| dbo:abstract |
البوجبوري (भोजपुरी بوجپوري [ˈbʱo:dʒpʊri:]) هي لغة إقليمية محكية في أجزاء من شمال الهند الأوسط وشرقها. يتكلمها بها أهل الجزء الغربي من ولاية بيهار، الجزء الشمالي الغربي من ولاية جهارخاند، منطقة بأتر برديش؛ فضلا عن المنطقة المتاخمة للسهول الجنوبية في نيبال. بوجبيري محكية أيضا في غيانا وفي السورينام وجزر الكاريبي تعرف ب لغة هندية كاريبية، علاوة عن جزر فيجي، وترينيداد وتوباغو، وموريشيوس. (ar) El bhojpuri és un idioma del grup bihari de les llengües indoàries parlat per gairebé 40 milions de persones a l'Índia, Nepal, Maurici i Surinam. S'escriu majoritàriament en devanagari tot i que històricament s'han emprat altres sistemes. Existeixen tres conjugacions verbals diferents segons el grau de formalitat emprat i la proximitat amb l'interlocutor. Aquesta conjugació afecta després a altres elements de l'oració com els determinants i adjectius. Fonològicament consta de sis vocals amb valor de fonema i 31 consonants (ca) Bhódžpurština je jazyk rozšířený v severní a východní Indii. Jeho mluvčí nalezneme v západní části státu Bihár, severozápadní části státu Džárkhand, v regionu ve státě Uttarpradéš a v přilehlé oblasti jižního Nepálu. Mimo Indii najdeme bhódžpurštinu v Guyaně, Surinamu, na Fidži, v Trinidadě a Tobagu a na Mauriciu. Jazyk surinamských Hindů je někdy označován jako bhódžpurština, ale většinou spíše jako sarnamská hindština nebo pouze sarnamština. Průzkum jazyka provedený vládou Indie shledal bhódžpurštinu pouze dialektem hindštiny. V současné době však indická vláda podniká kroky, aby bhódžpurština mohla být zařazena mezi národní jazyky Indie. Bhódžpurština sdílí slovní zásobu s jazyky jako je sanskrt nebo hindština a dalšími indoárijskými jazyky severní Indie. Blízce příbuzná je s a angičtinou, které patří i s bhódžpurštinou do bihárských jazyků. Bihárské jazyky jsou součástí indoárijských jazyků, kam patří i bengálština nebo urijština. Je mnoho dialektů bhódžpurštiny, včetně tří nebo čtyř samostatných na východě státu Uttarpradéš. Vážený učenec a polyglot, napsal několik děl v bhódžpurštině. Několik dalších indických spisovatelů píše v bhódžpurštině, ale jejich počet je mizivý ve srovnání s počtem mluvčích. Slavný vlastenec, spisovatel, badatel, dandi sanyasi pochází z bhódžpursky mluvící oblasti Uttarpradéše. Mezi známé bhódžpurské osobnosti patří první prezident Indie Rajendra Prasad, , a bývalý indický předseda vlády Čandra Šékhar. (cs) Bhojpuri (/ˌboʊdʒˈpʊəri/; ) is an Indo-Aryan language native to the Bhojpur-Purvanchal region of India and the Terai region of Nepal. It is chiefly spoken in western Bihar, eastern Uttar Pradesh and northwestern Jharkhand. It is an eastern Indo Aryan language and as of 2000 is spoken by about 5% of India's population. It is also a recognized minority language in Fiji, Guyana, Mauritius, South Africa, Suriname and Trinidad and Tobago. Fiji Hindi, an official language of Fiji, is a variant of Awadhi and Bhojpuri spoken by the Indo-Fijians. Caribbean Hindustani, another variant of Bhojpuri is spoken by the Indo-Caribbean people. It has experienced lexical