| dbo:abstract |
Gotická architektura v Anglii získala nesmírně zajímavou, zcela suverénní a velmi nezvyklou podobu. Nikdy zde nedošlo ke kompletnímu převzetí francouzského modelu gotické architektury. Angličané v několika vlnách vždy pouze postupně a opatrně přijímali jednotlivé prvky, které však vzápětí zapojili do vlastní architektonické tradice. Přesto i v Anglii působila řada francouzských mistrů. (cs) العمارة القوطية الإنجليزية هي أسلوب معماري ازدهر في إنجلترا نحو عام 1180 وحتى نحو عام 1520. استُخدم هذه الأسلوب كثيرًا في بناء الكاتدرائيات. تُعد الأقواس المدببة من الخصائص التي تحدد معالم هذا الأسلوب إلى جانب كل من العقد والدعامات والاستخدام المكثف للزجاج المعشق. سمحت هذه الميزات مجتمعة بإنشاء مبان ذات ارتفاع وعظمة غير مسبوقة، يدخلها الكثير من الضوء بفضل النوافذ الزجاجية الكبيرة. تشمل الأمثلة الهامة دير وستمنستر وكاتدرائية كانتربري وكاتدرائية سالزبوري. استمر الأسلوب القوي الإنجليزي في إنجلترا حتى أوائل القرن السادس عشر وهو وقت أطول بكثير من الوقت الذي استمر فيه في أوروبا القارية، وقد نجح من خلال عمارة تودور وعمارة عصر النهضة. جاء النمط القوطي من فرنسا، إذ استُخدمت العناصر المختلفة معًا لأول مرة داخل مبنى واحد في المساحة المغلقة الموجودة أمام المحراب (الجوقة) في كاتدرائية سان دوني شمال فرنسا، التي اكتمل بناؤها في عام 1094. تُعد كاتدرائية كانتربري ودير وستمنسر أقدم تطبيقات ضخمة للعمارة القوطية في إنجلترا. تطورت العديد من ميزات العمارة القوطية بشكل طبيعي من العمارة الرومانسكية (غالبًا ما تُعرف في إنجلترا باسم العمارة النورمانية). استوردت ميزات أخرى من إيل دو فرانس، وبُنيت الكاتدرائية القوطية الفرنسية الأولى التي تُسمى كاتدرائية سينس، منذ عام 1135 وحتى عام 1164. أعاد المعماري الفرنسي ويليام أوف سينس بناء جوقة كاتدرائية كانتربري على الطراز القوطي الجديد بين عامي 1175 و1180، بعد أن دمرها حريق في عام 1174.يمكن رؤية التحول في كاتدرائية دورهام، التي هي عبارة عن مبنى نورماني أُعيد تشكيله بأقدم عقد معروف. ظهر الأسلوب أيضًا في العديد من القلاع والقصور والمنازل الرائعة والعديد من المباني العلمانية الأصغر بما فيها بيوت الفقراء وكنائس الرعية. يقسم المؤرخون بشكل تقليدي العمارة القوطية الإنجليزية إلى ثلاث فترات، هي القوطية الإنجليزية المبكرة (نحو 1180- 1275) والقوطية المزخرفة (نحو 1275- 1380) والقوطية الرأسية (نحو 1380- 1520). يستخدم هذا المخطط التسميات التي صاغها الأثري توماس ريكمان في محاولته تمييز أسلوب العمارة في إنجلترا (1821- 1815). يُشير المؤرخون أحيانًا إلى الأساليب على أنها «فترات»، فعلى سبيل المثال، يُمكن أن يُشار إلى «الفترة الرأسية» كثيرًا بنفس الطريقة باعتبارها حقبة تاريخية تُسمى «فترة تودور». تظهر هذه الأساليب المعمارية المتنوعة في صورتها الأكثر تطورًا في الكاتدرائيات وكنائس الدير والمباني الجماعية. مع ذلك، تُظهر السمات المميزة لكاتدرائيات إنجلترا جميعها باستثناء كاتدرائية سالزبوري تنوعًا في الأسلوب وتزيد تواريخ بنائها عادة عن 400 عام. (ar) English Gothic is an architectural style that flourished from the late 12th until the mid-17th century. The style was most prominently used in the construction of cathedrals and churches. Gothic architecture's defining features are pointed arches, rib vaults, buttresses, and extensive use of stained glass. Combined, these features allowed the creation of buildings of unprecedented height and grandeur, filled with light from large stained glass windows. Important examples include Westminster Abbey, Canterbury Cathedral and Salisbury Cathedral. The Gothic style endured in England much longer than in Continental Europe. The Gothic style was introduced from France, where the various elements had first been used together within a single building at the choir of the Abbey of Saint-Denis north of Paris, completed in 1144. The earliest large-scale applications of Gothic architecture in England were Canterbury Cathedral and Westminster Abbey. Many features of Gothic architecture had evolved naturally from Romanesque architecture (often known in England as Norman architecture). The first cathedral in England to be both planned and built entirely in the Gothic style was Wells Cathedral, begun in 1175. Other features were imported from the Ile-de-France, where the first French Gothic cathedral, Sens Cathedral, had been built (1135–64). After a fire destroyed the choir of Canterbury Cathedral in 1174, the French architect William of Sens rebuilt the choir in the new Gothic style between 1175 and 1180. The transition can also be seen at Durham Cathedral, a Norman building which was remodelled with the earliest rib vault known. Besides cathedrals, monasteries, and parish churches, the style was used for many secular buildings, including university buildings, palaces, great houses, and almshouses and guildhalls. Stylistic periodisations of the English Gothic style are * Early English or First Pointed (late 12th–late 13th centuries) * Decorated Gothic or Second Pointed (late 13th–late 14th centuries) * Perpendicular Gothic or Third Pointed (14th–17th centuries). The architect and art historian Thomas Rickman's Attempt to Discriminate the Style of Architecture