| dbo:abstract |
Una peça de fosa o ferro colat és un aliatge de ferro amb més d'un 2% de carboni.Les foses presenten una elevada colabilitat, cosa que fa que s'utilitzin molt en peces fabricades per fusió i emmotllament (p. ex. blocs de motor, cossos de vàlvules...) La fosa metal·lúrgica deriva del lingot d'alt forn, i normalment es refereix al ferro gris, també identifica un gran grup d'aliatges ferrosos que solidifiquen eutècticament. El color de la seva superfície fracturada es pot usar per identificar els seus aliatges. Els seus principals components són el carboni (C) i el silici (Si) en quantitats respectives de 2,1 a 4 en% sobre el pes i 1 a 3 en% sobre el pes%,. Els aliatges de ferro amb menys contingut de carboni són coneguts com a acers. Les temperatures de fusió es troben entre 1.150 a 1.200 °C les quals són uns 300 °C més baixes que la temperatura de fusió del ferro pur. El ferro de fosa tendeix a ser trencadís, tret del ferro colat mal·leable. Per les seves propietats, com per exemple la resistència a la deformació, ha esdevingut el material usat en l'enginyeria amb moltes aplicacions. Resisteix l'oxidació (rovellat). (ca) الحديد الزهر أو الحديد الصب وهو الحديد الناتج من الأفران العالية وتبلغ كثافته 7.86 جم/سم3، و درجة انصهاره ما بين 1,275 إلى 1,505 درجة مئوية. وهو سهل الكسر ولا يقبل التشكيل. ترجع هشاشة حديد الزهر إلى النسبة العالية من الكربون فيه، فهي تكون أعلى من 06و2%. ويحتوي حديد الزهر على نسبة كربون تفوق حد ذوبانه في طور الأوستنيت عند درجة حرارة اليوتكتي فينفصل الكربون في صورة قشور أو شبه كريات (حديد زهر رمادي) أو قد يكوّن سمنتيتاً (حديد زهر أبيض). لصناعة الحديد الصلب (الفولاذ) تجرى عدة طرق لخفض نسبة الكربون من حديد الزهر، منها طريقة بسمر، و فرن أكسجين قاعدي و فرن القوس الكهربي. (ar) Litina je slitina železa s uhlíkem. Uhlíku obsahuje více než 2,14 % podle binárního diagramu železo-uhlík. Při obsazích uhlíku nižších než 2,14 % se hovoří o ocelích. Má vysokou odolnost vůči tlaku a teplotě a zároveň nízkou pružnost. Litiny, u kterých je uhlík vyloučen ve formě grafitu, jsou tzv. litiny samomazné.Výrazem litina se označují také výrobky z litého železa, často umělecky zpracované, např. reliéfní desky kamen a krbů, náhrobky, kříže, dekorativní předměty i šperky. (cs) Ο χυτοσίδηρος (κοινώς μαντέμι) είναι κράμα σιδήρου με άνθρακα σε περιεκτικότητα μεγαλύτερη από 2,1% κατά βάρος. Στην πραγματικότητα με τον όρο «χυτοσίδηρος» εννοείται μία οικογένεια κραμάτων τα οποία εκτός από άνθρακα, μπορεί να περιέχουν και άλλα στοιχεία όπως πυρίτιο, κ.λπ. Οι χυτοσίδηροι είναι εύθραυστοι σε σύγκριση με τον χάλυβα, αλλά παρουσιάζουν πιο καλή αντίσταση στην τριβή και την διάβρωση. (el) Gisfero, aŭ pli simple giso, estas grupo de feraj alojoj kun relative granda enteno da karbo (> 2 %) kaj silicio (> 1,5 %) kaj aliaj materialoj kiel mangano, kromo aŭ nikelo. Oni diferencigas inter la griza gisfero, en kiu la karbo aperas en formo de grafito, kaj la blanka gisfero, en kiu la karbo aperas en formo de . Gisfero havas la denson je ĉirkaŭ 7 200 kg/m³, kiu estas malpli granda ol tiu de la ŝtalo kaj pura fero (7 850 kg/m³). La materialo havas la fandopunkton je 1150 °C. (eo) Cast iron is a class of iron–carbon alloys with a carbon content more than 2%. Its usefulness derives from its relatively low melting temperature. The alloy constituents affect its color when fractured: white cast iron has carbide impurities which allow cracks to pass straight through, grey cast iron has graphite flakes which deflect a passing crack and initiate countless new cracks as the material breaks, and ductile cast iron has spherical graphite "nodules" which