influence from Caribbean English in Trinidad and Tobago and in Guyana. In Suriname, languages that have lexically influenced it include Sranan Tongo Creole, Surinamese Dutch and English. Another dialect is spoken in Mauritius; its use is declining. (en) Bhojpuri (भोजपुरी Bhojpurī [ˈbʱoːdʒpʊriː]) ist eine hauptsächlich im östlichen Nordindien gesprochene Sprache der indoarischen Sprachfamilie. Sie gehört zur Gruppe der Bihari-Sprachen, die mit dem Hindi nah verwandt sind. Dialekte des Bhojpuri werden hauptsächlich im Bundesstaat Uttar Pradesh gesprochen. Das Sprachgebiet reicht bis nach Bihar, Jharkhand und die Region . Im südlichen Nepal entlang der indischen Grenze findet man ebenfalls Sprachgemeinschaften der Bhojpuri-Dialekte. Durch Migrationsbewegungen während der britischen Kolonialzeit gibt es Bhojpuri-Sprecher unter anderem auf Mauritius. Bhojpuri besteht aus den Dialekten Nordbhojpuri, Südbhojpuri und Westbhojpuri. Grierson und Tiwari zählen auch zu den Dialekten des Bhojpuri, Masica jedoch spricht von einer Klassifizierung als eigenständige Sprache. Obwohl Bhojpuri oft als eigenständige Sprache angesehen wird, ist die Abgrenzung einzelner Sprachen problematisch, zumal es sich bei den nordindischen Sprachen um ein Dialektkontinuum handelt. Von der indischen Regierung wird Bhojpuri wie zahlreiche andere nordindische Regionalsprachen offiziell als Dialekt des Hindi verstanden. In den bhojpurisprachigen Gebieten dient Hindi als Amts- und Bildungssprache; Bhojpuri wird jedoch durchaus auch als Literatursprache verwendet, und es gibt eine bhojpurisprachige Filmindustrie. Bei der indischen Volkszählung 2001 gaben 33 Millionen Menschen Bhojpuri als Muttersprache an. In Nepal wird Bhojpuri laut der Volkszählung 2001 von 1,7 Millionen Menschen gesprochen. Weitere 340.000 Sprecher leben auf Mauritius. (de) El bhhōjapurī, bhoyapuri o bhoshpuri es una lengua bihari hablada en el noreste de la India en el occidente del estado de Bihar, la parte norte de Jharkhand, y la región de Uttar Pradesh, así como el sur de Nepal. También es hablado en Guyana, Surinam, Fiyi, Trinidad y Tobago, Mauricio y Sudáfrica. Tiene unos 38 millones de hablantes aproximadamente. (es) Le bhodjpouri ou bhojpuri est une langue indo-iranienne parlée dans le Nord-Est de l'Inde où elle compte plus de 51 millions de locuteurs (Bihar, Uttar Pradesh, et une vallée du Népal). Elle est également utilisée par la diaspora indienne du Guyana, Suriname, Fidji, Maurice et Trinité-et-Tobago. (fr) Bhojpuri adalah bahasa yang dituturkan di India utara bagian tengah dan India timur. Bahasa ini juga dituturkan di Nepal, Mauritius, Fiji, Guyana, Trinidad dan Tobago, Singapura, Amerika Serikat, Britania Raya, Réunion, dan Suriname. Terdapat beberapa dialek Bhojpuri. (in) Bhojpuri is een die behoort tot het Bihari, een groep van nauw aan elkaar verwante talen. De taal wordt vooral in de Noord-Indiase staat Bihar gesproken, alsmede in aangrenzende gebieden in de staten Uttar Pradesh en Jharkhand, en Nepal. De taal wordt in het Devanagari en het geschreven. Bhojpuri