Ableism (original) (raw)
El capacitisme és una forma de discriminació o prejudici social contra les persones amb diversitat funcional. També se l'anomena discriminació de la discapacitat, capacitocentrisme, fisicalisme o opressió de la discapacitat.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | التمييز ضد المعاقين هو مصطلح اجتماعي يصف نظرية ومجموعة من الممارسات التي تعزز المعاملة الظالمة وغير العادلة والتمييز والقمع ضد الأفراد الذين يعانون من إعاقة ظاهرة أو مفترضة، فيما يشبه مفهوم العنصرية أو العنصرية الجنسية. وهنا يتم تصنيف الناس وفق نوع الإعاقة الظاهرة أو المفترضة والجسدية أو العقلية وفي نفس الوقت تحديد كل مجموعة من الإعاقات أو المهارات و/أو الصفات الشخصية الموجودة أو غير الموجودة على هذا الأساس. (الانتماء إلى فئة معينة من الإعاقات كمحدد أساسي لقدرات الإنسان وسماته الخاصة: على سبيل المثال: كافة المصابين بالتوحد يتسمون بالبرود العاطفي وبالمهارة في الحساب و«المعاقين عقليًا», يتمتعون بطيبة القلب ومزاج مرح...) بشكل مبدئي، ليس من الضروري أن تكون هذه تسمية سلبية. تعد هذه القوالب النمطية بدورها السبب الكامن وراء ممارسات التمييز ضد المعاقين كما أنها تؤثر على الاتجاهات والسلوك نحو أعضاء هذه المجموعة، كما يؤثر هذا الوصف على أفراد كل فئة، وكذلك تكون خيارات العمل المتاحة أمامهم محدودة وتتغير هوية الفرد. (ar) El capacitisme és una forma de discriminació o prejudici social contra les persones amb diversitat funcional. També se l'anomena discriminació de la discapacitat, capacitocentrisme, fisicalisme o opressió de la discapacitat. (ca) Ableismus und Disablismus sind zwei sozialwissenschaftliche Konzepte, die sich von den aus dem Englischen stammenden Begriffen Ableism bzw. Disablism (engl. able = fähig, to disable = unfähig machen, behindern disabled = behindert, disability = Behinderung Suffix -ism = -ismus) aus dem Bereich der US-amerikanischen Behindertenbewegung bzw. der Disability Studies ableiten. Der Begriff Ableismus bezeichnet die Beurteilung von Menschen anhand ihrer Fähigkeiten, was als behindertenfeindlich angesehen wird. Menschen mit Behinderung würden aufgrund des Fehlens bestimmter Fähigkeiten abgewertet. Hieraus könnten Diskriminierung oder gesellschaftliche Vorurteile gegen Menschen mit Behinderungen entstehen. Ableismus und Disablismus sind mit dem Begriff Handicapism verwandt, der Begriff „Physikalismus“ wird synonym verwendet. Diskriminierung gegenüber Personen, die eine psychische Störung haben oder von einer solchen bedroht sind, nennt man hingegen auch „Mentalismus“. (de) Ableism (/ˈeɪbəlɪzəm/; also known as ablism, disablism (British English), anapirophobia, anapirism, and disability discrimination) is discrimination and social prejudice against people with disabilities or who are perceived to be disabled. Ableism characterizes people as defined by their disabilities and inferior to the non-disabled. On this basis, people are assigned or denied certain perceived abilities, skills, or character orientations. Although ableism and disablism are both terms which describe disability discrimination, the emphasis for each of these terms is slightly different. Ableism is discrimination in favor of non-disabled people, while disablism is discrimination against disabled people. There are stereotypes which are either associated with disability in general, or they are associated with specific impairments or chronic health conditions (for instance the presumption that all disabled people want to be cured, the presumption that wheelchair users also have an intellectual disability, or the presumption that blind people have some special form of insight). These stereotypes, in turn, serve as a justification for discriminatory practices, and reinforce discriminatory attitudes and behaviors toward people who are disabled. Labeling affects people when it limits their options for action or changes their identity. In ableist societies, the lives of disabled people is considered less worth living, or disabled people less valuable, even sometimes expendable. The eugenics movement of the early 20th century is considered an expression of widespread ableism. Ableism can be further understood by reading literature which is written and published by those who experience disability and ableism first-hand. Disability studies is an academic discipline which is also beneficial when non-disabled people pursue it in order to gain a better understanding of ableism. (en) Kapablismo aŭ handikapismo estas diskriminado kaj socia antaŭjuĝado pri homoj kun malkapabloj. Kapablismo karakterizas homojn kiel difinitaj per siaj malkapabloj kaj kiel malsuperaj al la nemalkapabluloj. Samtempe al tiuj