| dbo:abstract |
Abraham Goldfaden (geboren am 12. Julijul. / 24. Juli 1840greg. in Starokostjantyniw, Gouvernement Wolhynien; gestorben am 9. Januar 1908 in New York; eigentlich Avrum Goldnfoden, auch Avram Goldfaden, Abraham ben Chajim Lippe Goldfaden) war ein jiddischer Volksdichter und Komponist und gilt als Begründer des modernen jiddischen Theaters, für das er als Autor, Schauspieler, Regisseur, Dekorateur und Direktor tätig war. (de) Abraham Goldfaden (Yiddish: אַבֿרהם גאָלדפֿאַדען; born Avrum Goldnfoden; 24 July 1840 – 9 January 1908), also known as Avram Goldfaden, was a Russian-born Jewish poet, playwright, stage director and actor in the languages Yiddish and Hebrew, author of some 40 plays. Goldfaden is considered the father of modern Jewish theatre. In 1876 he founded in Romania what is generally credited as the world's first professional Yiddish-language theater troupe. He was also responsible for the first Hebrew-language play performed in the United States. The of Iaşi, Romania, is named and held in his honour. Jacob Sternberg called him "the Prince Charming who woke up the lethargic Romanian Jewish culture." Israil Bercovici wrote of his works: "we find points in common with what we now call 'total theater'. In many of his plays he alternates prose and verse, pantomime and dance, moments of acrobatics and some of jonglerie, and even of spiritualism..." (en) Abraham GOLDFADEN (hebree kaj jide: אברהם גולדפדן, Avrum Goldnfoden, germane Abraham Goldfaden ("Abrahamo Orfadeno"), ankaŭ Avram Goldfaden kaj Abraham ben Ĥajim Lippe Goldfaden, ruse Абрам Гольдфаден, naskiĝinta la 24-an de julio 1840 en Starokostjantijniv, nuna Ukrainio, tiam en la juda setla zono de la Rusia Imperio; mortis la 9-an de januaro 1908 en Novjorko) estis juda verkisto kaj komponisto, kiu kreis tekstojn kaj en la hebrea kaj en la jida lingvoj. Li konsideriĝas la fondinto de la moderna, profesieca jida teatro, por kiu li aktivis kiel aŭtoro, aktoro, reĝisoro, dekoristo kaj direktoro. Lian edukon forte influis lia instruisto Abraham Ber Gottlober, kiu mem estis elstara verkisto kaj en la hebrea kaj en la jida lingvoj. (eo) Abraham Goldfaden (en yiddish : אברהם גאָלדפֿאַדען ; en roumain : Avram Goldfaden) est un poète et auteur dramatique juif russo-roumain du xixe siècle (Starokostiantyniv, 24 juillet 1840 - New York 9 janvier 1908). Salué comme le « Shakespeare yiddish », il est l'auteur de quelque quarante pièces de théâtre, essentiellement écrites en yiddish. (fr) Abraham Goldfaden (: אַבֿרהם גאָלדפֿאַדען; nama lahir Avrum Goldnfoden; 24 Juli 1840 – 9 Januari 1908), juga dikenal sebagai Avram Goldfaden, adalah seorang penyair, pengarang sandiwara, pengarah panggung dan pemeran Yahudi kelahiran Rusia dalam bahasa-bahasa dan Ibrani, serta pengarang dari sekitar 40 sandiwara. Goldfaden dianggap sebagai bapak teater Yahudi modern. (in) Abraham Goldfaden o Avrom Goldnfoden o Avrum Goldnfoden (in yiddish אַוורום גאָלדנפאָדען?, in russo: Авром Гольдфаден?; Starokostjantyniv (Starokonstantinov), 24 luglio 1840 – New York, 9 gennaio 1908) è stato un drammaturgo russo, considerato il padre del teatro yiddish moderno. (it) Abraham Goldfaden (ur. 24 lipca 1840 w Starokonstantynowie na Wołyniu, zm. 9 stycznia 1908 w Nowym Jorku) – żydowski dramatopisarz i poeta, tworzący w językach jidysz i hebrajskim. Pozostawał pod wpływem idei oświecenia żydowskiego Haskala. Uważany za twórcę nowoczesnego żydowskiego teatru oraz żydowskiej opery; w roku 1876 w założył Jassach teatralny zespół objazdowy, dla którego pisał teksty i muzykę. Wystawiał sztuki w Odessie, Warszawie, Paryżu, Londynie i Lwowie. W roku 1903 zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie założył szkołę dramatyczną. Był autorem ponad 50 sztuk, inspirowanych głównie folklorem, z których pochodzą popularne do czasów obecnych piosenki, pisał także komedie: Di bejde Kuni-Leml ['obaj Kuni-Leml'] (1882), Czarodziejka (1882, wystawione w Polsce w 1889), oraz dramaty historyczne: oparty na biblijnej Pieśni nad pieśniami dramat Sulamita (1883, wystawione w Polsce w 1887), czy związane z historią narodu żydowskiego Bar Kochba (1887), Dr Almosado, Juda Macabi. * Okładka libretta sztuki Bar Kochba * Strona tytułowa sztuki די צווי קוני לעמעל (Di bejde Kuni-Leml) * Popiersie Abrahama Goldfadena w Jassach w Rumunii (pl) Авро́м Гольдфа́ден (Аврум Гольденфоден, 24 июля 1840, Староконстантинов — 9 января 1908, Нью-Йорк) — еврейский поэт, драматург, издатель и педагог, театральный режиссёр. (ru) Абрам Ґольдфаден (Аврахам Ґольденфоден, 24 липня 1840, Старокостянтинів — 9 січня 1908, Нью-Йорк) — єврейський поет і драматург. Існують різні варіанти написання його імені та прізвища, викликані відмінністю між діалектами мови їдиш: Авром, Аврам, Авроні, Аврум та інші. Автор близько 60 п'єс. У 1876 році Ґольдфаден заснував у Румунії першу у світі професійну театральну трупу, що ставила п'єси на їдиші. Завдяки його зусиллям також була здійснена перша театральна постановка в США на мові іврит. (uk) |