stop the crack from further progressing. Carbon (C), ranging from 1.8 to 4 wt%, and silicon (Si), 1–3 wt%, are the main alloying elements of cast iron. Iron alloys with lower carbon content are known as steel. Cast iron tends to be brittle, except for malleable cast irons. With its relatively low melting point, good fluidity, castability, excellent machinability, resistance to deformation and wear resistance, cast irons have become an engineering material with a wide range of applications and are used in pipes, machines and automotive industry parts, such as cylinder heads, cylinder blocks and gearbox cases. It is resistant to damage by oxidation but is notoriously difficult to weld. The earliest cast-iron artefacts date to the 5th century BC, and were discovered by archaeologists in what is now Jiangsu in China. Cast iron was used in ancient China for warfare, agriculture, and architecture. During the 15th century, cast iron became utilized for cannon in Burgundy, France, and in England during the Reformation. The amounts of cast iron used for cannons required large-scale production. The first cast-iron bridge was built during the 1770s by Abraham Darby III, and is known as The Iron Bridge in Shropshire, England. Cast iron was also used in the construction of buildings. (en) Gusseisen ist ein Eisenwerkstoff mit hohem Kohlenstoffgehalt (Massenanteil über 2 %), der diesen Werkstoff von Stahl unterscheidet. Gusseisen weist eine gute Gießbarkeit auf (geringer Schmelzpunkt, dünnflüssige Schmelze, …), lässt sich aber nicht durch Schmieden bearbeiten, da es hart und spröde ist. Stahl dagegen lässt sich relativ schlecht gießen, aber sehr gut schmieden. Die Zerspanbarkeit von Gusseisen hängt von der genauen Sorte ab; bei Gusseisen mit Lamellengraphit – der häufigsten Sorte – ist sie gut. Seine Festigkeit ist geringer als die von Stahlguss, die Dämpfung aber höher. (de) Las fundiciones de hierro son un grupo de aleaciones hierro-carbono con un contenido de carbono superior al 2%. Su utilidad se deriva de su temperatura de fusión relativamente baja. Los constituyentes de la aleación afectan a su color cuando se fractura: la fundición blanca tiene impurezas de carburo que permiten que las grietas se propaguen directamente, la fundición gris tiene escamas de grafito que desvían una grieta que pasa e inician innumerables nuevas grietas a medida que el material se rompe, y la fundición dúctil tiene "nódulos" esféricos de grafito que impiden que la grieta siga avanzando. (es) Burdinurtua arragoan galdatuz ateratako burdina eta karbonozko aleazioa da. Karbonoaren edukia % 2,14 eta % 6,67 artekoa da (nahiz eta ehuneko horiek ez diren erabat zurrunak). Eskuarki, erabilienak % 2,5 eta % 4,5eko balioen artean daude, karbono gehien dutenek ez baitute balio praktikorik industrian. Burdina eta karbonoaz gain, silizioa, manganesoa, fosforoa, sufrea eta oxigenoa bezalako aleazio elementuak daramatza. Altzairuak baino merkeagoak eta fabrikazio errazagokoak dira, hain garestiak ez diren instalazioak erabiltzen dituztelako eta galdatzea tenperatura baxuagoetan egiten delako (gainera, mekanizatzeko errazak dira). (eu) Príomhtháirge an fhoirnéis soinneáin, iarann le timpeall 4% carbóin (garbhiarann). Leáphointe réasúnta íseal aige, agus glacann sé cruth an mhúnla go réasúnta nuair a reonn sé. Mar sin, is maith é chun teilgthe, ach is gá é a íonú nó a mhionathrú chun earraí a dhéanamh as. Is féidir é a mheaisíniú go maith freisin, ach tá míbhuntáistí suntasacha aige, go bhfuil sé briosc agus neart inteannta íseal aige. Is féidir é a chóireáil