Trofim Lysenko (original) (raw)
Trofim Děnisovič Lysenko (ukrajinsky Трохим Денисович Лисенко, rusky Трофи́м Дени́сович Лысе́нко; 17. záříjul./ 29. září 1898greg. Karlovka, Poltavská gubernie, Ruské impérium, dnes Ukrajina – 20. listopadu 1976, Moskva, Rusko) byl ukrajinský agronom, který v období stalinismu mocenskými metodami zcela ovládl sovětskou biologii. Byl silným zastáncem lamarckismu a odmítl mendelovskou genetiku ve prospěch svých vlastních idiosynkratických, pseudovědeckých myšlenek později nazvaných lysenkismus.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | تروفيم دينيسوفيتش ليسينكو (29 سبتمبر (أو 17 سبتمبر بالتقويم القديم) 1898 - 20 نوفمبر 1976) مهندس زراعي وعالم أحياء سوفييتي. كان ليسينكو مؤيدًا قويًا للوراثة اللينة، ورفض علم الوراثة المندلية لصالح الأفكار العلمية الزائفة التي سميت الليسينكووية. في عام 1940 أصبح ليسينكو مديرًا لمعهد علم الوراثة في أكاديمية العلوم التابعة لاتحاد الجمهوريات الاشتراكية السوفيتية، واستخدم نفوذه السياسي وسلطته لقمع الآراء المعارضة وتشويه سمعة منتقديه وتهميشهم وسجنهم، ورفع نظرياته المناهضة للمندلية إلى مفهوم أقرته الدولة. فُصل العلماء السوفييت الذين رفضوا التخلي عن علم الوراثة من مناصبهم وترِكوا بلا مؤوى وقد سُجن المئات بل والآلاف منهم. حُكم على العديد منهم بالإعدام باعتبارهم أعداء للدولة بما في ذلك عالم النبات نيقولاي فافيلوف. حُظِرت المعارضة العلمية من نظريات ليسينكو عن الوراثة المكتسبة بيئيًا رسميًا في الاتحاد السوفيتي في عام 1948. ونتيجة للليسينكووية والتنظيم الجماعي القسري، تضور 15-30 مليون مواطن سوفييتي وصيني جوعًا حتى الموت في الهولودومور ومجاعة الصين الكبرى. (ar) Trofim Deníssovitx Lissenko (rus: Трофи́м Дени́сович Лысе́нко; ucraïnès: Трохим Денисович Лисенко) (29 de setembre de 1898 – 20 de novembre de 1976) va ser un agrònom soviètic que va ser director de la biologia soviètica durant el període del mandat de Stalin. Lissenko rebutjà les Lleis de Mendel sobre l'herència genètica en favor de les teories d'hibridació del horticulturista rus , adoptant-les en un poderós moviment politicocientífic anomenat . La seva recerca gens ortodoxa per la millora dels camps de cereal aconseguí el suport del líder soviètic Ióssif Stalin, especialment després de la i la pèrdua de productivitat resultant de la col·lectivització forçosa en moltes regions soviètiques a inicis de la dècada de 1930. El 1940 esdevingué director de l'Institut de Genètica de l'Acadèmia de Ciències Soviètica, i les doctrines anti-mendelianes de Lissenko van ser seguides a la ciència i l'educació soviètiques mitjançant la influència i el poder polític. El dissentiment de les herència adquirida del medi ambient va ser prohibida formalment el 1948, i durant els següents anys diversos oponents van ser purgats dels seus càrrecs, i diversos d'ells van ser empresonats. El treball de Lissenko va ser oficialment desacreditat a la Unió Soviètica el 1964, dirigint-se cap a un renovat èmfasi cap a la de nou instituïda ciència ortodoxa i les lleis sobre la genètica de Mendel. Encara que Lissenko seguí al seu càrrec a l'Institut de Genètica fins al 1965, la seva influència pràctica en l'agricultura soviètica va declinar a la dècada de 1950. Silenciosament, la Unió Soviètica va abandonar les pràctiques agrícoles de Lissenko en favor de pràctiques agrícoles modernes després que el rendiment dels camps de conreu que havia promès no es materialitzà. Actualment, la major part de l'experimentació i recerca de Lissenko és vista com a fraudulenta. (ca) Trofim Děnisovič Lysenko (ukrajinsky Трохим Денисович Лисенко, rusky Трофи́м Дени́сович Лысе́нко; 17. záříjul./ 29. září 1898greg. Karlovka, Poltavská gubernie, Ruské impérium, dnes Ukrajina – 20. listopadu 1976, Moskva, Rusko) byl ukrajinský agronom, který v období stalinismu mocenskými metodami zcela ovládl sovětskou biologii. Byl silným zastáncem lamarckismu a odmítl mendelovskou genetiku ve prospěch svých vlastních idiosynkratických, pseudovědeckých myšlenek později nazvaných lysenkismus. (cs) Trofim Denisoviĉ LISENKO (ruse Трофим Денисович Лысенко; naskiĝis la 17-an de septembro[jul.]/ 29-an de septembro 1898[greg.] en Karlivka, Ukrainio; mortis je 20-an de novembro 1976 en Kievo) estis ukraina biologo en la Sovetunio, kiu tre forte kaj damaĝe influis la biologiajn, genetikajn esplorojn en la 1950-aj jaroj. (eo) Trofim Denisovich Lysenko (en ucraniano, Трохи́м Дени́сович Лисе́нко; en ruso, Трофи́м Дени́сович Лысе́нко; 29 de septiembre de 1898– 20 de noviembre de 1976) fue un ingeniero agrónomo soviético quien, durante la década de los años 1930, condujo una campaña agrícola pseudocientífica, conocida como lysenkoísmo, que explícitamente iba contra la ciencia agrícola y la genética y duró hasta mediados de los años 1960 en la Unión Soviética. (es) Trofim Denissowitsch Lyssenko (russisch Трофим Денисович Лысенко, wiss. Transliteration Trofim Denisovič Lysenko; * 17. Septemberjul. / 29. September 1898greg. in Karlowka, Gouvernement Poltawa, Russisches Kaiserreich; † 20. November 1976 in Moskau, RSFSR, Sowjetunion) war ein sowjetischer Agrarwissenschaftler, der unter Josef Stalin großen politischen Einfluss erlangte. Seine pseudowissenschaftliche Theorie des Lyssenkoismus, nach der die Eigenschaften von Lebewesen nicht durch Gene, sondern durch Umweltbedingungen bestimmt werden, war wissenschaftlich unhaltbar und widersprach den zu Lyssenkos Zeiten bekannten Grundlagen der Genetik. Einige seiner Forschungsergebnisse wurden als Fälschungen entlarvt. Weil Lyssenko die persönliche Unterstützung Josef Stalins genoss, wagte es kaum ein Genetiker im sowjetischen Machtbereich, den Theorien Lyssenkos offen zu widersprechen. Wissenschaftler, die dies taten, wie zum Beispiel Nikolai Wawilow, wurden als Dissidenten verfolgt. Die Anwendung der Konzepte Lyssenkos in der sowjetischen Landwirtschaft führte zu Missernten und zur Verschärfung von Hungersnöten. Die Misserfolge wurden durch das stalinistische Regime als durch „Sabotage“ verursacht erklärt und mit einer Verschärfung der politischen Repression und des Terrors beantwortet. Aus heutiger Sicht wird der Einfluss Lyssenkos auf die Entwicklung der sowjetischen Genetik als katastrophal beurteilt. Der Lyssenkoismus hat die Entwicklung der Genetik in der Sowjetunion und den von ihr abhängigen Staaten um Jahrzehnte