is door emigranten meegenomen naar Suriname en andere Caribische landen. Surinaamse Hindoestanen spreken Sarnami Hindoestani, een variant van het Caribisch Hindoestani dat op het Bhojpuri en andere Biharitalen is gebaseerd. Deze taal is door Surinaamse Hindoestanen weer meegenomen naar Nederland. De grens tussen het Bhojpuri en andere Biharitalen is niet bij alle taalkundigen hetzelfde. Met het Bhojpuri worden ook weleens alle Biharitalen bedoeld en visa versa. Er zijn daarom grote verschillen in het aantal sprekers. Volgens Ethnologue werd het Bhojpuri in 1997 door ongeveer 27 miljoen personen gesproken, dit betreft het Bhojpuri in enge zin. Er is ook een regionale Bhojpuri-filmindustrie. Nadiya Ke Par is de bekendste Bhojpuri-film. (nl) 보지푸리어(भोजपुरी, 영어: Bhojpuri language) 또는 보지푸르어는 동부 인도아리아어군에 속하는 언어로 인도 동북부와 네팔 코시구 일대에서 사용되는 언어이다. 화자 수는 4천만 명 정도이다. 인도 비하르주의 '(Bhojpur)'라는 지명에서 이름이 유래하였다. (ko) ボージュプリー語（ボージュプリーご、भोजपुरी）はインドで話されている言語の1つ。インド北東部のビハール州、ウッタル・プラデーシュ州、また南部ネパール、ガイアナ、フィジー、モーリシャス、スリナム、シンガポール、トリニダード・トバゴなどにも話者がいる。 ボージュプリーはボージュプルという単語と関係している。ボージュプル語とも呼ぶ。 ただしトリニダード・トバゴのポージュプリー語は代を経るごとに衰退しており、英語からの借用語も急速に増大しているとされる。この言語の絶滅を危惧する研究者も存在している。 (ja) La lingua bhojpuri è una lingua parlata in alcuni stati del centro nord e dell'est dell'India: è diffusa nella parte occidentale del Bihar, nel nord-ovest del Jharkhand e nella regione Purvanchal dell'Uttar Pradesh, insieme alla contigua regione del Terai nepalese. Il Bhojpuri è parlato anche in Guyana, Suriname, nelle Figi, in Trinidad e Tobago e nelle Mauritius. Al 2022, è parlata da 52,5 milioni di parlanti totali. Alla lingua bhojpuri si contrappongono diversi dialetti, tra i quali l'hindustani caraibico o sarnami e il bhojpuri mauriziano. Fino al XIX secolo, il bhojpuri era scritto sia in alfabeto che in , la versione calligrafica dell'alfabeto arabo-persiano. Dal 1894 in poi, in documenti ufficiali all'alfabeto kaithi si cominciò ad affiancare il devanagari, che nel tempo sostituì il kaithi completamente. Comparato al numero dei parlanti, relativamente numeroso quasi tutti madrelingua, il numero di autori in lingua bhojpuri è molto basso. Tra di essi, l'erudito poliglotta , . Tra i musicisti in lingua bhojpuri spicca . (it) Język bhodźpuri, bhojpuri (भोजपुरी) – język z grupy indoaryjskiej, używany przez ok. 52 mln ludzi, m.in. w indyjskim stanie Bihar, niektórych rejonach stanu Uttar Pradesh oraz Nepalu i Mauritiusie. Ze względu na znaczne podobieństwo do hindi często uważany raczej za jeden z jego wschodnich dialektów, zwłaszcza że większość użytkowników zna również hindi. Dlatego też wszelkie dane liczbowe dotyczące liczby rodzimych użytkowników są jedynie szacunkowe. W odróżnieniu od hindi język bhodźpuri jest klasyfikowany jako należący do grupy wschodniej języków indoaryjskich, łącznie z bengalskim, asamskim i orija. W bhodźpuri tworzył Kabir, jeden z najsławniejszych średniowiecznych poetów indyjskich. (pl) Boiapuri (Bhojpuri) é uma língua regional asiática falada no centro-norte e leste da Índia (leste de Biar, noroeste de Jarcanda, região de Utar