chun foirm na gcuimsiúcháin carbóin a mhionathrú agus iarann sféaróideach teilgthe le hairíonna feabhsaithe a tháirgeadh. San am atá thart d'úsáidtí iarann teilgthe mar ábhar tógála mar go bhfuil neart comhbhrúite an-ard aige. (ga) Besi tuang atau besi cor (bahasa Inggris: cast iron) adalah paduan besi-karbon dengan kandungan karbon lebih dari 2%. Paduan besi dengan kandungan karbon kurang dari 2% disebut sebagai baja. Unsur paduan utama yang membentuk karakter besi tuang adalah karbon (C) antara 3-3,5% dan silikon (Si) antara 1,8-2,4%. Perbedaan kadar C dan Si menyebabkan titik lebur besi tuang lebih rendah dari baja, yakni sekitar 1.150 sampai 1.200° C. Unsur paduan yang terkandung didalamnya mempengaruhi warna patahannya; besi tuang putih mengandung unsur karbida sedangkan besi tuang kelabu mengandung serpihan grafit. Besi tuang cenderung rapuh, kecuali besi tuang mampu tempa (malleable cast iron). Dengan titik leleh relatif rendah, fluiditas yang baik, , mampu mesin yang sangat baik, ketahanan terhadap deformasi dan ketahanan aus, besi tuang telah menjadi bahan rekayasa dengan berbagai aplikasi dan juga digunakan dalam pipa, mesin dan suku cadang industri otomotif, seperti kepala silinder, blok silinder dan gearbox. Artefak besi tuang tertua yang ditemukan arkeolog adalah dari abad ke-5 SM di Jiangsu, Tiongkok. Di masa Tiongkok kuno, besi tuang digunakan untuk alat perang, pertanian dan arsitektur. Selama abad ke-15, besi tuang digunakan untuk membuat artileri di Burgundy, Prancis dan di Inggris selama masa Reformasi. Jembatan besi tuang pertama dibangun pada tahun 1770-an oleh Abraham Darby III yang dikenal sebagai . Besi tuang juga banyak digunakan dalam konstruksi bangunan. (in) La fonte, en métallurgie, est un alliage de fer et de carbone dont la teneur en carbone est supérieure à 2 %. Le carbone, qui est en sursaturation dans les fontes, peut précipiter sous forme de graphite ou de cémentite Fe3C. Elles se distinguent des autres alliages de fer par leur excellente coulabilité. Plusieurs classifications des fontes existent, mais la plus utilisée, basée sur le faciès de rupture d'un témoin, définit deux catégories : les fontes blanches, à cassure blanche, constituées de fer et de cémentite et les fontes grises, à cassure grise, constituées de fer et de graphite. (fr) 鋳鉄（ちゅうてつ、いてつ）とは、 1. * 通俗的には、鉄を使った鋳物製品全般、またそこに用いられている鉄のこと。 2. * 学術・産業上は、炭素 Cを2.14 - 6.67%、ケイ素 Siを約1 - 3%の範囲で含む鉄 Feの三元合金からなる炭素を多く包含する鋼の意味。 以下、後者について解説する。 (ja) 무쇠 또는 주철(鑄鐵)은 1.7% 이상의 탄소를 함유하는 철의 합금이다. 보통 탄소량은 2.06 ~ 6.7%로 나타나 있으나 흔히 사용되는 것은 3 ~ 4%이다. 탄소가 많아서 단단하고 부서지기가 쉬우므로 압연·단조 등의 가공은 할 수 없으나, 강에 비해서 융점이 낮아 쉽게 용해되기 때문에 주물로 쓰기에는 편리하다. 주철 제품은 강도가 높고 강에 비해 녹이 덜 슬며 가격도 싸기 때문에 기계 부품에서 취사용구에 이르기까지 용도가 넓고 또 많이 쓰이고 있다. 주철의 탄소는 시멘타이트(영어: cementite)(Fe3C)의 형태로 존재하는 경우와 단독의 탄소가 흑연의 형태로 존재하는 경우의 두 가지가 있으며, 또한 주철로서의 성질도 다르다. 탄소가 세멘타이트의 형태로 되느냐, 흑연의 형태로 되느냐 하는 것은 주철 속의 탄소와 규소의 양 및 주조할 때의 냉각 속도에 관계된다. 탄소나 규소가 적고 급랭되면 세멘타이트로 된다. 세멘타이트는 굳은 화합물이므로, 세멘타이트를 많이 함유하는 주철은 단단하고 내마모성(耐磨耗性)은 우수하지만 부서지기가 쉽다. 이와 같은 주철의 단면은 조직이 치밀하고 백색으로 빛나기 때문에 백주철이라고 한다. 냉각속도가 느리고 탄소나 규소가 많은 경우에는 탄소가 유리되어 흑연의 형태로 되기 쉽다. 백주철에 비해서 연하지만 잘 깨어지지 않는 성질을 가졌으면, 단면에는 검은 색깔의 흑연이 덮여 있으므로 회색으로 보인다. 이러한 주철을 회주철이라고 부른다. 회주철의 흑연을 현미경으로 보면 지렁이와 같은 모양으로 벌려 있는 것처럼 보인다. 이 주철에 마그네슘이나 칼슘을 약간 첨가하면, 이 흑연은 구상(球狀)으로 변화하여 회주철의 2 ~ 3배나 강하고 질긴 주철이 된다. 