Hunsrik (original) (raw)
Sudriogranda germana dialekto (propralingve Riograndenser Hunsrückisch, tiel nomata ekde 1996 de lingvisto antaŭe Brasildeutsch) estas dialekto de germana lingvo parolata en Sudriogrando, Brazilo de ĉirkaŭ 200 mil germanidoj. Ĝi estas la 4-a lingvo de Brazilo laŭ parolantaro, post la portugala, la japana kaj la itala.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Riograndenser Hunsrückisch (bras. port. hunsriqueano riograndense, engl. Hunsrik) oder Katharinensisch ist in Südbrasilien eine weitverbreitete Minderheitensprache der deutschen Einwanderer. Sie ist eine Variante des in Teilen des Hunsrücks (um Morbach, Idar-Oberstein, Rheinböllen, Simmern und Kastellaun) gesprochenen hunsrückischen Dialekts. Für das Hunsrück-Deutsch in Rio Grande do Sul wurde 1996 von die Bezeichnung Riograndenser Hunsrückisch eingeführt. Die Bezeichnung Katharinensisch leitet sich vom brasilianischen Bundesstaat Santa Catarina ab, in dem dieser Dialekt das erste Mal auftauchte. (de) Sudriogranda germana dialekto (propralingve Riograndenser Hunsrückisch, tiel nomata ekde 1996 de lingvisto antaŭe Brasildeutsch) estas dialekto de germana lingvo parolata en Sudriogrando, Brazilo de ĉirkaŭ 200 mil germanidoj. Ĝi estas la 4-a lingvo de Brazilo laŭ parolantaro, post la portugala, la japana kaj la itala. (eo) Hunsrik (natively and Portuguese Hunsrik [ˈhunsɾɪk] or Hunsrückisch), also called Riograndenser Hunsrückisch or Katharinensisch, is a Moselle Franconian language derived primarily from the Hunsrückisch dialect of West Central German. The language has some recognition, mainly in Brazil. It has been an integral part of the historical and cultural heritage of the Brazilian state of Rio Grande do Sul since 2012, and considered an intangible cultural heritage of Santa Catarina state since 2016. It is also a co-official language in the municipalities of Antônio Carlos, Santa Maria do Herval, and São João do Oeste. In Brazil, Hunsrik is spoken in the states of Rio Grande do Sul, Santa Catarina, and Paraná. The language is also spoken in some regions of Paraguay and its neighbouring regions in Argentina. Hunsrik developed from the Hunsrückisch dialect when immigrants from the Hunsrück region of Germany (Rhineland-Palatinate) settled in Brazil's southern region such as Rio Grande do Sul, starting by imperial designs in 1824 (these later became projects controlled by states and finally by private European investment enterprises). While primarily based on the Hunsrückisch branch of the German language, it has also been greatly influenced by other German dialects such as East Pomeranian and Plautdietsch and by Portuguese, the national language of Brazil. It has been influenced to a lesser extent by indigenous languages such as Kaingang and Guarani and by immigrant languages such as Italian and Talian. Portuguese expressions and words are commonly imported into Hunsrik, particularly in reference to fauna and flora (which are different from those of Germany) and to technological innovations that did not exist when the original immigrants came to Brazil, leading to words like Aviong for airplane (Portuguese avião) instead of Flugzeug, Kamiong (Pt. caminhão, truck) instead of Lastwagen, Tëlevisong (Pt. televisão) instead of Fernseher, etc. Daily expressions are often calques (literal translations) of Portuguese. Also common are the use of German suffixes attached to Portuguese words, such as Canecache, "little mug," from Portuguese caneca, "mug," and German diminutive suffix -chen (-che in Hunsrik); hybrid forms such as Schuhloja, "shoe shop," from German Schuh and Portuguese loja, and Germanized forms of Portuguese verbs: lembreere, "to remember"; namoreere "to flirt"; respondeere, "to answer" (Portuguese lembrar, namorar, and responder). However, regardless of these borrowings, its grammar and vocabulary are still largely Germanic. Although Hunsrik is the