Neolog Judaism (original) (raw)
Judaizm neologiczny – nurt judaizmu, powstały 14 grudnia 1868 roku na Węgrzech. W założeniach jest bliski amerykańskiemu judaizmowi konserwatywnemu. W XIX wieku rozpowszechnił się w dużych miastach węgierskich. Pojedyncze wspólnoty pojawiły się także w Nowym Jorku wśród emigrantów. Język jidysz został zarzucony przez żydów neologicznych na rzecz węgierskiego. Określali się oni przeważnie jako „Węgrzy wyznania mojżeszowego”. Głównym centrum tego nurtu jest Wielka Synagoga w Budapeszcie. Nie jest on uznawany przez Izrael za ortodoksyjny. Większość zarejestrowanych w synagogach żydów na Węgrzech należy do niego.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | La neologoj (hungare neológ irányzat) estas unu el la du grandaj komunaj organizaĵoj inter la hungara judaro. Sociale, la liberalaj kaj modernistaj neologoj pli tendencis al integriĝo en la hungaran socion ekde la Epoko de Emancipiĝo en la 19-a jarcento. Tio estis ilia ĉefa kvalito kaj ili estis plejparte la reprezentaĵo de la urbaj, asimilitaj mezklasaj kaj altklasaj judoj. Religie, la neologa rabenaro estis influita unuavice de la pozitiva-historia skolo de Zacharias Frankel, de kiu evoluis ankaŭ la konservema judismo, kvankam la formala rabena gvidantaro havis malmultan influon al la plejparte asimilemaj komuna establo kaj kongregacianoj. Ilia skismo kun la tradiciistaj ortodoksaj judoj iĝis institucia post la Hungara Juda Kongreso de 1868-1869 kaj ili fariĝis aparta konfesio de facto. La neologoj restis organize sendependaj en tiuj teritorioj ceditaj sub la kondiĉoj de la Trianona Traktato de 1920, kaj ili estas ankoraŭ la plej granda grupo inter la hungara judaro. (eo) Neologs (Hungarian: neológ irányzat, "Neolog faction") are one of the two large communal organizations among Hungarian Jewry. Socially, the liberal and modernist Neologs had been more inclined toward integration into Hungarian society since the Era of Emancipation in the 19th century. This was their main feature, and they were largely the representative body of urban, assimilated middle- and upper-class Jews. Religiously, the Neolog rabbinate was influenced primarily by Zecharias Frankel's Positive-Historical School, from which Conservative Judaism evolved as well, although the formal rabbinical leadership had little sway over the largely assimilationist communal establishment and congregants. Their rift with the traditionalist and conservative Orthodox Jews was institutionalized following the 1868–1869 Hungarian Jewish Congress, and they became a de facto separate denomination. The Neologs remained organizationally independent in those territories ceded under the terms of the 1920 Treaty of Trianon, and are still the largest group among Hungary's Jews. (en) Le Judaïsme néologue (en hongrois : Neológia ou Neológ irányzat) est un courant du judaïsme connu comme étant la branche hongroise du judaïsme progressiste. Il se rattache historiquement à la naissance du courant réformé dans l'Empire austro-hongrois, mais est revenu ensuite à un judaïsme conservateur plus traditionnel. De rite ashkénaze, il est présent en Hongrie et dans toutes les régions magyarophones. Sa place forte est la Grande synagogue de Budapest. Ce courant juif s'est construit très largement au XIXe siècle en opposition à la tradition