zurückgehalten. (de) Trofim Denisovitx Lisenko (errusieraz: Трофим Денисович Лысенко ; 1898ko irailaren 29agreg./irailaren 17ajul. - 1976ko azaroaren 20a) sobietar agronomoa izan zen, eta 1930eko hamarkadan nekazaritzako sasi zientzia kanpaina zuzendu zuen, bezala ezagutzen dena, esplizituki nekazaritza zientziaren eta genetikaren aurka egin zuena eta 1960ko hamarkadaren erdialdera arte iraun zuena Sobietar Batasunean. (eu) Trofim Denissovitch Lyssenko (en russe : Трофим Денисович Лысенко) est un technicien agricole soviétique, né le 29 septembre 1898 à Karlivka (aujourd'hui en Ukraine) et mort le 20 novembre 1976 à Kiev. Il est à l'origine d'une théorie génétique pseudo-scientifique, la « génétique mitchourinienne », qu'il promeut pendant la période stalinienne en Union soviétique, où elle accède en 1948 au rang de théorie officielle exclusive, opposée à une « science bourgeoise », fausse par essence. Les théories scientifiques autres que celle de « l'hérédité acquise par l'environnement » — de Lyssenko — deviennent alors formellement interdites en Union soviétique. L'enseignement des travaux de Gregor Mendel, de Morgan et des autres généticiens sur la théorie chromosomique de l'hérédité est prohibé, les laboratoires de génétique sont fermés et les chercheurs ayant survécu aux purges d'avant-guerre sont limogés. Des centaines, voire des milliers d'autres sont emprisonnés et plusieurs sont condamnés à mort, dont le botaniste Nikolaï Vavilov. Les travaux de Lyssenko dans le domaine de l'agriculture lui valent le titre de « héros de l'Union soviétique » et lui permettent de dominer la recherche biologique en URSS, jusqu'à son discrédit dans les années 1960. Bien que Lyssenko soit resté à son poste à l'Institut de génétique jusqu'en 1965, son influence sur la pratique agricole soviétique a commencé à décliner après la mort de Staline en 1953. Par la suite, le terme « lyssenkisme » désigne par extension une science corrompue par l'idéologie, où les faits sont dissimulés ou interprétés de manière scientifiquement erronée. (fr) Bitheolaí agus fiseolaí plandaí a rugadh i gKarlovka na hÚcráine ab ea Trofim Denisovich Lysenko (29 Meán Fómhair [Seanstíl: 17 September] 1898 – 20 Samhain 1976). Stiúrthóir ar Acadamh na nEolaíochtaí Talmhaíochta san Aontas Sóivéadach i 1938-1956 is 1958-1962. Tharraing sé míchlú air féin agus rinne dochar fadtréimhseach don talmhaíocht san Aontas Sóivéadach nuair a d'fhógair go raibh géinitic Mendel mícheart, ag cur an-chuid eolaithe Sóivéadacha den scoth ina dtost agus cosc ar a dtaighde. (ga) Trofim Denisovich Lysenko (Rusia:Трофи́м Дени́сович Лысе́нко) (29 November 1898 – 20 November 1976) adalah seorang pakar biologi di Uni Soviet dan pernah menjadi direktur ilmu biologi Soviet pada era Stalin. Lysenko menolak teori genetika Gregor Mendel untuk menghargai Ivan Michurin, seorang pemulia tanaman buah yang menganut Darwinisme (sekaligus juga mengritiknya) dan menggabungkannya menjadi sebuah pergerakan politik ilmu pengetahuan yang dikenal dengan ajaran Lysenkoisme. Teorinya ini dipraktikkan di seluruh ladang gandum di Uni Soviet pada masa rezim Stalin yang mengakibatkan kegagalan panen pada tahun 1930-an. Pada tahun 1940, Lysenko menjadi direktur Institut Genetika di bawah Akademi Pengetahuan Uni Soviet, dan teori Lysenko dilindungi oleh pemerintahan Stalin dan diajarkan di sekolah-sekolah pertanian. Walaupun Lysenko bertahan di Institut Genetika sampai 1965, tetapi teori anti-Mendelnya tidak diakui lagi. Selain karena program de-Stalinisasi, teorinya juga ditolak karena bertentangan dengan teori pemuliaan tanaman modern. (in) Trochym Denysovyč Lysenko (in ucraino: Трохим Денисович Лисенко?; in russo: Трофим Денисович Лысенко?, traslitterato: Trofim Denisovič Lysenko; Karlovka, 29 settembre 1898 – Kiev, 20 novembre 1976) è stato un agronomo sovietico.Fu a lungo presidente dell' (VASChNiL), dal 1938 al 1959 e dal 1961 al 1962. (it) Trofim Denisovich Lysenko (Russian: Трофим Денисович Лысенко, Ukrainian: Трохи́м Дени́сович Лисе́нко, Ukrainian pronunciation: [troˈxɪm deˈnɪsowɪtʃ lɪˈsɛnko]; 29 September [O.S. 17 September] 1898 – 20 November 1976) was a Soviet agronomist and biologist. He was a strong proponent of Lamarckism, and rejected Mendelian genetics in favour of his own idiosyncratic, pseudoscientific ideas later termed Lysenkoism. In 1940, Lysenko became director of the Institute of Genetics within the USSR's Academy of Sciences, and he used his political influence and power to suppress dissenting opinions and discredit, marginalize, and imprison his critics, elevating his anti-Mendelian theories to state-sanctioned doctrine. Soviet scientists who refused to renounce genetics were dismissed from their posts and left destitute. Hundreds if not thousands of others were imprisoned. Several were sentenced to death as enemies of the state, including the botanist Nikolai Vavilov. Lysenko's ideas and practices contributed to the famines that killed millions of Soviet people; the adoption of his methods from 1958 in the People's Republic of China had similarly calamitous results, culminating in the Great Chinese Famine of 1959 to 1962. (en) 트로핌 데니소비치 리센코(러시아어: Трофи́м Дени́сович Лысе́нко, 1898년 9월 29일 ~ 1976년 11월 20일)는 소비에트 연방의 생물학자로 1930년대에 리센코주의로 알려진 농업 학설에 입각하여 소련의 농업 정책을 펴나갔다. 그는 후천적으로 얻은 형질이 유전된다는 주장을 하였는데, 이 학설은 생물의 유전성은 전적으로 유전자에 달려 있다는 당대의 유전학설을 부정하는 것이었다. 리센코주의는 큰 논란을 불러일으켰으며 그 여파는 과학계뿐만이 아니라 정치와 사회의 전반에 걸친 것이었다. 이오시프 스탈린 치하의 소련에서 리센코는 ‘맨발의 과학자’로 영웅시되었고 그의 연구 성과는 대대적으로 선전되었다. 그는 1940년 소련 과학원 산하 유전학 연구소 소장이 되었다. 스탈린 지지를 등에 업은 리센코는 자신의 학설에 반대하는 과학자들의 숙청에 앞장섰다. 특히 위대한 생물학자 니콜라이 바빌로프가 비밀경찰인 내무인민위원회(러시아어: НКВД)의 손에 죽임을 당한 것은 리센코의 책임이 크다. 리센코주의 농업 정책은 1960년대 중반까지 계속되었다. 그러나 스탈린의 죽음 이후 어느 정도의 이전 체제 비판이 가능해지면서 소련의 과학자들은 리센코주의에 맞서기 시작했다. 1962년에는 저명한 물리학자들인 야코프 보리소비치 젤도비치, 비탈리 긴즈부르크, 표트르 카피차가 리센코 학설의 비과학성과 리센코의 과학적 정적 탄압을 고발하고 나섰다. 여론이 리센코에 불리하게 기울어지면서 1965년 리센코는 실각하고 소련에서의 리센코주의 농업 정책은 끝이 났다. 그러나 리센코주의는 중화인민공화국에서 수년간 더 영향을 끼쳤다. (ko) トロフィム・デニソヴィチ・ルイセンコ（ウクライナ語: Трохи́м Дени́сович Ли́сенко、露: Трофим Денисович Лысенко、1898年9月29日 - 1976年11月20日） は、ウクライナ出身のソビエト連邦の生物学者・農学者。ミチューリン主義農法の創立および主要な指導者で、ソ連科学アカデミー（1939年）、（1934年）、（1935年）を歴任した共産党員であった。 ロシアの園芸家で生物学者であったミチューリンの交配理論を支持し、メンデル遺伝学を排斥した他、それらを疑似科学運動に適用し、ルイセンコ学説と名付けた。