Pradexe) e no Nepal (Terai). Também é falada na Guiana, no Suriname, em Fiji, Trinidad e Tobago e Maurícia. (pt) Bhojpuri är det mest talade språket (dialekten) i de indiska delstaterna Bihar och Jharkhand. Språket talas totalt av omkring 25 miljoner i Indien, 1,7 miljoner i Nepal och 300 000 på Mauritius. Tillsammans med maithili och magahi kallas bhojpuri bihari. (sv) 博杰普尔语是比哈尔语之一，在印度北部的（天城體梵文：भोजकटपुर，菩阇迦吒补罗；博杰普尔圣地Bhōjapurī kṣētra）区域使用，包括西部邦份如比哈尔邦、恰尔康得邦西北部、北方邦的地区，以及接壤印度的尼泊尔南边平原地区。博杰普尔语也在圭亚那、苏里南、斐济、千里達及托巴哥、模里西斯使用，可以说成在世界多个州份均有人使用。 (zh) Бходжпури (भोजपुरी, Bhojpuri) — индоарийский язык, распространённый в индийских штатах Бихар, Джаркханд, а также в частях штата Уттар-Прадеш. Кроме того, на нём говорят меньшинства в Гайане, Суринаме, а также на островах Тринидад и Тобаго и на Маврикии. Из-за близкого родства к хинди, некоторые лингвисты рассматривают бходжпури как его диалект. На Фиджи сложился новый язык — фиджийский хинди — благодаря смешению диалектов бходжпури и хинди. Бходжпури вместе с близкими языками майтхили и магахи объединяют в группу бихарских языков, которые составляют часть восточной группы индоарийских языков, в которую входят также бенгальский и ория. Количество говорящих на бходжпури составляло в Индии около 25 миллионов человек (1997). В Непале на нём говорят 1,7 миллиона (2001), а на Маврикии 340 тысяч (2001). Однако многое говорит о том, что эти данные неточные. Население обоих индийских штатов Бихар и Джхаркханд, в которых на бходжпури говорит значительное число людей, составляет свыше 130 миллионов. Кроме того, в Уттар-Прадеше на нём говорят ещё 40 миллионов человек, так как большинство его жителей кроме хинди и урду используют бходжпури в повседневной жизни. Некоторые оценивают количество владеющих бходжпури людей в 125 миллионов. Зачинателем литературы на языке бходжпури считается известный писатель и учёный Рахул Санкритьяян (1893—1963). (ru) Бходжпурі — індоіранська мова, поширена в Північно-центральній Індії і Непалі. Нею також говорять спільноти іммігрантів у Гаяні, Суринамі, на островах Фіджі, Тринідад і Тобаго і на Маврикії. Через близьку спорідненість з гінді мову бходжпурі багато хто розглядає як її діалект, зокрема такого погляду додержують, проводячи переписи населення в Індії. (uk) |
| rdfs:comment |
البوجبوري (भोजपुरी بوجپوري [ˈbʱo:dʒpʊri:]) هي لغة إقليمية محكية في أجزاء من شمال الهند الأوسط وشرقها. يتكلمها بها أهل الجزء الغربي من ولاية بيهار، الجزء الشمالي الغربي من ولاية جهارخاند، منطقة بأتر برديش؛ فضلا عن المنطقة المتاخمة للسهول الجنوبية في نيبال. بوجبيري محكية أيضا في غيانا وفي السورينام وجزر الكاريبي تعرف ب لغة هندية كاريبية، علاوة عن جزر فيجي، وترينيداد وتوباغو، وموريشيوس. (ar) El bhojpuri és un idioma del grup bihari de les llengües indoàries parlat per gairebé 40 milions de persones a l'Índia, Nepal, Maurici i Surinam. S'escriu majoritàriament en devanagari tot i que històricament s'han emprat altres sistemes. Existeixen tres conjugacions verbals diferents segons el grau de formalitat emprat i la proximitat amb l'interlocutor. Aquesta conjugació afecta després a altres