Aldfrith of Northumbria (original) (raw)

dbo:abstract

Aldfrith, (mort el 14 de desembre de 704 o 705) de vegades anomenat Aldfrid, Aldfridus (llatí), o Flann Fína Mac Ossu (irlandès clàssic) va ser rei de Northúmbria des del 685 fins a la seva mort. És descrit per escriptors com Beda, Alcuí i com un home de gran saviesa. La seva ànsia de coneixement el va portar a comprar llibres i els que el volien plaure li regalaven. Es conserven algunes de les obres que va adquirir i cartes adreçades a ell. El seu regnat va ser relativament pacífic, entelat solament per les disputes amb el bisbe Wilfrid, figura important en l'església de Northúmbria. Aldfrith era fill d'Oswiu i d'una princesa irlandesa anomenada Fín. La data del seu naixement és desconeguda. Oswiu va morir el 670 i li va succeir el seu fill Egfrid. Com a fill menor, Aldfrith va ser educat per seguir la carrera eclesiàstica. Tanmateix, quan Egfrid va morir a la el 685, Aldfrith va ser reclamat novament a Northúmbria, i proclamat rei. Beda remarca que en el seu regnat «va restaurar hàbilment la destrossada fortuna del regne i, encara que de forma més petita, les fronteres». En el seu regnat es van crear obres d'art com els Evangelis de Lindisfarne i el Codex Amiatinus, i s'acostuma a veure com el començament de l'edat d'or de Northumbria. (ca)
Ο Άλντφριθ της Νορθουμβρίας (Aldfrith of Northumbria, πέθανε στις 14 Δεκεμβρίου 704/705) βασιλιάς της Νορθουμβρίας (685-704/705) ήταν γιος του Όσουι της Νορθουμβρίας και της Ιρλανδής πριγκίπισσας Φιν. Περιγράφεται από ιστορικούς όπως ο Βέδας, ο Αλκουίνος της Υόρκης και ο Στέφανος του Ρίπον σαν άντρας με πολλές γνώσεις, πολλά από τα γράμματα και τα έργα του διατηρούνται μέχρι σήμερα. Η βασιλεία του ήταν σχετικά ειρηνική παρά τις θρησκευτικές διαφωνίες που είχε με τον επίσκοπο Ουίλφριντ μια κυρίαρχη φυσιογνωμία στην εκκλησία της Νορθουμβρίας. Ο πατέρας του πέθανε (670) και τον διαδέχτηκε ο ετεροθαλής αδελφός του Έγκφριθ της Νορθουμβρίας, ο Άλντφριθ προοριζόταν περισσότερο για εκκλησιαστική σταδιοδρομία. Ωστόσο όταν ο Έγκφριθ σκοτώθηκε άτεκνος στην μάχη του Νέχτανσμερ ο Άλνφριθ κλήθηκε από το νησί του Ιωνά στην Νορθουμβρία να τον διαδεχτεί στον θρόνο. Ο Βέδας αναφέρει ότι "αποκατέστησε τα θρυμματισμένα βασίλεια αν και με μικρότερα σύνορα". Η βασιλεία του ήταν η αρχή της δημιουργίας της Σαξωνικής τέχνης, έργα όπως "τα Ευαγγέλια του Λίντισφαρν" και "Αμιατίνους Κόντεξ" θεωρούνται η αρχή της χρυσής εποχής της Νορθουμβρίας. (el)
Aldfrith (Early Modern Irish: Flann Fína mac Ossu; Latin: Aldfrid, Aldfridus; died 14 December 704 or 705) was king of Northumbria from 685 until his death. He is described by early writers such as Bede, Alcuin and Stephen of Ripon as a man of great learning. Some of his works and some letters written to him survive. His reign was relatively peaceful, marred only by disputes with Bishop Wilfrid, a major figure in the early Northumbrian church. Aldfrith was born on an uncertain date to Oswiu of Northumbria and an Irish princess named Fín. Oswiu later became King of Northumbria; he died in 670 and was succeeded by his son Ecgfrith. Aldfrith was educated for a career in the church and became a scholar. However, in 685, when Ecgfrith was killed at the battle of Nechtansmere, Aldfrith was recalled to Northumbria, reportedly from the Hebridean island of Iona, and became king. In his early-8th-century account of Aldfrith's reign, Bede states that he "ably restored the shattered fortunes of the kingdom, though within smaller boundaries". His reign saw the creation of works of Hiberno-Saxon art such as the Lindisfarne Gospels and the Codex Amiatinus, and is often seen as the start of Northumbria's golden age. (en)
Aldfrith (m. la 14-an de decembro 704 - aŭ eble 705) estis reĝo de Northumbria, Anglio de 685 al sia morto. (eo)
Aldfrith (auch Aldfrid, Aldfrið, Aldferþ, Alfrið, Aelfrid, Alchfrit, Alhfrithus, Arcircius, Ealdferth, Ealdferð, Ealdferþ, Flann Fína, Flainn Fína maic Ossu; * vor 634; † 14. Dezember 705) war in den Jahren 686 bis 705 König des angelsächsischen Königreiches Northumbria. (de)