ヨシフ・スターリンの支持の元、反遺伝学キャンペーン（ルイセンコ論争）を展開して正統派遺伝学者を排斥しソ連の遺伝学に極めて著しい打撃を与えた上、彼の提唱した農法が実行された結果、ソ連農業に対しても大きな被害を与えた。スターリンの死後はスターリン批判によって権威が低下し、後任のニキータ・フルシチョフを取り込むことで一時的に巻き返すことができたが、最終的にフルシチョフの失脚に伴い自身も失脚した。 (ja) Trofim Denisowicz Łysenko (ukr. Трохим Денисович Лисенко, ur. 17 września?/ 29 września 1898 we wsi Karliwka w guberni połtawskiej, zm. 20 listopada 1976 w Moskwie) – radziecki agrobiolog i agronom, twórca pseudonaukowej teorii „łysenkizmu” i przeciwnik genetyki. Od 1935 członek Ogólnozwiązkowej Akademii Nauk Rolniczych im. W.I. Lenina i dwukrotnie jej prezes, od 1939 członek Akademii Nauk ZSRR, członek Akademii Nauk Ukrainy. Pomimo swojej antynaukowej postawy, w czasach rządów Józefa Stalina uzyskał w ZSRR rangę najwyższego autorytetu w dziedzinie biologii i utrzymywał ją po śmierci Stalina aż do końca rządów Chruszczowa. (pl) Trofim Denisovitsj Lysenko (Russisch: Трофим Денисович Лысенко) was een bioloog en landbouwkundige uit de Sovjet-Unie. Hij speelde met zijn zogenoemde lysenkoïsme een controversiële rol in de landbouw in de Sovjet-Unie. Zijn ideeën over erfelijkheid, die goed aansloten bij het marxistische gedachtegoed, bezorgden hem na 1945 een zeer grote politieke invloed onder Stalin. Zij bleken echter onjuist. De wijze waarop afwijkingen van Lysenko's "officiële" leer werden onderdrukt, heeft het onderzoek naar genetica in de Sovjet-Unie grote schade berokkend. In de jaren 60 nam zijn invloed sterk af, en werd openlijk erkend dat zijn leer niet met de waarnemingen strookte. Het belangrijkste onderdeel van Lysenko's ideeën over erfelijkheid, die in wezen een vorm van lamarckisme zijn, is dat de erfelijke eigenschappen van individuele organismen zouden kunnen worden beïnvloed door veranderingen van de omgeving en dat die eigenschappen daarbij veel sneller kunnen veranderen dan door selectie mogelijk is. Deze beweringen moesten worden ondersteund door experimenten met vernalisatie. Hierbij werd bijvoorbeeld wintertarwe in ijskoud water geweekt, waardoor deze wintertarwe zou zijn veranderd in , die sneller rijpt en grotere opbrengsten heeft — en deze eigenschappen zouden dan in volgende generaties behouden blijven. Dit soort experimenten beloofde tegen geringe inspanning een enorme verbetering in de voedselsituatie van de Sovjet-Unie, die juist in die tijd onder druk kwam te staan door problemen als gevolg van de gedwongen collectivisatie van de landbouw. Sovjet-bestuurders waren daarom zeer voor Lysenko en zijn ideeën geporteerd, waarbij Lysenko's eenvoudige komaf ook een rol speelde. Achteraf is duidelijk dat de geclaimde successen op hun best een kleine verbetering waren of zelfs het als zijn eigen ontdekking claimen van bestaande technieken. Van het overerven van de verworven eigenschappen kan in ieder geval geen sprake zijn geweest. Lysenko's ster steeg verder, mede door de persoonlijke bemoeienis van Stalin. In 1940 werd hij aan het hoofd geplaatst van het Instituut voor Genetica van de Academie van Wetenschappen van de USSR. Lysenko toonde zich een fel bestrijder van de "traditionele" genetica zoals die in de Westerse wereld werd bedreven. In 1948 gaf Lysenko zijn beruchte toespraak "over de toestand van de biologie" waarin hij de triomf proclameerde van het "Mitsjoerianisme", Lysenko's aanduiding voor zijn ideeën, die volgens hem waren geïnspireerd op het werk van Mitsjoerin. In diezelfde toespraak deed hij de moderne (Mendeliaanse) genetica af als "reactionair" en een "pseudowetenschap". Hij maakte duidelijk dat zijn denkbeelden de steun hadden van het Centraal Comité van de Communistische Partij.Vanaf dat moment werd wetenschappers niet langer toegestaan af te wijken van deze officiële leer. Critici van Lysenko hielden hun mond, genetici werden ontslagen of gearresteerd. Ook na de dood van Stalin bleef Lysenko's invloed groot doordat hij in Chroesjtsjov een nieuwe beschermheer vond. Wel werd het nu mogelijk om openlijk kritiek te uiten. In 1962 spraken de eminente wetenschappers Zeljdovitsj, Ginzburg en Kapitsa zich uit tegen de "valse wetenschap" en de politieke methoden van Lysenko. In 1964 verklaarde Andrej Sacharov dat hij Lysenko onder meer verantwoordelijk hield voor "de schandelijke onderontwikkeling van de Sovjet-biologie en -genetica". Lysenko werd ontslagen als directeur van het Instituut voor Genetica en raakte in ongenade. Hij stierf in 1976. (nl) Trofim Denisovitj Lysenko, född 29 september 1898 i i nuvarande Ukraina, död 20 november 1976 i Moskva, var en sovjetisk biolog och agronom med en rad idéer om evolution, som framförallt stöttades av bolsjevikerna i Sovjetunionen och i Kina, men även av intellektuella i väst (däribland G.B. Shaw). Grundtesen för Lysenko var, att förvärvade egenskaper kunde gå i arv och att man därför kunde lära arter – och människor – att leva i en karg miljö. Det skulle alltså innebära att man skulle kunna ge en individ vissa egenskaper under livet och sedan skulle dessa egenskaper automatiskt föras vidare till avkomman. Det var en tanke som var mycket tilltalande för bolsjevikerna, eftersom det var en teori som stämde väl in med en materialistisk dialektisk historieutveckling. De trodde att de skulle kunna skapa en ny sorts människa, perfekt anpassad för det kommande kommunistiska lyckoriket på jorden, . Detta gjorde att all forskning kring genteknik avbröts i Sovjetunionen, genetiska prover förstördes och genforskare blev förföljda, inspärrade och i några fall t.o.m. avrättade. Detta ledde senare till att jordbruket misslyckades kapitalt, och var en bidragande orsak till hungersnöd och död, i Sovjetunionen och även i Kina där hans idéer hade stor påverkan under det Stora språnget. Lysenkos förebild i "vetenskapligt" avseende var Ivan Mitjurin, och läran kallades därför michurinism. Som filosofisk bundsförvant hade Lysenko , som spelade en stor roll i det ideologiska försvaret av doktrinen. Värt att notera är att bolsjevikerna inte tog avstånd från Darwins teorier, utan delvis såg dem som en bekräftelse på dialektikens sanning. "Kampen för tillvaron" kritiserades, men teorin om förändringar över tiden accepterades. Det var istället Mendels ärftlighetslagar som angreps. En man som bekämpade lysenkoismen var Unescos förste generalsekreterare Julian