elements de l'oració com els determinants i adjectius. Fonològicament consta de sis vocals amb valor de fonema i 31 consonants (ca) El bhhōjapurī, bhoyapuri o bhoshpuri es una lengua bihari hablada en el noreste de la India en el occidente del estado de Bihar, la parte norte de Jharkhand, y la región de Uttar Pradesh, así como el sur de Nepal. También es hablado en Guyana, Surinam, Fiyi, Trinidad y Tobago, Mauricio y Sudáfrica. Tiene unos 38 millones de hablantes aproximadamente. (es) Le bhodjpouri ou bhojpuri est une langue indo-iranienne parlée dans le Nord-Est de l'Inde où elle compte plus de 51 millions de locuteurs (Bihar, Uttar Pradesh, et une vallée du Népal). Elle est également utilisée par la diaspora indienne du Guyana, Suriname, Fidji, Maurice et Trinité-et-Tobago. (fr) Bhojpuri adalah bahasa yang dituturkan di India utara bagian tengah dan India timur. Bahasa ini juga dituturkan di Nepal, Mauritius, Fiji, Guyana, Trinidad dan Tobago, Singapura, Amerika Serikat, Britania Raya, Réunion, dan Suriname. Terdapat beberapa dialek Bhojpuri. (in) 보지푸리어(भोजपुरी, 영어: Bhojpuri language) 또는 보지푸르어는 동부 인도아리아어군에 속하는 언어로 인도 동북부와 네팔 코시구 일대에서 사용되는 언어이다. 화자 수는 4천만 명 정도이다. 인도 비하르주의 '(Bhojpur)'라는 지명에서 이름이 유래하였다. (ko) ボージュプリー語（ボージュプリーご、भोजपुरी）はインドで話されている言語の1つ。インド北東部のビハール州、ウッタル・プラデーシュ州、また南部ネパール、ガイアナ、フィジー、モーリシャス、スリナム、シンガポール、トリニダード・トバゴなどにも話者がいる。 ボージュプリーはボージュプルという単語と関係している。ボージュプル語とも呼ぶ。 ただしトリニダード・トバゴのポージュプリー語は代を経るごとに衰退しており、英語からの借用語も急速に増大しているとされる。この言語の絶滅を危惧する研究者も存在している。 (ja) Boiapuri (Bhojpuri) é uma língua regional asiática falada no centro-norte e leste da Índia (leste de Biar, noroeste de Jarcanda, região de Utar Pradexe) e no Nepal (Terai). Também é falada na Guiana, no Suriname, em Fiji, Trinidad e Tobago e Maurícia. (pt) Bhojpuri är det mest talade språket (dialekten) i de indiska delstaterna Bihar och Jharkhand. Språket talas totalt av omkring 25 miljoner i Indien, 1,7 miljoner i Nepal och 300 000 på Mauritius. Tillsammans med maithili och magahi kallas bhojpuri bihari. (sv) 博杰普尔语是比哈尔语之一，在印度北部的（天城體梵文：भोजकटपुर，菩阇迦吒补罗；博杰普尔圣地Bhōjapurī kṣētra）区域使用，包括西部邦份如比哈尔邦、恰尔康得邦西北部、北方邦的地区，以及接壤印度的尼泊尔南边平原地区。博杰普尔语也在圭亚那、苏里南、斐济、千里達及托巴哥、模里西斯使用，可以说成在世界多个州份均有人使用。 (zh) Бходжпурі — індоіранська мова, поширена в Північно-центральній Індії і Непалі. Нею також говорять спільноти іммігрантів у Гаяні, Суринамі, на островах Фіджі, Тринідад і Тобаго і на Маврикії. Через близьку спорідненість з гінді мову бходжпурі багато хто розглядає як її діалект, зокрема такого погляду додержують, проводячи переписи населення в Індії. (uk) Bhódžpurština je jazyk rozšířený v severní a východní Indii. Jeho mluvčí nalezneme v západní části státu Bihár, severozápadní části státu Džárkhand, v regionu ve státě Uttarpradéš a v přilehlé oblasti jižního Nepálu. Mimo Indii najdeme bhódžpurštinu v Guyaně, Surinamu, na Fidži, v Trinidadě a Tobagu a na Mauriciu. Jazyk surinamských Hindů je někdy označován jako bhódžpurština, ale většinou spíše jako sarnamská hindština nebo pouze sarnamština. Je mnoho dialektů bhódžpurštiny, včetně tří nebo čtyř samostatných na východě státu