Liar paradox (original) (raw)
Paradox lháře, také paradox Kréťana či Epimenidův paradox je jeden z nejstarších známých . Patří mezi takzvané , tj. paradoxy vycházející z vlastnosti jazyka umožňující hovořit jím o jazyce – tedy o sobě samém. Byl údajně vysloven krétským filosofem Epimenidem z Knóssu někdy okolo roku 600 př. n. l.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Paradox lháře, také paradox Kréťana či Epimenidův paradox je jeden z nejstarších známých . Patří mezi takzvané , tj. paradoxy vycházející z vlastnosti jazyka umožňující hovořit jím o jazyce – tedy o sobě samém. Byl údajně vysloven krétským filosofem Epimenidem z Knóssu někdy okolo roku 600 př. n. l. (cs) مفارقة كريت (أو مفارقة الكاذب بالإنجليزية: Liar paradox ، ويعبر عنه في التراث الاسلامي بـ الجذر الأصم) هو سؤال يندرج ضمن المفارقات الدائرية المفرغة. تنسب المفارقة لفلاسفة يونانيون كانوا يعيشون على جزيرة كريت، هي كالتالي: لنفترض أن هناك رجل فيلسوف من جزيرة كريت قال أن كل ما يقوله فلاسفة جزيرة كريت هو كذب؛ فهل الرجل في استنتاجه صائب أم أنه خاطئ؟ * إذا كان الأمر «صحيحا» فمعناه أن كلام الرجل سيكون كذباً لأنه قال أن ما سيقوله كل مفكري جزيرة كريت عبارة عن كذب. * إذا كان ما تم ذكره من طرف المفكر «كذب» فمعناه أنه صادق في كلامه؛ أي أن فلاسفة كريت وهو منهم كل ما يقولونه كذب. وهذا سيعيدنا للاحتمال الأول، وبذلك سندخل في حلقة ليس لها مخرج. (ar) La paradoxa del mentider és en realitat un conjunt de paradoxes relacionades. L'exemple més simple d'aquesta sorgeix en considerar l'oració: «Aquesta oració és falsa". Donat el principi del tercer exclòs, aquesta oració ha de ser vertadera o falsa. Si suposem que és veritable, llavors tot el que l'oració afirma és el cas. Però l'oració afirma que ella mateixa és falsa, i això contradiu la nostra suposició original que és veritable. Suposem, doncs, que l'oració és falsa. Després, el que afirma ha de ser fals. Però això significa que és fals que ella mateixa sigui falsa, la qual cosa torna a contradir la nostra suposició anterior. D'aquesta manera, no és possible assignar un valor de veritat a l'oració sense contradir-la. A través dels segles, l'interès per resoldre aquesta paradoxa i les seves variants ha impulsat una enorme quantitat de treball en semàntica, lògica i filosofia en general. (ca) Paradokso de mensoganto, ankaŭ paradokso de kretano aŭ paradokso de Epimenides estas unu el la plej konataj . Ĝi apartenas inter la tiel nomatajn , t.e. paradoksoj elirantaj el eco de lingvoj ebliganta paroli per ĝi pri la lingvo - do pri si mem. Ĝi estis elparolita de kreta filozofo iam ĉirkaŭ la jaro 600 a. K. (eo) Ein Lügner-Paradox ist in der Philosophie bzw. Logik ein Paradoxon, das entsteht, wenn ein Satz seine eigene Falschheit (bzw. Unwahrheit) behauptet. Wenn der Satz wahr ist, so folgt durch seine Selbstreferenz, dass er falsch ist, und umgekehrt. (de) En philosophie et en logique mathématique, le paradoxe du menteur est un paradoxe dérivé du paradoxe du Crétois (ou paradoxe d'Épiménide). Il consiste essentiellement en une phrase se qualifiant elle-même de mensonge. Elle ne peut être alors ni vraie ni fausse. (fr) In philosophy and logic, the classical liar paradox or liar's paradox or antinomy of the liar is the statement of a liar that they are lying: for instance, declaring that "I am lying". If the liar is indeed lying, then the liar is telling the truth, which means the liar just lied. In "this sentence is a lie" the paradox is strengthened in order to make it amenable to more rigorous logical analysis. It is still generally called the "liar paradox" although abstraction is made precisely from