most common Germanic language in south Brazil, the use of this language—particularly in the last three to four generations—continues to decrease. Glottolog classifies the language as "shifting" on its Agglomerated Endangerment Status. (en) El Hunsriqueano Riograndese, Riograndenser Hunsrückisch, Hunsrückisch de Río Grande del Sur o simplemente Hunsrik (/hunsɾɪk/), es una variedad del Hunsrückisch, que a su vez es un dialecto del idioma alemán, hablado en el sur y sudeste de Brasil, en los estados de Río Grande del Sur, Santa Catarina y Espírito Santo. Así como también en la Provincia de Misiones en Argentina y algunas regiones del sur de Paraguay como Hohenau y Encarnación en el Departamento de Itapúa. Adicionalmente, según nuevos datos, empieza a hacerse conocido en Venezuela variante la cual es totalmente ajena y no debe confundirse con Alemán coloniero, ya que este último está en desuso últimamente. (es) Hunsrik (Hunsrik, of Hunsrückisch), ook wel Riograndenser Hunsrückisch genoemd, is een Moezelfrankisch taal die is afgeleid van het Hunsrückisch-dialect van het Westmiddelduits. De taal heeft enige bekendheid voornamelijk in Brazilië. Het maakt sinds 2012 integraal deel uit van het historische en culturele erfgoed van Rio Grande do Sul en wordt sinds 2016 beschouwd als een immaterieel cultureel erfgoed van Santa Catarina. Het is ook een co-officiële taal in de gemeenten Antônio Carlos, Santa Maria do Herval en São João do Oeste. In Brazilië wordt Hunsrik gesproken in de staten Rio Grande do Sul, Santa Catarina en Paraná. De taal wordt ook gesproken in sommige regio's van het noordoosten van Argentinië en het zuidoosten van Paraguay. Hunsrik ontwikkelde zich uit het Hunsrückisch-dialect toen immigranten uit de Hunsrück regio van Duitsland (Rijnland-Palts) zich vestigden in zuidelijke regio's zoals Rio Grande do Sul, te beginnen met keizerlijke ontwerpen in 1824 (deze werden later projecten gecontroleerd door staten en uiteindelijk door particuliere Europese investeringen ondernemingen). Hoewel voornamelijk gebaseerd op de Hunsrückisch-tak van de Duitse taal, is het ook sterk beïnvloed door andere Duitse dialecten zoals Oost-Pommers en Plautdietsch, en door Portugees, de nationale taal van Brazilië. Het is in mindere mate beïnvloed door inheemse talen zoals Kaingang en Guarani en door immigrantentalen zoals Italiaans en Talian. Hoewel Hunsrik de meest voorkomende Germaanse taal is in het zuiden van Brazilië en de derde meest gesproken taal van het land, neemt het gebruik van deze taal - vooral in de laatste drie tot vier generaties - steeds verder af. Glottolog classificeert de taal als "verschuivend" op de geagglomereerde bedreigingsstatus. (nl) Riograndenser Hunsrückisch (hunsriqueano riograndense) – brazylijska odmiana środkowoniemieckiego dialektu , który pochodził pierwotnie z gór Hunsrück (część Reńskich Gór Łupkowych) w obecnym landzie Nadrenia-Palatynat (Rheinland Pfalz). W południowej Brazylii został wyodrębniony na przestrzeni prawie dwustu lat. Na wykształcenie go wpłynęły różne dialekty niemieckie (takie jak pomorski, oraz plautdietsch) jak również inne języki (takie jak portugalski i włoski lub hiszpański). Chociaż Riograndenser Hunsrückisch długo był najczęściej używanym dialektem języka niemieckiego w południowej Brazylii, to podobnie jak wszystkich języków mniejszości narodowych w regionie, jego użycie znacznie spadło w ostatnich trzech dekadach. (pl) O hunsrik (também conhecido como ou hunsrückisch ou ainda hunsriqueano riograndense) é uma língua germânica, derivada do dialeto Hunsrückisch. É considerada, desde 2012, como parte integrante do patrimônio histórico e cultural do estado do Rio Grande do Sul e, desde 2016, como patrimônio cultural imaterial do estado de Santa Catarina. Também é considerada língua cooficial nos municípios de Antônio Carlos (SC), Barão (RS), Ipumirim (SC), Ouro (SC), Santa Maria do Herval (RS) e São