Aldfrith, (muerto el 14 de diciembre de 704 o 705) a veces llamado Aldfrid, Aldfridus (Latín), o Flann Fína mac Ossu (Irlandés clásico) fue rey de Northumbria desde 685 hasta su muerte. Es descrito por escritores como Beda, Alcuino y Esteban de Ripon como un hombre de gran sabiduría, perviviendo algunos de sus trabajos, así como carta escritas a él. Su reinado fue relativamente pacífico, empañado solo por las disputas con el obispo Wilfrid, figura importante en la iglesia de Northumbria. Aldfrith fue hijo de Oswiu de Northumbria y una princesa irlandesa llamada Fín. La fecha de su nacimiento es desconocida. Oswiu murió en 670 y le sucedió su hijo Ecgfrith. Como hijo menor, Aldfrith fue educado para seguir la carrera eclesiástica. Sin embargo, cuando Ecgfrith murió en la batalla de Nechtansmere en el 685, Aldfrith fue reclamado de nuevo en Northumbria, y proclamado rey. Beda señala que en su reinado él "restauró hábilmente la destrozada fortuna del reino, aunque de forma menor las fronteras". En su reinado se crearon obras del arte hiberno-sajón como los Evangelios de Lindisfarne y el Codex Amiatinus, y se suele ver como el comienzo de la edad de oro de Northumbria. (es)
Aldfrith est roi de Northumbrie de 685 à sa mort, le 14 décembre 704 ou 705. Fils du roi Oswiu et de la princesse irlandaise Fín, Aldfrith passe sa jeunesse en Irlande. En 685, son demi-frère aîné Ecgfrith est tué à la bataille de Nechtansmere contre les Pictes et Aldfrith est tiré du monastère d'Iona pour lui succéder. Ses vingt années de règne sont paisibles et principalement marquées par des disputes avec l'évêque d'York Wilfrid, un personnage majeur de la jeune Église northumbrienne. Il est apparemment le premier souverain de ce royaume à frapper des sceattas, de petites pièces d'argent qui remplacent les grandes monnaies en or utilisées jusqu'alors par les Anglo-Saxons. Bède le Vénérable, Alcuin et Étienne de Ripon décrivent Aldfrith comme un homme d'une grande érudition. Il subsiste des textes qui lui sont attribués. Son règne marque le début d'une période florissante pour la Northumbrie dans le domaine culturel, avec notamment la production des Évangiles de Lindisfarne et du Codex Amiatinus, deux manuscrits bibliques richement enluminés. À sa mort, son jeune fils Osred est écarté par un certain Eadwulf, d'ascendance inconnue, qui règne pendant quelques mois avant que les partisans d'Osred n'imposent celui-ci sur le trône. (fr)
Aldfrith (... – 14 dicembre 704 o 705) fu re di Northumbria dal 685 fino alla morte. Descritto dai primi scrittori come Beda il Venerabile, Alcuino di York e Stefano di Ripon come un uomo di grande cultura e alcune sue lettere sono sopravvissute fino a noi. Il suo regno fu relativamente pacifico, squassato solo dalla disputa con Vilfrido di York una delle figure di maggior spicco della neonata chiesa di Northumbria. (it)
Aldfrith of Flann Fhína mac Ossu was van 685 tot 704 koning van Northumbria. Hij was een zoon van Oswiu van Northumbria en een Ierse prinses Fina van de . Het hof van het Angelsaksische Northumbria stond al sinds Oswald onder Gaelische invloed en Aldfrith sprak niet alleen deze taal maar was er een verdienstelijk dichter in. Een aantal dichtwerken van Flann Fina mac Ossu -die waarschijnlijk met Aldfrith te vereenzelvigen is- zijn bewaard gebleven, waaronder: Ro dhet i nInis finn FáilBríathra Flainn Fhína maic OssuMaircc do'n duíne caru duíne, ocus ná car Día nod car Uit de Bríathra Flainn Fhína maic Ossu (nl)
Aldfrith z Nortumbrii (staroang. Ealdfriþ, irl. Flann Fína mac Ossu; ur. w VII wieku; zm. 14 grudnia 704 lub 705) - władca anglosaskiego królestwa Nortumbrii od 686 do 705. Średniowieczni kronikarze Beda Czcigodny i relacjonują jego rządy jako okres wyjątkowego spokoju w dziejach Nortumbrii. Aldfrith był synem Oswiu z Nortumbrii i jego pierwszej żony - irlandzkiej księżniczki Fin. Nieznana jest dokładna data jego urodzenia, wiadomo jednak, że urodził się w czasie, gdy Oswiu ukrywał się na piktyjskim dworze. Małżeństwo to nie było oficjalnie uznane w Nortumbrii i we wczesnych źródłach Aldfrith figuruje jako bastard Oswiu z nieprawego łoża. Zgodnie z irlandzkim prawem do momentu osiągnięcia dojrzałości pozostawał pod opieką klanu , z którego wywodziła się jego matka. Istnieją przesłanki, by przypuszczać, że został wychowany