the liar making the statement. Trying to assign to this statement, the strengthened liar, a classical binary truth value leads to a contradiction. If "this sentence is false" is true, then it is false, but the sentence states that it is false, and if it is false, then it must be true, and so on. (en) La paradoja del mentiroso es en realidad un conjunto de paradojas relacionadas. El ejemplo más simple de la misma surge al considerar la oración: «Esta oración es falsa». Dado el principio del tercero excluido, dicha oración debe ser verdadera o falsa. Si suponemos que es verdadera, entonces todo lo que la oración afirma es verdadero. Pero la oración afirma que ella misma es falsa, y eso contradice nuestra suposición original de que es verdadera. Supongamos, pues, que la oración es falsa. Luego, lo que afirma debe ser falso. Pero esto significa que es falso que ella misma sea falsa, lo cual vuelve a contradecir nuestra suposición anterior. De este modo, no es posible asignar un valor de verdad a la oración sin contradecirse. A través de los siglos, el interés por resolver esta paradoja y sus variantes ha impulsado una enorme cantidad de trabajo en semántica, lógica y filosofía en general. (es) 철학과 논리학에서 거짓말쟁이의 역설(Liar Paradox)는 “이 말은 거짓이다”라는 말이다. 예를 들어 다음과 같은 자기모순적인 말들이 있다. * 나는 지금 거짓말을 하고 있다. * 이 문장은 거짓이다. 이 말들은 자기모순적인데, 그 이유는 정확히 참 또는 거짓으로 증명할 수 없기 때문이다. '이 문장은 거짓이다'의 경우를 생각해 보자. 만약 이 문장이 참이라면, 문장 내용에 의해 이 문장은 거짓이어야 한다. 반대로 이 문장이 거짓이라면, 역시 문장 내용에 의해 이 문장은 반드시 참이 되어야 한다. (ko) 哲学および論理学における自己言及のパラドックス（じこげんきゅうのパラドックス）または嘘つきのパラドックスとは、「この文は偽である」という構造の文を指し、自己を含めて言及しようとすると発生するパラドックスのことである。この文に古典的な二値の真理値をあてはめようとすると矛盾が生じる（パラドックス参照）。 「この文は偽である」が真なら、それは偽だということになり、偽ならばその内容は真ということになり……というように無限に連鎖する。同様に「この文は偽である」が偽なら、それは真ということになり、真ならば内容から偽ということになり……と、この場合も無限に連鎖する。 (ja) De leugenaarsparadox is een bekende logische paradox die als volgt geformuleerd kan worden: Deze zin is onwaar. Als bovenstaande zin waar is, dan is hij niet waar, en spreekt hij zichzelf tegen. Als de zin echter niet waar is, dan is het dus ook niet zo dat hij onwaar is; dat is immers wat hij zelf stelt, en hij is dus waar. De zin is dus waar dan en slechts dan als hij niet waar is. (nl) In logica, il paradosso del mentitore (più propriamente antinomia del mentitore) è descritto come: data una proposizione autonegante come "Questa frase è falsa", nessuno riuscirà mai a dimostrare se tale affermazione sia vera o falsa; * se infatti fosse vera, allora la frase non sarebbe veramente falsa (la verità della proposizione non invalida la falsità espressa nel contenuto della proposizione). * se invece la proposizione fosse falsa, allora il contenuto si capovolgerebbe (è come se dicesse "Questa frase è vera") quando abbiamo appena affermato il contrario. (it) Парадокс лжеца — семейство логических парадоксов, классический вариант которого гласит «Я лгу» или, более точно, «Данное утверждение ложно». Если предположить, что утверждение истинно, то, поскольку оно гласит свою ложность, оно ложно, что является противоречием. Напротив, если предположить его ложность, то оно соответствует тому, что само гласит, а потому истинно, что также является противоречием. Суть парадокса — самореференция, то есть указание предложения на самого себя. Подобные парадоксу лжеца утверждения часто использовались на протяжении истории философии: он был известен древним грекам и использовался как головоломка средневековыми логиками, а также стал основополагающим объектом исследования современной логики. (ru) Paradoks kłamcy zwany także paradoksem Eubulidesa lub antynomią kłamcy, mówi o