Türkiye Irak Enerji Ilişkileri Research Papers (original) (raw)
This study analyzes the political reasons that allowed the Islamic State to expand successfully in Syria and Iraq, by enabling to ‘franchise’ worldwide, and the role of the regional governments in this issue. The essay provides a... more
This study analyzes the political reasons that allowed the Islamic State to expand successfully in Syria and Iraq, by enabling to ‘franchise’ worldwide, and the role of the regional governments in this issue. The essay provides a different explanation from the classic approach of the “clash of civilizations” theorized by Samuel P. Huntington, ascribing responsibility for the growth and expansion of the Islamic State to the complex framework of geopolitical alliances within the Muslim civilization and the Arab world. The paper highlights the attempt by Turkey to establish itself as a regional power and guidance of the Islamic world, by resurrecting the Caliphate, and, based on this, explains the contrast with the Islamic State, which goal is the foundation of a globalized Caliphate. The plans of the Turkish President Erdoğan for a Great Turkey, allied with Egypt, have foundered with the coup that ousted the Muslim Brotherhood from power. The study relates the connection of Ankara with the Kurds, regarding the management of the crisis in Syria and Iraq, and the Turkish liaison with regional powers (Iran, Egypt, Saudi Arabia and Israel) and other powers (Russia, Cina and USA).
8. TMMOB Enerji Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (Ankara, Elektrik Mühendsleri Odası-EMO, 2012) 1. Cilt, s.266-282.
Soğuk Savaştan galip çıkan ABD, tek kutuplu dünyada hükümranlığını sürdürebilmek için Körfez bölgesini tamamen kontrol etmek istemektedir. Bölgeye yönelik Türkiye ve ABD politikaları 1 Mart Tezkeresine kadar parelellik göstermiştir.... more
Soğuk Savaştan galip çıkan ABD, tek kutuplu dünyada hükümranlığını sürdürebilmek için Körfez bölgesini tamamen kontrol etmek istemektedir. Bölgeye yönelik Türkiye ve ABD politikaları 1 Mart Tezkeresine kadar parelellik göstermiştir. Tezkereden sonra ise özellikle Kuzey Irak‟a yönelik Türkiye ve ABD politikalarında belirgin bir ayrışma mevcuttur. Perde arkasında ABD tarafından desteklenen federasyona müteakip bir Kürt Devleti oluşumu Türkiye tarafından engellenmeye çalışılmaktadır. Neticede bu çalışmada; Kuzey Irak‟taki yapılanma ve gelecekte alabileceği şekle yönelik Türkiye‟nin genel olarak Irak ve özelde Kuzey Irak bölgesine yönelik dış politika yaklaşımları incelemeye tabi tutulmuştur.
Anahtar kelimeler: Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Federasyon, Kerkük, Kuzey Irak, Partiya Karkiya Kurdistan (PKK), Petrol, Türkiye
İç politikadaki istikrarsızlığın artması, silahlı saldırıların ve çatışmaların sık sık yaşanması, bölgesel ve küresel güçlerin Irak üzerinde rekabet etmesi ve komşusu Suriye’nin iç savaş yaşıyor olması Irak’ın 2013 yılı içerisinde birçok... more
İç politikadaki istikrarsızlığın artması, silahlı saldırıların ve çatışmaların sık sık yaşanması, bölgesel ve küresel güçlerin Irak üzerinde rekabet etmesi ve komşusu Suriye’nin iç savaş yaşıyor olması Irak’ın 2013 yılı içerisinde birçok sorunla karşılaşmasına neden olmuştur. İç siyasetteki istikrarsızlığın doğurduğu güvenlik krizleri son beş yılın en kanlı döneminin yaşanmasına sebep olmuştur. Sünnilerin Şii Maliki hükümeti tarafından siyasal hayattan dışlandıkları iddiasıyla düzenledikleri gösterilerin ordu tarafından güç kullanılarak bastırılması, şiddeti daha da artırmıştır. Bunun yanında Bağdat yönetimi ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında gerginliklerin yaşanması kriz ortamını daha da tırmandırmıştır. Özellikle Irak-Şam İslam Devleti’nin (IŞİD), 2012 yılının ikinci yarısından itibaren yoğunlaştırdığı saldırılarını 2013 yılında da artırarak devam ettirmesi Irak’ı kaosun içine sürüklemiştir. Dış politikada ise ABD ve Batı ile ilişkilerini “terörle mücadele” kapsamında yardım isteme temeline oturtan Irak, petrol ihracatı için yeni ortaklar arayışı içinde olmuş ve Türkiye ile gergin olan ilişkilerin yumuşatılması için üst düzey karşılıklı ziyaretler düzenlemiştir. Irak ekonomisi ise 2013 yılı içerisinde artan terörist faaliyetlerin petrol ihracatına olumsuz yansıması sonucu beklenen iyileşmeyi gösterememiştir.