homoj, pro tiu sinteno, iuj perceptitaj kapabloj, lertaĵoj, kaj/aŭ karakteraj trajtoj estas asignitaj aŭ negitaj. Diskriminado kontraŭ homoj, kies malkapablo estas psika, ankaŭ pli precize nomiĝas aldone al kapablismo. En Usono grupoj de handikapuloj komencis paroli pri tiu fenomeno. La kapablismo subtaksas la handikapuloj kaj iliaj kapabloj kontraŭe kapabluloj. Ĝi kondutas malamike aŭ paternale kontraŭ ili, kaj ĝi pensas, ke ili bezonas kontinuan apogon. Ĝi diskriminas kaj suprimas.Stereotipoj estas asociitaj kun diversaj malkapabloj, kiuj atribuas aŭ depostulas samajn kvalitojn al same malkapablaj homoj. Tiuj stereotipoj siavice servas kiel kialoj de kapablismaj praktikoj kaj influas la kaj konduton de la socio al anoj de la respektiva grupo. La stigmato tuŝas la homojn kun malkapabloj, limigante iliajn elektojn kaj ŝanĝante iliajn identecojn. Ĝi insisatas en ĝiaj stereotipoj, ankaŭ sciigado ne povas nuligi tiujn. Ĝi povas esti selektiva, kaj limiĝi sin nur unu aŭ kelkaj tipoj de handikapoj. Ĝi similas al seksismo, rasismo kaj lingvismo. En kapablismaj socioj, oni vidas kapablon kiel la normon, kaj vidas homojn kun malkapabloj kiel aberaciojn el tiu normo. Oni pensas, ke malkapabluloj estas malpli valoraj aŭ ili estas malpli homaj. Oni vidas malkapablon kiel aferon venkendan aŭ riparendan, ekzemple, per medicinaj kuracoj. Laŭ la kapablisma mondrigardo, malkapablo estas eraro aŭ difekto anstataŭ simpla konsekvenco de homa diverseco, samkiel raso, etno, seksa orientiĝo, aŭ sekso. Ekzemploj de kapablismo estas videblaj en la socio, ekzemple kiam homoj kun malkapabloj estas diskutataj kvazaŭ ili ne ĉeestas: manko de aŭtonimeco. Ekstremaj estis eŭgeniko en komenco de 20a jarcento, amasmurdo kaj deviga steriliziado en nacia Germanio. En la Angla lingvo estas vortoj, kiuj nomiĝas tipoj de selektiva kapablismo. Ekzemple mentalismo estas kontraŭ mentale malsanalaj uloj, kaj aŭdismo (ne forviŝu tiun kun aŭtismo) kontraŭ surduloj kaj malfacile aŭdantoj. Ankaŭ malkapabluloj povas esti selektive kapablismaj, ekzemple movmalkapabla patro povas tial instrui sian filinon, ke paroleraro signifas intelektan malkapablon, kaj estas permesita ofendi ilin kaj per vortoj kaj per frapoj. Aliaj difinoj de kapablismo inkludas tiujn de Chouinard, kiu difinas ĝin kiel "ideoj, praktikoj, institucioj, kaj sociaj rilatoj, kiuj supozas kapablon, kaj tion farante, konstruas homojn kun malkapabloj kiel […] kaj grandparte nevideblaj 'aliuloj'"; kaj Amundson kaj Taira, kiuj difinas ĝin kiel "doktrino, kiu false traktas malkapablojn kiel imanente kaj nature terurajn, kaj kulpas la malkapablojn mem [anstataŭ kapablismo] pri la problemoj spertataj de la homoj, kiuj havas ilin." En diversaj naciaj lingvoj oni luktas kontraŭ kapablismo per vortoj, kiu pligrandigas estantan problemon.Ekzemple oni volas disigi la ulon kaj lian korpan ŝtaton; iuj grupoj de malkapabluloj protestas kontraŭ tiu. En ĉiu nacia lingvo estas vortoj, kiuj estis iam akurataj diagnozoj, estis uzitaj neakurate kiel insultoj, kaj ili igas insultaj vortoj. En iuj kazoj la plimulto kaj la minoritato ne konsentas, kiuj vortoj aŭ esprimoj estas ofendaj. La malplimulto povas pensi, ke la plimulto volonte ofendas ĝin, kaj la plimulto povas pensi, ke la minoritato estas tre ofendebla kaj tro sentema. La malplimulto ofendiĝas kaj la plimulto igas malpli helpema. Iuj grupoj rifuzas longan vortoliston. (eo) El capacitismo (ableism, en inglés) es una forma de discriminación o prejuicio social contra las personas con discapacidad. También puede conocerse como discriminación de la discapacidad, capacitocentrismo, fisicalismo (en el caso de la discriminación por una diferencia física) u opresión de la discapacidad. Es también muy común utilizar el término "capacitismo" como sinónimo de cuerdismo, o incluir el cuerdismo dentro del capacitismo. (es) Le capacitisme ou validisme est une oppression pouvant prendre la forme de discrimination, de préjugé ou de traitement défavorable contre les personnes vivant un handicap (paraplégie, tétraplégie, amputation, malformation mais aussi dyspraxie, schizophrénie, troubles psychiques, autisme, trisomie, etc). Le système de valeurs capacitiste, fortement influencé par le domaine de la médecine, place la personne valide, sans handicap, comme la norme sociale. Les personnes non conformes à cette norme doivent, ou tenter de s'y conformer, ou se trouver en une situation inférieure, moralement et matériellement, aux personnes valides. Dans ce système de valeurs et de pouvoir, le handicap est ainsi perçu comme une erreur, un manque