João do Oeste (SC). No Brasil, o hunsrik é falado em algumas regiões dos estados de Espírito Santo, Rio Grande do Sul e Santa Catarina. A lingua é falada também em algumas regiões do Nordeste da Argentina e do Sudeste do Paraguai. (pt) Риограндский хунсрюкский диалект (нем. Riograndenser Hunsrückisch, порт. hunsriqueano riograndense) — диалект немецкого языка, на котором говорят в нескольких южных регионах Бразилии (Парана, Риу-Гранди-ду-Сул, Санта-Катарина) потомки немецких переселенцев из немецкого Хунсрюка. В Германии используется немецкий хунсрюкский диалект. Название Riograndenser Hunsrückisch было введено в 1996 году Клео Вильсоном Альтенхофеном. До этого диалект чаще называли «катаринским» (Katharinensisch). (ru) |
| dbo:iso6393Code | hrx |
| dbo:languageFamily | dbr:Elbe_Germanic dbr:Germanic_languages dbr:West_Germanic_languages dbr:High_German_languages |
| dbo:spokenIn | dbr:Santa_Catarina_(state) dbr:Brazil dbr:Paraguay dbr:Paraná_(state) dbr:Argentina dbr:South_America |
| dbo:wikiPageExternalLink | https://web.archive.org/web/20050415020802/http:/viadrina.euv-frankfurt-o.de/~sw1www/publikation/lateinam.htm https://hunsriqueanoriograndense.wordpress.com/dicionario-werterbuch/ https://www.verbix.com/languages/hunsrik https://www.omniglot.com/writing/hunsrik.htm http://www.mek.iif.hu/porta/szint/human/szepirod/modern/lenard_s/sieben/sieben.htm%23cim2 https://web.archive.org/web/20041102035327/http:/www.brasilalemanha.com.br/cozinha_alema.htm https://www.youtube.com/embed/N11sro7hDYI https://www.youtube.com/watch%3Fv=IXWbB-KpN_8 https://www.youtube.com/watch%3Fv=N11sro7hDYI https://www.youtube.com/watch%3Fv=SDHUVU4lu6w&mode=related&search= https://www.youtube.com/watch%3Fv=gVIAB3OIlfE&mode=related&search= https://www.youtube.com/watch%3Fv=nKB5dszpqSM https://www.youtube.com/watch%3Fv=ncN4dkcrU9M |
| dbo:wikiPageID | 652758 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 32511 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1124904942 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Santa_Catarina_(state) dbr:Santa_Maria_do_Herval dbr:Metropolitan_Porto_Alegre dbr:Brazil dbr:Brazilian_German dbr:Brazilian_Portuguese dbc:Endangered_diaspora_languages dbr:Hunsrück dbr:Rhineland-Palatinate dbr:Rio_Grande_do_Sul dbr:University_of_Pennsylvania dbr:Velar_consonant dbr:East_Pomeranian_dialect dbr:Indigenous_languages_of_South_America dbr:Moselle_Franconian_dialects dbr:OLAC dbr:Uvular_consonant dbr:Coptic_alphabet dbr:SIL_International dbr:Cláudio_Hummes dbr:Elbe_Germanic dbr:Fricative_consonant dbr:Geographical_distribution_of_German_speakers dbr:German_Brazilians dbr:German_dialects dbr:German_language dbr:Germanic_languages dbr:Germany dbr:Getúlio_Vargas dbr:Gisele_Bündchen dbr:Glottal_consonant dbr:Glottolog dbr:Greek_alphabet dbr:Misiones_Province dbr:Montenegro,_Rio_Grande_do_Sul dbr:Moselle_Franconian_language dbr:Labiodental_consonant dbr:Antônio_Carlos,_Santa_Catarina dbr:Approximant_consonant dbr:Luxembourgish dbr:Calque dbr:Federal_University_of_Rio_Grande_do_Sul dbr:Central_German dbr:UNESCO dbr:West_Germanic_languages dbr:Affricate_consonant dbr:Cyrillic_script dbr:Alveolar_consonant dbc:Central_German_languages dbr:Estância_Velha dbc:Articles_citing_ISO_change_requests dbr:Nova_Hartz dbr:Paraguay dbr:Paraná_(state) dbr:Fortis_and_lenis dbr:Kaingang dbr:Koiné_language dbr:Rhotic_consonant dbr:Guaraní_language dbr:Heimat_(film_series) dbr:International_Organization_for_Standardization dbr:International_relations dbr:Italian_language dbr:Talian_dialect dbr:Hunsrückisch_dialect dbr:Argentina dbr:Armenian_alphabet dbc:Endangered_languages dbc:Languages_of_Brazil dbr:Aldyr_Schlee dbc:German_dialects dbr:Bilabial_consonant dbr:São_João_do_Oeste dbr:High_German_languages dbc:German-Brazilian_culture dbr:Plautdietsch_language dbr:Plosive_consonant dbr:South_America dbr:South_Region,_Brazil dbr:Odilo_Scherer dbr:Cerro_Largo,_Rio_Grande_do_Sul dbr:World_War_II dbr:YouTube dbr:Voice_(phonetics) dbr:Ethnologue dbr:ISO_639-3 dbr:Standard_German dbr:Palatal_consonant dbr:Postalveolar_consonant dbr:West_Central_German dbr:Nasal_stop |
