Körfez Savaşı Research Papers - Academia.edu (original) (raw)

Orta Doğu‘yu homojen bir bölge olarak görmek ve bütün olarak değerlendirmek yanlış yargılara neden olmaktadır. Bu bölgede farklı Arap uluslarının yaşadıklarını, bunlar arasında ciddi rekabet ve çatışmaların söz konusu olduğunu, birbirlerine karşı önyargılara sahip olduklarını ve Türkiye’ye karşı farklı duygular taşıdıklarını göz ardı etmemek gerekir. Bu farklı değerlendirmeler Umman’dan Fas’a kadar uzanan geniş coğrafyada bir ülkeden diğerine farklılaşmaktadır. Örneğin Basra Körfezi ülkelerinden BAE, Katar, Bahreyn ve Umman doğrudan egemenliği altında bulunmadıkları Osmanlı İmparatorluğunu halifeliğin merkezi olma açısından değerlendirmektedir. Oysa Suudi Arabistan ve Arap yarımadasının bir kısmında Osmanlı emperyalizmi gibi bir kavramdan söz edilebilmektedir. Filistin ise Osmanlı imparatorluğu zamanıyla günümüzü karşılaştırarak o günleri aradıkları izlenimini vererek Türklerden büyük beklentiler içinde bulunmaktadır. Lübnan, Türkiye’yi bölgede hiçbir dönemde doğrudan kendisiyle çıkar çatışması olmayan büyük bir ülke olarak görmektedir. Oysa Mısır’da, yaklaşık 600 yıl Türklerin (Memlüklerdan itibaren) ve Osmanlıların egemenliğinde yaşamış olmaları nedeniyle bir takım önyargıların geliştiğini gözlemek mümkündür.

- by Sinem Cengiz
- •
- Siyasi Tarih, Ortadoğu Tarihi, Körfez Savaşı, Kuveyt
- by MEHMET YAMAK
- •
- War Journalism, CNN, Medya, Televizyon

11 Eylül 2001’den itibaren ABD’nin küresel ve bölgesel politikasında meydana gelen farklılaşmalar ve buna bağlı olarak önce Afganistan’ın, arkasından Irak’ın işgali ile 2011’de başlayan Arap Baharı adı verilen süreçle beraber bölgesel ve küresel politikada meydana gelen yeni tehdit unsurları ve istikrarsızlaştırıcı faktörler, ayrıca ABD ve bölge ülkelerinin tutarsız ve etkisiz politikaları, çalışmanın hazırlanmasında belirleyici motivasyon unsurları olmuştur. Maalesef Soğuk Savaş sonrası Orta Doğu ve küresel politikada yaşanan hızlı değişim, uluslararası ilişkiler ve dünya politikasını çok daha karmaşık hale getirmiştir. Çalışma okuyucuya geçmişi ve günümüzü anlamak ve geleceği yorumlamak
konusunda derinlik kazandırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada Orta Doğu’nun gerçeği ve Amerikan dış politikasının temel parametreleri ortaya konmuştur. Bu bağlamda özellikle Irak işgali, İran’a yönelik Amerikan politikasında değişim ve süreklilik, İran’ın nükleer programı ve Batıyla ilişkileri, bölgeye yönelik politikaları, Obama ve Trump’ın İran politikaları ve olası gelişmeler tartışılmıştır.

- by Tayyar ARI
- •
- Yemen, Filistin, Suriye, Irak

ran 1.648.195 kilometrekarelik yüz ölçümü
ile dünyanın en geniş 18. ülkesidir. Kuzeyden
Azerbaycan, Ermenistan ve Türkmenistan, doğudan
Afganistan ve Pakistan, güneyden Basra ve
Umman körfezleri, batıdan da Irak ve Türkiye ile
çevrilidir. Hazar denizine 675 kilometre, Umman
Körfezi’ne 784 kilometre, Basra Körfezi’ne de
1.259 kilometre uzunluğunda sahili vardır.