이러한 주철은 구상흑연주철(球狀黑鉛鑄鐵) 또는 노듈라주철(영어: nodular cast iron)이라고 부르며, 연성(軟性)이 필요한 중요 기계부품이나 수도관 등에 사용한다. (ko) Gietijzer is een een gegoten staalsoort. Deze legering van ijzer, koolstof (1,8 – 4,3- wt% C), mangaan en silicium wordt in vormen gegoten voor de fabricage van gietijzeren objecten. Het wordt vervaardigd door omsmelting van ruwijzer samen met cokes (kooks) en kalk in een koepeloven, inductieoven of trommeloven. Vanwege de ruwheid van het oppervlak is het uiterlijk van een gietijzeren voorwerp duidelijk als zodanig te herkennen. (nl) La ghisa (detta anche fino all'Ottocento ferraccio per la minore qualità e la peggiore lavorabilità rispetto all'acciaio dolce) è una lega ferrosa costituita principalmente da ferro e carbonio con tenore di carbonio relativamente alto (2,06% < C < 6,67% che è il limite di saturazione) ottenuta per riduzione o trattamento a caldo dei minerali di ferro. Le ghise si classificano come ipoeutettiche, eutettiche o ipereutettiche se il tenore di carbonio è rispettivamente minore di 4,3%, uguale a 4,3% o maggiore di 4,3%. Le leghe ferrose con tenore di carbonio 0,08% < C < 2,06% sono gli acciai. La ghisa fonde a circa 1150 °C con tenore di carbonio 4,3% (punto eutettico). All'aumentare o al diminuire del tenore di carbonio la temperatura di fusione aumenta. (it) Чугу́н — сплав железа с углеродом (и другими элементами), в котором содержание углерода — не менее 2,14 % (точка предельной растворимости углерода в аустените на диаграмме состояний), а сплавы с содержанием углерода менее 2,14 % называются сталью. Углерод придаёт сплавам железа твёрдость, снижая пластичность и вязкость. Углерод в чугуне может содержаться в виде цементита и графита. В зависимости от формы графита и количества цементита выделяют белый, серый, ковкий и высокопрочный чугуны. Чугуны содержат постоянные примеси (Si, Mn, S, P), а в некоторых случаях — также легирующие элементы (Cr, Ni, V, Al и другие). Как правило, чугун хрупок. Плотность чугуна - 7.874 г/см3 Выплавляется чугун, как правило, в доменных печах. Температура плавления чугуна — от 1147 до 1200 °C, то есть примерно на 300 °C ниже, чем у чистого железа. (ru) Gjutjärn är järn med en kolhalt mellan ungefär 2 och 4 procent. Beroende på kemisk sammansättning och svalningshastighet fås olika slags gjutjärn. (sv) O ferro fundido é uma liga de ferro em mistura eutética com elementos à base de carbono e silício. Forma uma liga metálica de ferro, carbono (a partir de 2,11% a 6,67%), silício (entre 1 e 4%), podendo conter outros elementos químicos. Sua diferença para o aço é que este também é uma liga metálica formada essencialmente por ferro e carbono, mas com percentagens entre 0,008 e 2,11%. Os ferros fundidos dividem-se em três tipos principais: branco, cinzento e nodular. (pt) Żeliwo – wysokowęglowy stop żelaza z węglem, zazwyczaj także z krzemem, manganem, fosforem, siarką i innymi składnikami. Zawiera od 2,11 do 6,67% węgla w postaci cementytu lub grafitu. Występowanie konkretnej fazy węgla zależy od szybkości chłodzenia i składu chemicznego stopu. Chłodzenie powolne sprzyja wydzielaniu się grafitu. Także i dodatki stopowe odgrywają tu pewną rolę. Według obowiązującej normy żeliwo definiuje się jako tworzywo, którego głównym składnikiem jest żelazo i w którym zawartość węgla przekracza 2% (obecność dużych zawartości składników może zmienić podaną zawartość węgla). Krzem ma wpływ zarówno na proces modyfikowania grafitu, jak i na sam proces grafityzacji. W procesie modyfikowania dodawany najczęściej w postaci stopu, żelazokrzemu, do ciekłego żeliwa, wpływa na zarodkowanie grafitu, w wyniku czego płatki grafitu stają się drobniejsze i bardziej równomiernie rozmieszczone. Podczas procesu grafityzacji pierwiastek ten, działając podobnie jak węgiel, zwiększa skłonność do tworzenia grafitu, a nie cementytu podczas krystalizacji i przemiany