| dbp:altname | (en) |
| dbp:fam | dbr:Elbe_Germanic dbr:Germanic_languages dbr:Moselle_Franconian_language dbr:Central_German dbr:West_Germanic_languages dbr:High_German_languages |
| dbp:familycolor | Indo-European (en) |
| dbp:glotto | riog1239 (en) |
| dbp:glottorefname | Hunsrik (en) |
| dbp:iso | hrx (en) |
| dbp:name | (en) |
| dbp:nation | Brazil and Paraguay * Antônio Carlos * Santa Maria do Herval * São João do Oeste (en) |
| dbp:region | dbr:South_America |
| dbp:script | Latin alphabet (en) |
| dbp:speakers | 3000000 (xsd:integer) |
| dbp:states | dbr:Brazil dbr:Paraguay dbr:Argentina |
| dbp:title | Dona Noêmia speaking in Brazilian Hunsrik (en) |
| dbp:video | https://www.youtube.com/watch%3Fv=nKB5dszpqSM |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Languages_of_Brazil dbt:Efn dbt:External_media dbt:IPA dbt:IPA-all dbt:Notelist dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Use_mdy_dates dbt:Wikt-lang dbt:Germanic_languages dbt:German_L1_speakers_outside_Europe dbt:German_language_varieties_outside_Europe dbt:Incubator dbt:Infobox_language |
| dct:subject | dbc:Endangered_diaspora_languages dbc:Central_German_languages dbc:Articles_citing_ISO_change_requests dbc:Endangered_languages dbc:Languages_of_Brazil dbc:German_dialects dbc:German-Brazilian_culture |
| rdf:type | owl:Thing dbo:Language schema:Language wikidata:Q315 |
| rdfs:comment | Sudriogranda germana dialekto (propralingve Riograndenser Hunsrückisch, tiel nomata ekde 1996 de lingvisto antaŭe Brasildeutsch) estas dialekto de germana lingvo parolata en Sudriogrando, Brazilo de ĉirkaŭ 200 mil germanidoj. Ĝi estas la 4-a lingvo de Brazilo laŭ parolantaro, post la portugala, la japana kaj la itala. (eo) El Hunsriqueano Riograndese, Riograndenser Hunsrückisch, Hunsrückisch de Río Grande del Sur o simplemente Hunsrik (/hunsɾɪk/), es una variedad del Hunsrückisch, que a su vez es un dialecto del idioma alemán, hablado en el sur y sudeste de Brasil, en los estados de Río Grande del Sur, Santa Catarina y Espírito Santo. Así como también en la Provincia de Misiones en Argentina y algunas regiones del sur de Paraguay como Hohenau y Encarnación en el Departamento de Itapúa. Adicionalmente, según nuevos datos, empieza a hacerse conocido en Venezuela variante la cual es totalmente ajena y no debe confundirse con Alemán coloniero, ya que este último está en desuso últimamente. (es) Риограндский хунсрюкский диалект (нем. Riograndenser Hunsrückisch, порт. hunsriqueano riograndense) — диалект немецкого языка, на котором говорят в нескольких южных регионах Бразилии (Парана, Риу-Гранди-ду-Сул, Санта-Катарина) потомки немецких переселенцев из немецкого Хунсрюка. В Германии используется немецкий хунсрюкский диалект. Название Riograndenser Hunsrückisch было введено в 1996 году Клео Вильсоном Альтенхофеном. До этого диалект чаще называли «катаринским» (Katharinensisch). (ru) Riograndenser Hunsrückisch (bras. port. hunsriqueano riograndense, engl. Hunsrik) oder Katharinensisch ist in Südbrasilien eine weitverbreitete Minderheitensprache der deutschen Einwanderer. Sie ist eine Variante des in Teilen des Hunsrücks (um Morbach, Idar-Oberstein, Rheinböllen, Simmern und Kastellaun) gesprochenen hunsrückischen Dialekts. (de) Hunsrik (natively and Portuguese Hunsrik [ˈhunsɾɪk] or Hunsrückisch), also called Riograndenser Hunsrückisch or Katharinensisch, is a Moselle Franconian language derived primarily from the Hunsrückisch dialect of West Central German. The language has some recognition, mainly in Brazil. It has been an integral part of the historical and cultural heritage of the Brazilian state of Rio Grande do Sul since 2012, and considered an intangible cultural heritage of Santa