Ballade (forme fixe) (original) (raw)
Ο όρος μπαλάντα αναφέρεται σε δύο διαφορετικές ποιητικές μορφές: στην παραδοσιακή μπαλάντα (στα αγγλικά ballad), που είναι αφηγηματικό ποίημα λαϊκής προέλευσης και στη σταθερή μορφή ενός ποιητικού είδους (ballade) που προέρχεται από την παλαιογαλλική ποίηση.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | البالاد في الشعر هي قصيدة ذات ثلاثة مقاطع. تسمى أيضا القصيدة القصصية وهي قصة أقصر من الملحمة وهي تحفظ وتنشد (وربما كان الأغلب عليها في الأيام الأولى أن تغنى) في جلسة واحدة. وهي تتناول مغامرة أو واقعة واحدة لقصة شعبية. وكذلك يوحي أصل كلمة بالاد بالرقص، ومنها رقص الباليه المعروف. ومعنى هذا أن البالاد كانت قصة تنشد أو تغنى في أثناء الرقص وعلى ايقاعه. ولكنها في نماذجها الحديثة قد استقلت عن الرقص وعن الغناء على السواء، وهي أقرب إلى أن تقوم بمهمة القصة القصيرة حين تتوجه إلى موضوع شعبي. وإذا كنا لا نجد للملحمة نماذج مباشرة في الأدب العربي فإن الأمر يختلف بالنسبة لشعر البالاد. وبعض الدراسين يجد في الشعر العربي محاولات قريبة الشبه من هذا النوع الشعري، تتمثل له في شعر الصعاليك في العصر الجاهلي، وشعر هذيل، وفي شعر عمر بن أبي ربيعة، وغيرهم. على أننا نجد محاولات معاصرة في الأدب العربي لكتابة القصة الشعرية، كمحاولات الشاعر ، إلا أن هذا اللون غير رائج، لأن القصة القصيرة النثرية تملأ الميدان. (ar) Villonská balada (nebo také francouzská balada) je lyrický básnický útvar vzniklý v románských literaturách 13. století ze středověké francouzské písně, někdy nazývaný podle svého nejznámějšího autora Françoise Villona, který tuto formu užíval a proslavil v 15. století. Takové balady psali rovněž Christine de Pisan a Karel Orleánský. Tato forma balady užívá pouze tři rýmové koncovky, rýmy střídavé či obkročné, ve čtyřech strofách. První až třetí strofa má 7–12 veršů, obvykle poloviční počet veršů (4–6) má čtvrtá strofa, zvaná dozpěv neboli poslání. Beze změny se opakuje refrén balady jako poslední verš každé strofy. V anglické a americké literatuře francouzskou baladu užívali mezi jinými Geoffrey Chaucer, Algernon Charles Swinburne, , , Wystan Hugh Auden a . V české literatuře villonskou baladu užívali např. Jaroslav Vrchlický, Jiří Mahen, Vítězslav Nezval (52 hořkých balad věčného studenta Roberta Davida) či Jarmila Loukotková, inspirovali se jí Voskovec a Werich (Balada z hadrů), v současnosti villonskou baladu píše např. Vladimír T. Gottwald a zejména Michal Horáček (Český kalendář). Buď veleben tvůj hustý, dlouhý vlas,jenž zlata lavinou se k skráním řítí,ve slunce záři plane nad topas,a v stínu když tvé ouško musí krýti,jak lísky kůra leskne se a svítí!Víc vůní v něm než v jižní noci jest,víc jisker v něm než na obloze hvězd,jak lilje kmitá jím tvůj bílý vaz.Ó, nech mne u tvých nohou věčně sníti –tvůj hladit vlas jest líp než víno píti! Pod tíží svou on jak Demetry klasse kloní, jak proutí vrby v sítí,a každou chvíli tryskne z něho jas,jak z větví myrty, které fénix vznítí,když v sobě tuchu nesmrtnosti cítí.Ten fénix, láska tvá, ta hoří v něm,nad čelem krásy tká ti diadém,a kmitá hvězdou v stínu dlouhých řas.Ó, nech mne u tvých nohou věčně sníti –tvůj hladit vlas jest líp než víno píti! Ó, spusť jej dolů! Přes zbořenou hrázjak vodopádu letí vlnobití,ať touhy moje spějí za ním v ráza jeho bleskných paprsků se chytí,se houpajíce na nich! Nechám hřmítiv ně motýlů roj, svojich polibků,ať spletou z nich si vonnou kolíbku,kam Kupido se skryje v lásky čas,až budu šťasten u tvých nohou sníti –tvůj hladit vlas jest líp než víno píti! PosláníJak rozříznutý zlatý ananas,v němž šťavnatých zrn démanty se třpytí,své srdce, plné písní na tvůj vlas,ti podávám. Chtěj milostivá býti! –Tvůj hladit vlas jest líp, než víno píti!