całkowicie w tradycji irlandzkiej i że lepiej władał językiem staroirlandzkim niż ataroangielskim, o czym świadczą zachowane dzieła, których autorstwo jest mu przypisywane. Już od młodych lat Aldfrith był znany ze swej miłości do ksiąg i nauki. Został więc wysłany na wyspę Iona, gdzie spokojnie mógł studiować. Współczesne mu źródła historyczne zachwalają jego wiedzę, inteligencję i elokwencję. Jego przeznaczeniem miała być kariera duchowna. Stało się jednak inaczej - kiedy w 685 roku w zginął jego brat Egfryt, rządzący dotąd w Nortumbrii, Aldfrith został jego następcą. Niektórzy historycy sugerują, iż wybór jego osoby był wynikiem poparcia ze strony sojuszu Piktów i królestwa Dalriady, którzy chętniej widzieli na tronie sąsiedniego królestwa uczonego niż wojownika, jak Oswiu czy Egfryt. Aldfrith spełnił ich oczekiwania - kronikarze odnotowali za jego panowania zaledwie jedną bitwę w 697 lub 698 roku z Piktami (zginął w niej książę Berht). Okres jego rządów uważany jest za początek złotego wieku w dziejach Nortumbrii. Aldfrith musiał dbać o swoje kontakty z kościołem w Nortumbrii, który w owym czasie cieszył się znacznymi przywilejami i wpływami. Duchowni nie tylko cieszyli się autorytetem związanym z władzą kościelną, ale również byli właścicielami gruntów i w znacznym stopniu kontrolowali handel. Aldfrith wydaje się cieszyć poparciem duchowieństwa, zwłaszcza swojej przyrodniej siostry Elfledy, jak i wpływowego biskupa Cuthberta, który wręcz przepowiedział mu sukcesję na tronie Nortumbrii. Utrzymywał również kontakty z i przyjaźnił się z Adomnanem, opatem klasztoru na wyspie Iona. To właśnie opat Adomnan negocjował z królem uwolnienie irlandzkich jeńców, pojmanych po bitwie z księciem Berhtem. Zezwolił również, za namową arcybiskupa Canterbury Teodora, na powrót do Nortumbrii jednego z najpotężniejszych ówczesnych duchownych, biskupa Wilfrida, wygnanego przez Egfryta za przekonywanie jego żony do zachowania celibatu. Wkrótce jednak doszło do konfliktu między królem a biskupem, u którego podstaw leżało przywiązanie Aldfritha do tradycji kościoła celtyckiego oraz dążenie Wilfryda do odzyskania władzy nad całą diecezją nortumbryjską, podzieloną w 677 na dwie odrębne. Konflikt zaognił się do tego stopnia, że król ponownie wygnał biskupa, który schronił się na dworze Mercji. Nie pomogła nawet interwencja papieża Jana VI, Aldfrith pozostał nieugięty. Prawdopodobnie za panowania Aldfritha rozpoczęto bicie srebrnych monet, tzw. . Bito je w wielu państwach anglosaskich, nawet znacznie wcześniej, jednak te nortumbryjskie wyróżniają się tym, że noszą imię Aldfritha, napisane unicjałą. Na rewersie większość z nich ma symbol lwa z podniesionym ogonem, co miało symbolizować władzę królewską. Potężny król Wesseksu , za namową swego kuzyna, biskupa Aldhelma, zdecydował się oddać Aldfrithowi za żonę swoją siostrę Kutburgę i związać oba kraje sojuszem dynastycznym. Aldfrith w ten sposób został jednym z najpotężniejszych władców anglosaskiej Anglii. Znane są imiona co najmniej dwóch synów Aldfritha: Osreda i Osrica, nie jest jednak pewne, czy ich matką była Kutburg. Wiadomo natomiast, że małżeństwo rozstało się niedługo przed śmiercią króla. odnotowała, że rozstanie nastąpiło z inicjatywy królowej, która miała się wyrzec małżeństwa w imię miłości do Boga. Kutburga wstąpiła do zakonu a następnie została ksienią . Współcześni mu kronikarze odnotowali, że Aldfrith chorował przez jakiś czas, aż w końcu zmarł 14 grudnia 705 roku w Driffield w hrabstwie East Riding of Yorkshire. Po jego śmierci władzę w Nortumbrii na dwa miesiące przejął uzurpator Eadwulf, co wspomina Stephen Ripon w swym życiorysie biskupa Wilfrida. Eadwulf został usunięty z tronu i wygnany z kraju, a władcą został syn Aldfritha, Osred, wówczas małoletni. Po jego zamordowaniu, na tronie Nortumbrii zasiadł jego daleki krewny z innej linii potomków Idy. (pl)
Элдфрит (Альдфрит; др.-англ. Aldfrith; умер 14 декабря 704/705) — король Нортумбрии в 685—704/705 годах из династии Идингов. (ru)
Елдфріт (давн-англ. Ealdfrith, Aldfrith, Aldfrid; близько 630 — 14 грудня 704) — король Нортумбрії у 685-704 роках. Правління Елдфріта розглядається як початок Золотого століття Нортумбрії. (uk)