niemożliwości zdefiniowania pojęcia prawdy w obrębie języka, do którego to pojęcie się odnosi. Paradoks (pozbawiony historycznych kontekstów) brzmi następująco:Pewien człowiek twierdzi: „ja teraz kłamię”. Jeśli zadamy sobie pytanie, czy jest on kłamcą czy też twierdzi prawdę dojdziemy niechybnie do . Jeśli kłamie, to stwierdzając „ja teraz kłamię” wypowiada prawdę, a więc nie jest kłamcą. Jeśli natomiast twierdzi prawdę, to znaczy, że kłamie, bo to oznacza wypowiadane przez niego zdanie. Należy rozróżnić kłamstwo od fałszu (jednego ze stanów logicznych). Fałsz to brak prawdy (obiektywnej). Natomiast kłamstwo to zdanie intencjonalnie niezgodne z przekonaniami osoby je wypowiadającej – kłamstwo zatem jest przedmiotem zainteresowania pragmatyki. W powyższym przykładzie pojęcie „kłamać” użyte jest w znaczeniu „mówić nieprawdę”. Zdanie skonstruowane tak, że nie można z niego wywnioskować żadnej prawdy (obiektywnej), jest w oczywisty sposób fałszywe. Źródłem paradoksu jest więc fakt, że kłamca usiłuje wypowiedzieć zdanie na temat języka, w którym to zdanie wypowiada. Podobna przyczyna stoi m.in. za sprzecznością paradoksu klas samozwrotnych, paradoksu Berry’ego oraz paradoksu Russella. Paradoks ten można uznać za wyjściowy dla całej grupy paradoksów, jak chociażby dla „paradoksu kartki papieru”. Polega on na napisaniu na jednej stronie kartki papieru zdania: „Zdanie na przeciwnej stronie kartki jest prawdziwe”, natomiast na odwrocie: „Zdanie na przeciwnej stronie kartki jest fałszywe”, lub: "Poniższe zdanie jest fałszywe”;"Powyższe zdanie jest prawdziwe”. Próbując rozstrzygnąć prawdziwość tych zdań, dojdziemy do podobnych sprzeczności, jak w paradoksie kłamcy. Paradoks kłamcy obejść próbowali m.in. Bertrand Russell poprzez swoją teorię typów oraz Alfred Tarski w swoich rozważaniach nad semantyką, czego efektem było stworzenie nowej definicji prawdy. Antynomia w zdaniach jest wynikiem stosowania „ubogiej” logiki, czy też używanego języka – jak to zauważyli pozytywiści logiczni. Paradoks powstaje, gdyż tworzące go zdanie orzeka o sobie samym. Sposobem uniknięcia tego rodzaju paradoksów w logice jest rozróżnianie języka i metajęzyka, służącego do opisu tego pierwszego języka. W matematyce, gdzie logika formalna pełni kluczową rolę, problemy intuicyjnie sprzecznych lub niepewnych twierdzeń były badane przez wielu naukowców. Problem takich zdań pełniących rolę twierdzeń ostatecznie rozstrzygnął Kurt Gödl. W roku 1931 opublikował pracę, w której wykazał, że w aksjomatycznej niesprzecznej teorii matematycznej, zawierającej pojęcie liczb naturalnych, da się sformułować takie zdanie, którego w ramach tej teorii nie da się ani udowodnić, ani obalić, czyli to przykładowe zadanie jest niewykonalne. Z tego z kolei wynika też dużo bardziej ogólny wniosek, że matematyka nie jest i nie może być nauką zamkniętą i zakończoną. (pl) Em filosofia e lógica, o paradoxo do mentiroso abrange afirmações paradoxais como: Estou mentindo agora. ou Esta afirmação é falsa. Para evitar que uma afirmação se refira ao seu próprio valor lógico, também se pode construir o paradoxo da seguinte forma, chamada de paradoxo mentiroso fortalecido: A afirmação seguinte é verdadeira.A afirmação anterior é falsa. Geralmente, a denominação “paradoxo do mentiroso” é mais usada, embora a abstração seja feita precisamente pelo próprio mentiroso. Ao se tentar atribuir um valor verdade binário à afirmação do mentiroso fortalecida chega-se em uma contradição. Se "esta frase é falsa" for verdadeiro, então a frase é falsa, mas então se "esta frase é falsa" for