Turkic Archaeology Research Papers - Academia.edu (original) (raw)

В статье коротко охарактеризованы основные направления исследований Института археологии Крыма РАН, связанные с изучением тюркских культур эпохи средневековья, фиксируемых на Крымском полуострове. Хронологические рамки широки и охватывают период праболгарской тюркской салтово-маяцкой культуры (конец VII – начало Х в.), время пребывания Таврики в составе улуса Золотой Орды (последняя треть XIII – первая
половина XV в.) и материальную культуру Крымского ханства (XV – конец XVIII в.). Во всех этих трех периодах выделены проблемы, связанные с особенностями исторической топографии археологических памятников, составе и функциональном назначении разнообразных построек, специфике набора артефактов, экономическим и торговым связям указанных тюркских культур на территории полуострова. Эти проблемы во многом связаны
с влиянием христианской Византийской империи и стран Западной Европы, прежде всего, Генуи. Основываясь
на этом, тюркская культура Таврики, особенно в хазарский и золотоордынский периоды, представляла собой уникальный сплав восточных и западных черт и неповторимый религиозный синкретизм и веротерпимость. Они проявились и в исторической топографии, и в архитектуре, и в других составляющих материальной культуры.
Ключевые слова: средневековая Таврика, тюркские культуры VII-XVIII вв., археологическая проблематика, историческая топография, архитектура, материальная культура, христианизация, религиозный синкретизм.

- by
- •
- Black Sea Region Archaeology, Turkic Archaeology

This is the first complete intensive regional archaeological survey report for Mongolia to be published. It presents the experiences and results of groundbreaking fieldwork that detected ephemeral steppe settlement sites, extensive monumental constructions, and changing land use that span the last 30,000 years, from the late Upper Paleolithic to the nineteenth century. Extensive illustrations of monuments and ceramics provide comparative data and local detail in an integrated landscape- and settlement-based approach to the prehistory and history of eastern Eurasia.

- by Joshua Wright
- •
- Archaeology, Eurasian Nomads, Eurasia, Archaeology of Buddhism

Yerleşik hayatı benimseyerek yazın alanında daha erken ilerleyen Çinliler, daimî bir mücadele içinde oldukları zorlu konar-göçer komşuları Türkler ile ataları hakkında detaylı kayıtlar tutmuş ve bunları nispeten iyi muhafaza edebilme imkânına sahip olmuşlardır. Bununla birlikte, Türklere dair bu kayıtlara ilişkin önem arz eden bir husus, aynı hadiseleri aktaran farklı Çin yıllıkları bir yana, aynı eserin bir paragrafı içerisinde dahi çelişkili bilgilere rastlamanın mümkün olmasıdır. 1 Vefat eden kişilerle birlikte mezarın içine koyuldukları için günümüze değiştirilmeden ulaşabilen mezar kitabeleri gibi daha orijinal kaynakların da ortaya koyduğu üzere, Çin yıllıklarındaki bilgilerin her zaman doğru olmadığı; Çin hükümdarları ile hanedanlarının meşruiyetini pekiştirme ve benzeri sebeplerden kaynaklanan kasıtlı çarpıtmalar, hayat tarzı ile anlayış farklılığı kökenli hatalı yorumlar ve derleyicilerin sadeleştirmelerinden kaynaklanan eksiklikler barındırabildikleri malumdur. Dolayısıyla bu eserlerin daima, bir bütünlük
arz eden Türk tarihi ve kültürünün sık gözenekli süzgecinden geçirilerek ele
alınmaları gerekmektedir. Konuyla ilişkili bir diğer problem de, Çin tarih
kayıtlarında hadiselerin günümüz Çincesine göre çok daha az sözcük
kullanılarak dile getirilmesidir ki bu da söz konusu ifadeleri hayli yoruma
açık kılmaktadır. Hâliyle bazen çeviriler arasında önemli farklar bulunduğu
görülmekte ve ikinci bir dilden yapılan tercümelerde bu fark tabii olarak daha da artmaktadır. Türklerin defin âdetlerine ilişkin Çin kayıtlarının değerlendirildiği bu çalışmada, bilhassa yoruma açık ifadelerin çevirilerindeki farklar üzerinde durulacaktır.