orthodoxe. Il en résulta une profonde division de la communauté juive de Hongrie ; les orthodoxes considérant leur coreligionnaires réformés comme des non-Juifs. (fr) Neolog (bahasa Hongaria: neológ irányzat, "Faksi Neolog") adalah salah satu dari dua kelompok . Orang-orang Neolog berhaluan liberal dan modernis, dan mereka mendukung dengan masyarakat Hongaria pada umumnya semenjak dimulainya pada abad ke-19. Ini adalah ciri utama mereka, dan kebanyakan dari mereka diwakilkan oleh badan perwakilan yang terdiri dari orang-orang Yahudi kelas menengah dan atas yang terasimilasi dan tinggal di perkotaan. Secara keagamaan, para rabbi Neolog dipengaruhi oleh mazhab Positif-Historis Zecharias Frankel. Perselisihan antara kelompok ini dengan kaum Yahudi Ortodoks yang konservatif dan tradisionalis mulai terlembagakan seusai 1868–1869, alhasil Yudaisme Neolog secara de facto menjadi aliran yang terpisah. Selama terjadinya Holocaust pada masa Perang Dunia II, banyak orang Yahudi Hongaria yang berguguran. Pada zaman komunis, semua organisasi kelompok disatukan menjadi Perwakilan Nasional Yahudi Hongaria. (in) Judaizm neologiczny – nurt judaizmu, powstały 14 grudnia 1868 roku na Węgrzech. W założeniach jest bliski amerykańskiemu judaizmowi konserwatywnemu. W XIX wieku rozpowszechnił się w dużych miastach węgierskich. Pojedyncze wspólnoty pojawiły się także w Nowym Jorku wśród emigrantów. Język jidysz został zarzucony przez żydów neologicznych na rzecz węgierskiego. Określali się oni przeważnie jako „Węgrzy wyznania mojżeszowego”. Głównym centrum tego nurtu jest Wielka Synagoga w Budapeszcie. Nie jest on uznawany przez Izrael za ortodoksyjny. Większość zarejestrowanych w synagogach żydów na Węgrzech należy do niego. (pl) Неологический иудаизм (венг. neológ irányzat, «неологическое течение») — крупнейшее религиозное течение среди венгерских евреев, близкое консервативному иудаизму. В социальном отношении изначально охватывало прежде всего городских ассимилированных евреев, представителей средних и верхних слоев общества, которые в период эмансипации в XIX веке были более склонны к либерализму, модернизму и интеграции в венгерское общество. В религиозном отношении движение испытало влияние позитивно-исторической школы Захарии Франкеля, давшей начало консервативному иудаизму. Окончательный раскол между неологами и более консервативной, ортодоксальной частью венгерских евреев произошел после Венгерского еврейского конгресса 1868—1869 годов, который привел также к появлению групп «статус-кво анте», не поддержавших ни одну из сторон конфликта. После раздела Венгрии в результате Трианонского договора ряд общин неологов остался в сопредельных странах. (ru) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Budapest_Große_Synagoge_Fassade_8.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://web.archive.org/web/20130522223832/http:/jewish.hu/view.php%3Fclabel=zsinagogak |