in England, first published in 1812, divided Gothic architecture in the British Isles into three stylistic periods. Rickman identified the period of architecture as follows: * William the Conqueror (r. 1066–87) to Henry II (r. 1154–89) as Norman * Richard the Lionheart (r. 1189–99) to Edward I (r. 1272–1307) as Early English * reigns of Edward II (r. 1307–27) and Edward III (r. 1327–77) as Decorated * from Richard II (r. 1377–99) to Henry VIII (r. 1509–47) as Perpendicular From the 15th century, under the House of Tudor, the prevailing Gothic style is commonly known as Tudor architecture. This style is ultimately succeeded by Elizabethan architecture and Renaissance architecture under Elizabeth I (r. 1558–1603). Rickman excluded from his scheme most new buildings after Henry VIII's reign, calling the style of "additions and rebuilding" in the later 16th and earlier 17th centuries "often much debased". Architect and art historian Edmund Sharpe, in The Seven Periods of English Architecture (1851), identified a pre-Gothic Transitional Period (1145–90), following the Norman period, in which pointed arches and round arches were employed together. Focusing on the windows, Sharpe dubbed Rickman's Gothic styles as follows: * Rickman's first Gothic style as the Lancet Period (1190–1245) * Rickman's second Gothic style divided into the Geometrical period (1245–1315) and then the Curvilinear period (1315–1360) * Rickman's third style as the Rectilinear period (1360–1550). Unlike the Early English and Decorated styles, this third style, employed over three centuries was unique to England. In the English Renaissance, the stylistic language of the ancient classical orders and the Renaissance architecture of southern Europe began to supplant Gothic architecture in Continental Europe, but the British Isles continued to favour Gothic building styles, with traditional Perpendicular Gothic building projects undertaken into the 17th century in England and both Elizabethan and Jacobean architecture incorporating Gothic features, particularly for churches. Classical-inspired architecture predominated after the Great Fire of London The rebuilding of the City of London was so extensive that the numbers of workers employed broke the monopoly of the medieval livery company of stonemasons and the Worshipful Company of Masons and the role of master-mason was displaced by that of the early modern architect. The new St Paul's Cathedral designed by Christopher Wren and his Wren churches mostly dispensed with the Gothic idiom in favour of classical work. Outside London however, new ecclesiastical buildings and repairs to older churches were still carried out in Gothic style, particularly near the ancient university towns of Oxford and Cambridge, where the university colleges were important patrons of 17th-century Gothic construction. By the 18th century, architects occasionally worked in Gothic style, but the living tradition of Gothic workmanship had faded and their designs rarely resembled medieval Gothic buildings. Only when the Gothic Revival movement of the late 18th and 19th centuries began, was the architectural language of medieval Gothic relearned through the scholarly efforts of early 19th-century art historians like Rickman and Matthew Bloxam, whose Principles of Gothic Ecclesiastical Architecture first appeared in 1829. Alongside the new Gothic building work of the 19th century, many of England's existing Gothic buildings were extensively repaired, restored, remodelled, and rebuilt by architects seeking to improve the buildings according to the Romantic, high church aesthetic of the Oxford Movement and to replace many of the medieval features lost in the iconoclastic phases of the Reformation, the Dissolution of the Monasteries, and the Wars of the Three Kingdoms. In the process of this Victorian "restoration", much of the original Gothic architecture of the Middle Ages was lost or altered beyond recognition. However, medieval works left unfinished were often completed or restored to their "original" designs. According to James Stevens Curl, the revival of Gothic architecture was "arguably, the most influential artistic phenomenon ever to spring from England". The various English Gothic styles are seen at their most fully developed in cathedrals, monasteries, and collegiate churches. With the exception of Salisbury Cathedral, English cathedrals–having building dates that typically range over 400 years–show great stylistic diversity. (en) La arquitectura gótica inglesa o gótico inglés (English Gothic) es el estilo arquitectónico que floreció en Inglaterra desde alrededor de 1180 y que dominó más de tres siglos, hasta alrededor de 1520, más de un siglo después de que en Florencia se introdujera el estilo renacentista a principios del siglo XV. Además de usarse en nuevas construcciones, muchos edificios