eutektoidalnej. Krzem występuje w żeliwie w ilościach od 0,5 do 5%, ale najczęściej jego zawartość wynosi od 1,0 do 3,0%. Mangan, wykazując większe powinowactwo do węgla niż żelazo, tworzy bardziej trwałe niż cementyt węgliki Mn3C lub (Fe, Mn)3C. W rezultacie mangan zapobiega grafityzacji. Dodatkowo łatwo wiąże się z siarką, usuwając jej niekorzystny wpływ w żeliwie. Siarka jest domieszką szkodliwą. Jej obecność powoduje pogorszenie właściwości odlewniczych żeliwa przez zmniejszenie rzadkopłynności i zwiększenie skłonności do tworzenia się pęcherzy gazowych. Fosfor stosuje się w ilości od 0,2 do 1,8%. Nie wpływa w istotny sposób na proces grafityzacji, jednak tworzy eutektykę fosforową (steadyt), która charakteryzuje się niską temperaturą topnienia (około 950 °C) i bardzo dużą twardością (około 500 HB). Żeliwo otrzymuje się przez surówki z dodatkami złomu stalowego lub żeliwnego w piecach zwanych żeliwiakami. Tak powstały materiał stosuje się do wykonywania odlewów. Wyroby odlewnicze po zastygnięciu, by usunąć ewentualne ostre krawędzie i pozostałości formy odlewniczej, poddaje się szlifowaniu. Odlew poddaje się także procesowi sezonowania, którego celem jest zmniejszenie wewnętrznych naprężeń, które mogą doprowadzić do odkształceń lub uszkodzeń wyrobu. Żeliwo dzieli się na następujące kategorie: * żeliwo szare: * szare zwykłe (zawiera grafit płatkowy różnej wielkości) * żeliwo sferoidalne – zawiera grafit sferoidalny * żeliwo modyfikowane – zawiera drobny grafit płatkowy * żeliwo wermikularne * żeliwo ciągliwe – zawiera grafit postrzępiony (grafit kłaczkowy) * żeliwo białe * żeliwo połowiczne * żeliwo stopowe – zawiera dodatki stopowe, takie jak krzem, nikiel, chrom, molibden, aluminium i inne. Przykłady zastosowania żeliwa: * przemysł motoryzacyjny, np. obudowy skrzyni biegów, kadłuby silników, głowice. * piece żeliwne, kaloryfery * inżynieria sanitarna (włazy kanałowe, rury, wpusty uliczne) * wyposażenie kuchenne (m.in. patelnie, garnki lub brytfanny). (pl) 铸铁（英語：Cast iron）是指含碳量在2%~6.67%的铸造铁碳合金的总称，通常由生铁、废钢、铁合金等以不同比例配合通过熔炼而成。 主要元素除铁、碳以外还有硅、锰和少量的磷与硫等元素，是将生铁（有时有炼钢生铁）重新回炉熔化，并加进铁合金、废钢、回炉铁调整成分而得到的。 (zh) Чаву́н — сплав заліза з вуглецем (понад 2 % вуглецю за масою) та іншими елементами, який характеризується наявністю евтектичного перетворення: нестабільного (цементитного) або стабільного (графітного). Чисте залізо має обмежене застосування. В техніці зазвичай використовують сплави заліза з вуглецем, які поділяють на сталі і чавуни. Сталі містять до 2 % вуглецю, а чавуни — від 2,14 до 6 % вуглецю. У чавуні, окрім заліза і вуглецю, завжди є низка інших домішок: кремній, марганець, фосфор, сірка та інші, які потрапляють у чавун або з сировини і палива при його виробництві, або додаються спеціально. Домішки, знаходячись у чавуні навіть у незначній кількості — сотих частках відсотка — можуть значною мірою впливати на властивості чавуну. За застосуванням чавуни поділяються на переробні, що використовуються для переробки на сталь, ливарні, що використовуються для лиття, та спеціальні чавуни — феросплави, що використовуються як добавки при виробництві сталі. Порівняно зі сталями чавуни мають нижчі механічні властивості, але значно кращі технологічні (ливарні, оброблюваність різанням, антифрикційні властивості, зносостійкість). Це зумовлює широке використання чавуну для виготовлення багатьох деталей у різних галузях машинобудування. Слово «чавун» походить з тюркських мов, до яких воно потрапило, імовірно, з китайської мови. (uk) |
| rdfs:comment |