falso, então a frase é verdadeira, e assim por diante. (pt) Парадо́кс брехуна́ — відомий , який полягає у неможливості визначення правдивості чи хибності твердження у межах мови, якою це твердження викладено. Парадокс можна сформулювати так: хтось стверджує: я завжди брешу. Якщо спробувати визначити, чи він бреше чи говорить правду, ми неминуче дойдемо до суперечності. Якщо бреше, то твердження я завжди брешу істинне, отже він не збрехав. Якщо ж він говорить правду, це означає, що він бреше, бо так говорить його твердження. Парадокс брехуна можна скоротити до одної або двох фраз. При скороченні до 1 фрази парадокс брехуна виглядає ось так: Людина говорить: «Я брешу» Відомий також у формі, коли говорять двоє людей: * Платон: «Наступне висловлювання Сократа буде хибним». * Сократ: «Те, що сказав Платон, істинне». (uk) Lögnaren är en av filosofins mest välkända paradoxer. Den utgörs av ett påstående eller ett antal påståenden som motsäger sin egen sanning, det vill säga de är självmotsägande. Paradoxen har blivit en av filosofins mest omdiskuterade paradoxer då den ställer teorin om sanning på sin spets. Lögnaren har ett otal formuleringar som löper över ett eller flera påståenden. I sina enklaste formuleringar, till exempel "Denna sats är falsk" eller "Jag ljuger nu" uttrycker påståendena en referens till sig själv – självreferens, vilket är den enklaste formen av . Påståendena "Nästa påstående är sant" och "Föregående påstående var falskt" kan vara sanna var för sig men inte i kombination; påståendena utskrivs som "Det är sant att det här påståendet är falskt" respektive "Det är falskt att det här påståendet är sant" och är båda självmotsägande. De hänvisar till varandra och uttrycker cirkelreferens. Det är emellertid inte cirkelreferensen i sig som skapar själva motsägelsen, ty exempelvis "Denna sats är sann" är också självrefererande men inte självmotsägande. Paradoxen får därför konsekvenser för begreppet sanning då den står i motsättning till idén att ett påstående antingen är sant eller falskt. Meningar kan konstrueras som inte kan tilldelas ett specifikt sanningsvärde, trots att de följer grammatiska och semantiska regler; om påståendet "Denna sats är falsk" är sant så är det även falskt, och är påståendet falskt så är det även sant. Paradoxen verkar därmed visa att vad vi tar för givet som sanningsteori faktiskt leder till motsägelser. De vanligaste förklaringarna av vad påståendet/påståendena beskriver är 1) "varken sant eller falskt", 2) "både sant och falskt" eller 3) "saknar mening". (sv) 說謊者悖論，在哲學和邏輯學中，古典的說謊者悖論是指一個說謊者聲稱自己正在說謊：例如一個人聲稱：「我正在說謊」或者「我所說的皆為假」。如果他確實在說謊，那麼他所說的就是真的，但如果他所說的就是真的，那麼他就是在說謊；如果他不在說謊，則他說的話為假，但如果他在說謊，則他說的話就是真的。在「這個語句正在說謊」的悖論中，為了強化悖論，使悖論更經得起嚴格的邏輯分析，「說謊」的概念往往被「真假」的概念所取代，僅僅保留「說謊者」這一名稱來指涉關於古典二值邏輯會推導出矛盾的悖論。 如果「這個語句為假」為真，那麼這個語句為假，但是如果這個語句聲稱它為假，且它為假，那麼它一定為真，如此一來悖論於焉成形。 (zh) |
| dbo:wikiPageID | 17967 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 31722 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1089660102 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Saul_Kripke dbr:Epimenides dbr:Principle_of_bivalence dbr:Eubulides_of_Miletus dbr:Biro_planet dbr:Bivalent_logic dbr:David dbr:Devo dbr:Bhartrhari's_paradox dbr:Insolubilia dbr:Liar_(Rollins_Band_song) dbr:Liar_paradox_in_early_Islamic_tradition dbr:List_of_paradoxes dbc:Lying dbr:Mathematical_logic dbr:Epimenides_paradox dbr:George_Boolos dbr:Graham_Priest dbr:Contradiction dbr:Andrew_David_Irvine dbr:Logic dbr:Smullyan,_Raymond dbr:Bhartrhari dbr:Star_Trek:_The_Original_Series dbr:Zadeh_operator dbr:Truth