- by Melike Kirilen
- •
- Chinese Studies, Sinology, Turkish Art (Archaeology), Turkish Culture

The Turkic site at Little Khonakhai( Xiao Hongnahai 小洪那海) was discovered in the early 1950s. In 1953, the Yili Archeological Team headed by Wu Bolun 武伯倫 discovered a Turkic stone figure with an inscription at the place called little Khonakhai in the Tekes River valley, Zhaosu county, Xinjiang province. The local nomads called it the "Khonakhai Stone Figure. A total of three such Turkic stone figures have been found on the Zhaosu steppes. The discovery of the Turkic Relics in the Tekes Vally, the first survey and second survey and the date of the Sogdian inscription from Little Khonakhai are discussed in this article.

- by LIN Meicun
- •
- Sogdian, Turkic Linguistics, Turkic Archaeology, Turkic Studies

Dairy pastoralism is integral to contemporary and past lifeways on the eastern Eurasian steppe, facilitating survival in agriculturally challenging environments. While previous research has indicated that ruminant dairy pastoralism was practiced in the region by circa 1300 BC, the origin, extent and diversity of this custom remain poorly understood. Here, we analyse ancient proteins from human dental calculus recovered from geographically diverse locations across Mongolia and spanning 5,000 years. We present the earliest evidence for dairy consumption on the eastern Eurasian steppe by circa 3000 BC and the later emergence of horse milking at circa 1200 BC, concurrent with the first evidence for horse riding. We argue that ruminant dairying contributed to the demographic success of Bronze Age Mongolian populations and that the origins of traditional horse dairy products in eastern Eurasia are closely tied to the regional emergence of mounted herding societies during the late second millennium BC.

- by Philipp Wolfgang Stockhammer and +1
- •
- Archaeology, Prehistoric Archaeology, Anthropology, Bioarchaeology
- by Luc Hermann and +2
- •
- Rock Art (Archaeology), Archaeology of Central Asia, Iron Age (Archaeology), Turkic Archaeology

The article contains the publication of materials from the excavations of the Turkic «memorial» objects of the Ust-Karasu site. These structures, located in Central Altai, were investigated by the Altai party of the South Siberian archaeological expedition under the leadership of A.S. Vasyutin in 1983, but so far have not been fully introduced into scientific circulation. A detailed description and a cultural and chronological interpretation of the three structures studied are presented – object №1 and enclosures A-1–2. There are signs indicating the possibility of attributing the excavated complexes to the Early Türkic time – miniature stone boxes, northern orientation of out-of- enclosures objects, structures in the form of a multi-plate box, as well as ground construction in the form of a kurgan embankment. Chronology of buildings in the second half of the V – VI centuries AD confirm the characteristics of the detected items, especially iron stirrups. Memorial objects of the Ust-Karasu complex reflect the early stratum of the Turkic traditions, demonstrating the characteristics of their culture before the creation of the First Kaganate and, possibly, in the first decades after the creation of the empire.
Key words: «memorial» objects, Altai, Turks, early Middle Ages, archaeological complex, stirrups, chronology

- by Nikolai Seregin
- •
- Early Medieval Archaeology, Medieval Archaeology, Old Turkic, Turkic Archaeology

