dbo:abstract |
William Feller (croat: Vilibald Srećko Feller) (Zagreb, 7 de juliol de 1906 - Nova York, 14 de gener de 1970), conegut en croat com Vilim Feller i en anglès com Willy Feller, va ser un matemàtic, nascut a l'actual Croàcia i que va treballar als Estats Units. Feller va néixer a Zagreb, fill d'un jueu, propietari d'una próspera empresa química, i d'una mare católica. Va estudiar a la universitat de Zagreb, en la qual es va graduar el 1925, i a la universitat de Göttingen, en la qual es va doctorar el 1926 (amb només vint anys) amb una tesi dirigida per Richard Courant. Va estar dos anys més a Göttingen abans de ser nomenat professor de la universitat de Kiel. En arribar Hitler al poder el 1933, i com que no volia acatar les disposicions nazis, va marxar a Copenhaguen, on va romandre un any, i a la universitat d'Estocolm, on va romandre fins al 1939. Durant aquesta estança a Suècia es va casar amb Clara Nielsen. A partir de 1939 va viure als Estats Units on va ser professor successivament de les universitats de Brown (1939-1945), Cornell (1945-1950) i de Princeton (1950-1970). Va morir el 1970 a Nova York. Els treballs de recerca de Feller van versar sobre teoria de la probabilitat utilitzant l'aproximació teòrica de Kolmogórov. La seva obra més important va ser An Introduction to Probability Theory and Its Applications (1950, primer volum; 1966, segon volum), un llibre clàssic en la matèria que va ser traduït a nombrosos idiomes i que encara es reedita. A més, va publicar una vintena llarga d'articles científics. (ca) وليام فيلر (بالإنجليزية: William Feller) هو رياضياتي أمريكي ولد في 7 يوليو 1906 في زغرب، كرواتيا، حاز على جائزة قلادة العلوم الوطنية الأمريكية في عام 1969. (ar) William (Vilim) Feller, genannt Willy Feller, (* 7. Juli 1906 in Zagreb; † 14. Januar 1970 in New York City) war ein jugoslawisch-US-amerikanischer Mathematiker mit besonderen Verdiensten auf dem Gebiet der Wahrscheinlichkeitstheorie. (de) William Feller (Zagreb, Austria-Hungariako Inperioa —gaur egun Kroazia—, 1906ko uztailaren 7a – New York, Ameriketako Estatu Batuak, 1970eko urtarrilaren 14a) matematikaria izan zen, probabilitate-teorian ekarpen handiak egin zituena. Alemanian matematika ikasketak eginda, naziengandik ihes egin ostean, Danimarkan eta Suedia jardun zuen irakasle, eta 1939an Estatu Batuetara joan zen azkenik, non irakasle-lanetan eta ikerketan jarraitu zuen. Fellerren ekarpenak prozesu estokastikoen teoriari buruzkoak dira gehienbat. * Datuak: Q201426 (eu) William (Vilim) Feller, cuyo nombre original era Vilibald Srećko Feller (7 de julio de 1906 – 14 de enero de 1970), fue un matemático estadounidense de origen croata conocido por sus contribuciones a la teoría de la probabilidad. (es) William (Vilim) Feller né Vilibald Srećko Feller le 7 juillet 1906 à Zagreb et mort le 14 janvier 1970, est un mathématicien croate, naturalisé américain, spécialiste de la théorie des probabilités. (fr) William "Vilim" Feller (July 7, 1906 – January 14, 1970), born Vilibald Srećko Feller, was a Croatian-American mathematician specializing in probability theory. (en) William Feller (Zagreb, 7 juli 1906 - New York City, 14 januari 1970), geboren als Vilibald Srećko Feller, was een Kroatisch-Amerikaans wiskundige, die belangrijke bijdragen leverde op het gebied van de waarschijnlijkheidsleer. (nl) William Feller, orig. Vilibald Srećko Feller (Zagabria, 7 luglio 1906 – New York, 14 gennaio 1970), è stato un matematico croato naturalizzato statunitense. È noto per i suoi contributi alla teoria della probabilità. Venne chiamato anche Vilim Feller e Willy Feller. (it) William Feller (ur. jako Vilibald Srećko Feller, 7 lipca 1906 w Zagrzebiu, zm. 14 stycznia 1970 w Nowym Jorku) – amerykański matematyk chorwackiego pochodzenia. Autor prac z zakresu teorii prawdopodobieństwa i jej zastosowań. W 1950 roku odkrył rozkład geometryczny. Profesor Uniwersytetu Princeton. Członek Narodowej Akademii Nauk w Waszyngtonie. Napisał pracę Wstęp do rachunku prawdopodobieństwa. W 1969 roku został odznaczony National Medal of Science, nagrodą naukową przyznawaną przez prezydenta Stanów Zjednoczonych. (pl) Vilibald Srećko Feller, mais conhecido como William Feller (Zagreb, 7 de julho de 1906 — Nova Iorque, 14 de janeiro de 1970) foi um matemático croata-estadunidense com méritos especiais no campo da teoria da probabilidade. (pt) Уи́льям Фе́ллер (Вильям Феллер; англ. William Feller, 7 июля 1906, Загреб, Австро-Венгрия, ныне Хорватия — 14 января 1970, Нью-Йорк, США) — американский математик. Член Национальной академии наук США (1960). (ru) Вільям Феллер (англ. William Feller, 7 липня 1906, Загреб, Австро-Угорщина, нині Хорватія — 14 січня 1970, Нью-Йорк, США) — хорватсько-американський математик, член Національної академій наук США. Спеціалізувався на теорії ймовірностей. (uk) William Feller, född 1906, död 1970, var en kroatiensfödd amerikansk matematiker. Han var professor vid Princeton University. Feller var författare till An Introduction to Probability Theory and its Applications. Han var medlem av The National Academy of Sciences. (sv) 威廉·费勒(英語:William Feller,1906年7月7日-1970年1月14日),克罗地亚裔美籍数学家,20世纪最伟大的概率学家之一。 (zh) |
