Els germanismes són els estrangerismes que procedeixen de l'alemany, i també qualsevol mot, gir o manera d'expressió procedent de les antigues llengües germàniques. (ca)
الدخيل الألماني (الجِرمانِسم، من Germān(icus)_-ism) هو كل لفظ دخيل أو معنى أخذته عن الألمانية اللغات الأخرى. الدخيل الألماني في العربية قليل قياسا بغيره من الأجنبي، وأكثره دخيل دولي. (ar)
Germanismus je jazykový prvek přejatý do jiného jazyka z němčiny nebo vytvořený podle německého vzoru. Nejde tedy jen o slova německého původu, ale i jejich doslovné překlady (kalky) a větné konstrukce. (cs)
Ein Germanismus ist ein deutsches Wort, das in einer anderen Sprache als Lehnwort oder Fremdwort integriert wurde. Der Plural von Germanismus heißt Germanismen. (de)
Los germanismos son los extranjerismos que proceden del alemán, y también cualquier vocablo, giro o modo de expresión procedente de las antiguas lenguas germánicas (como el franco en la Baja Edad Media y gótico en la Alta Edad Media). (es)
A Germanism is a loan word or other loan element borrowed from German for use in some other language. (en)
Als germanisme gelden woorden, zinsconstructies en uitdrukkingen die gevormd zijn naar het Duits en niet stroken met het Nederlandse taaleigen. (nl)
Germanizm (od Germania – łacińska nazwa Niemiec) – wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa zapożyczona z języka niemieckiego. Wyróżnia się germanizmy: * leksykalne (np. burmistrz, szpalta, rycerz) * frazeologiczne (np. Jak panu idzie?) * składniowe (np. szukam za butami). Część wyrazów, mających podobne formy w językach słowiańskich i germańskich, nie muszą być jednak germanizmami w językach słowiańskich (ani też slawizmami w językach germańskich). Należą do nich słowa o potencjalnym rdzeniu praindoeuropejskim. W językach słowiańskich dokonała się w wielu z nich tzw. przestawka (metateza) spółgłosek płynnych, której brak w językach germańskich. Przykładowo, zbieżność niemieckiego Garten lub duńskiego gaard z słowami w językach słowiańskich *gorod/gród", obocznie gard (po przestawce – pol. gród, cz. hrad, ros. город), może nie wynika z zapożyczenia, lecz z praindoeuropejskiej etymologii. Podobnie wspólne korzenie mają m.in. takie pary słów jak niem. Arbeit i pol. robota, jak również niem. Berg (‘góra’) i pol. brzeg. Podobne niebędące zapożyczeniami słowa pochodzące ze wspólnych korzeni występują również w innych językach indoeuropejskich, ale szczególnie dużo wspólnego materiału leksykalnego istnieje w językach słowiańskich, bałtyckich i germańskich. Może to świadczyć o istnieniu w starożytności bałto-germano-słowiańskiej wspólnoty językowej, przeciwnej do idei przynależności języków germańskich do grupy kentum inni zaś zaświadczają, że słowa te jednak są germanizmami/slawizmami wynikającymi z przenikania się społeczności słowiańskiej z niemiecką. Przez wieki ogromna ilość germanizmów przeniknęła do języków słowiańskich. Wielki słownik wyrazów obcych PWN wymienia niemal 3000 słów zapożyczonych z języka niemieckiego. Należy zaznaczyć, że język niemiecki był nie tylko bezpośrednim dawcą zapożyczeń, ale także pośrednikiem w licznych przejęciach z innych źródeł, zwłaszcza – w parze z językiem czeskim – z zakresu terminologii chrześcijańskiej (biskup, chrzest, kapłan, klasztor, kościół, msza, ołtarz, opat, opłatek, proboszcz, przeor, żegnać). Część germanizmów przedostała się na grunt polski za pośrednictwem innych języków, zwłaszcza rosyjskiego. W tym zakresie dominuje terminologia wojskowa (lejbgwardia, sztabskapitan), urzędowa (policmajster, wagenmajster = oficer