الحديد الزهر أو الحديد الصب وهو الحديد الناتج من الأفران العالية وتبلغ كثافته 7.86 جم/سم3، و درجة انصهاره ما بين 1,275 إلى 1,505 درجة مئوية. وهو سهل الكسر ولا يقبل التشكيل. ترجع هشاشة حديد الزهر إلى النسبة العالية من الكربون فيه، فهي تكون أعلى من 06و2%. ويحتوي حديد الزهر على نسبة كربون تفوق حد ذوبانه في طور الأوستنيت عند درجة حرارة اليوتكتي فينفصل الكربون في صورة قشور أو شبه كريات (حديد زهر رمادي) أو قد يكوّن سمنتيتاً (حديد زهر أبيض). لصناعة الحديد الصلب (الفولاذ) تجرى عدة طرق لخفض نسبة الكربون من حديد الزهر، منها طريقة بسمر، و فرن أكسجين قاعدي و فرن القوس الكهربي. (ar) Litina je slitina železa s uhlíkem. Uhlíku obsahuje více než 2,14 % podle binárního diagramu železo-uhlík. Při obsazích uhlíku nižších než 2,14 % se hovoří o ocelích. Má vysokou odolnost vůči tlaku a teplotě a zároveň nízkou pružnost. Litiny, u kterých je uhlík vyloučen ve formě grafitu, jsou tzv. litiny samomazné.Výrazem litina se označují také výrobky z litého železa, často umělecky zpracované, např. reliéfní desky kamen a krbů, náhrobky, kříže, dekorativní předměty i šperky. (cs) Ο χυτοσίδηρος (κοινώς μαντέμι) είναι κράμα σιδήρου με άνθρακα σε περιεκτικότητα μεγαλύτερη από 2,1% κατά βάρος. Στην πραγματικότητα με τον όρο «χυτοσίδηρος» εννοείται μία οικογένεια κραμάτων τα οποία εκτός από άνθρακα, μπορεί να περιέχουν και άλλα στοιχεία όπως πυρίτιο, κ.λπ. Οι χυτοσίδηροι είναι εύθραυστοι σε σύγκριση με τον χάλυβα, αλλά παρουσιάζουν πιο καλή αντίσταση στην τριβή και την διάβρωση. (el) Gisfero, aŭ pli simple giso, estas grupo de feraj alojoj kun relative granda enteno da karbo (> 2 %) kaj silicio (> 1,5 %) kaj aliaj materialoj kiel mangano, kromo aŭ nikelo. Oni diferencigas inter la griza gisfero, en kiu la karbo aperas en formo de grafito, kaj la blanka gisfero, en kiu la karbo aperas en formo de . Gisfero havas la denson je ĉirkaŭ 7 200 kg/m³, kiu estas malpli granda ol tiu de la ŝtalo kaj pura fero (7 850 kg/m³). La materialo havas la fandopunkton je 1150 °C. (eo) Gusseisen ist ein Eisenwerkstoff mit hohem Kohlenstoffgehalt (Massenanteil über 2 %), der diesen Werkstoff von Stahl unterscheidet. Gusseisen weist eine gute Gießbarkeit auf (geringer Schmelzpunkt, dünnflüssige Schmelze, …), lässt sich aber nicht durch Schmieden bearbeiten, da es hart und spröde ist. Stahl dagegen lässt sich relativ schlecht gießen, aber sehr gut schmieden. Die Zerspanbarkeit von Gusseisen hängt von der genauen Sorte ab; bei Gusseisen mit Lamellengraphit – der häufigsten Sorte – ist sie gut. Seine Festigkeit ist geringer als die von Stahlguss, die Dämpfung aber höher. (de) Las fundiciones de hierro son un grupo de aleaciones hierro-carbono con un contenido de carbono superior al 2%. Su utilidad se deriva de su temperatura de fusión relativamente baja. Los constituyentes de la aleación afectan a su color cuando se fractura: la fundición blanca tiene impurezas de carburo que permiten que las grietas se propaguen directamente, la fundición gris tiene escamas de grafito que desvían una grieta que pasa e inician innumerables nuevas grietas a medida que el material se rompe, y la fundición dúctil tiene "nódulos" esféricos de grafito que impiden que la grieta siga avanzando. (es) Burdinurtua arragoan galdatuz ateratako burdina eta karbonozko aleazioa da. Karbonoaren edukia % 2,14 eta % 6,67 artekoa da (nahiz eta ehuneko horiek ez diren erabat zurrunak). Eskuarki, erabilienak % 2,5 eta % 4,5eko balioen artean daude, karbono gehien dutenek ez baitute balio praktikorik industrian. Burdina eta karbonoaz gain, silizioa, manganesoa, fosforoa, sufrea eta oxigenoa bezalako aleazio elementuak daramatza. Altzairuak baino merkeagoak eta fabrikazio errazagokoak dira, hain