ou un échec et non comme une conséquence des événements de la vie ou de la diversité au sein de l'humanité. La Convention relative aux droits des personnes handicapées définit l'absence d'accommodement raisonnable en faveur de personnes non valides comme une discrimination fondée sur le handicap. (fr) Ableisme (/ˈeɪbəlɪzəm/; juga dikenal sebagai disablisme, anapirofobia, anapirisme, dan diskriminasi disabilitas) adalah diskriminasi dan prasangka sosial terhadap penyandang disabilitas dan/atau orang yang dianggap sebagai difabel. Ableisme mendefinisikan orang-orang berdasarkan disabilitas mereka dan menganggap orang-orang penyandang disabilitas memiliki status yang lebih rendah dibandingkan orang-orang non-difabel. Meskipun ableisme dan disablisme merupakan istilah yang mendeskripsikan diskriminasi disabilitas, penekanan pada masing-masing istilah ini sedikit berbeda. Ableisme adalah diskriminasi yang mendukung orang-orang non-difabel. Disablisme adalah diskriminasi secara langsung terhadap penyandang disabilitas. Terdapat stereotip terkait disabilitas secara umum, atau terkait dengan gangguan tertentu atau kondisi kesehatan kronis (misalnya anggapan bahwa semua penyandang disabilitas ingin disembuhkan, anggapan bahwa pengguna kursi roda juga memiliki disabilitas intelektual, atau anggapan bahwa pengguna kursi roda juga memiliki disabilitas intelektual, atau anggapan bahwa orang buta memiliki beberapa bentuk pengetahuan spesial). Stereotip ini memberikan pembenaran untuk praktik-praktik diskriminatif, dan memperkuat sikap dan perilaku diskriminatif terhadap penyandang disabilitas. (in) L'abilismo è la discriminazione nei confronti delle persone disabili e, più in generale, il presupporre che tutte le persone abbiano un corpo abile. (it) 장애인 차별은 장애인 및/또는 다음과 같이 인식되는 사람들에 대한 차별 및 사회적 편견을 말한다. 장애에 의해 정의되고 비장애인보다 열등한 사람들을 특정짓는다. 이를 기반으로 사람들은 인식된 특정 능력, 기술 또는 성격 방향을 할당받거나 거부당한다. 일반적으로 장애와 관련되거나 특정 장애 또는 만성 건강 상태와 관련된 고정 관념이 있다(예: 모든 장애인이 치유되기를 원한다는 가정, 휠체어 사용자도 지적 장애가 있다는 가정, 또는 시각 장애인이 어떤 특별한 형태의 통찰력을 가지고 있다고 가정). 이러한 고정 관념은 차례로 차별 관행을 정당화하고 장애인에 대한 차별적 태도와 행동을 강화한다. 레이블 지정은 행동 옵션을 제한하거나 신원을 변경할 때 사람들에게 영향을 미친다. 장애와 장애를 직접 경험한 사람들이 저술하고 출판한 문헌을 읽으면 장애인 차별을 더 잘 이해할 수 있다. 장애 연구는 장애가 없는 사람들이 장애에 대한 더 나은 이해를 얻기 위해 추구할 때도 유익한 학문 분야이다. (ko) 障害者差別（しょうがいしゃさべつ、英: ableism, disablism、独: Behindertenfeindlichkeit）は、身体的あるいは精神的障害のために受ける差別である。人権や生存権が損なわれるような経験を障害者本人の意思とは無関係に強いられる。具体的には障害者に対する暴力や名誉毀損、不妊手術の強要などから、障害を理由として社会参加などが制限されるような制度的あるいは運用上の差別及び排除、具体的には隔離・居住制限から欠格条項などによる就学・就職難、介護放棄などをいう。 (ja) Validisme (ook vaak aangeduid in het Engels: ableism ('able-ism')) is discriminatie, marginalisatie en stigmatisering van mensen met een handicap of chronische ziekte. Het woord werd in Nederland gebruikt vanaf in elk geval 1988, door Yvette den Brok. (nl) Capacitismo (em inglês: ableism) é a discriminação e o preconceito social contra pessoas com alguma deficiência. Em sociedades capacitistas, a ausência de qualquer deficiência é visto como o normal, e pessoas com alguma deficiência são entendidas como exceções; a deficiência é vista como algo a ser superado ou corrigido, se possível por intervenção médica; um exemplo de postura capacitista é dirigir-se ao acompanhante de uma pessoa com deficiência física em vez de dirigir-se diretamente à própria pessoa, ou quando a chamamos pela deficiência, como "cadeirante, "o ceguinho", e não pelo nome, desconsiderando a individualidade do ser humano. Usa-se para descrever a discriminação, preconceitos e opressão contra pessoas com deficiência físico-motora, visual, auditiva, intelectual, de aprendizagem, condições do espectro autista, colostomia, entre outras, advindos da noção de que pessoas com deficiência são inferiores às pessoas sem deficiência. Inclui, desta forma, tanto a opressão ativa e deliberada (insultos, considerações negativas, arquitetura inacessível) quanto a opressão passiva (como reservar às pessoas com deficiência tratamento de pena, de inferioridade/subalternidade). O capacitismo pode ser relacionado às pessoas com deficiência assim como o machismo para as mulheres ou o racismo para negros, em especial, e a pessoas de outras cores de pele que não, geralmente, a caucasiana. Se baseia numa determinada concepção anatomica e psicologicamente padronizada, ou seja, um padrão de corpo, mente, ou comportamento definido como perfeito, típico da espécie humana. (pt) Funkofobi är en samlingsbeteckning för exempelvis fördomar om, särbehandling av och utestängande av personer med funktionsnedsättning. Funkofobi liknar termer som sexism, rasism och homofobi