anteriores fueron reconstruidos total o parcialmente de esta manera, de modo que la mayoría de los edificios medievales ingleses que se conservan son predominantemente góticos en la forma: lo son la mayoría de las catedrales medievales y grandes iglesias parroquiales —a menudo de fundación normanda, entre ellas algunas de las obras más grandes y mejores de la arquitectura del país— y también gran cantidad de arquitectura civil (castillos, palacios, grandes casas, universidades y muchos edificios civiles más pequeños, sin pretensiones, como casas de caridad () y trade halls (salas de comercio). La primera aplicación del gótica a gran escala en el país fue en el coro (1175-1184) de la catedral de Canterbury. El estilo gótico surgió en gran parte por la voluntad de iluminar las oscuras naves románicas y la introducción de grandes ventanales, a menudo cerrados con grandes vitrales coloreados y subdivididos por tracería de piedra decorativa. El deseo de aumentar el área de las ventanas impulsó el desarrollo de nuevas técnicas estructurales, de las que derivarían la mayoría de los otros rasgos distintivos del estilo: arcos apuntados, bóvedas de crucería, contrafuertes, arbotantes y pináculos. Estos elementos aumentaron la resistencia del edificio y redujeron el peso que tenía que ser soportado por los muros, lo que permitió disponer más superficie en los cerramientos para acristalar. También hicieron posible una mayor flexibilidad de proporciones que la permitida en el románico. Otros rasgos son el uso de torres y agujas, las columnas compuestas de múltiples fustes y la escultura en alto relieve, generalmente de carácter más naturalista que la que se encuentra en la decoración románica. La tradición arquitectónica gótica se había originado en Francia en la segunda mitad del siglo XII —cuando el abad Suger empleó por vez primera los diversos elementos juntos en un único edificio en el coro de la basílica de Saint-Denis, al norte de París, dedicada el 11 de junio de 1144.— y se extendió rápidamente en Inglaterra, donde comenzó a sustituir a la arquitectura normanda (denominación que recibe en el país el ) y a partir del que evolucionaron muchas de las características de la arquitectura gótica (evolución puede verse más particularmente en la catedral normanda de Durham, que posee una de las primeras bóvedas de crucería altas conocida). Siguió una evolución independiente del resto del continente, siendo el estilo dominante durante más de 300 años, Los historiadores del arte dividen tradicionalmente el gótico inglés en tres periodos o estilos cronológicamente sucesivos pero solapados, que pueden ser a su vez subdivididos para definir con precisión los diferentes estilos. La periodización más habitual sigue las etiquetas convencionales acuñadas por Thomas Rickman (Attempt to Discriminate the Style of Architecture in England, 1812-1815): * 1180-1275: primer gótico inglés o gótico primitivo (Early English Gothic), el más sencillo y el más cercano a los modelos franceses. Se caracteriza por la simplicidad de sus bóvedas y tracería, el uso de y una decoración escultórica menor que en cualquiera de las variedades románicas o posteriores del gótico. Se inicia con el coro de la catedral de Canterbury (f. 1175), de William de Sens construida conforme al modelo francés. En 1192 se empieza a construir la catedral de Lincoln cuyos trabajos se prolongarán durante todo el siglo XIII. El más puro gótico inglés de esta época lo representa la catedral de Salisbury que fue construida en una única, aunque larga, campana (1220-1258, con añadidos posteriroes de la torre). El estilo es más horizontal que en Francia y se desarrolla un tipo de fachada denominada de pantalla, ya que la fachada surge como una pantalla decorativa, sin relación con los espacios posteriroes, con una reducida puerta de acceso y numerosas arquerías ornamentadas con estatuas, que cubren toda la superficie, incluidas las torre y, las largadas naves. La abadía de Westminster, comenzada en 1245 estuvo influenciada por el estilo francés. Son también buenos ejemplos la abadía de Whitby y la . * 1275-1380: (Decorated Gothic) que surgió con el aumento en la proliferación y elaboración de la decoración escultórica y en la tracería y la aparición de bóvedas más complejas y decorativas. Se suele dividir en dos periodos, denominados «estilo geométrico» (geometric style), entre 1250 y 1290, y «estilo curvilíneo» (curvilinear style), entre 1290 y 1350. Son buenos ejemplos las catedrales de Lincoln, de Carlisle, de York, de Lichfield y la linterna octogonal de la catedral de Ely). * 1380-1520: gótico perpendicular (Perpendicular Style), la transformación final de la tradición inglesa, y la más alejada de los estilos continentales contemporáneos. Fue llamado así por su énfasis en las líneas verticales continuas, con el uso de molduras verticales en los