| rdfs:comment |
Abraham Goldfaden (geboren am 12. Julijul. / 24. Juli 1840greg. in Starokostjantyniw, Gouvernement Wolhynien; gestorben am 9. Januar 1908 in New York; eigentlich Avrum Goldnfoden, auch Avram Goldfaden, Abraham ben Chajim Lippe Goldfaden) war ein jiddischer Volksdichter und Komponist und gilt als Begründer des modernen jiddischen Theaters, für das er als Autor, Schauspieler, Regisseur, Dekorateur und Direktor tätig war. (de) Abraham Goldfaden (en yiddish : אברהם גאָלדפֿאַדען ; en roumain : Avram Goldfaden) est un poète et auteur dramatique juif russo-roumain du xixe siècle (Starokostiantyniv, 24 juillet 1840 - New York 9 janvier 1908). Salué comme le « Shakespeare yiddish », il est l'auteur de quelque quarante pièces de théâtre, essentiellement écrites en yiddish. (fr) Abraham Goldfaden (: אַבֿרהם גאָלדפֿאַדען; nama lahir Avrum Goldnfoden; 24 Juli 1840 – 9 Januari 1908), juga dikenal sebagai Avram Goldfaden, adalah seorang penyair, pengarang sandiwara, pengarah panggung dan pemeran Yahudi kelahiran Rusia dalam bahasa-bahasa dan Ibrani, serta pengarang dari sekitar 40 sandiwara. Goldfaden dianggap sebagai bapak teater Yahudi modern. (in) Abraham Goldfaden o Avrom Goldnfoden o Avrum Goldnfoden (in yiddish אַוורום גאָלדנפאָדען?, in russo: Авром Гольдфаден?; Starokostjantyniv (Starokonstantinov), 24 luglio 1840 – New York, 9 gennaio 1908) è stato un drammaturgo russo, considerato il padre del teatro yiddish moderno. (it) Авро́м Гольдфа́ден (Аврум Гольденфоден, 24 июля 1840, Староконстантинов — 9 января 1908, Нью-Йорк) — еврейский поэт, драматург, издатель и педагог, театральный режиссёр. (ru) Абрам Ґольдфаден (Аврахам Ґольденфоден, 24 липня 1840, Старокостянтинів — 9 січня 1908, Нью-Йорк) — єврейський поет і драматург. Існують різні варіанти написання його імені та прізвища, викликані відмінністю між діалектами мови їдиш: Авром, Аврам, Авроні, Аврум та інші. Автор близько 60 п'єс. У 1876 році Ґольдфаден заснував у Румунії першу у світі професійну театральну трупу, що ставила п'єси на їдиші. Завдяки його зусиллям також була здійснена перша театральна постановка в США на мові іврит. (uk) Abraham Goldfaden (Yiddish: אַבֿרהם גאָלדפֿאַדען; born Avrum Goldnfoden; 24 July 1840 – 9 January 1908), also known as Avram Goldfaden, was a Russian-born Jewish poet, playwright, stage director and actor in the languages Yiddish and Hebrew, author of some 40 plays. Goldfaden is considered the father of modern Jewish theatre. In 1876 he founded in Romania what is generally credited as the world's first professional Yiddish-language theater troupe. He was also responsible for the first Hebrew-language play performed in the United States. The of Iaşi, Romania, is named and held in his honour. (en) Abraham GOLDFADEN (hebree kaj jide: אברהם גולדפדן, Avrum Goldnfoden, germane Abraham Goldfaden ("Abrahamo Orfadeno"), ankaŭ Avram Goldfaden kaj Abraham ben Ĥajim Lippe Goldfaden, ruse Абрам Гольдфаден, naskiĝinta la 24-an de julio 1840 en Starokostjantijniv, nuna Ukrainio, tiam en la juda setla zono de la Rusia Imperio; mortis la 9-an de januaro 1908 en Novjorko) estis juda verkisto kaj komponisto, kiu kreis tekstojn kaj en la hebrea kaj en la jida lingvoj. (eo) Abraham Goldfaden (ur. 24 lipca 1840 w Starokonstantynowie na Wołyniu, zm. 9 stycznia 1908 w Nowym Jorku) – żydowski dramatopisarz i poeta, tworzący w językach jidysz i hebrajskim. Pozostawał pod wpływem idei oświecenia żydowskiego Haskala. Uważany za twórcę nowoczesnego żydowskiego teatru oraz żydowskiej opery; w roku 1876 w założył Jassach teatralny zespół objazdowy, dla którego pisał teksty i muzykę. Wystawiał sztuki w Odessie, Warszawie, Paryżu, Londynie i Lwowie. W roku 1903 zamieszkał w Nowym Jorku, gdzie założył szkołę dramatyczną. Był autorem ponad 50 sztuk, inspirowanych głównie folklorem, z których pochodzą popularne do czasów obecnych piosenki, pisał także komedie: Di bejde Kuni-Leml ['obaj Kuni-Leml'] (1882), Czarodziejka (1882, wystawione w Polsce w 1889), oraz dramaty history (pl) |