The article presents the publication of materials from the excavations of the Turkic enclosures at the complexes Bolshoi Kurmanak-I and II, investigated by the Altai detachment of the South Siberian archaeological expedition of Kemerovo State University under the leadership of A.S. Vasyutin in 1982. To date, only a few finds from these objects have been published, which does not allow for the full use of the materials obtained. On the basis of the information presented in the reporting documentation about result of the excavations, authors of the article carry out the general description of the complexes and present a detailed description of the studied early medieval fences. An analysis of the recorded characteristics made it possible to conclude that the excavated objects of the complexes Bolshoi Kurmanak-I and II demonstrate the tradition of construction of Turkic enclosures, widespread in large areas of the Central Asian region in the second half of I millennium AD. The revealed features of the studied structures, as well as the few items found, give grounds for the dating of enclosures in the broad framework of the second half of the V – first half of VIII centuries AD.
Keywords: Turks, early Middle Ages, enclosures, archeological complex, Altai, chronology

- by Nikolai Seregin
- •
- Archaeology, Eurasian Nomads, Early Medieval Archaeology, Old Turkic

Son yıllarda Türkiye kamuoyunda gündeme gelen Şiveet Ulaan Mezar-Kült Kompleksi hakkında Türkçede kapsamlı bir çalışma henüz bulunmamaktadır. İslam Öncesi Türk sanatı ve arkeolojisine yönelik yeni çalışmalara başlangıç düzeyinde katkı yapabilecek olan tanıtımını yapacağımız çalışma bu anlamda dikkati çekmektedir. Eski Türklerin Şiveet Ulaan Mezar-Kült Kompleksi başlıklı kitap, Kazakistan Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığına bağlı faaliyet gösteren A. Margulan Adındaki Arkeoloji Enstitüsü’nün Astana şubesinin bir yayını olarak 2016 yılında
Astana’da basılmıştır. Kazak ve Moğol bilim adamlarının ortak çalışması olan bu eser İslamiyet öncesi Türk sanatı ve arkeolojisi açısından önemli bir yere sahip olduğu düşünülen Şiveet Ulaan Mezar-Kült kompleksinin bilim dünyasına tanıtılması amacıyla yazılmıştır. Şiveet Ulaan, Moğolistan’ın Arhangay Bölgesi sınırları içinde ve Hanuy ırmağının sağında aynı adı taşıyan bir dağın üzerinde yer almaktadır. Köktürk dönemine ait olan mezar-kült kompleksi dönemin hanedan üyeleri ve üst düzey devlet görevlileri adına inşa edilmiş olmalıdır.
Kitap, 271 sayfalık beş dilli bir çalışmadır. Rusça, Kazakça, İngilizce, Moğolca ve Türkçe dillerinde yayınlanarak daha geniş araştırmacı kitlesinin eserden yararlanabilmesi amaçlanmıştır. Kitap, ilk önce Rusça Bölüm (s. 16-73) ile başlamakta, daha sonra sırasıyla Kazakça Bölüm (s. 76-127), İngilizce Bölüm (s. 130-177), Moğolca Bölüm (s. 180-223) ve Türkçe Bölümü (s. 226-267) içermektedir.

Mobility is often cited as the essence of life in the Eurasian steppe, and with it mobile dwellings and households. Steppe nomads offer ethnographically potent visions of inhabited space into which archaeological landscapes fit comfortably. Challenges include the discovery of early household sites, the characterization of households that lack structures, and how to examine the dynamics of mobile pastoralist households without being drawn into an agglomerative model that builds toward optimal practices. This paper will marshal the archaeological evidence for domestic spaces in mobile steppe households. A flexible and extensible model of household spaces will be offered that links activities and resources into a network of contextual relationships at the household scale. This provides a model for analogical use of ethnographic data, frameworks into which the archaeological fragments of mobile households can be fitted, and above all a means of comparative characterization between periods of inhabitation in the world’s steppes.

- by Boris A Zheleznyakov and +1
- •
- Rock Art (Archaeology), Bronze Age (Archaeology), Archaeology of Central Asia, History of Kazakhstan
- by Semih Güneri
- •
- Eurasia, Turkic Archaeology, Altai, Dokuz Eylul University