ABD’nin Irak’taki askeri varlığını 2011 yılı sonunda nihayete erdirmesi, Irak’ın siyasi, askeri ve ekonomik alanlarda bazı sorunlar yaşamasını da beraberinde getirmiştir. Amerikan askerlerinin çekilmesinden sadece birkaç ay sonra,... more
ABD’nin Irak’taki askeri varlığını 2011 yılı sonunda nihayete erdirmesi, Irak’ın siyasi, askeri ve ekonomik alanlarda bazı sorunlar yaşamasını da beraberinde getirmiştir. Amerikan askerlerinin çekilmesinden sadece birkaç ay sonra, tırmanan siyasi gerilim, zaten kırılgan bir yapı üzerine kurulan koalisyon hükümetini zorlamaya başlamış, aynı zamanda ülke içerisinde çeşitli mücadelelerin de ortaya çıkmasına neden olmuştur. Birçok Iraklı liderin, Irak’ın karşılaştığı problemlerden kurtulacağı ve adeta yeni bir bağımsızlık döneminin 2012 yılıyla birlikte başlayacağına dair söylemleri ya da beklentileri, henüz bu bağımsızlık döneminin başında yaşanmaya başlayan siyasi istikrarsızlık ve şiddet olayları neticesinde alt üst olmuştur. Bombalı eylemler, etnik gruplar arasındaki siyasi ve askeri çekişme, merkezi hükümet ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasındaki mücadele ve özellikle Türkiye ile ilişkilerin gerginleşmesi, Bağdat yönetimini enerjisinin büyük bir kısmını bu sorunlar üzerine harcamaya sevketmiştir. Buna ilaveten ekonomik gelişmeler ve Irak’ın geleceği için çok büyük bir önem arzeden enerji kaynakları Bağdat’ın hem iç politikasını hem de dış politikasını şekillendiren bir faktör olarak öne çıkmıştır.
2011 yılında Ortadoğu’yu etkisi altına alan Arap Baharı’nın Irak’taki yansımaları yerel ve ulusal hükümete karşı protesto gösterilerinin yapılması ve bazı illerde valilerin değişmesi şeklinde olmuştur. Bağdat yönetimi, Suriye ve Bahreyn... more
2011 yılında Ortadoğu’yu etkisi altına alan Arap Baharı’nın Irak’taki yansımaları yerel ve ulusal hükümete karşı protesto gösterilerinin yapılması ve bazı illerde valilerin değişmesi şeklinde olmuştur. Bağdat yönetimi, Suriye ve Bahreyn örneğinde olduğu gibi diğer bölge ülkelerindeki halk hareketlerine farklı reaksiyonlar geliştirirken, kendi içerisindeki göstericilere sert karşılık vermiştir. Bu bağlamda kimliksel farklılıklar daha fazla belirginleşmeye başlamış, federal yönetim istekleri artmış ve belirli gruplara tanınan ayrıcalıklar Irak’taki çatışma ortamını tetiklemiştir. ABD’nin askerlerini Irak’tan çekmesinin ardından Maliki’nin uygulamış olduğu politikalar, Irak siyasetini içinden çıkılamaz bir hale dönüştürmüştür. Diğer yandan siyasi krizlere rağmen Irak, 2011 yılında ekonomik olarak 2003 savaşı öncesi rakamları yakalamış, gerek petrol üretimi gerekse ülkeye gelen yabancı yatırım miktarında önemli derecede artış sağlamıştır. ABD’nin Irak’tan askeri olarak çekilip nihai karar verici pozisyonundan dış dengeleyici konumuna gelmesi, bölge ülkelerinin Irak’ta daha etkin olmasına neden olmuştur.
2003 işgalinin ardından bölgesel ve küresel aktörlerin yanında birçok silahlı grubun mücadele alanına dönüşen Irak, 2015 yılını da çatışmaların ve savaşın gölgesinde geçirmiştir. Anbar, Tikrit, Telafer ve Musul gibi önemli şehirlerini... more
2003 işgalinin ardından bölgesel ve küresel aktörlerin yanında birçok silahlı grubun mücadele alanına dönüşen Irak, 2015 yılını da çatışmaların ve savaşın gölgesinde geçirmiştir. Anbar, Tikrit, Telafer ve Musul gibi önemli şehirlerini DAEŞ’e kaptıran Bağdat yönetimi, 2015 yılı içerisinde DAEŞ’e karşı topraklarını geri kazanmaya başlamıştır. Koalisyon Güçlerinin hava desteğiyle birlikte Peşmerge güçleri Kuzeyde Şengal bölgesini ele geçirirken, Irak ordusu da Tikrit’i ve Ramadi’yi DAEŞ’in elinden kurtarmıştır. Diğer taraftan Haşdi Şaabi örgütünün sahada etkinliğini artırması, İran’ın da Irak siyasetinde var olan etkisini daha fazla artırmasına sebep olmuştur. Son olarak IKBY ile yakın işbirliği içerisinde hareket eden Türkiye’nin Aralık ayında Musul yakınlarındaki Başika Kampına asker sevketmesi, Irak ile Türkiye’yi karşı karşıya getirmiştir.