muros y en los patrones de rejilla de su tracería. En su uso de esculturas y tracería este estilo fue más discreto que en el gótico decorado, pero vio como las intrincadas bóvedas alcanzaban su cenit, con el desarrollo de las elaboradas bóvedas bóvedas de lierne y de abanico, casi exclusivamente en Inglaterra. El tamaño de las ventanas también alcanzó su punto máximo en este período, mientras que los arcos —es característico de este estilo el llamado arco Tudor— y las bóvedas se hicieron más planas, desarrollos que supusieron unas solicitaciones estructurales mayores que nunca antes en los edificios. Ello fue posible porque las técnicas estructurales góticas ya habían alcanzado una gran sofisticación, especialmente en el uso de contrafuertes. Las obras más representativas se encuentran en las universidades de Oxford y Cambridge, donde destaca el King's College, Cambridge, que se comenzó a construir en 1443; también son muy notables las catedrales de Gloucester y de Mánchester, la abadía de Bath, la iglesia de San Jorge en Windsor y la de Enrique VII, en la abadía de Westminster. Hubo también un gran desarrollo de la arquitectura civil. A esta etapa final la siguió el estilo Tudor ( 1485-1603), un estilo superpuesto y que a veces se confunde con el último perpendicular. * Tracerias típicas de los estilos góticos ingleses * The Five Sisters, transepto norte de la York Minster, combinación de lancetas, ejemplo de gótico temprano * Gran ventana occidental, decorado, catedral de Exeter * Golden Windows, decorado, en el extremo oriental de la catedral de Wells * Ventana occidental de la catedral de Winchester, perpendicular * Ventana de la King's Chapel, Cambridge, perpendicular Las iglesias góticas inglesas, en particular las catedrales, tienen algunos rasgos distintivos. Tendieron a ser más largas que sus equivalentes continentales y también más bajas y más estrechas, hecho que facilitó la construcción de grandes torres sobre el crucero, estructuralmente muy ambiciosas, una característica casi universal en las catedrales inglesas pero prácticamente desconocida en otros lugares. Algunas disponían de dos transeptos y se dispone una capilla axial (Lady Chapel) en el extremo oriental, apenas hay coros con girolas y coronas capillares ni tampoco el imafronte de dos torres con sus pórticos e imágenes. En planta se caracterizaron por una amplia subdivisión y por el uso de formas rectangulares en lugar de curvas y constructivamente por el empleo generalizado del muro doble normando. A diferencia de otros países, muchas catedrales inglesas fueron en origen instituciones monásticas y en consecuencia tenían adjuntos claustros y salas capitulares, estas casi siempre de planta poligonal. La construcción generalizada de castillos continuó en la época gótica, pero mostraba ya algunos rasgos distintivos de la arquitectura eclesiástica gótica. Los diseños normandos basados en una torre del homenaje (keep) central dieron paso a castillos más masivos con una gran gatehouse —puerta fortificada— y su división tanto mediante la construcción de anillos concéntricos de murallas o con el uso de murallas transversales para dividir el espacio interior. En la mayoría del país, la arquitectura civil no militar empleaba generalmente estructuras de madera, pero muchas residencias reales y aristocráticas ya tenían estructuras de piedra, particularmente en los grandes salones. La construcción en piedra también se generalizó en los monasterios y en los edificios de las universidades. Se incorporaron algunos rasgos propios de la arquitectura eclesial, como el uso de tracerías para decorar las ventanas. Las bóvedas, de uso común en las iglesias, fueron raras en los edificios seculares, que casi siempre estaban techados con vigueria de madera, como la gran cubierta (cerchas de madera vistas) de Westminster Hall. En Inglaterra el estilo gótico dio paso al estilo renacentista —finales del siglo XVI y el siglo XVII— y luego al barroco —desde la segunda mitad del siglo XVIII, conviviendo con el neoclasicismo. Fue reintroducido a finales del siglo XVIII como un estilo historicista que recuperaba y reinterpretaba las formas del gótico inglés, y tuvo a lo largo del siglo XIX una gran popularidad como arquitectura neogótica (Gothic Revival). * Ejemplos de gótico inglés * Catedral de Salisbury (1200-1275), ejemplo de la arquitectura gótica temprana (aparte de la torre y de la aguja del siglo XIV) * Fachada-pantalla (1220-1230) y torres de la catedral de Lincoln, temprano gótico inglés, para John Ruskin, «la más valiosa obra de arquitectura de las islas británicas» * Fachada occidental de la catedral de Wells, con más de 300 figuras, para , «el mejor desarrollo en gótico inglés de este tipo de fachadas» * Catedral de Exeter (1112-1400), ejemplo de gótico decorado * Abadía de Bath, fundada en el siglo VII, reorganizada en el X y