(Jaroslav Vrchlický, Balada o vlasech mojí paní) (cs) Ο όρος μπαλάντα αναφέρεται σε δύο διαφορετικές ποιητικές μορφές: στην παραδοσιακή μπαλάντα (στα αγγλικά ballad), που είναι αφηγηματικό ποίημα λαϊκής προέλευσης και στη σταθερή μορφή ενός ποιητικού είδους (ballade) που προέρχεται από την παλαιογαλλική ποίηση. (el) The ballade (/bəˈlɑːd/; French: [balad]; not to be confused with the ballad) is a form of medieval and Renaissance French poetry as well as the corresponding musical chanson form. It was one of the three formes fixes (the other two were the rondeau and the virelai) and one of the verse forms in France most commonly set to music between the late 13th and the 15th centuries. The formes fixes were standard forms in French-texted song of the fourteenth and fifteenth centuries. The ballade is usually in three stanzas, each ending with a refrain (a repeated segment of text and music). The ballade as a verse form typically consists of three eight-line stanzas, each with a consistent metre and a particular rhyme scheme. The last line in the stanza is a refrain. The stanzas are often followed by a four-line concluding stanza (an envoi) usually addressed to a prince. The rhyme scheme is therefore usually ababbcbC ababbcbC ababbcbC bcbC, where the capital "C" is a refrain. The many different rhyming words that are needed (the 'b' rhyme needs at least fourteen words) makes the form more difficult for English than for French poets. Geoffrey Chaucer wrote in the form. It was revived in the 19th century by English-language poets including Dante Gabriel Rossetti and Algernon Charles Swinburne. Other notable English-language ballade writers are Andrew Lang, Hilaire Belloc and G. K. Chesterton (at Wikisource). A humorous example is Wendy Cope's 'Proverbial Ballade'. (en) 발라드(프랑스어: Ballade)는 중세 프랑스에서 유행한 시의 한 형식이다. 일반적으로 8행으로 이루어진 3개의 절로 이루어져 있으며, 각 절의 마지막 행은 후렴구이며, 3개의 절 이후에는 4 행으로 이루어진 절이 시를 끝맺게 된다. 발라드 형식은 14세기, 15세기 프랑스에서 유행했으며, 작가로는 프랑수아 비용등이 유명하다. (ko) Baladas (do francês ballade) são poemas que, modernamente, têm origem na Alemanha, feitos para serem cantados e recitados de forma lenta e melodiosa. Sua origem data por volta do ano de 1792, tendo seu predecessor homônimo na França medieval. (pt) Een ballade is een lied of gedicht waarin een verhaal wordt verteld. In de loop der eeuwen en afhankelijk van de regio heeft ballade meerdere betekenissen gehad.De naam is afgeleid van het Franse of middeleeuws-Latijnse ballade of ballada en betekent danslied. (nl) Ballade (st. fr. balade, ballete, balette: st. prow. balada ’pieśń taneczna’) – francuski gatunek poetycki uprawiany głównie w późnym średniowieczu i renesansie. Gatunek ukształtował się w XIV wieku, z wykorzystaniem form jak ballette, chanson, pastourelle i nazwy oznaczającej wcześniej pieśń taneczną. Do XVI wieku gatunek był jedną z najpopularniejszych form poezji francuskiej. Ponownie uprawiany był w XVII wieku. W XIX wieku ballade została przywrócona w poezji parnasistów. Inny gatunek o podobnej nazwie, ballada, popularny zwłaszcza w literaturze romantycznej, nie wywodzi się bezpośrednio z francuskiej ballade – nawiązuje raczej do angielskiej i szkockiej ballad, której związek z francuską ballade nie jest jasny. Ballade zasadniczo składała się z trzech zwrotek mających te same rymy oraz z envoi (’posłanie’, ’dedykacja’), odpowiadającego zwykle połowie