Huxley, bland annat i boken "" (Amer. titel: Soviet Genetics and World Science, i sv. övers: , 1951): "Från början trodde jag att Lysenkos påståenden måste innehålla en kärna av sanning. Ju mera jag hörde och läste, desto tydligare blev det emellertid att Lysenko och hans anhängare inte är vetenskapliga i ordets egentliga mening. De använder inte vedertagna vetenskapliga metoder, underkastar inte sina resultat normal vetenskaplig kritik och publicerar dem inte på ett sätt som möjliggör en vetenskaplig värdering av dem. De rör sig i en annan idévärld än vetenskapsmännen och diskuterar inte på ett vetenskapligt sätt." Numera är namnet Lysenko synonymt med politiskt styrd pseudovetenskap. (sv) Trofim Denisovič Lysenko (em russo Трофи́м Дени́сович Лысе́нко, em ucraniano Трохи́м Дени́сович Лисе́нко) (Karlivka, Ucrânia, 29 de setembro de 1898 — Kiev, 20 de novembro de 1976) foi um biólogo e agrônomo ucraniano. Como estudante, Lysenko se viu interessado em agricultura, onde trabalhou em alguns projetos diferentes, um envolvendo os efeitos da variação de temperatura no ciclo de vida das plantas. Isso mais tarde levou-o a considerar como ele poderia usar esse trabalho para converter o trigo de inverno em trigo de primavera. Ele nomeou o processo de "vernalização". Lysenko foi um forte defensor da herança branda e rejeitou a genética mendeliana em favor de idéias pseudocientíficas denominadas Lysenkoismo. Sua pesquisa experimental em melhores colheitas rendeu-lhe o apoio do líder soviético Joseph Stalin, especialmente após a fome e a perda de produtividade resultante da coletivização forçada em várias regiões da União Soviética no início da década de 1930. Em 1940, Lysenko tornou-se diretor do Instituto de Genética da Academia de Ciências da URSS, e o exercício da influência política e do poder garantiu ainda mais suas doutrinas anti-mendelianas na ciência e na educação soviéticas. Cientistas soviéticos que se recusaram a renunciar à ideia da genética mendeliana foram demitidos de seus postos e destituídos. Centenas, senão milhares de outras pessoas, foram presas. Vários foram condenados à morte como inimigos do Estado, incluindo o botânico Nikolai Vavilov. A dissidência científica das teorias de herança ambientalmente adquirida de Lysenko foi formalmente banida na União Soviética em 1948. Embora Lysenko permanecesse em seu posto no Instituto de Genética até 1965, sua influência na prática agrícola soviética declinou na década de 1950. Sua influência distorceu e atrasou o estudo da biologia e da agricultura soviéticas por mais de vinte anos, com sua abordagem medieval e ideias obscurantistas. (pt) Трофи́м Дени́сович Лысе́нко (17 [29] сентября 1898, Карловка, Полтавская губерния — 20 ноября 1976[…], Киев) — советский агроном и биолог. Основатель и крупнейший представитель псевдонаучного направления в биологии — мичуринской агробиологии, академик АН СССР (1939), академик АН УССР (1934), академик ВАСХНИЛ (1935). Герой Социалистического Труда (1945). Лауреат трёх Сталинских премий первой степени (1941, 1943, 1949). В 1934 году назначен научным руководителем, а в 1936 году — директором Всесоюзного селекционно-генетического института в Одессе. Директор Института генетики АН СССР с 1940 по 1965 год. Как агроном, Трофим Лысенко предложил и пропагандировал ряд агротехнических приёмов (яровизация, чеканка хлопчатника, летние посадки картофеля). Большинство методик, предложенных Лысенко, были подвергнуты критике такими учёными, как П. Н. Константинов, А. А. Любищев, П. И. Лисицын и другие, ещё в период их широкого внедрения в советском сельском хозяйстве. Выявляя общие недостатки теорий и агрономических методик Лысенко, его научные оппоненты также осуждали его за разрыв с мировой наукой и хозяйственной практикой. Некоторые методики (как, например, методика борьбы со свекловичным долгоносиком, предложенная венгерским энтомологом Яблоновским) были известны ещё задолго до Лысенко, однако не оправдали ожиданий или являлись устаревшими. Автор теории стадийного развития растений. Отвергал менделевскую генетику и хромосомную теорию наследственности. С именем Лысенко связана кампания гонений против учёных-генетиков, а также против его оппонентов, не признававших «мичуринскую генетику». Поддерживал теорию О. Б. Лепешинской о новообразовании клеток из не имеющего клеточной структуры «живого вещества», впоследствии признанную псевдонаучной. (ru) 特罗菲姆·邓尼索维奇·李森科（俄羅斯語：Трофим Денисович Лысенко，烏克蘭語：Трохим Денисович Лисенко，1898年9月29日－1976年11月20日）苏联生物学、伪科学家、农学家、乌克兰人。 (zh) Трохи́м Дени́сович Лисе́нко (17 (29) вересня 1898, Карлівка, Костянтиноградський повіт, Полтавська губернія, Російська імперія — 20 листопада 1976, Москва, РРФСР, СРСР) — радянський агроном українського походження, діяч мічуринської агробіології СРСР, академік АН УРСР (1934), академік ВАСГНІЛ (1935), академік АН СРСР (1939), президент ВАСГНІЛ (1938—1956, 1961—1962), член ВУЦВК і ЦВК СРСР, депутат Верховної Ради СРСР 1—6-го скликань (1937—1966), Герой Соціалістичної Праці (1945), кавалер восьми орденів Леніна, тричі лауреат Сталінської премії (1941, 1943, 1949). Засновник псевдонаукового напряму в біології — мічуринської агробіології. (uk) |
| dbo:academicDiscipline | dbr:Biology dbr:Agronomy |
| dbo:almaMater | dbr:Kiev_Agricultural_Institute |
| dbo:birthDate | 1898-09-29 (xsd:date) |
| dbo:birthName | Trofim Denisovich Lysenko (en) |
| dbo:birthPlace | dbr:Ukraine dbr:Russian_Empire dbr:Karlivka dbr:Poltava_Governorate dbr:Poltava_Oblast |
| dbo:citizenship | dbr:Soviet_Union |
| dbo:deathDate | 1976-11-20 (xsd:date) |
| dbo:deathPlace | dbr:Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic dbr:Moscow dbr:Soviet_Union |
| dbo:knownFor | dbr:Mendelian_inheritance dbr:Lysenkoism dbr:Vernalization |
| dbo:originalName | Трофим Лысенко (en) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Trofim_Lysenko_portrait.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://web.archive.org/web/20101008121744/http:/marx2mao.com/Other/Proletarian%20Science.pdf http://skepdic.com/lysenko.html http://www.bbc.co.uk/radio4/history/inourtime/inourtime_20080605.shtml http://www.cyberussr.com/rus/lyse-par.html http://digital.library.adelaide.edu.au/dspace/bitstream/2440/15140/1/229.pdf https://doi.org/10.5281/zenodo.3660691). https://www.wsj.com/articles/the-scourge-of-soviet-science-1466192179 |