| dbo:wikiPageID | 1381022 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 27574 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1114641543 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Carpathian_Ruthenia dbr:Bema dbr:Pressburg dbr:Prussia dbr:Pécs dbr:Romania dbr:Samuel_Holdheim dbc:Judaism_in_Hungary dbr:Halakhic dbr:Meir_Eisenstaedter dbr:David_Einhorn_(rabbi) dbr:David_Philipson dbr:Holocaust dbr:Hungarian_People's_Republic dbr:Hungary dbr:United_Synagogue_of_Conservative_Judaism dbr:David_Kaufmann dbr:De_facto dbr:Eastern_Bloc dbr:Lily_Montagu dbr:Practical_Kabbalah dbr:Raphael_Patai dbr:Oberlander_Jews dbr:Orthodox_Judaism dbr:Unterlander_Jews dbr:Schism_in_Hungarian_Jewry dbr:Eisenstadt dbr:Minyan dbr:Moses_Löb_Bloch dbr:Moses_Sofer dbr:Nagykanizsa dbr:Confirmation dbr:Conservative_Judaism dbr:Theodor_Herzl dbr:Arad,_Romania dbr:Maimonides dbr:Slovakia dbr:Subotica_Synagogue dbr:Zecharias_Frankel dbr:Zohar dbc:Neolog_Judaism dbr:Leopold_Löw dbr:Wilhelm_Bacher dbr:Pest,_Hungary dbr:Magyarization dbr:Mechitza dbr:Azriel_Hildesheimer dbr:Burgenland dbr:Timișoara dbr:Treaty_of_Trianon dbr:Haskalah dbr:Heinrich_Graetz dbr:Isaac_Noah_Mannheimer dbr:Jewish_Theological_Seminary_of_Breslau dbr:Jewish_emancipation dbr:Abraham_Geiger dbr:Alexander_Kohut dbr:Fabric_Synagogue dbr:Central_Conference_of_American_Rabbis dbr:Kol_Nidre dbr:Legal_aspects_of_ritual_slaughter dbr:Reform_Judaism dbr:Hamburg_Temple dbr:Jacob_Ettlinger dbr:Hungarian_Reform_Era dbr:Aaron_Chorin dbr:Cheder dbr:Aleinu dbr:Jewish_Theological_Seminary_of_America dbr:Lajos_Kossuth dbr:Bishul_Yisrael dbr:Szeged dbr:Dohány_Street_Synagogue dbr:Austro-Hungarian_Compromise_of_1867 dbr:Av_HaRachamim dbr:Hasidism dbr:Kingdom_of_Hungary dbr:Kosher dbr:Messiah dbr:Budapest_University_of_Jewish_Studies dbr:Cassock dbr:Rechnitz dbr:Serbia dbr:World_Union_for_Progressive_Judaism dbr:Yiddish dbr:Samson_Raphael_Hirsch dbr:Shulchan_Aruch dbr:Immanuel_Löw dbr:Ksav_Sofer dbr:Torah_im_Derech_Eretz dbr:Trenčín_Synagogue dbr:Szeged_Synagogue dbr:Hungarian_Jews dbr:Talmud dbr:States_of_the_German_Confederation dbr:Solomon_Judah_Loeb_Rapoport dbr:Schechita dbr:Sephardi dbr:Vienna_Synagogue dbr:Mishna dbr:13_Principles_of_Faith dbr:1848_Hungarian_Revolution dbr:Austro-Hungarian_Compromise dbr:Alexander_Scheiber dbr:Jewish_denominations dbr:Wedding_canopy dbr:File:91-18-2b.jpg dbr:File:Lipot_Loew.jpg dbr:File:Budapest_Große_Synagoge_Fassade_8.JPG dbr:File:Szegedzsinagoga2.jpg dbr:Rebekah_Klein-Pejšová |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Jews_and_Judaism_sidebar dbt:Authority_control dbt:ISBN dbt:Main dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Transl dbt:Wikt-lang dbt:Jews_and_Judaism |
| dct:subject | dbc:Judaism_in_Hungary dbc:Neolog_Judaism |
| gold:hypernym | dbr:Segment |
| rdf:type | owl:Thing yago:Abstraction100002137 yago:Group100031264 yago:Movement108464601 yago:ReligiousMovement108473787 yago:WikicatJewishReligiousMovements dbo:TelevisionEpisode yago:SocialGroup107950920 |
| rdfs:comment | Judaizm neologiczny – nurt judaizmu, powstały 14 grudnia 1868 roku na Węgrzech. W założeniach jest bliski amerykańskiemu judaizmowi konserwatywnemu. W XIX wieku rozpowszechnił się w dużych miastach węgierskich. Pojedyncze wspólnoty pojawiły się także w Nowym Jorku wśród emigrantów. Język jidysz został zarzucony przez żydów neologicznych na rzecz węgierskiego. Określali się oni przeważnie jako „Węgrzy wyznania mojżeszowego”. Głównym centrum tego nurtu jest Wielka Synagoga w Budapeszcie. Nie jest on uznawany przez Izrael za ortodoksyjny. Większość zarejestrowanych w synagogach żydów na Węgrzech należy do niego. (pl) La neologoj (hungare neológ irányzat) estas unu el la du grandaj komunaj