då de alla handlar om diskriminering av en grupp. (sv) Ableizm (z ang. -able w disable – niepełnosprawny oraz -ism w racism, sexism), in. handicapizm/handikapizm, (z ang. handicap – niepełnosprawność, przeszkoda) – dyskryminacja, niechęć, wrogość względem osób niepełnosprawnych. Ableizm definiuje osoby niepełnosprawne przez ich niepełnosprawność, charakteryzując je jako gorsze i podrzędne wobec osób pełnosprawnych.Uprzedzenie może przejawiać się zarówno bezpośrednią agresją (uprzedzenie awersyjne), jak i np. lekceważeniem potrzeb osób niepełnosprawnych w architekturze (uprzedzenie dominatywne). Historycznymi przykładami uprzedzenia awersyjnego są akcje Niemiec hitlerowskich mordujących własnych niepełnosprawnych (Akcja T4), czy starożytnych społeczeństw takich jak Sparta, które zrzucały niepełnosprawnych ze skał do morza bądź spychały ich poza obrzeża miast. Ableizm awersyjny w dzisiejszej dobie (choć w mniejszym natężeniu) istnieje w kulturach nierozwiniętych III Świata, w Chinach i Indiach. W literaturze anglojęzycznej używa się terminów ableism, handicapism, ablism, disablism (Brit. English), anapirophobia, anapirism, disability discrimination. Elementem ableizmu są (zazwyczaj nieprawdziwe) stereotypy związane z niepełnosprawnością (na przykład założenie, że wszystkie niepełnosprawne osoby chcą być wyleczone, użytkownicy wózków zawsze są niepełnosprawni intelektualnie, lub że ślepi mają „specjalny” zmysł słuchu). Te stereotypy służą jako uzasadnienie dyskryminujących praktyk, postaw i zachowań wobec osób niepełnosprawnych. Skutkiem ableizmu jest odczuwanie przez osoby niepełnosprawne poczucia mobbingu, eliminacji i wykluczenia ze społeczeństwa. W społeczeństwach ableistycznych osoby niepełnosprawne są postrzegane jako mniej wartościowe, albo nawet mniej „ludzkie”. Przykładem szeroko rozpowszechnionego ableizmu jest popularność eugeniki na początku XX wieku. Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność ma miejsce, kiedy dana osoba, z powodu swojej niepełnosprawności, traktowana jest gorzej niż inna osoba w podobnej sytuacji (dyskryminacja bezpośrednia) lub gdy pozornie neutralny przepis, kryterium lub praktyka mogą stawiać w szczególnie niekorzystnej sytuacji osoby niepełnosprawne w porównaniu do innych osób (dyskryminacja pośrednia). Handicapizm to naruszenie Karty Praw Osób Niepełnosprawnych, a dokładnie punktu 6, którym zapisano, że „osoby niepełnosprawne mają prawo do pracy na otwartym rynku pracy zgodnie z kwalifikacjami, wykształceniem i możliwościami…” Ableizm można również lepiej zrozumieć, czytając literaturę publikowaną przez osoby, które doświadczają niepełnosprawności i ableizmu z pierwszej ręki. Dyscyplina akademicka badająca społeczny wymiar niepełnosprawności, w tym ableizm, to (disability studies). Studia o niepełnosprawności pozostają dziedziną naukową obecną najsilniej w krajach anglosaskich, wschodnioeuropejskie studia o niepełnosprawności to nowy obszar badań. (pl) Эйбли́зм (из англ. ableism, от able «способный, правоспособный, дееспособный») — тип дискриминации, при котором трудоспособные люди рассматриваются как нормальные и превосходящие людей с инвалидностью, что приводит к предрассудкам в отношении последних. В некоторых странах были внесены изменения в законодательство, способствующие пресечению дискриминации по отношению к людям с ограниченными возможностями. Общественная инфраструктура некоторых территорий меняется, чтобы ею могли пользоваться люди с ограниченными возможностями для передвижения. Несмотря на прогресс в данном вопросе в ряде стран, в целом общество остаётся неприспособленным для инвалидов. Сохраняются стереотипы и практики дискриминации. Существует большое число общественных пространств, недоступных для людей, использующих инвалидные коляски, имеющих недостаточное зрение, слух и др. (ru) Ейблізм — це системна дискримінація людей з хронічними захворюваннями та інвалідністю. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Convicts_Lunatics_and...rliament,_ca._1907-1918.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://journal.media-culture.org.au/index.php/mcjournal/article/viewArticle/46/0 http://uhh.hawaii.edu./~ronald/pubs/2005-Amundson-Taira.pdf http://www.raggededgemagazine.com/graphics/nikead.gif https://www.demos.co.uk/files/disablism.pdf https://www.eac.gov/voters/voting-accessibility https://core.ac.uk/download/pdf/143871776.pdf http://www.raggededgemagazine.com/1100/1100votestory.htm https://archive.org/details/handicapismequal0000shav https://archive.org/details/specialeducation0000unse_f1t7/page/10/mode/2up%3Fq=hehir https://archive.org/details/teachingfordiver0000unse_j5k6 https://archive.org/details/teachingfordiver0000unse_j5k6/page/334/mode/2up%3Fq=griffin https://archive.org/details/uglylawsdisabili0000schw/mode/2up https://web.archive.org/web/20001212025400/http:/www.raggededgemagazine.com/1100/1100votestory.htm https://web.archive.org/web/20101228114850/http:/www.uhh.hawaii.edu/~ronald/pubs/2005-Amundson-Taira.pdf https://web.archive.org/web/20190412150956/https:/core.ac.uk/download/pdf/143871776.pdf https://web.archive.org/web/20220625190819/https:/www.eac.gov/voters/voting-accessibility |