| dbo:wikiPageID | 49185 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 36873 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1124689706 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Cambridge_University_Press dbc:Agriculture_in_Ukraine dbr:Pravda dbr:Pseudoscience dbr:Pyotr_Kapitsa dbr:Robert_Todd_Carroll dbr:Ronald_Fisher dbr:Mutualism_(biology) dbr:Mendelian_inheritance dbr:Biology dbr:Joseph_Stalin dbr:Jubilee_Medal_"In_Commemoration_of_the...f_the_Birth_of_Vladimir_Ilyich_Lenin" dbr:Bertram_Wolfe dbr:People's_Republic_of_China dbr:Peter_Gluckman dbr:Ukraine dbr:Ukrainians dbr:Vitalism dbr:Vitaly_Ginzburg dbr:Death_and_state_funeral_of_Joseph_Stalin dbr:Kuntsevo_Cemetery dbc:1898_births dbr:Columbia_University_Press dbc:Ukrainian_agronomists dbr:Medal_"For_Labour_Valour" dbr:Medal_"For_Valiant_Labour_in_the_Great_Patriotic_War_1941–1945" dbr:Medal_"In_Commemoration_of_the_800th_Anniversary_of_Moscow" dbr:Meiosis dbr:Russian_Academy_of_Sciences dbr:Russian_Empire dbr:Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic dbr:Genetics dbr:Winter_wheat dbc:Pseudoscientific_biologists dbc:Soviet_Ukrainians dbc:Ukrainian_inventors dbr:Gene dbr:Great_Chinese_Famine dbr:Moscow dbr:NKVD dbr:Brood_parasites dbr:Orders,_decorations,_and_medals_of_the_Soviet_Republics dbr:Andrei_Sakharov dbr:Competition_(biology) dbr:Zhores_Medvedev dbr:Feldsher dbr:Kulak dbr:Pea dbr:Azerbaijan dbc:1976_deaths dbr:Agriculture_in_the_Soviet_Union dbr:Agronomy dbc:Agriculture_in_Russia dbc:Agriculture_in_the_Soviet_Union dbr:USSR_State_Prize dbr:Darwinism dbr:Wheat dbr:Drosophila_melanogaster dbr:Lamarckism dbr:Agronomist dbr:Cuckoo dbr:Cytology dbr:Nikita_Khrushchev dbr:Nikolai_Vavilov dbr:Enemies_of_the_state dbr:Proletariat dbr:Gregor_Mendel dbr:Gustav_Gassner dbr:International_Publishers dbr:Ivan_Vladimirovich_Michurin dbr:Izvestia dbr:Jean-Baptiste_Lamarck dbr:The_Atlantic dbc:Foreign_Members_of_the_Bulgarian_Academy_of_Sciences dbc:Full_Members_of_the_USSR_Academy_of_Sciences dbc:Heroes_of_Socialist_Labour dbc:Recipients_of_the_Order_of_Lenin dbc:People_from_Poltava_Governorate dbc:Soviet_inventors dbc:Stalin_Prize_winners dbc:First_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbc:Academicians_of_the_VASKhNIL dbc:Burials_at_Kuntsevo_Cemetery dbc:Fourth_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbc:People_from_Poltava_Oblast dbc:Second_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbc:Soviet_agronomists dbc:Soviet_biologists dbc:Third_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbr:Karlivka dbr:Biological_life_cycle dbr:Biologist dbr:Russian_famine_of_1921 dbr:Dover_Publications dbr:Martin_Gardner dbr:Marxist dbc:Ukrainian_biologists dbr:Poltava_Governorate dbr:Poltava_Oblast dbr:Soviet_Union dbr:Olga_Lepeshinskaya_(biologist) dbr:Order_of_Lenin dbr:World_War_II dbr:Yakov_Zeldovich dbr:Loren_Graham dbr:Lysenkoism dbr:Rutgers_University_Press dbr:Stanford_University_Press dbr:Vernalization dbr:Fads_and_Fallacies_in_the_Name_of_Science dbr:Sam_Kean dbr:National_University_of_Life_and_Environmental_Sciences_of_Ukraine dbr:Inheritance_of_acquired_characteristics dbr:Pangenesis dbr:VASKhNIL dbr:Sydney_Harland dbr:University_Of_Chicago_Press dbr:Hero_of_Socialist_Labor dbr:Kiev_Agricultural_Institute dbr:Lenin_Hills dbr:Hybridisation_(biology) dbr:Soviet_Academy_of_Sciences dbr:Transcaucasus dbr:Lecourt,_Dominique dbr:V.I._Lenin_Academy_of_Agricultural_Sciences dbr:Collectivisation_in_the_USSR dbr:Anti-Stalinist dbr:Soviet_agriculture dbr:Winter-wheat dbr:File:Darwin's_Pangenesis.svg dbr:File:Lysenkoist_Vegetative_Hybridisation.svg dbr:File:Lysenko_with_Stalin.gif dbr:File:Lysenko_image.svg |
| dbp:almaMater | dbr:Kiev_Agricultural_Institute |
| dbp:birthDate | 1898-09-29 (xsd:date) |
| dbp:birthName | Trofim Denisovich Lysenko (en) |
| dbp:birthPlace | Karlivka, Poltava Governorate, Russian Empire (en) |
| dbp:caption | Lysenko in 1938 (en) |
| dbp:citizenship | Soviet Union (en) |
| dbp:deathDate | 1976-11-20 (xsd:date) |
| dbp:deathPlace | dbr:Russian_Soviet_Federative_Socialist_Republic dbr:Moscow dbr:Soviet_Union |
| dbp:field | Agronomy (en) Biology (en) (en) |
| dbp:knownFor | (en) Lysenkoism (en) Vernalization (en) Rejecting Mendelian inheritance (en) |
| dbp:name | Trofim Lysenko (en) |
| dbp:nativeName | Трофим Лысенко (en) |
| dbp:nativeNameLang | uk (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Birth_date dbt:Blockquote dbt:Citation_needed dbt:Cite_book dbt:Cite_journal dbt:Commons_category dbt:Ill dbt:Main dbt:Notelist dbt:PM20 dbt:Reflist dbt:Refn dbt:Sfn dbt:Short_description dbt:Snd dbt:Spaced_ndash dbt:Use_dmy_dates dbt:OldStyleDate dbt:Death_date_and_age dbt:Infobox_scientist dbt:Family_name_hatnote dbt:IPA-uk dbt:Lysenkoism |
| dbp:wordnet_type | http://www.w3.org/2006/03/wn/wn20/instances/synset-scientist-noun-1 |
| dbp:workInstitutions | dbr:Soviet_Academy_of_Sciences |
| dct:subject | dbc:Agriculture_in_Ukraine dbc:1898_births dbc:Ukrainian_agronomists dbc:Pseudoscientific_biologists dbc:Soviet_Ukrainians dbc:Ukrainian_inventors dbc:1976_deaths dbc:Agriculture_in_Russia dbc:Agriculture_in_the_Soviet_Union dbc:Foreign_Members_of_the_Bulgarian_Academy_of_Sciences dbc:Full_Members_of_the_USSR_Academy_of_Sciences dbc:Heroes_of_Socialist_Labour dbc:Recipients_of_the_Order_of_Lenin dbc:People_from_Poltava_Governorate dbc:Soviet_inventors dbc:Stalin_Prize_winners dbc:First_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbc:Academicians_of_the_VASKhNIL dbc:Burials_at_Kuntsevo_Cemetery dbc:Fourth_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbc:People_from_Poltava_Oblast dbc:Second_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbc:Soviet_agronomists dbc:Soviet_biologists dbc:Third_convocation_members_of_the_Soviet_of_the_Union dbc:Ukrainian_biologists |
| gold:hypernym | dbr:Biologist |
| schema:sameAs | http://viaf.org/viaf/30328897 |