organizaĵoj inter la hungara judaro. Sociale, la liberalaj kaj modernistaj neologoj pli tendencis al integriĝo en la hungaran socion ekde la Epoko de Emancipiĝo en la 19-a jarcento. Tio estis ilia ĉefa kvalito kaj ili estis plejparte la reprezentaĵo de la urbaj, asimilitaj mezklasaj kaj altklasaj judoj. Religie, la neologa rabenaro estis influita unuavice de la pozitiva-historia skolo de Zacharias Frankel, de kiu evoluis ankaŭ la konservema judismo, kvankam la formala rabena gvidantaro havis malmultan influon al la plejparte asimilemaj komuna establo kaj kongregacianoj. Ilia skismo kun la tradiciistaj ortodoksaj judoj iĝis institucia post la Hungara Juda Kongreso de 1868-1869 kaj ili fariĝis aparta konfesio de facto. (eo) Le Judaïsme néologue (en hongrois : Neológia ou Neológ irányzat) est un courant du judaïsme connu comme étant la branche hongroise du judaïsme progressiste. Il se rattache historiquement à la naissance du courant réformé dans l'Empire austro-hongrois, mais est revenu ensuite à un judaïsme conservateur plus traditionnel. De rite ashkénaze, il est présent en Hongrie et dans toutes les régions magyarophones. Sa place forte est la Grande synagogue de Budapest. (fr) Neologs (Hungarian: neológ irányzat, "Neolog faction") are one of the two large communal organizations among Hungarian Jewry. Socially, the liberal and modernist Neologs had been more inclined toward integration into Hungarian society since the Era of Emancipation in the 19th century. This was their main feature, and they were largely the representative body of urban, assimilated middle- and upper-class Jews. Religiously, the Neolog rabbinate was influenced primarily by Zecharias Frankel's Positive-Historical School, from which Conservative Judaism evolved as well, although the formal rabbinical leadership had little sway over the largely assimilationist communal establishment and congregants. Their rift with the traditionalist and conservative Orthodox Jews was institutionalized following (en) Neolog (bahasa Hongaria: neológ irányzat, "Faksi Neolog") adalah salah satu dari dua kelompok . Orang-orang Neolog berhaluan liberal dan modernis, dan mereka mendukung dengan masyarakat Hongaria pada umumnya semenjak dimulainya pada abad ke-19. Ini adalah ciri utama mereka, dan kebanyakan dari mereka diwakilkan oleh badan perwakilan yang terdiri dari orang-orang Yahudi kelas menengah dan atas yang terasimilasi dan tinggal di perkotaan. Secara keagamaan, para rabbi Neolog dipengaruhi oleh mazhab Positif-Historis Zecharias Frankel. (in) Неологический иудаизм (венг. neológ irányzat, «неологическое течение») — крупнейшее религиозное течение среди венгерских евреев, близкое консервативному иудаизму. В социальном отношении изначально охватывало прежде всего городских ассимилированных евреев, представителей средних и верхних слоев общества, которые в период эмансипации в XIX веке были более склонны к либерализму, модернизму и интеграции в венгерское общество. В религиозном отношении движение испытало влияние позитивно-исторической школы Захарии Франкеля, давшей начало консервативному иудаизму. (ru) |
| rdfs:label | Neolog Judaism (en) Neologa judismo (eo) Yahudi Neolog (in) Judaïsme néologue (fr) Judaizm neologiczny (pl) Неологический иудаизм (ru) |