dbo:wikiPageExternalLink

dbo:wikiPageWikiLink

dct:subject

rdfs:comment

Aldfrith (m. la 14-an de decembro 704 - aŭ eble 705) estis reĝo de Northumbria, Anglio de 685 al sia morto. (eo)
Aldfrith (auch Aldfrid, Aldfrið, Aldferþ, Alfrið, Aelfrid, Alchfrit, Alhfrithus, Arcircius, Ealdferth, Ealdferð, Ealdferþ, Flann Fína, Flainn Fína maic Ossu; * vor 634; † 14. Dezember 705) war in den Jahren 686 bis 705 König des angelsächsischen Königreiches Northumbria. (de)
Aldfrith (... – 14 dicembre 704 o 705) fu re di Northumbria dal 685 fino alla morte. Descritto dai primi scrittori come Beda il Venerabile, Alcuino di York e Stefano di Ripon come un uomo di grande cultura e alcune sue lettere sono sopravvissute fino a noi. Il suo regno fu relativamente pacifico, squassato solo dalla disputa con Vilfrido di York una delle figure di maggior spicco della neonata chiesa di Northumbria. (it)
Элдфрит (Альдфрит; др.-англ. Aldfrith; умер 14 декабря 704/705) — король Нортумбрии в 685—704/705 годах из династии Идингов. (ru)
Елдфріт (давн-англ. Ealdfrith, Aldfrith, Aldfrid; близько 630 — 14 грудня 704) — король Нортумбрії у 685-704 роках. Правління Елдфріта розглядається як початок Золотого століття Нортумбрії. (uk)
Aldfrith, (mort el 14 de desembre de 704 o 705) de vegades anomenat Aldfrid, Aldfridus (llatí), o Flann Fína Mac Ossu (irlandès clàssic) va ser rei de Northúmbria des del 685 fins a la seva mort. És descrit per escriptors com Beda, Alcuí i com un home de gran saviesa. La seva ànsia de coneixement el va portar a comprar llibres i els que el volien plaure li regalaven. Es conserven algunes de les obres que va adquirir i cartes adreçades a ell. El seu regnat va ser relativament pacífic, entelat solament per les disputes amb el bisbe Wilfrid, figura important en l'església de Northúmbria. (ca)
Aldfrith (Early Modern Irish: Flann Fína mac Ossu; Latin: Aldfrid, Aldfridus; died 14 December 704 or 705) was king of Northumbria from 685 until his death. He is described by early writers such as Bede, Alcuin and Stephen of Ripon as a man of great learning. Some of his works and some letters written to him survive. His reign was relatively peaceful, marred only by disputes with Bishop Wilfrid, a major figure in the early Northumbrian church. (en)
Ο Άλντφριθ της Νορθουμβρίας (Aldfrith of Northumbria, πέθανε στις 14 Δεκεμβρίου 704/705) βασιλιάς της Νορθουμβρίας (685-704/705) ήταν γιος του Όσουι της Νορθουμβρίας και της Ιρλανδής πριγκίπισσας Φιν. Περιγράφεται από ιστορικούς όπως ο Βέδας, ο Αλκουίνος της Υόρκης και ο Στέφανος του Ρίπον σαν άντρας με πολλές γνώσεις, πολλά από τα γράμματα και τα έργα του διατηρούνται μέχρι σήμερα. Η βασιλεία του ήταν σχετικά ειρηνική παρά τις θρησκευτικές διαφωνίες που είχε με τον επίσκοπο Ουίλφριντ μια κυρίαρχη φυσιογνωμία στην εκκλησία της Νορθουμβρίας. Ο πατέρας του πέθανε (670) και τον διαδέχτηκε ο ετεροθαλής αδελφός του Έγκφριθ της Νορθουμβρίας, ο Άλντφριθ προοριζόταν περισσότερο για εκκλησιαστική σταδιοδρομία. Ωστόσο όταν ο Έγκφριθ σκοτώθηκε άτεκνος στην μάχη του Νέχτανσμερ ο Άλνφριθ κλήθηκε από το (el)