Uttarpradéš. (cs) Bhojpuri (भोजपुरी Bhojpurī [ˈbʱoːdʒpʊriː]) ist eine hauptsächlich im östlichen Nordindien gesprochene Sprache der indoarischen Sprachfamilie. Sie gehört zur Gruppe der Bihari-Sprachen, die mit dem Hindi nah verwandt sind. Bei der indischen Volkszählung 2001 gaben 33 Millionen Menschen Bhojpuri als Muttersprache an. In Nepal wird Bhojpuri laut der Volkszählung 2001 von 1,7 Millionen Menschen gesprochen. Weitere 340.000 Sprecher leben auf Mauritius. (de) Bhojpuri (/ˌboʊdʒˈpʊəri/; ) is an Indo-Aryan language native to the Bhojpur-Purvanchal region of India and the Terai region of Nepal. It is chiefly spoken in western Bihar, eastern Uttar Pradesh and northwestern Jharkhand. It is an eastern Indo Aryan language and as of 2000 is spoken by about 5% of India's population. (en) La lingua bhojpuri è una lingua parlata in alcuni stati del centro nord e dell'est dell'India: è diffusa nella parte occidentale del Bihar, nel nord-ovest del Jharkhand e nella regione Purvanchal dell'Uttar Pradesh, insieme alla contigua regione del Terai nepalese. Il Bhojpuri è parlato anche in Guyana, Suriname, nelle Figi, in Trinidad e Tobago e nelle Mauritius. Al 2022, è parlata da 52,5 milioni di parlanti totali. Alla lingua bhojpuri si contrappongono diversi dialetti, tra i quali l'hindustani caraibico o sarnami e il bhojpuri mauriziano. (it) Bhojpuri is een die behoort tot het Bihari, een groep van nauw aan elkaar verwante talen. De taal wordt vooral in de Noord-Indiase staat Bihar gesproken, alsmede in aangrenzende gebieden in de staten Uttar Pradesh en Jharkhand, en Nepal. De taal wordt in het Devanagari en het geschreven. Bhojpuri is door emigranten meegenomen naar Suriname en andere Caribische landen. Surinaamse Hindoestanen spreken Sarnami Hindoestani, een variant van het Caribisch Hindoestani dat op het Bhojpuri en andere Biharitalen is gebaseerd. Deze taal is door Surinaamse Hindoestanen weer meegenomen naar Nederland. (nl) Język bhodźpuri, bhojpuri (भोजपुरी) – język z grupy indoaryjskiej, używany przez ok. 52 mln ludzi, m.in. w indyjskim stanie Bihar, niektórych rejonach stanu Uttar Pradesh oraz Nepalu i Mauritiusie. Ze względu na znaczne podobieństwo do hindi często uważany raczej za jeden z jego wschodnich dialektów, zwłaszcza że większość użytkowników zna również hindi. Dlatego też wszelkie dane liczbowe dotyczące liczby rodzimych użytkowników są jedynie szacunkowe. W bhodźpuri tworzył Kabir, jeden z najsławniejszych średniowiecznych poetów indyjskich. (pl) Бходжпури (भोजपुरी, Bhojpuri) — индоарийский язык, распространённый в индийских штатах Бихар, Джаркханд, а также в частях штата Уттар-Прадеш. Кроме того, на нём говорят меньшинства в Гайане, Суринаме, а также на островах Тринидад и Тобаго и на Маврикии. Из-за близкого родства к хинди, некоторые лингвисты рассматривают бходжпури как его диалект. На Фиджи сложился новый язык — фиджийский хинди — благодаря смешению диалектов бходжпури и хинди. Зачинателем литературы на языке бходжпури считается известный писатель и учёный Рахул Санкритьяян (1893—1963). (ru) |