| rdf:type | owl:Thing foaf:Person dbo:Person dul:NaturalPerson wikidata:Q19088 wikidata:Q215627 wikidata:Q5 wikidata:Q729 dbo:Animal dbo:Eukaryote dbo:Scientist dbo:Species schema:Person yago:WikicatLeninPrizeWinners yago:WikicatUkrainianBiologists yago:WikicatUkrainianInventors yago:WikicatUkrainianPeople yago:WikicatUkrainianScientists yago:WikicatPeopleFromKarlivka yago:WikicatPeopleFromPoltavaGovernorate yago:WikicatPeopleFromPoltavaOblast yago:WikicatRussianBiologists yago:WikicatRussianGeneticists yago:WikicatSovietBiologists yago:WikicatSovietInventors yago:WikicatSovietPeopleOfUkrainianDescent yago:WikicatSovietScientists yago:WikicatStalinPrizeWinners wikidata:Q901 yago:Academician109759501 yago:Acquirer109764201 yago:Agronomist109780120 yago:Biologist109855630 yago:Botanist109868270 yago:CausalAgent100007347 yago:Creator109614315 yago:Expert109617867 yago:Gambler110118844 yago:Geneticist110126424 yago:Hero110325013 yago:Honoree110183757 yago:Inventor110214637 yago:Leader109623038 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:PrizeWinner109627807 yago:Recipient109627906 yago:WikicatGeneticists yago:WikicatHeroesOfSocialistLabour yago:WikicatHeroesOfTheSovietUnion yago:Winner110782791 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:Scientist110560637 yago:Whole100003553 yago:Wikicat20th-centuryBotanists yago:WikicatAcademiciansOfTheVASKhNIL yago:WikicatAgronomists yago:WikicatPseudoscientificBiologists |
| rdfs:comment | Trofim Děnisovič Lysenko (ukrajinsky Трохим Денисович Лисенко, rusky Трофи́м Дени́сович Лысе́нко; 17. záříjul./ 29. září 1898greg. Karlovka, Poltavská gubernie, Ruské impérium, dnes Ukrajina – 20. listopadu 1976, Moskva, Rusko) byl ukrajinský agronom, který v období stalinismu mocenskými metodami zcela ovládl sovětskou biologii. Byl silným zastáncem lamarckismu a odmítl mendelovskou genetiku ve prospěch svých vlastních idiosynkratických, pseudovědeckých myšlenek později nazvaných lysenkismus. (cs) Trofim Denisoviĉ LISENKO (ruse Трофим Денисович Лысенко; naskiĝis la 17-an de septembro[jul.]/ 29-an de septembro 1898[greg.] en Karlivka, Ukrainio; mortis je 20-an de novembro 1976 en Kievo) estis ukraina biologo en la Sovetunio, kiu tre forte kaj damaĝe influis la biologiajn, genetikajn esplorojn en la 1950-aj jaroj. (eo) Trofim Denisovich Lysenko (en ucraniano, Трохи́м Дени́сович Лисе́нко; en ruso, Трофи́м Дени́сович Лысе́нко; 29 de septiembre de 1898– 20 de noviembre de 1976) fue un ingeniero agrónomo soviético quien, durante la década de los años 1930, condujo una campaña agrícola pseudocientífica, conocida como lysenkoísmo, que explícitamente iba contra la ciencia agrícola y la genética y duró hasta mediados de los años 1960 en la Unión Soviética. (es) Trofim Denisovitx Lisenko (errusieraz: Трофим Денисович Лысенко ; 1898ko irailaren 29agreg./irailaren 17ajul. - 1976ko azaroaren 20a) sobietar agronomoa izan zen, eta 1930eko hamarkadan nekazaritzako sasi zientzia kanpaina zuzendu zuen, bezala ezagutzen dena, esplizituki nekazaritza zientziaren eta genetikaren aurka egin zuena eta 1960ko hamarkadaren erdialdera arte iraun zuena Sobietar Batasunean. (eu) Bitheolaí agus fiseolaí plandaí a rugadh i gKarlovka na hÚcráine ab ea Trofim Denisovich Lysenko (29 Meán Fómhair [Seanstíl: 17 September] 1898 – 20 Samhain 1976). Stiúrthóir ar Acadamh na nEolaíochtaí Talmhaíochta san Aontas Sóivéadach i 1938-1956 is 1958-1962. Tharraing sé míchlú air féin agus rinne dochar fadtréimhseach don talmhaíocht san Aontas Sóivéadach nuair a d'fhógair go raibh géinitic Mendel mícheart, ag cur an-chuid eolaithe Sóivéadacha den scoth ina dtost agus cosc ar a dtaighde. (ga) Trochym Denysovyč Lysenko (in ucraino: Трохим Денисович Лисенко?; in russo: Трофим Денисович Лысенко?, traslitterato: Trofim Denisovič Lysenko; Karlovka, 29 settembre 1898 – Kiev, 20 novembre 1976) è stato un agronomo sovietico.Fu a lungo presidente dell' (VASChNiL), dal 1938 al 1959 e dal 1961 al 1962. (it) トロフィム・デニソヴィチ・ルイセンコ（ウクライナ語: Трохи́м Дени́сович Ли́сенко、露: Трофим Денисович Лысенко、1898年9月29日 - 1976年11月20日） は、ウクライナ出身のソビエト連邦の生物学者・農学者。ミチューリン主義農法の創立および主要な指導者で、ソ連科学アカデミー（1939年）、（1934年）、（1935年）を歴任した共産党員であった。 ロシアの園芸家で生物学者であったミチューリンの交配理論を支持し、メンデル遺伝学を排斥した他、それらを疑似科学運動に適用し、ルイセンコ学説と名付けた。ヨシフ・スターリンの支持の元、反遺伝学キャンペーン（ルイセンコ論争）を展開して正統派遺伝学者を排斥しソ連の遺伝学に極めて著しい打撃を与えた上、彼の提唱した農法が実行された結果、ソ連農業に対しても大きな被害を与えた。スターリンの死後はスターリン批判によって権威が低下し、後任のニキータ・フルシチョフを取り込むことで一時的に巻き返すことができたが、最終的にフルシチョフの失脚に伴い自身も失脚した。 (ja) 特罗菲姆·邓尼索维奇·李森科（俄羅斯語：Трофим Денисович Лысенко，烏克蘭語：Трохим Денисович Лисенко，1898年9月29日－1976年11月20日）苏联生物学、伪科学家、农学家、乌克兰人。 (zh) Трохи́м Дени́сович Лисе́нко (17 (29) вересня 1898, Карлівка, Костянтиноградський повіт, Полтавська губернія, Російська імперія — 20 листопада 1976, Москва, РРФСР, СРСР) — радянський агроном українського походження, діяч мічуринської агробіології СРСР, академік АН УРСР (1934), академік ВАСГНІЛ (1935), академік АН СРСР (1939), президент ВАСГНІЛ (1938—1956, 1961—1962), член ВУЦВК і ЦВК СРСР, депутат Верховної Ради СРСР 1—6-го скликань (1937—1966), Герой Соціалістичної Праці (1945), кавалер восьми орденів Леніна, тричі лауреат Сталінської премії (1941, 1943, 1949). Засновник псевдонаукового напряму в біології — мічуринської агробіології. (uk) تروفيم دينيسوفيتش ليسينكو (29 سبتمبر (أو 17 سبتمبر بالتقويم القديم) 1898 - 20 نوفمبر 1976) مهندس زراعي وعالم أحياء سوفييتي. كان ليسينكو مؤيدًا قويًا للوراثة اللينة، ورفض علم الوراثة المندلية لصالح الأفكار العلمية الزائفة التي سميت الليسينكووية. في عام 1940 أصبح ليسينكو مديرًا لمعهد علم الوراثة في أكاديمية العلوم التابعة لاتحاد الجمهوريات الاشتراكية السوفيتية، واستخدم نفوذه السياسي وسلطته لقمع الآراء المعارضة وتشويه سمعة منتقديه وتهميشهم وسجنهم، ورفع نظرياته المناهضة للمندلية إلى مفهوم أقرته الدولة. (ar) Trofim Deníssovitx Lissenko (rus: Трофи́м Дени́сович Лысе́нко; ucraïnès: Трохим Денисович Лисенко) (29 de setembre de 1898 – 20 de novembre de 1976) va ser un agrònom soviètic que va ser director de la biologia soviètica durant el període del mandat de Stalin. Lissenko rebutjà les Lleis de Mendel sobre l'herència genètica en favor de les teories d'hibridació del horticulturista rus , adoptant-les en un poderós moviment politicocientífic anomenat . La seva recerca gens ortodoxa per la millora dels camps de cereal aconseguí el suport del líder soviètic Ióssif Stalin, especialment després de la i la pèrdua de productivitat resultant de la col·lectivització forçosa en moltes regions soviètiques a inicis de