garestiak ez diren instalazioak erabiltzen dituztelako eta galdatzea tenperatura baxuagoetan egiten delako (gainera, mekanizatzeko errazak dira). (eu) Príomhtháirge an fhoirnéis soinneáin, iarann le timpeall 4% carbóin (garbhiarann). Leáphointe réasúnta íseal aige, agus glacann sé cruth an mhúnla go réasúnta nuair a reonn sé. Mar sin, is maith é chun teilgthe, ach is gá é a íonú nó a mhionathrú chun earraí a dhéanamh as. Is féidir é a mheaisíniú go maith freisin, ach tá míbhuntáistí suntasacha aige, go bhfuil sé briosc agus neart inteannta íseal aige. Is féidir é a chóireáil chun foirm na gcuimsiúcháin carbóin a mhionathrú agus iarann sféaróideach teilgthe le hairíonna feabhsaithe a tháirgeadh. San am atá thart d'úsáidtí iarann teilgthe mar ábhar tógála mar go bhfuil neart comhbhrúite an-ard aige. (ga) La fonte, en métallurgie, est un alliage de fer et de carbone dont la teneur en carbone est supérieure à 2 %. Le carbone, qui est en sursaturation dans les fontes, peut précipiter sous forme de graphite ou de cémentite Fe3C. Elles se distinguent des autres alliages de fer par leur excellente coulabilité. Plusieurs classifications des fontes existent, mais la plus utilisée, basée sur le faciès de rupture d'un témoin, définit deux catégories : les fontes blanches, à cassure blanche, constituées de fer et de cémentite et les fontes grises, à cassure grise, constituées de fer et de graphite. (fr) 鋳鉄（ちゅうてつ、いてつ）とは、 1. * 通俗的には、鉄を使った鋳物製品全般、またそこに用いられている鉄のこと。 2. * 学術・産業上は、炭素 Cを2.14 - 6.67%、ケイ素 Siを約1 - 3%の範囲で含む鉄 Feの三元合金からなる炭素を多く包含する鋼の意味。 以下、後者について解説する。 (ja) Gietijzer is een een gegoten staalsoort. Deze legering van ijzer, koolstof (1,8 – 4,3- wt% C), mangaan en silicium wordt in vormen gegoten voor de fabricage van gietijzeren objecten. Het wordt vervaardigd door omsmelting van ruwijzer samen met cokes (kooks) en kalk in een koepeloven, inductieoven of trommeloven. Vanwege de ruwheid van het oppervlak is het uiterlijk van een gietijzeren voorwerp duidelijk als zodanig te herkennen. (nl) Gjutjärn är järn med en kolhalt mellan ungefär 2 och 4 procent. Beroende på kemisk sammansättning och svalningshastighet fås olika slags gjutjärn. (sv) O ferro fundido é uma liga de ferro em mistura eutética com elementos à base de carbono e silício. Forma uma liga metálica de ferro, carbono (a partir de 2,11% a 6,67%), silício (entre 1 e 4%), podendo conter outros elementos químicos. Sua diferença para o aço é que este também é uma liga metálica formada essencialmente por ferro e carbono, mas com percentagens entre 0,008 e 2,11%. Os ferros fundidos dividem-se em três tipos principais: branco, cinzento e nodular. (pt) 铸铁（英語：Cast iron）是指含碳量在2%~6.67%的铸造铁碳合金的总称，通常由生铁、废钢、铁合金等以不同比例配合通过熔炼而成。 主要元素除铁、碳以外还有硅、锰和少量的磷与硫等元素，是将生铁（有时有炼钢生铁）重新回炉熔化，并加进铁合金、废钢、回炉铁调整成分而得到的。 (zh) Una peça de fosa o ferro colat és un aliatge de ferro amb més d'un 2% de carboni.Les foses presenten una elevada colabilitat, cosa que fa que s'utilitzin molt en peces fabricades per fusió i emmotllament (p. ex. blocs de motor, cossos de vàlvules...) La fosa metal·lúrgica deriva del lingot d'alt forn, i normalment es refereix al ferro gris, també identifica un gran grup d'aliatges ferrosos que solidifiquen eutècticament. El color de la seva superfície fracturada es pot usar per identificar els seus aliatges. (ca) Cast iron is a class of iron–carbon alloys with a carbon content more than 2%. Its usefulness derives from its relatively low melting temperature. The alloy constituents affect its color when fractured: white cast iron has carbide impurities which allow cracks to pass straight through, grey