dozorujący zaprzęgi wojskowe), także leksyka dotycząca życia dworskiego (kamerjunkier = młodszy szambelan). Znane są również zapożyczenia niemieckie przychodzące do polszczyzny z innych języków, poza wspomnianym już językiem rosyjskim (Butterbrot) dotyczy to np. języka angielskiego (Hamburger) czy czeskiego (kamrat – od niem. Kamerad). Osobną kategorię jednostek słownikowych wchodzących w skład współczesnego polskiego zasobu leksykalnego, stanowią – w większościmiędzynarodowe – eponimy, czyli nazwy pospolite będące rezultatem apelatywizacji nazw własnych. Wśród nich wymienić można między innymiapelatywy utworzone od nazw własnych geograficznych, np. woda kolońska (fr. eau de cologne; Kolonia), lautal (stop aluminium z miedzią; Lauta – miasto w Niemczech), ren (pierwiastek chemiczny – Ren), pessartyt (skała magmowa, od Spessart – góra w Niemczech), ale przede wszystkim znacznie liczniejsze nazwy pochodzące od nazwisk naukowców, wynalazców, odkrywców, konstruktorów, jak: cynia (roślina z astrowatych; J.G. Zinn – niem. botanik XVIII w.), fuksja (gatunek krzewu; L. Fuchs – niem. botanik XVI w.), gerbera (T. Gerber – niem. lekarz XVIII w.), bornit (minerał; J. v. Born – austriacki mineralog XVIII w.), om (jednostka oporności elektrycznej; G. Ohm – niem. fizyk XIX w.), rentgen (jednostka dawki promieniowania; W. Roentgen – niem. fizyk XIX/XX w.), mauzer (karabin; P.P. Mauser – austriacki konstruktor broni palnej XIX w.), porsche (marka samochodów; F. Porsche – niem. konstruktor samochodów XX w.), czy prysznic (V. Priessnitz – niem. lekarz naturalista XIX w.). Wielki jest wpływ języka niemieckiego na toponimię Europy Środkowej i Wschodniej. Niemiecki rodowód posiadają takie nazwy, jak Wałbrzych (Waldenburg), Jēkabpils (Łotwa, niem. Jakobstadt), Kežmarok (Słowacja, niem. Käsmark), Šternberk (Czechy, niem. Sternberg), Oranienbaum (Rosja), Замарстинів (Zamarstyniw), pol. Zamarstynów (Ukraina, niem. Sommersteinshof), ale także Mulhouse (Francja, niem. Mühlhausen). Niemieckiego pochodzenia jest również nazwa miasta Lüderitz w Namibii. (pl)
Germanismo (do latim Germania = Alemanha) é um termo característico do alemão, por vezes também de outras línguas da mesma família linguística (ver Línguas germânicas), emprestado e adotado por outras culturas e idiomas. Seguem alguns exemplos de germanismos registrados no português, especialmente do Brasil meridional: blitz, chimíer (de Schmier), chucrute (do francês choucroute, do alemão Sauerkraut), cobalto (de Kobalt), cuca (de Kuchen), diesel, kitsch, lúmpen, quermesse (do flamengo/holanda) falado na Bélgica Kerkmisse) e igualmente conhecido como Kerb (um empréstimo do dialeto Riograndenser Hunsrückisch), valsa (de Walzer), vermute (de Wermuth). Há também os germanismos antigos (i.e. visigodos, suavos) que ingressaram na língua portuguesa logo em seu período formativo inicial na Península Ibérica (diretamente, ou de segunda mão) (pt)
Germanism betecknar ett språkligt drag eller ord (form) som beror på tyskt inflytande. (sv)
Германизмы — слова или обороты речи, построенные (составленные) по образцу немецкого языка, один из видов варваризмов. В. И. Даль приводит примеры таких выражений: «Я не имею времени, мне не время, у меня нет времени; имею честь быть».Иногда термин «германизм» понимают просто как заимствование из немецкого или одного из германских языков. (ru)