reconstruida en XII-XVI, ejemplo de gótico perpendicular * Catedral de Canterbury, la primera gran obra gótica en el país rematada en gótico perpendicular (es) L'architecture gothique anglaise est un style architectural originaire d'Angleterre ayant existé entre les années 1180 et 1520. Le style gothique anglais se caractérise par des arcs en ogive, des toits voûtés, des contreforts, de grandes fenêtres ainsi que des flèches. Celui-ci a été divisé en trois périodes, ou styles distincts, auxquels on peut ajouter un quatrième qui a inspiré le . a identifié, dans An Attempt to Discriminate the Styles of English Architecture from the Conquest to the Reformation : * le , dit Norman Gothic, un style français qui a inspiré le gothique primaire, dit Early English, * le , dit Decorated Gothic, * le gothique perpendiculaire, dit Perpendicular Gothic. (fr) Il Gotico inglese è uno stile architettonico che fu usato in Inghilterra dalla seconda metà del XII secolo, importato dalla Francia settentrionale. (it) De Engelse gotiek is een variant van de gotiek die zich tamelijk zelfstandig heeft ontwikkeld uit het Franse voorbeeld. Men onderscheidt traditioneel de volgende perioden: * Early English, tot rond 1275 * Decorated, eind 13e, begin 14e eeuw * Perpendicular (of Rectilinear) tot in de 16e eeuw Deze termen werden voor het eerst gebruikt in het begin van de 19e eeuw, door in zijn werk Attempt to Discriminate the Style of Architecture in England. Het onderscheid tussen de perioden is goed te zien in de decoratie van de spitse vensters die kenmerkend zijn voor de gotiek. Door de lange bouwtijden van veel kerken en abdijen is deze indeling echter niet zonder meer toepasbaar op bouwwerken als geheel, die elementen uit verschillende perioden kunnen bevatten. In het Early English waren de spitsboogvensters relatief smal en hoog, met weinig of geen tracering (maaswerk). In het Decorated werden de vensters breder, en werden ze voorzien van steeds decoratiever traceringen. Men maakt binnen het Decorated onderscheid tussen de geometrical period en de curvilinear period. De eerste maakt vooral gebruik van cirkels voor de tracering in het bovenste deel van de vensters. De curvilinear period gebruikt bredere vensters en een vrijere invulling van de versiering met vloeiende lijnen. Het Perpendicular legde vooral de nadruk op verticale lijnen, niet alleen in de venstertraceringen maar ook in de vormen van de bouwwerken zelf. Ook het waaiergewelf is typerend voor deze specifiek Engelse stijl. * , een voorbeeld van Early English * Klokkentoren van Saint Mary the Virgin in West Walton (Norfolk). Ook het (eenvoudige) maaswerk van het bovenste venster rekent men nog tot Early English. * Dit venster in het Angel Choir van de kathedraal van Lincoln is het grootste voorbeeld van Geometric. * Relatief eenvoudig voorbeeld van Curvilinear, met de kenmerkende S-bogen in de tracering. Parochiekerk St. Mary the Virgin, Chalgrove, Oxfordshire * Detail van het westelijke venster van York Minster. Dit is een rijk gedecoreerd voorbeeld van Curvilinear, neigend naar flamboyante gotiek. * Kathedraal van Gloucester, een voorbeeld van Perpendicular * Palace of Westminster, een voorbeeld een neogotisch gebouw in Perpendicular-stijl. (nl) Architektura gotycka w Anglii – architektura w stylu gotyckim, która panowała na obszarze Wielkiej Brytanii, głównie w Anglii, od ok. 1180 do ok. 1520 roku. Podobnie jak architektura romańska, gotyk w Anglii dzielony jest nieco inaczej niż w innych krajach Europy. Początki tego stylu są wspólne dla Anglii i północnej Francji, a dokładniej – Normandii. Początki gotyku przypadają na końcową fazę okresu zwanego dawnym angielskim lub staroangielskim (Early English), który trwał od ok. 1189 (można spotkać także lata: 1170, 1180) do ok. 1270. W tym czasie dokonania architektów są wspólne dla Anglii i Francji. Okres drugi nazywany dekoracyjnym (Decorated Style) przypada na lata od ok. 1270 do ok. 1350. Okres ostatni, tzw. wertykalny lub pionowy (Perpendicular Style), zamyka styl gotycki po 1500. W pierwszej fazie zachowany został romański układ kościołów, w których zastosowano ostre łuki i sklepienia krzyżowo-żebrowe. W fazie dekoracyjnej następuje duży postęp w obróbce kamieniarskiej. Żebra sklepienne, służki, zyskują bogatsze profilowanie. W sklepieniach wprowadzono dodatkowe podziały, które nadają im bardziej dekoracyjną formę. Także otwory okienne stają się bardziej ozdobne przez wprowadzenie bogatszych podziałów rozbudowanymi maswerkami. Okres wertykalny cechuje znaczne nagromadzenie wąskich, prostokątnych pól w elewacji. Porządkują i podkreślają je wprowadzone linie poziome, które jeszcze mocniej podkreślają pionowość tych płaszczyzn. Otwory okienne dzielone są maswerkami także na wąskie, pionowe powierzchnie. W sklepieniach żebra tworzą skomplikowane podziały, układające się w wachlarze. Sieć żeber