la dècada de 1930. El 1940 esdevingué director de l'Institut de Genètica de l'Acadèmia (ca) Trofim Denissowitsch Lyssenko (russisch Трофим Денисович Лысенко, wiss. Transliteration Trofim Denisovič Lysenko; * 17. Septemberjul. / 29. September 1898greg. in Karlowka, Gouvernement Poltawa, Russisches Kaiserreich; † 20. November 1976 in Moskau, RSFSR, Sowjetunion) war ein sowjetischer Agrarwissenschaftler, der unter Josef Stalin großen politischen Einfluss erlangte. Seine pseudowissenschaftliche Theorie des Lyssenkoismus, nach der die Eigenschaften von Lebewesen nicht durch Gene, sondern durch Umweltbedingungen bestimmt werden, war wissenschaftlich unhaltbar und widersprach den zu Lyssenkos Zeiten bekannten Grundlagen der Genetik. Einige seiner Forschungsergebnisse wurden als Fälschungen entlarvt. (de) Trofim Denisovich Lysenko (Rusia:Трофи́м Дени́сович Лысе́нко) (29 November 1898 – 20 November 1976) adalah seorang pakar biologi di Uni Soviet dan pernah menjadi direktur ilmu biologi Soviet pada era Stalin. Lysenko menolak teori genetika Gregor Mendel untuk menghargai Ivan Michurin, seorang pemulia tanaman buah yang menganut Darwinisme (sekaligus juga mengritiknya) dan menggabungkannya menjadi sebuah pergerakan politik ilmu pengetahuan yang dikenal dengan ajaran Lysenkoisme. Teorinya ini dipraktikkan di seluruh ladang gandum di Uni Soviet pada masa rezim Stalin yang mengakibatkan kegagalan panen pada tahun 1930-an. Pada tahun 1940, Lysenko menjadi direktur Institut Genetika di bawah Akademi Pengetahuan Uni Soviet, dan teori Lysenko dilindungi oleh pemerintahan Stalin dan diajarkan di seko (in) Trofim Denisovich Lysenko (Russian: Трофим Денисович Лысенко, Ukrainian: Трохи́м Дени́сович Лисе́нко, Ukrainian pronunciation: [troˈxɪm deˈnɪsowɪtʃ lɪˈsɛnko]; 29 September [O.S. 17 September] 1898 – 20 November 1976) was a Soviet agronomist and biologist. He was a strong proponent of Lamarckism, and rejected Mendelian genetics in favour of his own idiosyncratic, pseudoscientific ideas later termed Lysenkoism. (en) Trofim Denissovitch Lyssenko (en russe : Трофим Денисович Лысенко) est un technicien agricole soviétique, né le 29 septembre 1898 à Karlivka (aujourd'hui en Ukraine) et mort le 20 novembre 1976 à Kiev. Il est à l'origine d'une théorie génétique pseudo-scientifique, la « génétique mitchourinienne », qu'il promeut pendant la période stalinienne en Union soviétique, où elle accède en 1948 au rang de théorie officielle exclusive, opposée à une « science bourgeoise », fausse par essence. (fr) 트로핌 데니소비치 리센코(러시아어: Трофи́м Дени́сович Лысе́нко, 1898년 9월 29일 ~ 1976년 11월 20일)는 소비에트 연방의 생물학자로 1930년대에 리센코주의로 알려진 농업 학설에 입각하여 소련의 농업 정책을 펴나갔다. 그는 후천적으로 얻은 형질이 유전된다는 주장을 하였는데, 이 학설은 생물의 유전성은 전적으로 유전자에 달려 있다는 당대의 유전학설을 부정하는 것이었다. 리센코주의는 큰 논란을 불러일으켰으며 그 여파는 과학계뿐만이 아니라 정치와 사회의 전반에 걸친 것이었다. 이오시프 스탈린 치하의 소련에서 리센코는 ‘맨발의 과학자’로 영웅시되었고 그의 연구 성과는 대대적으로 선전되었다. 그는 1940년 소련 과학원 산하 유전학 연구소 소장이 되었다. 스탈린 지지를 등에 업은 리센코는 자신의 학설에 반대하는 과학자들의 숙청에 앞장섰다. 특히 위대한 생물학자 니콜라이 바빌로프가 비밀경찰인 내무인민위원회(러시아어: НКВД)의 손에 죽임을 당한 것은 리센코의 책임이 크다. (ko) Trofim Denisovitsj Lysenko (Russisch: Трофим Денисович Лысенко) was een bioloog en landbouwkundige uit de Sovjet-Unie. Hij speelde met zijn zogenoemde lysenkoïsme een controversiële rol in de landbouw in de Sovjet-Unie. Zijn ideeën over erfelijkheid, die goed aansloten bij het marxistische gedachtegoed, bezorgden hem na 1945 een zeer grote politieke invloed onder Stalin. Zij bleken echter onjuist. De wijze waarop afwijkingen van Lysenko's "officiële" leer werden onderdrukt, heeft het onderzoek naar genetica in de Sovjet-Unie grote schade berokkend. In de jaren 60 nam zijn invloed sterk af, en werd openlijk erkend dat zijn leer niet met de waarnemingen strookte. (nl) Trofim Denisowicz Łysenko (ukr. Трохим Денисович Лисенко, ur. 17 września?/ 29 września 1898 we wsi Karliwka w guberni połtawskiej, zm. 20 listopada 1976 w Moskwie) – radziecki agrobiolog i agronom, twórca pseudonaukowej teorii „łysenkizmu” i przeciwnik genetyki. Od 1935 członek Ogólnozwiązkowej Akademii Nauk Rolniczych im. W.I. Lenina i dwukrotnie jej prezes, od 1939 członek Akademii Nauk ZSRR, członek Akademii Nauk Ukrainy. (pl) Trofim Denisovitj Lysenko, född 29 september 1898 i i nuvarande Ukraina, död 20 november 1976 i Moskva, var en sovjetisk biolog och agronom med en rad idéer om evolution, som framförallt stöttades av bolsjevikerna i Sovjetunionen och i Kina, men även av intellektuella i väst (däribland G.B. Shaw). Numera är namnet Lysenko synonymt med politiskt styrd pseudovetenskap. (sv) Trofim Denisovič Lysenko (em russo Трофи́м Дени́сович Лысе́нко, em ucraniano Трохи́м Дени́сович Лисе́нко) (Karlivka, Ucrânia, 29 de setembro de 1898 — Kiev, 20 de novembro de 1976) foi um biólogo e agrônomo ucraniano. Como estudante, Lysenko se viu interessado em agricultura, onde trabalhou em alguns projetos diferentes, um envolvendo os efeitos da variação de temperatura no ciclo de vida das plantas. Isso mais tarde levou-o a considerar como ele poderia usar esse trabalho para converter o trigo de inverno em trigo de primavera. Ele nomeou o processo de "vernalização". Lysenko foi um forte defensor da herança branda e rejeitou a genética mendeliana em favor de idéias pseudocientíficas denominadas Lysenkoismo. (pt) Трофи́м Дени́сович Лысе́нко (17 [29] сентября 1898, Карловка, Полтавская губерния — 20 ноября 1976[…], Киев) — советский агроном и биолог. Основатель и крупнейший представитель псевдонаучного направления в биологии — мичуринской агробиологии, академик АН СССР (1939), академик АН УССР (1934), академик ВАСХНИЛ (1935). Герой Социалистического Труда (1945). Лауреат трёх Сталинских премий первой степени (1941, 1943, 1949). Поддерживал теорию О. Б. Лепешинской о новообразовании клеток из не имеющего клеточной структуры «живого вещества», впоследствии признанную псевдонаучной. (ru) |