| dbo:wikiPageID | 29555364 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 58613 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1121998870 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Amputation dbr:Sanism dbr:Fair_Housing_Act_(United_States) dbr:Behavior dbr:Demos_(UK_think_tank) dbr:Alison_Kafer dbr:Antipathy dbr:Johnny_Depp dbr:Joker_(character) dbr:Peter_Pan dbr:Rehabilitation_Act_of_1973 dbr:Character_orientation dbr:Ugly_law dbr:ERIC dbr:Inclusion_(disability_rights) dbr:Inspiration_porn dbr:-ism dbr:Mental_health dbr:Mentalism_(discrimination) dbr:Gaslighting dbr:Outdoor_recreation dbr:Rachael_Scdoris dbr:Civil_law_(common_law) dbr:Civil_rights_movement dbr:Edward_Abbey dbr:Employability dbr:Equal_Employment_Opportunity_Commission dbr:George_H._W._Bush dbr:Government_of_Canada dbr:Government_of_Nazi_Germany dbr:Moby-Dick dbr:Equality_Act_2010 dbr:2012_Summer_Paralympics dbr:Library_of_Congress dbr:Luke_Skywalker dbr:Employment_discrimination dbr:Harm_reduction dbr:Hostility dbr:Immigration_policy dbr:Paralympic_Games dbr:Stereotype dbr:Medical_model_of_disability dbr:Microaggression dbr:COVID-19_pandemic dbr:Transportation dbr:UN dbr:Law_for_the_Prevention_of_Hereditarily_Diseased_Offspring dbr:Voting_Accessibility_for_the_Elderly_and_Handicapped_Act dbr:Adolf_Hitler dbr:2008_Summer_Paralympics dbr:Aktion_T4 dbr:Americans_with_Disabilities_Act_of_1990 dbr:Darth_Vader dbr:Education_for_All_Handicapped_Children_Act dbr:Erik_Weihenmayer dbr:Every_Student_Succeeds_Act dbr:Nike,_Inc. dbr:Oscar_Pistorius dbr:Captain_Ahab dbr:Captain_Hook dbr:Disability_Discrimination_Act_1995 dbr:Disability_Discrimination_Act_2005 dbr:Disability_abuse dbr:Disability_hate_crime dbr:Disability_rights_movement dbr:Disability_studies dbr:Harassment dbr:Neurodiversity dbr:Prejudice dbr:2004_Summer_Paralympics dbr:HIV/AIDS dbr:Hepatitis_C dbr:Involuntary_commitment dbr:Jack_Sparrow dbr:File:Convicts_Lunatics_and_Women!_Have_No_Vote_for_Parliament,_ca._1907-1918.jpg dbc:Disability_rights dbr:Aron_Ralston dbr:Attitude_(psychology) dbc:Social_theories dbc:Ableism dbc:Prejudice_and_discrimination_by_type dbc:Social_concepts dbr:Job_Accommodation_Network dbr:Elderly dbr:Disability dbr:Disability_and_poverty dbr:Discrimination dbr:Spinal_cord_injury dbr:Free_Appropriate_Public_Education dbr:Canadian_people dbr:Individuals_with_Disabilities_Education_Act dbr:Meritocracy dbr:Racism dbr:Ralph_Waldo_Emerson dbr:World_War_II dbr:Victimisation dbr:Wage dbr:Social_Darwinism dbr:Eugenics dbr:Extreme_sport dbr:Standard_of_living dbr:Social_model_of_disability dbr:Sexism dbr:Violence_against_people_with_disabilities dbr:Federal_elections_in_the_United_States dbr:Involuntary_sterilization dbr:Austerity_measure dbr:2012_Olympic_games dbr:Infantilisation dbr:Depression_(mood_disorder) dbr:Substandard_housing dbr:File:070912_-_Michelle_Errichiello_-_3b_-_2012_Summer_Paralympics_(01).jpg dbr:File:Paralympic_Runner.jpg dbr:Wikt:segregated |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Jstor dbt:Authority_control dbt:Citation_needed dbt:Cite_book dbt:Cite_journal dbt:Cite_news dbt:Cite_web dbt:IPAc-en dbt:ISBN dbt:In_lang dbt:Main dbt:Oclc dbt:Portal dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Snd dbt:Wiktionary dbt:Cite_Q dbt:Discrimination dbt:Disability_sidebar dbt:Disability_navbox dbt:Discrimination_sidebar |
| dcterms:subject | dbc:Disability_rights dbc:Social_theories dbc:Ableism dbc:Prejudice_and_discrimination_by_type dbc:Social_concepts |
| gold:hypernym | dbr:Term |
| rdf:type | owl:Thing |