cast iron has graphite flakes which deflect a passing crack and initiate countless new cracks as the material breaks, and ductile cast iron has spherical graphite "nodules" which stop the crack from further progressing. (en) Besi tuang atau besi cor (bahasa Inggris: cast iron) adalah paduan besi-karbon dengan kandungan karbon lebih dari 2%. Paduan besi dengan kandungan karbon kurang dari 2% disebut sebagai baja. Unsur paduan utama yang membentuk karakter besi tuang adalah karbon (C) antara 3-3,5% dan silikon (Si) antara 1,8-2,4%. Perbedaan kadar C dan Si menyebabkan titik lebur besi tuang lebih rendah dari baja, yakni sekitar 1.150 sampai 1.200° C. Unsur paduan yang terkandung didalamnya mempengaruhi warna patahannya; besi tuang putih mengandung unsur karbida sedangkan besi tuang kelabu mengandung serpihan grafit. (in) 무쇠 또는 주철(鑄鐵)은 1.7% 이상의 탄소를 함유하는 철의 합금이다. 보통 탄소량은 2.06 ~ 6.7%로 나타나 있으나 흔히 사용되는 것은 3 ~ 4%이다. 탄소가 많아서 단단하고 부서지기가 쉬우므로 압연·단조 등의 가공은 할 수 없으나, 강에 비해서 융점이 낮아 쉽게 용해되기 때문에 주물로 쓰기에는 편리하다. 주철 제품은 강도가 높고 강에 비해 녹이 덜 슬며 가격도 싸기 때문에 기계 부품에서 취사용구에 이르기까지 용도가 넓고 또 많이 쓰이고 있다. 주철의 탄소는 시멘타이트(영어: cementite)(Fe3C)의 형태로 존재하는 경우와 단독의 탄소가 흑연의 형태로 존재하는 경우의 두 가지가 있으며, 또한 주철로서의 성질도 다르다. 탄소가 세멘타이트의 형태로 되느냐, 흑연의 형태로 되느냐 하는 것은 주철 속의 탄소와 규소의 양 및 주조할 때의 냉각 속도에 관계된다. 탄소나 규소가 적고 급랭되면 세멘타이트로 된다. 세멘타이트는 굳은 화합물이므로, 세멘타이트를 많이 함유하는 주철은 단단하고 내마모성(耐磨耗性)은 우수하지만 부서지기가 쉽다. 이와 같은 주철의 단면은 조직이 치밀하고 백색으로 빛나기 때문에 백주철이라고 한다. (ko) La ghisa (detta anche fino all'Ottocento ferraccio per la minore qualità e la peggiore lavorabilità rispetto all'acciaio dolce) è una lega ferrosa costituita principalmente da ferro e carbonio con tenore di carbonio relativamente alto (2,06% < C < 6,67% che è il limite di saturazione) ottenuta per riduzione o trattamento a caldo dei minerali di ferro. (it) Żeliwo – wysokowęglowy stop żelaza z węglem, zazwyczaj także z krzemem, manganem, fosforem, siarką i innymi składnikami. Zawiera od 2,11 do 6,67% węgla w postaci cementytu lub grafitu. Występowanie konkretnej fazy węgla zależy od szybkości chłodzenia i składu chemicznego stopu. Chłodzenie powolne sprzyja wydzielaniu się grafitu. Także i dodatki stopowe odgrywają tu pewną rolę. Według obowiązującej normy żeliwo definiuje się jako tworzywo, którego głównym składnikiem jest żelazo i w którym zawartość węgla przekracza 2% (obecność dużych zawartości składników może zmienić podaną zawartość węgla). (pl) Чугу́н — сплав железа с углеродом (и другими элементами), в котором содержание углерода — не менее 2,14 % (точка предельной растворимости углерода в аустените на диаграмме состояний), а сплавы с содержанием углерода менее 2,14 % называются сталью. Углерод придаёт сплавам железа твёрдость, снижая пластичность и вязкость. Углерод в чугуне может содержаться в виде цементита и графита. В зависимости от формы графита и количества цементита выделяют белый, серый, ковкий и высокопрочный чугуны. Чугуны содержат постоянные примеси (Si, Mn, S, P), а в некоторых случаях — также легирующие элементы (Cr, Ni, V, Al и другие). Как правило, чугун хрупок. Плотность чугуна - 7.874 г/см3 (ru) Чаву́н — сплав заліза з вуглецем (понад 2 % вуглецю за масою) та іншими елементами, який характеризується наявністю евтектичного перетворення: нестабільного (цементитного) або стабільного (графітного). Чисте залізо має обмежене застосування. В техніці зазвичай використовують сплави заліза з вуглецем, які поділяють на сталі і чавуни. Сталі містять до 2 % вуглецю, а чавуни — від 2,14 до 6 % вуглецю. Слово «чавун» походить з тюркських мов, до яких воно потрапило, імовірно, з китайської мови. (uk) |
.jpg?width=300)