Catarina state since 2016. It is also a co-official language in the municipalities of Antônio Carlos, Santa Maria do Herval, and São João do Oeste. In Brazil, Hunsrik is spoken in the states of Rio Grande do Sul, Santa Catarina, and Paraná. The language is also spoken in some regions of Paraguay and its neighbouring regions in Arg (en) Hunsrik (Hunsrik, of Hunsrückisch), ook wel Riograndenser Hunsrückisch genoemd, is een Moezelfrankisch taal die is afgeleid van het Hunsrückisch-dialect van het Westmiddelduits. De taal heeft enige bekendheid voornamelijk in Brazilië. Het maakt sinds 2012 integraal deel uit van het historische en culturele erfgoed van Rio Grande do Sul en wordt sinds 2016 beschouwd als een immaterieel cultureel erfgoed van Santa Catarina. Het is ook een co-officiële taal in de gemeenten Antônio Carlos, Santa Maria do Herval en São João do Oeste. In Brazilië wordt Hunsrik gesproken in de staten Rio Grande do Sul, Santa Catarina en Paraná. De taal wordt ook gesproken in sommige regio's van het noordoosten van Argentinië en het zuidoosten van Paraguay. (nl) O hunsrik (também conhecido como ou hunsrückisch ou ainda hunsriqueano riograndense) é uma língua germânica, derivada do dialeto Hunsrückisch. É considerada, desde 2012, como parte integrante do patrimônio histórico e cultural do estado do Rio Grande do Sul e, desde 2016, como patrimônio cultural imaterial do estado de Santa Catarina. Também é considerada língua cooficial nos municípios de Antônio Carlos (SC), Barão (RS), Ipumirim (SC), Ouro (SC), Santa Maria do Herval (RS) e São João do Oeste (SC). (pt) Riograndenser Hunsrückisch (hunsriqueano riograndense) – brazylijska odmiana środkowoniemieckiego dialektu , który pochodził pierwotnie z gór Hunsrück (część Reńskich Gór Łupkowych) w obecnym landzie Nadrenia-Palatynat (Rheinland Pfalz). W południowej Brazylii został wyodrębniony na przestrzeni prawie dwustu lat. Na wykształcenie go wpłynęły różne dialekty niemieckie (takie jak pomorski, oraz plautdietsch) jak również inne języki (takie jak portugalski i włoski lub hiszpański). (pl) |
| rdfs:label | Riograndenser Hunsrückisch (de) Sudriogranda germana dialekto (eo) Riograndenser Hunsrückisch (es) Hunsrik (en) Hunsrik (nl) Riograndenser Hunsrückisch (pl) Риограндский хунсрюкский диалект (ru) Hunsriqueano rio-grandense (pt) |
| owl:sameAs | wikidata:Hunsrik dbpedia-an:Hunsrik dbpedia-de:Hunsrik dbpedia-eo:Hunsrik dbpedia-es:Hunsrik dbpedia-hr:Hunsrik dbpedia-lmo:Hunsrik dbpedia-nl:Hunsrik dbpedia-pl:Hunsrik dbpedia-pt:Hunsrik dbpedia-ru:Hunsrik https://global.dbpedia.org/id/2p45X |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Hunsrik?oldid=1124904942&ns=0 |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Hunsrik |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Riograndenser_Hunsrickisch dbr:Riograndenser_Hunsrückisch dbr:Riograndenser_Hunsrückisch_German dbr:Riograndenser_Hunsruckisch dbr:Riograndenser_Hunsruckisch_German dbr:Riograndenser_Hunsrueckisch dbr:ISO_639:hrx dbr:Hunsrik_language dbr:Katharinensisch dbr:Riograndenser_Hunsrückisch_dialect dbr:Riograndenser_Hunsrückisch_language |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Santa_Catarina_(state) dbr:Brazilian_German dbr:Riograndenser_Hunsrickisch dbr:Riograndenser_Hunsrückisch dbr:Riograndenser_Hunsrückisch_German dbr:List_of_macaronic_languages dbr:German_Argentines dbr:German_Brazilians dbr:German_language dbr:Moselle_Franconian_language dbr:Luxembourgish_Brazilians dbr:Languages_of_Brazil dbr:Languages_of_South_America dbr:Germans_in_Paraguay dbr:List_of_Germanic_languages dbr:HRX dbr:Riograndenser_Hunsruckisch dbr:Riograndenser_Hunsruckisch_German dbr:Riograndenser_Hunsrueckisch dbr:ISO_639:hrx dbr:Hunsrik_language dbr:Katharinensisch dbr:West_Central_German dbr:Riograndenser_Hunsrückisch_dialect dbr:Riograndenser_Hunsrückisch_language |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Hunsrik |