| rdfs:comment | El capacitisme és una forma de discriminació o prejudici social contra les persones amb diversitat funcional. També se l'anomena discriminació de la discapacitat, capacitocentrisme, fisicalisme o opressió de la discapacitat. (ca) El capacitismo (ableism, en inglés) es una forma de discriminación o prejuicio social contra las personas con discapacidad. También puede conocerse como discriminación de la discapacidad, capacitocentrismo, fisicalismo (en el caso de la discriminación por una diferencia física) u opresión de la discapacidad. Es también muy común utilizar el término "capacitismo" como sinónimo de cuerdismo, o incluir el cuerdismo dentro del capacitismo. (es) L'abilismo è la discriminazione nei confronti delle persone disabili e, più in generale, il presupporre che tutte le persone abbiano un corpo abile. (it) 장애인 차별은 장애인 및/또는 다음과 같이 인식되는 사람들에 대한 차별 및 사회적 편견을 말한다. 장애에 의해 정의되고 비장애인보다 열등한 사람들을 특정짓는다. 이를 기반으로 사람들은 인식된 특정 능력, 기술 또는 성격 방향을 할당받거나 거부당한다. 일반적으로 장애와 관련되거나 특정 장애 또는 만성 건강 상태와 관련된 고정 관념이 있다(예: 모든 장애인이 치유되기를 원한다는 가정, 휠체어 사용자도 지적 장애가 있다는 가정, 또는 시각 장애인이 어떤 특별한 형태의 통찰력을 가지고 있다고 가정). 이러한 고정 관념은 차례로 차별 관행을 정당화하고 장애인에 대한 차별적 태도와 행동을 강화한다. 레이블 지정은 행동 옵션을 제한하거나 신원을 변경할 때 사람들에게 영향을 미친다. 장애와 장애를 직접 경험한 사람들이 저술하고 출판한 문헌을 읽으면 장애인 차별을 더 잘 이해할 수 있다. 장애 연구는 장애가 없는 사람들이 장애에 대한 더 나은 이해를 얻기 위해 추구할 때도 유익한 학문 분야이다. (ko) 障害者差別（しょうがいしゃさべつ、英: ableism, disablism、独: Behindertenfeindlichkeit）は、身体的あるいは精神的障害のために受ける差別である。人権や生存権が損なわれるような経験を障害者本人の意思とは無関係に強いられる。具体的には障害者に対する暴力や名誉毀損、不妊手術の強要などから、障害を理由として社会参加などが制限されるような制度的あるいは運用上の差別及び排除、具体的には隔離・居住制限から欠格条項などによる就学・就職難、介護放棄などをいう。 (ja) Validisme (ook vaak aangeduid in het Engels: ableism ('able-ism')) is discriminatie, marginalisatie en stigmatisering van mensen met een handicap of chronische ziekte. Het woord werd in Nederland gebruikt vanaf in elk geval 1988, door Yvette den Brok. (nl) Funkofobi är en samlingsbeteckning för exempelvis fördomar om, särbehandling av och utestängande av personer med funktionsnedsättning. Funkofobi liknar termer som sexism, rasism och homofobi då de alla handlar om diskriminering av en grupp. (sv) Ейблізм — це системна дискримінація людей з хронічними захворюваннями та інвалідністю. (uk) التمييز ضد المعاقين هو مصطلح اجتماعي يصف نظرية ومجموعة من الممارسات التي تعزز المعاملة الظالمة وغير العادلة والتمييز والقمع ضد الأفراد الذين يعانون من إعاقة ظاهرة أو مفترضة، فيما يشبه مفهوم العنصرية أو العنصرية الجنسية. وهنا يتم تصنيف الناس وفق نوع الإعاقة الظاهرة أو المفترضة والجسدية أو العقلية وفي نفس الوقت تحديد كل مجموعة من الإعاقات أو المهارات و/أو الصفات الشخصية الموجودة أو غير الموجودة على هذا الأساس. (الانتماء إلى فئة معينة من الإعاقات كمحدد أساسي لقدرات الإنسان وسماته الخاصة: على سبيل المثال: كافة المصابين بالتوحد يتسمون بالبرود العاطفي وبالمهارة في الحساب و«المعاقين عقليًا», يتمتعون بطيبة القلب ومزاج مرح...) بشكل مبدئي، ليس من الضروري أن تكون هذه تسمية سلبية. (ar) Ableism (/ˈeɪbəlɪzəm/; also known as ablism, disablism (British English), anapirophobia, anapirism, and disability discrimination) is discrimination and social prejudice against people with disabilities or who are perceived to be disabled. Ableism characterizes people as defined by their disabilities and inferior to the non-disabled. On this basis, people are assigned or denied certain perceived abilities, skills, or character orientations. (en) Kapablismo aŭ handikapismo estas diskriminado kaj socia antaŭjuĝado pri homoj kun malkapabloj. Kapablismo karakterizas homojn kiel difinitaj per siaj malkapabloj kaj kiel malsuperaj al la nemalkapabluloj. Samtempe al tiuj homoj, pro tiu sinteno, iuj perceptitaj kapabloj, lertaĵoj, kaj/aŭ karakteraj trajtoj estas asignitaj aŭ negitaj. Diskriminado kontraŭ homoj, kies malkapablo estas psika, ankaŭ pli precize nomiĝas aldone al kapablismo. En Usono grupoj de handikapuloj komencis paroli pri tiu fenomeno. (eo) Ableismus und Disablismus sind zwei sozialwissenschaftliche Konzepte, die sich von den aus dem Englischen stammenden Begriffen Ableism bzw. Disablism (engl. able = fähig, to disable = unfähig machen, behindern disabled = behindert, disability = Behinderung Suffix -ism = -ismus) aus dem Bereich der US-amerikanischen Behindertenbewegung bzw. der Disability Studies ableiten. Ableismus und Disablismus sind mit dem Begriff Handicapism verwandt, der Begriff „Physikalismus“ wird synonym verwendet. (de) Le capacitisme ou validisme est une oppression pouvant prendre la forme de discrimination, de préjugé ou de traitement défavorable contre les personnes vivant un handicap (paraplégie, tétraplégie, amputation, malformation mais aussi dyspraxie, schizophrénie, troubles psychiques, autisme, trisomie, etc). Le système de valeurs capacitiste, fortement influencé par le domaine de la médecine, place la personne valide, sans handicap, comme la norme sociale. Les personnes non conformes à cette norme doivent, ou tenter de s'y conformer, ou se trouver en une situation inférieure, moralement et