jednej zwrotki (wczesne przykłady przykłady gatunku mogły jednak występować bez envoi). Pisana była najczęściej ośmiozgłoskowcem lub dziesięciozgłoskowcem, chociaż wykorzystywane były także inne długości wersów. Poszczególni twórcy stosowali jednak odstępstwa od reguł. Tematyka ballade mogła być różnorodna: epizody współczesnego życia, opowiadania historyczne, motywy miłosne, tematy zaczerpnięte z bajek. Pierwsze utwory z gatunku ballade pisali Guillaume de Machaut oraz Jean Froissart. Gatunek został rozwinięty przez , autora ponad tysiąca utworów tego rodzaju, który ustalił zasady gatunku oraz wprowadził envoi. Do innych autorów ballade należeli François Villon, Christine de Pisan, Jean Molinet, Alain Chartier, Clément Marot, Jean de La Fontaine. (pl) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Ballade_schema.svg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://en.wikisource.org/wiki/A_Ballade_of_Theatricals https://www.brepolsonline.net/doi/epdf/10.1484/J.NMS.3.38 |
| dbo:wikiPageID | 299075 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 6410 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1083883616 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Prince dbr:Rondeau_(forme_fixe) dbr:Envoi dbr:List_of_compositions_by_Guillaume_de_Machaut dbr:Poetry dbr:Ode dbr:François_Villon dbr:G._K._Chesterton dbr:Geoffrey_Chaucer dbr:Andrew_Lang dbr:Wendy_Cope dbr:Guillaume_Dufay dbr:Algernon_Charles_Swinburne dbr:Dante_Gabriel_Rossetti dbr:Ballad dbr:Ballade_des_pendus dbr:Bar_form dbr:Formes_fixes dbr:Guillaume_de_Machaut dbc:Medieval_music_genres dbc:French_poetry dbr:Chanson dbc:Western_medieval_lyric_forms dbr:Chant_royal dbr:Stanza dbr:Rhyme_scheme dbr:Verse_(poetry) dbr:Virelai dbr:Rhyme_royal dbr:Ballade_royal dbr:File:Ballade_schema.svg dbr:File:Balladelle_schema.svg dbr:File:Machaut_Honte_Paour.svg |
| dbp:quote | Se la face ay pale, La cause est amer, C'est la principale Et tant m'est amer Amer, qu'en la mer Me voudroye voir; Or, scet bien de voir La belle a qui suis Que nul bien avoir Sans elle ne puis. Se ay pesante male De dueil a porter, Ceste amour est male Pour moy de porter; Car soy deporter Ne veult devouloir, Fors qu'a son vouloir Obeisse, et puis Qu'elle a tel pouvoir, Sans elle ne puis. C'est la plus reale Qu'on puist regarder, De s'amour leiale Ne me puis guarder, Fol sui de agarder Ne faire devoir D'amours recevoir Fors d'elle, je cuij; Se ne veil douloir, Sans elle ne puis. (en) |
| dbp:source | Guillaume Dufay (en) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:About dbt:Audio dbt:Cite_EB1911 dbt:Cite_journal dbt:Col-begin dbt:Col-break dbt:Col-end dbt:IPA-fr dbt:IPAc-en dbt:Italic_title dbt:Not_a_typo dbt:Quote_box dbt:Reflist dbt:Medieval_music_sidebar dbt:Western_medieval_lyric_forms |
| dct:subject | dbc:Medieval_music_genres dbc:French_poetry dbc:Western_medieval_lyric_forms |
| gold:hypernym | dbr:Form |
| rdf:type | yago:WikicatWesternMedievalLyricForms yago:Abstraction100002137 yago:Form106290637 yago:LanguageUnit106284225 yago:Part113809207 yago:Relation100031921 yago:Word106286395 dbo:MusicGenre |