dbr:Truth_function dbr:Truth_value dbr:Fuzzy_logic dbr:GLaDOS dbr:Gödel_numbering dbr:John_Etchemendy dbr:Falsity dbr:Jon_Barwise dbr:Alfred_Tarski dbr:Ancient_Greek dbc:Communication_of_falsehoods dbr:First_incompleteness_theorem dbc:Self-referential_paradoxes dbr:Paraconsistent dbr:Paradox dbr:Berry's_paradox dbr:Dialetheism dbr:Grammar dbr:Hilbert–Bernays_paradox dbr:Knights_and_Knaves dbr:Gödel's_incompleteness_theorems dbr:Harry_Mudd dbr:The_Green_Death dbr:Arthur_Prior dbr:Charles_Sanders_Peirce dbr:The_Hitchhiker's_Guide_to_the_Galaxy_(novel) dbr:Wheatley_(Portal) dbr:Divination dbr:Doctor_Who dbr:Douglas_Adams dbr:Boolean_domain dbr:Philosophy dbr:Portal_2 dbr:I,_Mudd dbr:Kirkham,_Richard dbr:Kurt_Gödel dbr:Minecraft:_Story_Mode dbr:Self-reference dbr:Self-referential dbr:Semantic dbr:Rollins_Band dbr:Situation_semantics dbr:Principle_of_explosion dbr:Non-well-founded_set_theory dbr:Performative_contradiction dbr:Psalm_116 dbr:Tarski's_undefinability_theorem dbr:Boolean_logic dbr:John_Buridan dbr:Cretan dbr:St._Jerome dbr:Naṣīr_al-Dīn_al-Ṭūsī dbr:A._N._Prior dbr:Law_of_the_excluded_middle dbr:Captain_Kirk |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Unclear_inline dbt:Paradoxes dbt:'" dbt:Authority_control dbt:Block_indent dbt:Citation_needed dbt:Cite_journal dbt:More_footnotes dbt:Quote dbt:Refbegin dbt:Refend dbt:Reflist dbt:Rp dbt:Short_description dbt:Cite_SEP dbt:Isbn dbt:Cite_IEP |
| dct:subject | dbc:Lying dbc:Communication_of_falsehoods dbc:Self-referential_paradoxes |
| gold:hypernym | dbr:Statement |
| rdf:type | owl:Thing yago:WikicatParadoxes yago:WikicatSelf-referentialParadoxes yago:Abstraction100002137 yago:Communication100033020 yago:Contradiction107206887 yago:Falsehood106756407 yago:Message106598915 yago:Paradox106724559 yago:Statement106722453 |
| rdfs:comment | Paradox lháře, také paradox Kréťana či Epimenidův paradox je jeden z nejstarších známých . Patří mezi takzvané , tj. paradoxy vycházející z vlastnosti jazyka umožňující hovořit jím o jazyce – tedy o sobě samém. Byl údajně vysloven krétským filosofem Epimenidem z Knóssu někdy okolo roku 600 př. n. l. (cs) Paradokso de mensoganto, ankaŭ paradokso de kretano aŭ paradokso de Epimenides estas unu el la plej konataj . Ĝi apartenas inter la tiel nomatajn , t.e. paradoksoj elirantaj el eco de lingvoj ebliganta paroli per ĝi pri la lingvo - do pri si mem. Ĝi estis elparolita de kreta filozofo iam ĉirkaŭ la jaro 600 a. K. (eo) Ein Lügner-Paradox ist in der Philosophie bzw. Logik ein Paradoxon, das entsteht, wenn ein Satz seine eigene Falschheit (bzw. Unwahrheit) behauptet. Wenn der Satz wahr ist, so folgt durch seine Selbstreferenz, dass er falsch ist, und umgekehrt. (de) En philosophie et en logique mathématique, le paradoxe du menteur est un paradoxe dérivé du paradoxe du Crétois (ou paradoxe d'Épiménide). Il consiste essentiellement en une phrase se qualifiant elle-même de mensonge. Elle ne peut être alors ni vraie ni fausse. (fr) 철학과 논리학에서 거짓말쟁이의 역설(Liar Paradox)는 “이 말은 거짓이다”라는 말이다. 예를 들어 다음과 같은 자기모순적인 말들이 있다. * 나는 지금 거짓말을 하고 있다. * 이 문장은 거짓이다. 이 말들은 자기모순적인데, 그 이유는 정확히 참 또는 거짓으로 증명할 수 없기 때문이다. '이 문장은 거짓이다'의 경우를 생각해 보자. 만약 이 문장이 참이라면, 문장 내용에 의해 이 문장은 거짓이어야 한다. 반대로 이 문장이 거짓이라면, 역시 문장 내용에 의해 이 문장은 반드시 참이 되어야 한다. (ko) 哲学および論理学における自己言及のパラドックス（じこげんきゅうのパラドックス）または嘘つきのパラドックスとは、「この文は偽である」という構造の文を指し、自己を含めて言及しようとすると発生するパラドックスのことである。この文に古典的な二値の真理値をあてはめようとすると矛盾が生じる（パラドックス参照）。 「この文は偽である」が真なら、それは偽だということになり、偽ならばその内容は真ということになり……というように無限に連鎖する。同様に「この文は偽である」が偽なら、それは真ということになり、真ならば内容から偽ということになり……と、この場合も無限に連鎖する。 (ja) De leugenaarsparadox is een bekende logische paradox die als volgt geformuleerd kan worden: Deze zin is onwaar. Als bovenstaande zin waar is, dan is hij niet waar, en spreekt hij zichzelf tegen. Als de zin echter niet waar is, dan is het dus ook niet zo dat hij onwaar is; dat is immers wat hij zelf stelt, en hij is dus waar. De zin is dus waar dan en slechts dan als hij niet waar is. (nl) In logica, il paradosso del mentitore (più propriamente antinomia del mentitore) è descritto come: data una proposizione autonegante come "Questa frase è falsa", nessuno riuscirà mai a dimostrare se tale affermazione sia vera o falsa; * se infatti fosse vera, allora la frase non sarebbe veramente falsa (la verità della proposizione non invalida la falsità espressa nel contenuto della proposizione). * se invece la proposizione fosse falsa, allora il contenuto si capovolgerebbe (è come se dicesse "Questa frase è vera") quando abbiamo appena affermato il contrario. (it) 說謊者悖論，在哲學和邏輯學中，古典的說謊者悖論是指一個說謊者聲稱自己正在說謊：例如一個人聲稱：「我正在說謊」或者「我所說的皆為假」。如果他確實在說謊，那麼他所說的就是真的，但如果他所說的就是真的，那麼他就是在說謊；如果他不在說謊，則他說的話為假，但如果他在說謊，則他說的話就是真的。在「這個語句正在說謊」的悖論中，為了強化悖論，使悖論更經得起嚴格的邏輯分析，「說謊」的概念往往被「真假」的概念所取代，僅僅保留「說謊者」這一名稱來指涉關於古典二值邏輯會推導出矛盾的悖論。 如果「這個語句為假」為真，那麼這個語句為假，但是如果這個語句聲稱它為假，且它為假，那麼它一定為真，如此一來悖論於焉成形。 (zh) مفارقة كريت (أو مفارقة الكاذب بالإنجليزية: Liar paradox ، ويعبر عنه في التراث الاسلامي بـ الجذر الأصم) هو سؤال يندرج ضمن المفارقات الدائرية المفرغة. تنسب المفارقة لفلاسفة يونانيون كانوا يعيشون على جزيرة كريت، هي كالتالي: لنفترض أن هناك رجل فيلسوف من جزيرة كريت قال أن كل ما يقوله فلاسفة جزيرة كريت هو كذب؛ فهل الرجل في استنتاجه صائب أم أنه خاطئ؟ * إذا كان الأمر «صحيحا» فمعناه أن كلام الرجل سيكون كذباً لأنه قال أن ما سيقوله كل مفكري جزيرة كريت عبارة عن كذب. * إذا كان ما تم ذكره من طرف المفكر «كذب» فمعناه أنه صادق في كلامه؛ أي أن فلاسفة كريت وهو منهم كل ما يقولونه كذب. (ar) La paradoxa del mentider és en realitat un conjunt de paradoxes relacionades. L'exemple més simple d'aquesta sorgeix en considerar l'oració: «Aquesta oració és falsa". Donat el principi del tercer exclòs, aquesta oració ha de ser vertadera o falsa. Si suposem que és veritable, llavors tot el que l'oració afirma és el cas. Però l'oració afirma que ella mateixa és falsa, i això contradiu la nostra suposició original que és veritable. Suposem, doncs, que l'oració és falsa. Després, el que afirma ha de ser fals. Però això significa que és fals que ella mateixa sigui falsa, la qual cosa torna a contradir la nostra suposició anterior. D'aquesta manera, no és possible assignar un valor de veritat a l'oració sense contradir-la. (ca) La paradoja del mentiroso es en realidad un conjunto de paradojas relacionadas. El ejemplo más simple de la misma surge al considerar la oración: «Esta oración es falsa». Dado el principio del tercero excluido, dicha oración debe ser verdadera o falsa. Si suponemos que es verdadera, entonces todo lo que la oración afirma es verdadero. Pero la oración afirma que ella misma es falsa, y eso contradice nuestra suposición original de que es verdadera. Supongamos, pues, que la oración es falsa. Luego, lo que afirma debe ser falso. Pero esto significa que es falso que ella misma sea falsa, lo cual vuelve a contradecir nuestra suposición anterior. De este modo, no es posible asignar un valor de verdad a la oración sin contradecirse. (es) In philosophy and logic, the classical liar paradox or liar's paradox or antinomy of the liar is the statement of a liar that they are lying: for instance, declaring that "I am lying". If the liar is indeed lying, then the liar is telling the truth, which means the liar