 1960 by examining Öncü.
27 MAYIS 1960 ASKERÎ DARBESİ SONRASI SİYASETTE İSMET İNÖNÜ: SIR DERGİSİ (1960-1961) TAHLİLİ
Mayıs 1960 askerî darbesi sonrasında yayın hayatı hareketlenmiş, birçok yeni gazete ve dergi yayımlanmıştır. Yayınına devam eden, yeniden yayımlanan dergi ve gazetelerin büyük bölümü darbeyi ve Millî Birlik Komitesi'ni destekleyen bir politik çizgiye sahiptir. Bu yeni yayınlardan biri de SIR dergisi olmuştur. Hakkında daha önce hiçbir çalışma yapılmamış olan SIR, 21 Haziran 1960 ve 2 Ekim 1961 yılları arasında yayımlanan, dönemin siyasi gündemini takip eden bir dergidir. Çalışmanın amacı, darbe sonrası siyasette İsmet İnönü'nün liderlik konumunun, SIR dergisi üzerinden ele alarak, sorgulanmasıdır. Çalışmada belge analizi yöntemi kullanılarak derginin 56 sayısı analiz edilmiştir. Dergi yayın politikasını bir siyasal lider olarak "İsmet Paşa" imgesini savunan, vurgulayan, güçlendiren çizgide konumlandırmıştır.
27 MAYIS 1960 DARBESİ'NİN EDİRNE'DEKİ YANSIMALARI VE DP EDİRNE MİLLETVEKİLLERİNİN İFADELERİ
Özet 27 Mayıs 1960 darbesi ile Edirne'de mülki idare Garnizon Komutanlığı tarafın-dan teslim alınmıştır. Askerî valilik görevini yürüten Orhan Ergüder, 14 Haziran 1960 tarihine kadar bu görevinde kalmıştır. 14 Haziran'a kadar hemen her gün yayınladığı tebliğlerde bir takım yasaklamalar getirilmiş ve bu yasaklar gittikçe yumuşatılmıştır. Edirne'nin merkezinde ve ilçelerinde 27 Mayıs kutlamaları yapıl-mış ve hareketin halk tarafından benimsenmesi için kampanyalar başlatılmıştır. 27 Mayıs'ın hemen ardından Demokrat Parti Edirne milletvekilleri tutuklanmış ve ifadeleri alınarak Yassıada Mahkemelerinde yargılanmışlardır. Abstract REFLECTIONS OF 27 MAY 1960 COUP IN EDİRNE AND TESTIMONIES OF DP DEPUTIES The civil administration in Edirne was taken over by the Garrison Command with 27 May 1960 coup. Orhan Ergüder, who served as the military governor, remained in this post until 14 June 1960. Until June 14th, a series of prohibitions were introduced by the communiques issued almost daily by him and these prohibitions were softened gradually. There were celebrations of May 27th in the center and districts of Edirne and campaigns were started for the adoption of the movement by the public. Immediately after the May 27 coup d'état, Democratic Party (DP) Edirne Deputies were arrested and tried in Yassıada courts with their testimonies being taken.