matériellement, aux personnes valides. (fr) Ableisme (/ˈeɪbəlɪzəm/; juga dikenal sebagai disablisme, anapirofobia, anapirisme, dan diskriminasi disabilitas) adalah diskriminasi dan prasangka sosial terhadap penyandang disabilitas dan/atau orang yang dianggap sebagai difabel. Ableisme mendefinisikan orang-orang berdasarkan disabilitas mereka dan menganggap orang-orang penyandang disabilitas memiliki status yang lebih rendah dibandingkan orang-orang non-difabel. (in) Ableizm (z ang. -able w disable – niepełnosprawny oraz -ism w racism, sexism), in. handicapizm/handikapizm, (z ang. handicap – niepełnosprawność, przeszkoda) – dyskryminacja, niechęć, wrogość względem osób niepełnosprawnych. Ableizm definiuje osoby niepełnosprawne przez ich niepełnosprawność, charakteryzując je jako gorsze i podrzędne wobec osób pełnosprawnych.Uprzedzenie może przejawiać się zarówno bezpośrednią agresją (uprzedzenie awersyjne), jak i np. lekceważeniem potrzeb osób niepełnosprawnych w architekturze (uprzedzenie dominatywne). Historycznymi przykładami uprzedzenia awersyjnego są akcje Niemiec hitlerowskich mordujących własnych niepełnosprawnych (Akcja T4), czy starożytnych społeczeństw takich jak Sparta, które zrzucały niepełnosprawnych ze skał do morza bądź spychały ich poza (pl) Capacitismo (em inglês: ableism) é a discriminação e o preconceito social contra pessoas com alguma deficiência. Em sociedades capacitistas, a ausência de qualquer deficiência é visto como o normal, e pessoas com alguma deficiência são entendidas como exceções; a deficiência é vista como algo a ser superado ou corrigido, se possível por intervenção médica; um exemplo de postura capacitista é dirigir-se ao acompanhante de uma pessoa com deficiência física em vez de dirigir-se diretamente à própria pessoa, ou quando a chamamos pela deficiência, como "cadeirante, "o ceguinho", e não pelo nome, desconsiderando a individualidade do ser humano. (pt) Эйбли́зм (из англ. ableism, от able «способный, правоспособный, дееспособный») — тип дискриминации, при котором трудоспособные люди рассматриваются как нормальные и превосходящие людей с инвалидностью, что приводит к предрассудкам в отношении последних. (ru) |
| rdfs:label | Ableism (en) تمييز ضد ذوي الاحتياجات الخاصة (ar) Capacitisme (ca) Ableismus (de) Kapablismo (eo) Capacitismo (es) Capacitisme (fr) Ableisme (in) Abilismo (it) 장애인 차별 (ko) 障害者差別 (ja) Validisme (nl) Ableizm (pl) Capacitismo (pt) Эйблизм (ru) Funkofobi (sv) Ейблізм (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Ableism wikidata:Ableism dbpedia-ar:Ableism http://bs.dbpedia.org/resource/Ableizam dbpedia-ca:Ableism dbpedia-da:Ableism dbpedia-de:Ableism dbpedia-eo:Ableism dbpedia-es:Ableism dbpedia-fa:Ableism dbpedia-fi:Ableism dbpedia-fr:Ableism dbpedia-he:Ableism dbpedia-hr:Ableism dbpedia-hu:Ableism dbpedia-id:Ableism dbpedia-it:Ableism dbpedia-ja:Ableism dbpedia-ka:Ableism dbpedia-ko:Ableism dbpedia-la:Ableism dbpedia-ms:Ableism dbpedia-nl:Ableism dbpedia-no:Ableism dbpedia-pl:Ableism dbpedia-pt:Ableism dbpedia-ro:Ableism dbpedia-ru:Ableism dbpedia-simple:Ableism dbpedia-sk:Ableism dbpedia-sl:Ableism dbpedia-sr:Ableism dbpedia-sv:Ableism dbpedia-tr:Ableism dbpedia-uk:Ableism http://uz.dbpedia.org/resource/Ableism https://global.dbpedia.org/id/Euq8 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Ableism?oldid=1121998870&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/070912_-_Michelle_Err...3b_-_2012_Summer_Paralympics_(01).jpg wiki-commons:Special:FilePath/Convicts_Lunatics_and...ote_for_Parliament,_ca._1907-1918.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Paralympic_Runner.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Ableism |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Handicapism dbr:Discrimination_based_on_disability dbr:Handicappism dbr:Handicappist dbr:Disabilism dbr:Disability_discrimination dbr:Disableism dbr:Disablism dbr:Disablist dbr:Discrimination_against_people_with_disabilities dbr:Discrimination_against_the_disabled dbr:Able-bodied_privilege dbr:Able_bodied_privilege dbr:Ablecentric dbr:Ablecentrically dbr:Ablecentricity dbr:Ablecentrism dbr:Ablecentrist dbr:Ablecentrize dbr:Ableism_in_Canada dbr:Ableism_in_the_United_States dbr:Ableist dbr:Ableistic dbr:Ablism |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Becoming_Naomi_León dbr:Roe_v._Wade dbr:Sanism dbr:Bodymind dbr:Deej dbr:Alison_Kafer dbr:Allyship dbr:Anne_Frank_Center_for_Mutual_Respect dbr:Anti-bias_curriculum dbr:Applied_philosophy dbr:Josh_Caddy dbr:Judge_Judy dbr:Peter_Berry_(basketball) dbr:Renaissance_(Beyoncé_album) dbr:Cubicle