just lied. In "this sentence is a lie" the paradox is strengthened in order to make it amenable to more rigorous logical analysis. It is still generally called the "liar paradox" although abstraction is made precisely from the liar making the statement. Trying to assign to this statement, the strengthened liar, a classical binary truth value leads to a contradiction. (en) Paradoks kłamcy zwany także paradoksem Eubulidesa lub antynomią kłamcy, mówi o niemożliwości zdefiniowania pojęcia prawdy w obrębie języka, do którego to pojęcie się odnosi. Paradoks (pozbawiony historycznych kontekstów) brzmi następująco:Pewien człowiek twierdzi: „ja teraz kłamię”. Jeśli zadamy sobie pytanie, czy jest on kłamcą czy też twierdzi prawdę dojdziemy niechybnie do . Jeśli kłamie, to stwierdzając „ja teraz kłamię” wypowiada prawdę, a więc nie jest kłamcą. Jeśli natomiast twierdzi prawdę, to znaczy, że kłamie, bo to oznacza wypowiadane przez niego zdanie. (pl) Em filosofia e lógica, o paradoxo do mentiroso abrange afirmações paradoxais como: Estou mentindo agora. ou Esta afirmação é falsa. Para evitar que uma afirmação se refira ao seu próprio valor lógico, também se pode construir o paradoxo da seguinte forma, chamada de paradoxo mentiroso fortalecido: A afirmação seguinte é verdadeira.A afirmação anterior é falsa. Se "esta frase é falsa" for verdadeiro, então a frase é falsa, mas então se "esta frase é falsa" for falso, então a frase é verdadeira, e assim por diante. (pt) Парадокс лжеца — семейство логических парадоксов, классический вариант которого гласит «Я лгу» или, более точно, «Данное утверждение ложно». Если предположить, что утверждение истинно, то, поскольку оно гласит свою ложность, оно ложно, что является противоречием. Напротив, если предположить его ложность, то оно соответствует тому, что само гласит, а потому истинно, что также является противоречием. Суть парадокса — самореференция, то есть указание предложения на самого себя. (ru) Парадо́кс брехуна́ — відомий , який полягає у неможливості визначення правдивості чи хибності твердження у межах мови, якою це твердження викладено. Парадокс можна сформулювати так: хтось стверджує: я завжди брешу. Якщо спробувати визначити, чи він бреше чи говорить правду, ми неминуче дойдемо до суперечності. Якщо бреше, то твердження я завжди брешу істинне, отже він не збрехав. Якщо ж він говорить правду, це означає, що він бреше, бо так говорить його твердження. Парадокс брехуна можна скоротити до одної або двох фраз. При скороченні до 1 фрази парадокс брехуна виглядає ось так: (uk) Lögnaren är en av filosofins mest välkända paradoxer. Den utgörs av ett påstående eller ett antal påståenden som motsäger sin egen sanning, det vill säga de är självmotsägande. Paradoxen har blivit en av filosofins mest omdiskuterade paradoxer då den ställer teorin om sanning på sin spets. (sv) |
| rdfs:label | مفارقة كريت (ar) Paradoxa del mentider (ca) Paradox lháře (cs) Lügner-Paradox (de) Paradokso de mensoganto (eo) Paradoja del mentiroso (es) Paradosso del mentitore (it) Paradoxe du menteur (fr) Liar paradox (en) 自己言及のパラドックス (ja) 거짓말쟁이의 역설 (ko) Leugenaarsparadox (nl) Paradoks kłamcy (pl) Парадокс лжеца (ru) Paradoxo do mentiroso (pt) Lögnaren (paradox) (sv) Парадокс брехуна (uk) 說謊者悖論 (zh) |