Aldfrith est roi de Northumbrie de 685 à sa mort, le 14 décembre 704 ou 705. Fils du roi Oswiu et de la princesse irlandaise Fín, Aldfrith passe sa jeunesse en Irlande. En 685, son demi-frère aîné Ecgfrith est tué à la bataille de Nechtansmere contre les Pictes et Aldfrith est tiré du monastère d'Iona pour lui succéder. Ses vingt années de règne sont paisibles et principalement marquées par des disputes avec l'évêque d'York Wilfrid, un personnage majeur de la jeune Église northumbrienne. Il est apparemment le premier souverain de ce royaume à frapper des sceattas, de petites pièces d'argent qui remplacent les grandes monnaies en or utilisées jusqu'alors par les Anglo-Saxons. (fr)
Aldfrith, (muerto el 14 de diciembre de 704 o 705) a veces llamado Aldfrid, Aldfridus (Latín), o Flann Fína mac Ossu (Irlandés clásico) fue rey de Northumbria desde 685 hasta su muerte. Es descrito por escritores como Beda, Alcuino y Esteban de Ripon como un hombre de gran sabiduría, perviviendo algunos de sus trabajos, así como carta escritas a él. Su reinado fue relativamente pacífico, empañado solo por las disputas con el obispo Wilfrid, figura importante en la iglesia de Northumbria. (es)
Aldfrith of Flann Fhína mac Ossu was van 685 tot 704 koning van Northumbria. Hij was een zoon van Oswiu van Northumbria en een Ierse prinses Fina van de . Het hof van het Angelsaksische Northumbria stond al sinds Oswald onder Gaelische invloed en Aldfrith sprak niet alleen deze taal maar was er een verdienstelijk dichter in. Een aantal dichtwerken van Flann Fina mac Ossu -die waarschijnlijk met Aldfrith te vereenzelvigen is- zijn bewaard gebleven, waaronder: Ro dhet i nInis finn FáilBríathra Flainn Fhína maic OssuMaircc do'n duíne caru duíne, ocus ná car Día nod car (nl)
Aldfrith z Nortumbrii (staroang. Ealdfriþ, irl. Flann Fína mac Ossu; ur. w VII wieku; zm. 14 grudnia 704 lub 705) - władca anglosaskiego królestwa Nortumbrii od 686 do 705. Średniowieczni kronikarze Beda Czcigodny i relacjonują jego rządy jako okres wyjątkowego spokoju w dziejach Nortumbrii. Współcześni mu kronikarze odnotowali, że Aldfrith chorował przez jakiś czas, aż w końcu zmarł 14 grudnia 705 roku w Driffield w hrabstwie East Riding of Yorkshire. (pl)

owl:sameAs

foaf:depiction

is dbo:wikiPageWikiLink of