| rdfs:label | تروفيم ليسينكو (ar) Trofim Lissenko (ca) Trofim Lysenko (cs) Trofim Denissowitsch Lyssenko (de) Trofim Lisenko (eo) Trofim Lysenko (es) Trofim Lisenko (eu) Trofim Denisovich Lysenko (ga) Trofim Lysenko (in) Trofim Lyssenko (fr) Trochym Denysovyč Lysenko (it) 트로핌 리센코 (ko) トロフィム・ルイセンコ (ja) Trofim Lysenko (nl) Trofim Łysenko (pl) Лысенко, Трофим Денисович (ru) Trofim Lysenko (en) Trofim Lysenko (pt) Trofim Lysenko (sv) 特罗菲姆·李森科 (zh) Лисенко Трохим Денисович (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Trofim Lysenko yago-res:Trofim Lysenko http://viaf.org/viaf/30328897 http://d-nb.info/gnd/118575597 dbpedia-commons:Trofim Lysenko http://d-nb.info/gnd/178152331 http://d-nb.info/gnd/183152530 http://d-nb.info/gnd/183637275 http://d-nb.info/gnd/186961936 wikidata:Trofim Lysenko http://data.bibliotheken.nl/id/thes/p069058326 dbpedia-ar:Trofim Lysenko http://arz.dbpedia.org/resource/تروفيم_ليسينكو http://azb.dbpedia.org/resource/تروفیم_لیسنکو dbpedia-be:Trofim Lysenko dbpedia-bg:Trofim Lysenko http://bs.dbpedia.org/resource/Trofim_Lisenko dbpedia-ca:Trofim Lysenko dbpedia-cs:Trofim Lysenko dbpedia-da:Trofim Lysenko dbpedia-de:Trofim Lysenko dbpedia-eo:Trofim Lysenko dbpedia-es:Trofim Lysenko dbpedia-et:Trofim Lysenko dbpedia-eu:Trofim Lysenko dbpedia-fa:Trofim Lysenko dbpedia-fi:Trofim Lysenko dbpedia-fr:Trofim Lysenko dbpedia-ga:Trofim Lysenko dbpedia-he:Trofim Lysenko dbpedia-hu:Trofim Lysenko dbpedia-id:Trofim Lysenko dbpedia-it:Trofim Lysenko dbpedia-ja:Trofim Lysenko dbpedia-ko:Trofim Lysenko http://ky.dbpedia.org/resource/Лысенко,_Трофим_Денисович http://lt.dbpedia.org/resource/Trofimas_Lysenko http://mg.dbpedia.org/resource/Trofim_Denissovitch_Lyssenko http://ml.dbpedia.org/resource/ത്രൊഫിം_ലിസെൻകോ dbpedia-nl:Trofim Lysenko dbpedia-no:Trofim Lysenko dbpedia-pl:Trofim Lysenko dbpedia-pt:Trofim Lysenko dbpedia-ro:Trofim Lysenko dbpedia-ru:Trofim Lysenko dbpedia-sk:Trofim Lysenko dbpedia-sl:Trofim Lysenko dbpedia-sr:Trofim Lysenko dbpedia-sv:Trofim Lysenko dbpedia-tr:Trofim Lysenko dbpedia-uk:Trofim Lysenko dbpedia-vi:Trofim Lysenko dbpedia-zh:Trofim Lysenko https://global.dbpedia.org/id/2jLYZ |
| skos:exactMatch | http://globalwordnet.org/ili/i96053 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Trofim_Lysenko?oldid=1124689706&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Lysenko_image.svg wiki-commons:Special:FilePath/Lysenko_with_Stalin.gif wiki-commons:Special:FilePath/Lysenkoist_Vegetative_Hybridisation.svg wiki-commons:Special:FilePath/Trofim_Lysenko_portrait.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Darwin's_Pangenesis.svg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Trofim_Lysenko |
| foaf:name | Trofim Lysenko (en) |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Trofim dbr:Lysenko |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Trokhym_Lysenko dbr:Lysenko,_Trofim_Denisovich dbr:Trofim_D._Lysenko dbr:Trofim_Denisovich_Lysenko dbr:Trofim_Denisovitch_Lysenko dbr:Trofym_lysenko dbr:Tromif_Lysenko dbr:T.D._Lysenko dbr:T._D._Lysenko |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Carrefour_de_l'Horloge dbr:Cases_of_political_abuse_of_psychiatry_in_the_Soviet_Union dbr:Elena_Barulina dbr:List_of_biologists dbr:List_of_eponyms_(L–Z) dbr:List_of_geneticists dbr:Yakov_Yakovlev dbr:Basiswar_Sen dbr:Bibliography_of_Stalinism_and_the_Soviet_Union dbr:History_of_the_Soviet_Union_(1953–1964) dbr:Joseph_Stalin dbr:Julian_Huxley dbr:List_of_Nova_episodes dbr:Paul_Kammerer dbr:Culture_of_Russia dbr:Ukrainians_in_Russia dbr:Vitaly_Ginzburg dbr:Vladimir_Dudintsev dbr:Vladimir_Lipsky dbr:Vladimir_Pavlovich_Efroimson dbr:Izrail_Agol dbr:Kuntsevo_Cemetery dbr:September_29 dbr:List_of_ideologies_named_after_people dbr:List_of_people_from_Ukraine dbr:List_of_recipients_of_the_Stalin_Prize dbr:Pavel_Lobanov dbr:Pavlovian_session dbr:November_1976 dbr:Russia dbr:Russian_political_jokes dbr:Russians dbr:Georg_Schneider_(politician) dbr:Natural_selection dbr:1898 dbr:Government_Medical_Officers_Association dbr:Great_Chinese_Famine dbr:Great_Leap_Forward dbr:Nadezhda_Ladygina-Kohts dbr:The_Star_(Pakistan) dbr:1976 dbr:Andrei_Sakharov dbr:Andrey_A._Fedorov dbr:Denis_Buican dbr:Yuan_Longping dbr:Yuri_Alexandrovich_Orlov dbr:February_1965 dbr:Leonid_Petrovich_Tatarinov dbr:1965 dbr:1965_in_science dbr:Agriculture_in_the_Soviet_Union dbr:Triffid dbr:Trokhym_Lysenko dbr:Wacław_Gajewski dbr:Dmitry_Sabinin dbr:Droughts_and_famines_in_Russia_and_the_Soviet_Union dbr:Lamarckism dbr:Nikolai_Vavilov_(film) dbr:A._L._Strand dbr:Abram_Alikhanov dbr:Adaptive_Coloration_in_Animals dbr:Aleksey_Malchevskiy dbr:Alexander_Gurwitsch dbr:Alexander_Oparin dbr:Alexander_Schlichter dbr:Extraordinary_State_Commission dbr:Fazil_Iskander dbr:Francis_J._Ryan dbr:Barnet_Woolf dbr:Nikita_Khrushchev dbr:Nikolai_Koltsov dbr:Nikolai_Vasilyevich_Parin dbr:Nikolai_Vavilov dbr:Censorship_of_science_in_the_Soviet_Union dbr:Hans_Stubbe dbr:History_of_the_Soviet_Union_(1927–1953) dbr:Khrennikov's_Seven dbr:Kikuo_Chishima dbr:Left-wing_politics dbr:List_of_Equinox_episodes dbr:List_of_Russian_biologists dbr:List_of_Russian_scientists dbr:Hermann_Joseph_Muller dbr:Isaak_Izrailevich_Prezent dbr:Ivan_Schmalhausen dbr:Ivan_Vladimirovich_Michurin dbr:J._D._Bernal dbr:November_20 dbr:Stanisław_Feliksiak dbr:Armen_Takhtajan dbr:Academic_freedom dbr:Aleksei_Zachvatkin dbr:Karlivka dbr:Kim_Pen_Hwa dbr:Eco-socialism dbr:Heredity dbr:The_Day_of_the_Triffids dbr:Trofim dbr:Dialectical_materialism dbr:Dmitri_Shepilov dbr:Dmitry_Belyayev_(zoologist) dbr:Asimov's_Biographical_Encyclopedia_of_Science_and_Technology dbr:August_1927 dbr:Marina_Voroshilova dbr:Marius_Nasta dbr:Boris_Astaurov dbr:Boris_Zavadovsky dbr:Great_Plan_for_the_Transformation_of_Nature dbr:Grigory_Levitsky dbr:Hu_Xiansu dbr:Index_of_Soviet_Union–related_articles dbr:Michael_Polanyi dbr:O._G._S._Crawford dbr:Olga_Lepeshinskaya_(biologist) dbr:Sergei_Chetverikov dbr:Sergei_Kovalev dbr:Lysenko dbr:Lysenkoism dbr:Vernalization dbr:Fads_and_Fallacies_in_the_Name_of_Science dbr:National_University_of_Life_and_Environmental_Sciences_of_Ukraine dbr:Science_and_technology_in_the_Soviet_Union dbr:Vladimir_Yermilov dbr:Monday_Begins_on_Saturday dbr:Solomon_Levit dbr:Pangenesis dbr:Richard_Falck dbr:VASKhNIL dbr:Lysenko,_Trofim_Denisovich dbr:Trofim_D._Lysenko dbr:Trofim_Denisovich_Lysenko dbr:Trofim_Denisovitch_Lysenko dbr:Trofym_lysenko dbr:Tromif_Lysenko dbr:T.D._Lysenko dbr:T._D._Lysenko |
| is dbp:after of | dbr:Pavel_Lobanov |
| is dbp:before of | dbr:Pavel_Lobanov |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Trofim_Lysenko |