dbr:Curse_of_Strahd dbr:Ugly_law dbr:Index_of_politics_articles dbr:Inspiration_porn dbr:Intergroup_relations dbr:Kyriarchy dbr:Lewisham_LBC_v_Malcolm dbr:Norwegian_Women's_Lobby dbr:Come_as_You_Are_(2019_film) dbr:Crip_(disability_term) dbr:Anarchist_schools_of_thought dbr:Ryan_O'Connell dbr:Sagamihara_stabbings dbr:Erotophobia dbr:Gene_Hunt dbr:Time_to_Change_(mental_health_campaign) dbr:Queer_art dbr:Churches_Uniting_in_Christ dbr:Edward_Elric dbr:Elisabetta_Casellati dbr:Freak dbr:GIMP dbr:Ministry_of_Equality_(Spain) dbr:Cripple_punk dbr:Critical_animal_studies dbr:Critical_pride dbr:Criticism_of_McDonald's dbr:The_Organization_of_Amputees_UDAS_Republike_Srpske dbr:The_Ringer_(2005_film) dbr:There's_Something_About_Mary dbr:Equal_opportunity dbr:Marta_Russell dbr:Organise_Aotearoa dbr:Lee_Jae-myung dbr:Left_Renewal dbr:Left_Unity_(UK) dbr:Les_Dévalideuses dbr:Logan_v._Zimmerman_Brush_Co. dbr:Skam_France dbr:Street_harassment dbr:Denise_Jones_Ennett dbr:Yun_Hyon-seok dbr:Emily_Barker_(artist) dbr:Emotional_support_animal dbr:Ian_Stanton dbr:Ideology dbr:Krip_Hop dbr:Politically_Correct_Bedtime_Stories dbr:Spastic_(word) dbr:Muted_group_theory dbr:924_Gilman_Street dbr:British_Board_of_Film_Classification dbr:Ageism dbr:Aimee_Louw dbr:TikTok dbr:Timeline_of_nursing_history dbr:Twitch_(service) dbr:Tyneside_Cinema dbr:Walter_Spitzer dbr:We're_the_Superhumans dbr:Head_&_Hands dbr:300_(film) dbr:Accessibility_of_the_Metropolitan_Transportation_Authority dbr:Alexander_Acosta dbr:All_in_a_Row_(play) dbr:Cynical_Theories dbr:Esther_Benbassa dbr:Federation_for_American_Immigration_Reform dbr:Felix_Alvarez dbr:Fiona_Kumari_Campbell dbr:Four-letter_word dbr:No_Ordinary_Hero:_The_SuperDeafy_Movie dbr:Disability_Day_of_Mourning dbr:Disability_Pride_Month dbr:Disability_Studies_in_Education dbr:Disability_abuse dbr:Disability_and_religion dbr:Disability_and_women's_health dbr:Disability_discrimination_act dbr:Disability_flag dbr:Disability_hate_crime dbr:Disability_in_horror_films dbr:Disability_justice dbr:Disability_rights_in_New_Zealand dbr:Disability_rights_movement dbr:Disability_studies dbr:Discouraged_worker dbr:Discrimination_against_autistic_people dbr:Discrimination_in_education dbr:Disfranchisement dbr:Fourth-wave_feminism dbr:Glossary_of_education_terms_(A–C) dbr:Kayden_Coleman dbr:Positive_liberty dbr:Recruitment dbr:Right_to_life dbr:Social_privilege dbr:Hailie_Deegan dbr:Heated_(Beyoncé_song) dbr:The_Bachelor_(American_season_26) dbr:Handicapism dbr:Tree_of_patriarchy dbr:Social_stigma_of_obesity dbr:Atypical dbr:Accessibility dbr:Supremacism dbr:Sylvia_Walker dbr:Cola_Boyy dbr:Holly_Witteman dbr:Travesti_(gender_identity) dbr:Disability dbr:Disability_and_poverty dbr:Disability_in_children's_literature dbr:Discrimination dbr:Discrimination_based_on_disability dbr:Ascribed_status dbr:Assisted_suicide_in_the_United_States dbr:Autistic_Pride_Day dbr:Margarita_with_a_Straw dbr:Pokémon_Go dbr:Special_(Lizzo_album) dbr:Sponsored_Content_(South_Park) dbr:Cisnormativity dbr:Group_home dbr:Human_rights_in_Guinea dbr:I_Didn't_See_You_There dbr:Kobe_child_murders dbr:Midsommar dbr:Brown_Center_for_Students_of_Color dbr:National_Sexual_Violence_Resource_Center dbr:National_Union_of_Students_LGBT+_Campaign dbr:Olly_Alexander dbr:World_Autism_Awareness_Day dbr:Neo-Nazism dbr:Piss_On_Pity dbr:Eugenics_in_California dbr:Extreme_sport dbr:Impact_of_the_COVID-19_pandemic_on_people_with_disabilities dbr:Transhumanist_politics dbr:The_Lincoln_Project dbr:Gibraltar_Local_Disability_Movement dbr:Social_model_of_disability dbr:Poor_People's_Campaign:_A_National_Call_for_a_Moral_Revival dbr:V-Day_(movement) dbr:Secretary_of_State_for_Equality dbr:Unattractiveness dbr:Whale_Talk dbr:Survivorship_bias dbr:Revolting_Prostitutes dbr:Vistani dbr:Rankism dbr:Structural_unemployment dbr:Witchy dbr:Violence_against_people_with_disabilities dbr:Handicappism dbr:Handicappist dbr:Disabilism dbr:Disability_discrimination dbr:Disableism dbr:Disablism dbr:Disablist dbr:Discrimination_against_people_with_disabilities dbr:Discrimination_against_the_disabled dbr:Able-bodied_privilege dbr:Able_bodied_privilege dbr:Ablecentric dbr:Ablecentrically dbr:Ablecentricity dbr:Ablecentrism dbr:Ablecentrist dbr:Ablecentrize dbr:Ableism_in_Canada dbr:Ableism_in_the_United_States dbr:Ableist dbr:Ableistic dbr:Ablism |
| is dbp:motive of | dbr:Kobe_child_murders dbr:Eugenics_in_California |
| is rdfs:seeAlso of | dbr:Prejudice |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Ableism |