| rdfs:comment | Ο όρος μπαλάντα αναφέρεται σε δύο διαφορετικές ποιητικές μορφές: στην παραδοσιακή μπαλάντα (στα αγγλικά ballad), που είναι αφηγηματικό ποίημα λαϊκής προέλευσης και στη σταθερή μορφή ενός ποιητικού είδους (ballade) που προέρχεται από την παλαιογαλλική ποίηση. (el) 발라드(프랑스어: Ballade)는 중세 프랑스에서 유행한 시의 한 형식이다. 일반적으로 8행으로 이루어진 3개의 절로 이루어져 있으며, 각 절의 마지막 행은 후렴구이며, 3개의 절 이후에는 4 행으로 이루어진 절이 시를 끝맺게 된다. 발라드 형식은 14세기, 15세기 프랑스에서 유행했으며, 작가로는 프랑수아 비용등이 유명하다. (ko) Baladas (do francês ballade) são poemas que, modernamente, têm origem na Alemanha, feitos para serem cantados e recitados de forma lenta e melodiosa. Sua origem data por volta do ano de 1792, tendo seu predecessor homônimo na França medieval. (pt) Een ballade is een lied of gedicht waarin een verhaal wordt verteld. In de loop der eeuwen en afhankelijk van de regio heeft ballade meerdere betekenissen gehad.De naam is afgeleid van het Franse of middeleeuws-Latijnse ballade of ballada en betekent danslied. (nl) البالاد في الشعر هي قصيدة ذات ثلاثة مقاطع. تسمى أيضا القصيدة القصصية وهي قصة أقصر من الملحمة وهي تحفظ وتنشد (وربما كان الأغلب عليها في الأيام الأولى أن تغنى) في جلسة واحدة. وهي تتناول مغامرة أو واقعة واحدة لقصة شعبية. وكذلك يوحي أصل كلمة بالاد بالرقص، ومنها رقص الباليه المعروف. ومعنى هذا أن البالاد كانت قصة تنشد أو تغنى في أثناء الرقص وعلى ايقاعه. ولكنها في نماذجها الحديثة قد استقلت عن الرقص وعن الغناء على السواء، وهي أقرب إلى أن تقوم بمهمة القصة القصيرة حين تتوجه إلى موضوع شعبي. (ar) Villonská balada (nebo také francouzská balada) je lyrický básnický útvar vzniklý v románských literaturách 13. století ze středověké francouzské písně, někdy nazývaný podle svého nejznámějšího autora Françoise Villona, který tuto formu užíval a proslavil v 15. století. Takové balady psali rovněž Christine de Pisan a Karel Orleánský. V anglické a americké literatuře francouzskou baladu užívali mezi jinými Geoffrey Chaucer, Algernon Charles Swinburne, , , Wystan Hugh Auden a . (cs) The ballade (/bəˈlɑːd/; French: [balad]; not to be confused with the ballad) is a form of medieval and Renaissance French poetry as well as the corresponding musical chanson form. It was one of the three formes fixes (the other two were the rondeau and the virelai) and one of the verse forms in France most commonly set to music between the late 13th and the 15th centuries. The formes fixes were standard forms in French-texted song of the fourteenth and fifteenth centuries. The ballade is usually in three stanzas, each ending with a refrain (a repeated segment of text and music). (en) Ballade (st. fr. balade, ballete, balette: st. prow. balada ’pieśń taneczna’) – francuski gatunek poetycki uprawiany głównie w późnym średniowieczu i renesansie. Gatunek ukształtował się w XIV wieku, z wykorzystaniem form jak ballette, chanson, pastourelle i nazwy oznaczającej wcześniej pieśń taneczną. Do XVI wieku gatunek był jedną z najpopularniejszych form poezji francuskiej. Ponownie uprawiany był w XVII wieku. W XIX wieku ballade została przywrócona w poezji parnasistów. Inny gatunek o podobnej nazwie, ballada, popularny zwłaszcza w literaturze romantycznej, nie wywodzi się bezpośrednio z francuskiej ballade – nawiązuje raczej do angielskiej i szkockiej ballad, której związek z francuską ballade nie jest jasny. (pl) |
| rdfs:label | بالاد (شعر) (ar) Villonská balada (cs) Μπαλάντα (ποίηση) (el) Ballade (forme fixe) (en) 발라드 (프랑스 문학) (ko) Ballade (pl) Ballade (nl) Baladas (poemas) (pt) |