sklepiennych często łączona jest z laskowaniem zdobiącym ściany, tworząc skomplikowany, koronkowy wzór. W okresie gotyku budowane w Anglii kościoły mają zazwyczaj układ trójnawowej bazyliki o znacznie wydłużonym, prostokątnym prezbiterium. Długi korpus kościoła przecinają dwu- lub trójnawowe transepty o ramionach znacznie wychodzących poza obrys naw bocznych. Spotykane są też dwie niezależne nawy poprzeczne, z których dłuższa oddziela nawy od prezbiterium, a krótsza przecina prezbiterium. Za prezbiterium, w osi kościoła, budowana jest zazwyczaj na planie prostokąta duża kaplica Mariacka (Lady Chapel). Wysokość tej kaplicy nawiązuje do wysokości naw bocznych, a często umieszczone w jej wnętrzu filary dzielą ją na trzy nawy. Nad skrzyżowaniem nawy głównej i poprzecznej zazwyczaj budowana jest potężna wieża. Fasadę flankują dwie inne masywne wieże, niekiedy wysunięte poza obrys korpusu kościoła. Kościoły budowane w Anglii mają nawy główne niższe w stosunku do ich długości, niż te, które budowano we Francji. Przez to bryła kościołów angielskich sprawia wrażenie cięższej. Profile żeber, mimo mocnego rozczłonkowania, także są dość szerokie, przez co wydają się masywne. Lekkości wnętrzu dodają ostro zakończone łuki okien i arkad międzynawowych. W budowlach angielskich spotykany jest ciekawie wyglądający profil filarów. Przylegające do nich służki bywają wykonane niezależnie od głównego trzonu i dostawione do niego. Ten drogi sposób obróbki kamieniarskiej został w czasie późniejszym zaniechany. Stosowano też ozdobne otwarte więźby dachowe zamiast sklepień dla przykrycia reprezentacyjnych sal zamkowych i klasztornych. Przykładem takiego rozwiązania jest skonstruowana w 1399 r. więźba przykrywająca salę Ryszarda II w Pałacu Westminsterskim. Znane zabytki: * budownictwo sakralne: * katedra w Canterbury zbudowana w miejscu istniejącej wcześniej i zniszczonej przez pożar w 1174 budowli romańskiej. Pierwszym budowniczym był Wilhelm z Sens, architekt francuski. Pracę rozpoczął w 1174 od budowy prezbiterium. Po czterech latach zastąpił go Anglik o tym samym imieniu, który ukończył je w 1185. Jego niskie obejście otwiera się na chór arkadą ostro zakończonych łuków. Budowę korpusu kościoła rozpoczął dopiero w ok. 1379 Henry Yewele. Korpus o długości 57,0 m ukończono w 1411 (długość całego kościoła wynosi 158,0 m). Wysoka wieża nad skrzyżowaniem nawy głównej z transeptu została zbudowana w latach 1490–1503 przez Johna Wastella. * katedra w Chichester, zbudowana pod koniec XII wieku (pierwszy kościół zniszczony przez pożar w 1186 został w krótkim czasie odbudowany). Jest to budowla o niewielkich rozmiarach, z pojedynczą nawą poprzeczną i smukłą wieżą nad skrzyżowaniem naw. Początkowo jednonawowa, przekryta sklepieniem krzyżowym na planie prostokątów, z dwoma wieżami od frontu (wieża północna nie została ukończona) i kaplicą Mariacką w osi budowli. Dwie nawy boczne zostały dobudowane na przedłużeniu ścian zamykających wieże. * katedra w Lincoln, przebudowana ze zniszczonej przez trzęsienie ziemi w 1185 budowli romańskiej, z której pozostały jedynie dwie wieże od frontu przebudowanego w XIII wieku. Katedra ma dwie nawy poprzeczne: dwunawową w korpusie i jednonawową przecinającą prezbiterium. Nad skrzyżowaniem naw zbudowano wysoką, trzecią wieżę. W środkowej części fasady znajduje się głęboka ostrołukowa arkada z portalem i dużym oknem. Sąsiaduje ona z dwoma niższymi wnękami z portalami bocznymi, nad którymi przebiegają poziome pasy ozdobnych arkad. Nad środkową wnęką zbudowano niewielki szczyt. Nawę główną przykrywa ozdobne sklepienie z długim żebrem przebiegającym wzdłuż osi kościoła (żebro główne) i dochodzącymi do niego żebrami poprzecznymi, które schodzą na filary. Wnętrze od północy łączy się z ośmiobocznym kapitularzem przykrytym sklepieniem z przeplatającymi się żebrami, które zbiegają się w części centralnej na pojedynczym filarze. * katedra w Wells, zbudowana w latach 1180–1425 bazylika z potrójną nawą krzyżową i dwoma niskimi wieżami od frontu. Wieże tylko w niewielkim stopniu są wyższe od elewacji nawy głównej. Kompozycja frontu z podziałem poziomym na dwie kondygnacje, poprowadzonym przez wprowadzenie gzymsów obejmuje wieże i elewację korpusu katedry. Linie poziome równoważą pionowe podziały sześcioma przyporami i powtarzalnymi detalami architektonicznymi w postaci nisz, arkad i wimperg. Środkową część fasady wieńczy szczyt ozdobiony dwoma rzędami rzeźb, z których wyższy przedstawia postacie apostołów. * katedra w Salisbury, trójnawowa bazylika z trójnawową kaplicą Mariacką zbudowana w latach 1220–1258. Budowlę przecinają dwie podwójne nawy krzyżowe. Nad transeptem przecinającym korpus w połowie długości wznosi się na 123,0 m wieża (najwyższa w Anglii). Od strony południowej do kościoła przylega czworoboczny dziedziniec otoczony krużgankiem zbudowanym w okresie 1263–1284, z którego można przejść