rdfs:comment |
وليام فيلر (بالإنجليزية: William Feller) هو رياضياتي أمريكي ولد في 7 يوليو 1906 في زغرب، كرواتيا، حاز على جائزة قلادة العلوم الوطنية الأمريكية في عام 1969. (ar) William (Vilim) Feller, genannt Willy Feller, (* 7. Juli 1906 in Zagreb; † 14. Januar 1970 in New York City) war ein jugoslawisch-US-amerikanischer Mathematiker mit besonderen Verdiensten auf dem Gebiet der Wahrscheinlichkeitstheorie. (de) William Feller (Zagreb, Austria-Hungariako Inperioa —gaur egun Kroazia—, 1906ko uztailaren 7a – New York, Ameriketako Estatu Batuak, 1970eko urtarrilaren 14a) matematikaria izan zen, probabilitate-teorian ekarpen handiak egin zituena. Alemanian matematika ikasketak eginda, naziengandik ihes egin ostean, Danimarkan eta Suedia jardun zuen irakasle, eta 1939an Estatu Batuetara joan zen azkenik, non irakasle-lanetan eta ikerketan jarraitu zuen. Fellerren ekarpenak prozesu estokastikoen teoriari buruzkoak dira gehienbat. * Datuak: Q201426 (eu) William (Vilim) Feller, cuyo nombre original era Vilibald Srećko Feller (7 de julio de 1906 – 14 de enero de 1970), fue un matemático estadounidense de origen croata conocido por sus contribuciones a la teoría de la probabilidad. (es) William (Vilim) Feller né Vilibald Srećko Feller le 7 juillet 1906 à Zagreb et mort le 14 janvier 1970, est un mathématicien croate, naturalisé américain, spécialiste de la théorie des probabilités. (fr) William "Vilim" Feller (July 7, 1906 – January 14, 1970), born Vilibald Srećko Feller, was a Croatian-American mathematician specializing in probability theory. (en) William Feller (Zagreb, 7 juli 1906 - New York City, 14 januari 1970), geboren als Vilibald Srećko Feller, was een Kroatisch-Amerikaans wiskundige, die belangrijke bijdragen leverde op het gebied van de waarschijnlijkheidsleer. (nl) William Feller, orig. Vilibald Srećko Feller (Zagabria, 7 luglio 1906 – New York, 14 gennaio 1970), è stato un matematico croato naturalizzato statunitense. È noto per i suoi contributi alla teoria della probabilità. Venne chiamato anche Vilim Feller e Willy Feller. (it) William Feller (ur. jako Vilibald Srećko Feller, 7 lipca 1906 w Zagrzebiu, zm. 14 stycznia 1970 w Nowym Jorku) – amerykański matematyk chorwackiego pochodzenia. Autor prac z zakresu teorii prawdopodobieństwa i jej zastosowań. W 1950 roku odkrył rozkład geometryczny. Profesor Uniwersytetu Princeton. Członek Narodowej Akademii Nauk w Waszyngtonie. Napisał pracę Wstęp do rachunku prawdopodobieństwa. W 1969 roku został odznaczony National Medal of Science, nagrodą naukową przyznawaną przez prezydenta Stanów Zjednoczonych. (pl) Vilibald Srećko Feller, mais conhecido como William Feller (Zagreb, 7 de julho de 1906 — Nova Iorque, 14 de janeiro de 1970) foi um matemático croata-estadunidense com méritos especiais no campo da teoria da probabilidade. (pt) Уи́льям Фе́ллер (Вильям Феллер; англ. William Feller, 7 июля 1906, Загреб, Австро-Венгрия, ныне Хорватия — 14 января 1970, Нью-Йорк, США) — американский математик. Член Национальной академии наук США (1960). (ru) Вільям Феллер (англ. William Feller, 7 липня 1906, Загреб, Австро-Угорщина, нині Хорватія — 14 січня 1970, Нью-Йорк, США) — хорватсько-американський математик, член Національної академій наук США. Спеціалізувався на теорії ймовірностей. (uk) William Feller, född 1906, död 1970, var en kroatiensfödd amerikansk matematiker. Han var professor vid Princeton University. Feller var författare till An Introduction to Probability Theory and its Applications. Han var medlem av The National Academy of Sciences. (sv) 威廉·费勒(英語:William Feller,1906年7月7日-1970年1月14日),克罗地亚裔美籍数学家,20世纪最伟大的概率学家之一。 (zh) William Feller (croat: Vilibald Srećko Feller) (Zagreb, 7 de juliol de 1906 - Nova York, 14 de gener de 1970), conegut en croat com Vilim Feller i en anglès com Willy Feller, va ser un matemàtic, nascut a l'actual Croàcia i que va treballar als Estats Units. (ca) |