| owl:sameAs | freebase:Ballade (forme fixe) yago-res:Ballade (forme fixe) wikidata:Ballade (forme fixe) dbpedia-ar:Ballade (forme fixe) dbpedia-cs:Ballade (forme fixe) dbpedia-el:Ballade (forme fixe) dbpedia-et:Ballade (forme fixe) dbpedia-ko:Ballade (forme fixe) dbpedia-nl:Ballade (forme fixe) dbpedia-pl:Ballade (forme fixe) dbpedia-pt:Ballade (forme fixe) dbpedia-simple:Ballade (forme fixe) dbpedia-tr:Ballade (forme fixe) dbpedia-vi:Ballade (forme fixe) https://global.dbpedia.org/id/53mgo |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Ballade_(forme_fixe)?oldid=1083883616&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Ballade_schema.svg wiki-commons:Special:FilePath/Balladelle_schema.svg wiki-commons:Special:FilePath/Machaut_Honte_Paour.svg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Ballade_(forme_fixe) |
| is dbo:genre of | dbr:Luca_Caragiale dbr:Alexandru_Macedonski dbr:Ion_Agârbiceanu |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:Ballad_(disambiguation) |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Balladele |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Cantus_in_Memoriam_Benjamin_Britten dbr:Belling_the_Cat dbr:Ballad_(disambiguation) dbr:Rondeau_(forme_fixe) dbr:Envoi dbr:List_of_classical_music_genres dbr:Baude_Cordier dbr:Breyten_Breytenbach dbr:Deutsches_Volksliedarchiv dbr:History_of_music dbr:Josquin_des_Prez dbr:List_of_compositions_by_Guillaume_de_Machaut dbr:List_of_medieval_composers dbr:Peter_Blum dbr:Renaissance_music dbr:Richard_Loqueville dbr:Cyrano_de_Bergerac_(play) dbr:Vers_de_société dbr:Ivrea_Codex dbr:J._C._Squire dbr:Jacob_Senleches dbr:Johannes_Cesaris dbr:Johannes_Legrant dbr:Johannes_Symonis_Hasprois dbr:1360s_in_music dbr:1370s_in_music dbr:1380s_in_music dbr:Matteo_da_Perugia dbr:Gilbert_Reaney dbr:Gilet_Velut dbr:Glossary_of_literary_terms dbr:Lai_(poetic_form) dbr:Antonello_da_Caserta dbr:Antonio_da_Cividale dbr:Arnold_de_Lantins dbr:Luca_Caragiale dbr:Magister_Franciscus dbr:Bodleian_Library,_MS_Fairfax_16 dbr:Henry_Austin_Dobson dbr:Sentimental_ballad dbr:Pierre_Fontaine_(composer) dbr:Medieval_French_literature dbr:Music_history_of_France dbr:Parnassianism dbr:War_poet dbr:Wenceslaus_I,_Duke_of_Luxembourg dbr:William_Ernest_Henley dbr:John_Gower dbr:Le_Testament dbr:The_Taill_of_the_Uponlandis_Mous_and_the_Burges_Mous dbr:Music_of_Vietnam dbr:Ninot_le_Petit dbr:Aesop's_Fables dbr:Alexandru_Macedonski dbr:Cyrano_de_Bergerac_(1950_film) dbr:Dulce_et_Decorum_est dbr:Eustache_Deschamps dbr:F._Andrieu dbr:Ballad dbr:Ballade_(classical_music) dbr:Ballade_des_dames_du_temps_jadis dbr:Ballade_des_pendus dbr:Ballata dbr:Bartolomeo_da_Bologna dbr:P._des_Molins dbr:Dansa dbr:Formes_fixes dbr:Glossary_of_poetry_terms dbr:Judoc dbr:Walter_Frye dbr:Grimace_(composer) dbr:Guillaume_Du_Fay dbr:Guillaume_de_Machaut dbr:Ion_Agârbiceanu dbr:Jaroslav_Vrchlický dbr:Jean_de_La_Fontaine dbr:Jehan_Vaillant dbr:Jehan_de_Lescurel dbr:Jean_de_Werchin dbr:Ars_nova dbr:A_Ballade_of_Suicide dbr:Afrikaans_literature dbr:Chanson dbr:Chantilly_Codex dbr:Albert_Evans-Jones dbr:John_Dunstaple dbr:Clément_Marot dbr:Egidius_(Chantilly_Codex_composer) dbr:Jacme_Scrivà dbr:Jean_Meschinot dbr:Modena_Codex dbr:Martinus_Fabri dbr:Burgundian_School dbr:Philippus_de_Caserta dbr:Solage dbr:French_poetry dbr:Guillaume_le_Vinier dbr:Rodrigo_de_la_Guitarra dbr:Rhyme_scheme dbr:Nicolas_Grenon dbr:Virelai dbr:Puy_(society) dbr:The_Ant_and_the_Grasshopper dbr:Oldřich_Vyhlídal dbr:The_Lion_Grown_Old dbr:Gilabert_de_Próixita dbr:The_Farmer_and_the_Viper dbr:The_Frog_and_the_Mouse dbr:September_1921 dbr:The_Morall_Fabillis_of_Esope_the_Phrygian dbr:S_Uciredor dbr:The_Flyting_of_Dunbar_and_Kennedie dbr:Rhyme_royal dbr:Balladele |
| is dbp:genre of | dbr:Luca_Caragiale dbr:Alexandru_Macedonski dbr:Ion_Agârbiceanu |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Ballade_(forme_fixe) |