do ośmiobocznego kapitularza. * katedra w Peterborough, zbudowana w okresie romańskim, rozbudowana w XIII wieku zyskuje nową elewację z dwoma wieżami oraz nowe, prostokątne w planie obejście prezbiterium zamiast półokrągłej absydy * katedra w York, jeden z największych kościołów angielskich. Powstała z przebudowy kościoła romańskiego. Obecnie najstarszą częścią jest nawa poprzeczna. Korpus został przebudowany w latach 1261–1324, a prezbiterium i kaplica Mariacka w XV wieku. Do budowy wież sił i łęków oporowych użyto drewna. * katedra w Gloucester, której krużganki i sklepienie nawy głównej należą do trzeciej fazy (Perpendicular) gotyku w Anglii. * opactwo Westminsterskie w Londynie, przebudowane w latach 1245–1265 z budowli romańskiej. Główna część kościoła zaliczana jest do okresu dekoracyjnego. Jest to trójnawowa bazylika, w której wysoką nawę główną przykrywa sklepienie krzyżowo-gwiazdowe, a o połowę niższe nawy boczne – sklepienia krzyżowe. Część strychowa zbudowana nad nawami bocznymi otwiera się do nawy głównej rzędem triforiów, nad którymi umieszczono okna oświetlające wnętrze budowli. Łęki oporowe zostały poprowadzone w dwóch kondygnacjach. Najstarszą częścią kościoła jest trójnawowy transept i prezbiterium zbudowane w 1245. Prezbiterium zamyka pięć boków dziesięciokąta z ambitem, do którego przylega pięć podkowiastych kaplic. Pod koniec gotyku (w latach 1502–1512) wyburzono środkową z nich i w tym miejscu zbudowano dużą grobową kaplicę Henryka VII. Kaplica ta to właściwie niewielka bazylika z wielokątnym zamknięciem i przylegającymi do niego kaplicami. Nawę przykrywa sklepienie wachlarzowe. * budownictwo świeckie: * Uniwersytet w Oxford * Uniwersytet w Cambridge, najbardziej znana jest Kaplica King's College. Zbudowana w latach 1446–1515 w stylu wertykalnym. Kaplica o długości dochodzącej do 90 m przykryta jest ozdobnym sklepieniem o skomplikowanym układzie wachlarzowo rozłożonych żeber, zbiegających się nad filarami. W ścianach, pomiędzy filarami, umieszczono ogromne okna z witrażami. * Stokesay-Castle w hrabstwie Shropshire * ratusz w Londynie, zbudowany w 1411, zburzony w 1940 (pl) Gótico inglês é o estilo arquitetônico que floresceu na Inglaterra, aproximadamente entre 1180 e 1520. Como a arquitetura gótica de outras partes da Europa, o Gótico inglês é definido por seus arcos, telhados abóbadas, contrafortes, grandes janelas, e pináculos. O estilo gótico foi introduzido pela França, onde os vários elementos foram primeiramente utilizados em conjunto dentro de um único edifício no coro da Basílica de Saint-Denis, ao norte de Paris, construída pelo Abade Suger e inaugurada em 11 de junho de 1144. Os primeiros prédios em larga escala da arquitetura gótica na Inglaterra, foram a Catedral de Canterbury e a Abadia de Westminster. Muitas características da arquitetura gótica tinham evoluído naturalmente da arquitetura românica (muitas vezes conhecida na Inglaterra como arquitetura normanda). Esta evolução pode ser vista mais particularmente na Catedral de Durham, que tem as primeiras pontas de nervuras conhecidas na alta abóbada. Gótico inglês desenvolveu ao longo de linhas às vezes paralela e por vezes, divergentes da Europa continental. Historiadores tradicionalmente dividem o gótico inglês em períodos diferentes, que podem ser subdivididos em estilos definidos com precisão. Arquitetura gótica continuou a florescer na Inglaterra cem anos após os preceitos da arquitetura renascentista serem formalizados em Florença no início do século XV. O estilo gótico abriu caminho para o Renascimento nos últimos séculos XVI e XVII, mas foi retomado no final do século XVIII como um estilo acadêmico e tinha grande popularidade com o Neogótico ao longo de todo o século XIX. Muitas das maiores e mais belas obras da arquitetura inglesa, nomeadamente as catedrais medievais da Inglaterra são, em grande parte, construídas em estilo gótico. Assim também são os castelos, palácios, mansões, universidades, e pequenos edifícios seculares, incluindo asilos e salas comerciais. Outro grupo importante de edifícios góticos na Inglaterra, são as , que, como as catedrais medievais, são muitas vezes anteriores ao estilo normando. (pt) Англи́йская го́тика — архитектурный стиль, распространённый в Англии в позднем Средневековье и раннем Новом времени. Наиболее широко использовался при строительстве церквей. Определяющими готический стиль чертами является применение в конструкции стрельчатых арок, рёберных сводов и аркбутанов, а также широкое использование витражей, что совокупно позволяло строить здания дотоле невозможной высоты и ширины, ярко освещённые сквозь огромные витражные окна. Среди значительнейших образцов английской готики сохранившиеся Вестминстерское аббатство, Кентерберийский, Солсберийский, Йоркский соборы, а также утраченный старый Сен-Пол в Лондоне. Готический период в архитектуре продлился