Германі́зм (від лат. Germanus — германський) — слово, його окреме значення, вислів тощо, запозичені з німецької мови (чи інших германських мов) або перекладені чи утворені за її зразком. Частина германізмів уже втратила ознаки свого походження (дратва, лантух, рада, стельмах та ін.), частина усвідомлюється мовцями як чужорідний елемент. Такі германізми зберігають типові фонетичні (штуцер, шпиталь, лейтмотив, зумпф, купферштейн) і словотвірні (ландшафт, мітельшпіль, плексиглас, штрейкбрехер) риси німецької мови. До германізмів належать також деякі синтаксичні та фразеологічні звороти типу «шляк би (кого) трафив» («der Schlag hat ihn getroffen»), фраземи, афоризми: «Drang nach Osten» («натиск на Схід»), «Sturm und Drang» («Буря і натиск» — літ. рух 70-х — поч. 80-х pp. 18 ст. у Німеччині) та ін. (можливі й в українській транслітерації). (uk)
Els germanismes són els estrangerismes que procedeixen de l'alemany, i també qualsevol mot, gir o manera d'expressió procedent de les antigues llengües germàniques. (ca)
الدخيل الألماني (الجِرمانِسم، من Germān(icus)_-ism) هو كل لفظ دخيل أو معنى أخذته عن الألمانية اللغات الأخرى. الدخيل الألماني في العربية قليل قياسا بغيره من الأجنبي، وأكثره دخيل دولي. (ar)
Germanismus je jazykový prvek přejatý do jiného jazyka z němčiny nebo vytvořený podle německého vzoru. Nejde tedy jen o slova německého původu, ale i jejich doslovné překlady (kalky) a větné konstrukce. (cs)
Ein Germanismus ist ein deutsches Wort, das in einer anderen Sprache als Lehnwort oder Fremdwort integriert wurde. Der Plural von Germanismus heißt Germanismen. (de)
Los germanismos son los extranjerismos que proceden del alemán, y también cualquier vocablo, giro o modo de expresión procedente de las antiguas lenguas germánicas (como el franco en la Baja Edad Media y gótico en la Alta Edad Media). (es)
A Germanism is a loan word or other loan element borrowed from German for use in some other language. (en)
Als germanisme gelden woorden, zinsconstructies en uitdrukkingen die gevormd zijn naar het Duits en niet stroken met het Nederlandse taaleigen. (nl)
Germanism betecknar ett språkligt drag eller ord (form) som beror på tyskt inflytande. (sv)
Германизмы — слова или обороты речи, построенные (составленные) по образцу немецкого языка, один из видов варваризмов. В. И. Даль приводит примеры таких выражений: «Я не имею времени, мне не время, у меня нет времени; имею честь быть».Иногда термин «германизм» понимают просто как заимствование из немецкого или одного из германских языков. (ru)
Germanismo (do latim Germania = Alemanha) é um termo característico do alemão, por vezes também de outras línguas da mesma família linguística (ver Línguas germânicas), emprestado e adotado por outras culturas e idiomas. Há também os germanismos antigos (i.e. visigodos, suavos) que ingressaram na língua portuguesa logo em seu período formativo inicial na Península Ibérica (diretamente, ou de segunda mão) (pt)
Germanizm (od Germania – łacińska nazwa Niemiec) – wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa zapożyczona z języka niemieckiego. Wyróżnia się germanizmy: * leksykalne (np. burmistrz, szpalta, rycerz) * frazeologiczne (np. Jak panu idzie?) * składniowe (np. szukam za butami). (pl)
Германі́зм (від лат. Germanus — германський) — слово, його окреме значення, вислів тощо, запозичені з німецької мови (чи інших германських мов) або перекладені чи утворені за її зразком. Частина германізмів уже втратила ознаки свого походження (дратва, лантух, рада, стельмах та ін.), частина усвідомлюється мовцями як чужорідний елемент. Такі германізми зберігають типові фонетичні (штуцер, шпиталь, лейтмотив, зумпф, купферштейн) і словотвірні (ландшафт, мітельшпіль, плексиглас, штрейкбрехер) риси німецької мови. (uk)