| owl:sameAs | freebase:Neolog Judaism yago-res:Neolog Judaism wikidata:Neolog Judaism dbpedia-eo:Neolog Judaism dbpedia-fr:Neolog Judaism dbpedia-he:Neolog Judaism dbpedia-hu:Neolog Judaism dbpedia-id:Neolog Judaism dbpedia-pl:Neolog Judaism dbpedia-ru:Neolog Judaism dbpedia-sk:Neolog Judaism http://ta.dbpedia.org/resource/புதுமுறை_யூதம் http://yi.dbpedia.org/resource/נעאלאגן https://global.dbpedia.org/id/34oZQ |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Neolog_Judaism?oldid=1114641543&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/02_Pecs,_Hungary_-_Great_Synagogue.jpg wiki-commons:Special:FilePath/91-18-2b.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Budapest_Große_Synagoge_Fassade_8.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Lipot_Loew.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Serbia_-_Subotica_-_Synagogue.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Sinagoga_Fabric_Timisoara3.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Synagoga,_Trencin_(2007).jpg wiki-commons:Special:FilePath/Szeged_synagogue_SF.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Szegedzsinagoga2.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Neolog_Judaism |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Neolog dbr:Neolog_Jews dbr:Neologue_Judaism |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Rumbach_Street_Synagogue dbr:Brașov dbr:Brașov_Synagogue dbr:History_of_the_Jews_in_Europe dbr:History_of_the_Jews_in_Hungary dbr:Religion_in_Hungary dbr:Izso_Glickstein dbr:Novi_Sad_Synagogue dbr:Oberlander_Jews dbr:Orthodox_Judaism dbr:Sándor_Rosenberg dbr:Schism_in_Hungarian_Jewry dbr:Frankel_Leo_street_Synagogue,_Budapest dbr:Moses_Sofer dbr:Conservative_Judaism dbr:Conservative_Judaism_and_sexual_orientation dbr:Theodor_Herzl dbr:Slomó_Köves dbr:Subotica_Synagogue dbr:Cluj-Napoca_Neolog_Synagogue dbr:Óbuda_Synagogue dbr:Újpest_Synagogue dbr:Ústredňa_Židov dbr:Haredi_Judaism dbr:Leopold_Löw dbr:Magyarization dbr:Balassagyarmat dbr:Cetate_Synagogue dbr:Nitra_Synagogue dbr:Esther_Jungreis dbr:Fabric_Synagogue dbr:Nitra dbr:Hillel_Lichtenstein dbr:History_of_the_Jews_in_Bratislava dbr:History_of_the_Jews_in_Slovakia dbr:History_of_the_Jews_in_Sopron dbr:Judaism_by_country dbr:List_of_Jewish_newspapers dbr:Shlomo_Ganzfried dbr:History_of_Oradea dbr:Israelite_High_School_(Timișoara) dbr:The_Holocaust_in_Slovakia dbr:Samuel_Kohn dbr:Samu_Stern dbr:Armin_Frieder dbr:Chatam_Sofer_Memorial dbr:Jewish_religious_movements dbr:Joel_Teitelbaum dbr:Keszthely_Synagogue dbr:Székesfehérvár dbr:Jacob_Itzhak_Niemirower dbr:Dohány_Street_Synagogue dbr:Károly_Pap dbr:Budapest_University_of_Jewish_Studies dbr:Oradea dbr:Working_Group_(resistance_organization) dbr:Moshe_Schick dbr:New_Synagogue_(Žilina) dbr:Satmar dbr:Zsigmond_Kornfeld dbr:Lučenec_Synagogue dbr:Outline_of_Judaism dbr:Szeged_Synagogue dbr:Pinchas_Freudiger dbr:Shimon_Sofer_(Hungarian_rabbi) dbr:Neolog dbr:Neolog_Jews dbr:Neologue_Judaism |
| is dbp:denomination of | dbr:Armin_Frieder |
| is dbp:religiousAffiliation of | dbr:Brașov_Synagogue dbr:Novi_Sad_Synagogue dbr:Frankel_Leo_street_Synagogue,_Budapest dbr:Subotica_Synagogue dbr:Újpest_Synagogue dbr:Cetate_Synagogue dbr:Fabric_Synagogue dbr:Keszthely_Synagogue dbr:Dohány_Street_Synagogue dbr:Szeged_Synagogue |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Neolog_Judaism |