в Англии до начала XVI века, дольше, чем в континентальной Европе. Готический стиль родился во Франции, где впервые его отдельные элементы сложились в характерный комплекс хора аббатства Сен-Дени под Парижем, законченного в 1144 году. Многие черты готической архитектуры получились закономерным развитием романского стиля (в Англии часто называемого норманнским), другие были завезены из Иль-де Франс, где в 1135—64 годах был воздвигнут первый готический (англ. Sens Cathedral) (не монастырская церковь, как Сен-Дени). Одним из примеров переходного периода можно назвать Даремский собор, где в целом типично норманнское здание было дополнено первым в стране нервюрным сводом. Первой церковью в Англии, целиком и с самого начала выстроенной в готическом стиле, стал Уэлский собор, начатый в 1175 году. После того, как в 1174 пожар уничтожил норманнские хоры Кентерберийского собора, для восстановления его был приглашён француз Гийом из Санса, который выстроил хоры в новой манере также в 1175—1180 годах. Наряду с культовыми сооружениями, готический стиль применялся и в университетских постройках, дворцах, госпиталях, гильдейских залах и др. Стиль разделяется на три периода: Раннеанглийская готика (конец XII—конец XII вв.), Декоративная, или Украшенная готика (конец XIII—начало XIV вв.) и Перпендикулярная готика (XIV—XVII вв.). Архитектор и историк искусства (англ. Thomas Rickman) в 1812 году в книге «Попытка разбора стилей архитектуры Англии» (англ. Attempt to Discriminate the Style of Architecture in England) разделил постройки от времён Вильгельма Завоевателя до Генриха VIII на следующие стили: от Вильгельма Завоевателя (1066) до Генриха II (1189) — Норманский, от Ричарда Львиное Сердце (1189) до Эдуарда I (1307) — Раннеанглийский, в правление Эдуарда II и Эдуарда III (1307—1377) — Украшенный, и от Ричарда II (1377) до Генриха VIII (1547) — Перпендикулярный. Стиль готики XV века, при династии Тюдоров, называют Тюдоровским, на смену которому в эпоху Елизаветы I приходят Елизаветинский и Ренессансный стили. Рикман исключает из рассмотрения постройки после Генриха VIII, называя «стиль этих пристроек и перестроек» конца XVI—начала XVII веков «часто заметно испорченным» (англ. often much debased). Архитектор и историк искусства (англ. Edmund Sharpe) в работе 1851 года «Семь периодов английской архитектуры» (англ. The Seven Periods of English Architecture) после Норманского выделяет Переходный период (1145-90) в котором характерно совместное использование стрельчатой и полуциркульной арок. Основываясь на форме окон, Шарп переназвал Раннеанглийский период Ланцетным стилем (1190—1245), разделил Украшенный стиль на Геометрический (1245—1315) и Криволинейный (1315—1360), а третий период назвал Вертикальным (1360—1550). За исключением Солсберийского собора, памятники английской готики обычно представляют собой комбинацию стилей вследствие того, что даты их строительства, дополнений и перестроек часто занимают диапазон до 400 лет. (ru) Англійська готика — архітектурний стиль, що виник у Франції перш ніж з'явитись в Англії (приблизно з 1180 до 1520 років). Як і готичну архітектуру інших частин Європи, англійську готику визначають її загострені арки, склепінчасті дахи, контрфорси, великі вікна та шпилі. Готичний стиль походить з Франції, де різні елементи вперше були використані разом у межах однієї будівлі при хорі базиліки Сен-Дені на північ від Парижу, побудованій абатом Сугером та освяченої 11 червня 1144 р. Найбільш раннє масштабне застосування готичної архітектури в Англії — в соборі Кентербері та в Вестмінстерському абатстві. Багато особливостей готичної архітектури природним чином розвинулося з романської архітектури (часто її в Англії називають ). Таку еволюцію можна спостерігати особливо в соборі, який має найдавніше відоме ребристе високе склепіння. Англійська готика розвивалась іноді паралельно континентальній Європі, а іноді зовсім самобутньо. Історики традиційно поділяють англійську готику на ряд різних періодів, які можна розділити для точного визначення різних стилів. Готична архітектура продовжувала процвітати в Англії ще протягом ста років, коли у Флоренції вже активно розбудовувалась архітектура ренесансу (15 століття). Готичний стиль поступився місцем архітектурі епохи Відродження в кінці 16 та 17 століть, але був відроджений в кінці 18 століття як академічний стиль і мав велику популярність як архітектура готичного відродження протягом 19 століття. Багато найбільших і найкращих творів англійської архітектури, зокрема середньовічні собори Англії, багато в чому побудовані в готичному стилі. Так само є і замки, палаци, великі будинки, університети та багато менших невибагливих світських будівель, включаючи богадільні та приходські церкви. Іншою важливою групою готичних споруд в Англії є парафіяльні церкви, які, як і середньовічні собори, часто є більш ранньою, нормандською основою. (uk) |