| owl:sameAs | freebase:Liar paradox yago-res:Liar paradox http://d-nb.info/gnd/4296528-7 wikidata:Liar paradox dbpedia-ar:Liar paradox http://bn.dbpedia.org/resource/মিথ্যাবাদী_কূটাভাস http://bs.dbpedia.org/resource/Paradoks_lažljivca dbpedia-ca:Liar paradox dbpedia-cs:Liar paradox dbpedia-da:Liar paradox dbpedia-de:Liar paradox dbpedia-eo:Liar paradox dbpedia-es:Liar paradox dbpedia-et:Liar paradox dbpedia-fa:Liar paradox dbpedia-fi:Liar paradox dbpedia-fr:Liar paradox dbpedia-he:Liar paradox http://hi.dbpedia.org/resource/मिथ्याभाषकी_परोक्षक dbpedia-hu:Liar paradox http://hy.dbpedia.org/resource/Ստախոսի_պարադոքս dbpedia-is:Liar paradox dbpedia-it:Liar paradox dbpedia-ja:Liar paradox dbpedia-ko:Liar paradox dbpedia-nl:Liar paradox dbpedia-pl:Liar paradox dbpedia-pms:Liar paradox dbpedia-pt:Liar paradox dbpedia-ru:Liar paradox dbpedia-sl:Liar paradox dbpedia-sr:Liar paradox dbpedia-sv:Liar paradox dbpedia-uk:Liar paradox dbpedia-zh:Liar paradox https://global.dbpedia.org/id/35Ct8 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Liar_paradox?oldid=1089660102&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Liar_paradox |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Liar_(disambiguation) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Eubulides'_paradox dbr:Liar's_paradox dbr:Liar_Paradox dbr:Eublides_paradox dbr:The_liar_paradox dbr:Liar's_parado dbr:Liar’s_paradox dbr:Epimenides_sentence dbr:Pseudomenon dbr:Liar's_Paradox dbr:Liar_Logic dbr:Liar_logic dbr:Lair_Paradox dbr:I_am_lying dbr:Antinomy_of_the_liar dbr:This_sentence_is_false dbr:This_statement_is_false |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Saul_Kripke dbr:Epimenides dbr:List_of_ancient_Milesians dbr:Meta dbr:Moore's_paradox dbr:Principles_of_Mathematical_Logic dbr:Eubulides'_paradox dbr:Betteridge's_law_of_headlines dbr:David_Alan_Johnson dbr:Bhartṛhari dbr:Curry's_paradox dbr:Deflationary_theory_of_truth dbr:Index_of_philosophy_articles_(I–Q) dbr:Insolubilia dbr:Liar!_(short_story) dbr:Liar_paradox_in_early_Islamic_tradition dbr:List_of_paradoxes dbr:No–no_paradox dbr:Russell's_paradox dbr:Susanne_Bobzien dbr:Quantum_cognition dbr:Chrysippus dbr:Epimenides_paradox dbr:Graham_Priest dbr:Bradley_Dowden dbr:Crocodile_dilemma dbr:Thomas_Bradwardine dbr:Yablo's_paradox dbr:Andrew_David_Irvine dbr:Andrzej_Grzegorczyk dbr:Benson_Mates dbr:Liar's_paradox dbr:Liar_Paradox dbr:Strange_loop dbr:Pinocchio_paradox dbr:Pluralism_(philosophy) dbr:Truth dbr:Does_not_compute dbr:John_Etchemendy dbr:Jon_Barwise dbr:Law_of_excluded_middle dbr:Law_of_noncontradiction dbr:Law_of_thought dbr:Sideways_Arithmetic_from_Wayside_School dbr:Paraconsistent_logic dbr:Alexander_Kerr_Craig dbr:Eublides_paradox dbr:Paradox dbr:Card_paradox dbr:Dialetheism dbr:Foundations_of_mathematics dbr:Hilbert–Bernays_paradox dbr:Knights_and_Knaves dbr:Knower_paradox dbr:Trivialism dbr:Quine's_paradox dbr:Gödel's_incompleteness_theorems dbr:History_of_Advaita_Vedanta dbr:J._Barkley_Rosser dbr:The_One_Doctor dbr:Charles_Chihara dbr:Aspect-oriented_programming dbr:Philip_Jourdain dbr:Philitas_of_Cos dbr:Grelling–Nelson_paradox dbr:The_liar_paradox dbr:I,_Mudd dbr:In_Search_of_the_Lost_Future dbr:On_Formally_Undecidable_Propositions_o...cipia_Mathematica_and_Related_Systems dbr:Self-reference dbr:Undecidable_problem dbr:Eubulides dbr:Liar_(disambiguation) dbr:Public_Security_Section_9 dbr:Sum_of_Logic dbr:Semantic_theory_of_truth dbr:Richard_Kirkham dbr:Philosophy_of_logic dbr:Performative_contradiction dbr:Psalm_116 dbr:Revision_theory dbr:Liar's_parado dbr:Liar’s_paradox dbr:Stoic_logic dbr:Epimenides_sentence dbr:Pseudomenon dbr:Liar's_Paradox dbr:Liar_Logic dbr:Liar_logic dbr:Lair_Paradox dbr:I_am_lying dbr:Antinomy_of_the_liar dbr:This_sentence_is_false dbr:This_statement_is_false |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Liar_paradox |