- by SONER DOĞAN
- •
- Middle East Studies, Iraqi History, Iranian Studies, History of Iran

II. Dünya Savaşından sonra ülkeler doğu ve batı olmak üzere iki bloğa ayrıldı. Bu blok arasında sıcak çatışmadan ziyade soğuk şavaş durumu göz önündedir. Bu Soğuk Savaş boyunca Doğu ve Batı bloğu arasındaki rekabetten dolayı sınır sorunları, azınlık hakları, çevre ve göç sorunları, etnik sorunlar gibi birçok sorun sürekli ertelenmiştir. Soğuk Savaş’ın 3 Aralık 1989 tarihinde sona ermesiyle birlikte bloklar ortadan kalkmış ve ertelenen sorunlar krizlere yol açmıştır. Ülkeler sahip oldukları jeopolitik konumları, kültürel bağları ve tarihi misyonları nedeniyle bazı krizlere doğrudan ya da dolaylı müdahil olmaktadır. Türkiye de jeopolitik konumundan dolayı bulunduğu coğrafyada ortaya çıkan krizlerden etkilenmektedir. 1980-1988 tarihleri arasında meydana gelen İran- Irak Savaşı’nda Türkiye tarafsız kalmış ve savaş boyunca her iki ülke ile ilişkilerine önem vermiştir. Fakat daha sonra 2 Ağustos 1990 tarihinde Körfez Krizi başlamış ve Türkiye Irak ile sınır olması sebebiyle bu krizden doğrudan etkilenmiştir. Çünkü Irak’ın işgal ettiği Kuveyt’ten çıkarılması için oluşturulan Körfez Koalisyonu’na katılmıştır. 1990 Körfez Krizi’nin Türkiye için önemli sonuçları da olmuştur. Türkiye, bu krizde Irak ile ticari ilişkilerini kesmiş, Kerkük-Yumurtalık petrol boru hatlarını kapatmış ve Irak’a ambargo uygulamıştır. Bunların yanı sıra hem ekonomik hem de siyasal sonuçları olan göç krizine de yol açmıştır. Bu krizden sonra Türkiye, Iraklı Kürt sığınmacılara tereddüt ederek sınırlarını açmak zorunda kalmıştır.

- by Recep Aydoğmuş
- •
- Irak, Türkiye,ABD,Ortadoğu, ABD Ortadoğu Politikası, Körfez Savaşı

Ele alınan bu çalışmada ABD’nin Irak’ı işgali temelinde şekillenen güvenlikleştirme anlayışı ortaya konulacak, ABD-Irak ilişkileri kısa dönemler içerisinde ele alınarak savaşa ve işgale yol açtığı düşünülen sebepler işlenecek ve söz... more

Yapılan çalışma dört bölüm içerisinde kurgulanmıştır. Çalışmanın ilk bölümü dış politikada karar alma üzerine odaklanmıştır. Bu bölümde ilk olarak dış politikada karar alma kavramı üzerinde durulmuş, dış politika teorisi açısından karar almanın nasıl açıklandığı ifade edilmiştir. Daha sonra karar almanın nasıl gerçekleştiği üzerine eğilen karar alma modelleri ve teorileri anlatılmıştır. Burada karar alma modelleri ‘rasyonel
karar alma modelleri’ ve ‘bilişsel karar alma modelleri’ başlıkları altında incelenmiştir.
Rasyonel karar alma modelleri ise kendi içinde ‘rasyonel aktör modeli’, ‘bürokratikpolitik model’ ve ‘örgütsel süreç modeli’ olmak üzere üç yaklaşım çerçevesine ele alınmıştır. Dış politikada karar almayı bilişsel süreçlerle açıklayan yaklaşım çerçevesinde karar almanın bilişsel süreçleri ‘polihöristik karar modeli’, ‘oyun teorisi’, ‘sibernetik karar modeli’, ‘beklenilen fayda teorisi’ ve ‘beklenti teorisi’ gibi teori ve modellerle açıklanmıştır. Birinci bölüm kapsamında çalışmada karar alma sürecini
hangi unsurların belirlediği de açıklanmıştır. Karar alma sürecini belirleyen unsurlar uluslar arası ilişkiler teorisinden hareketle ‘karar alıcıya ilişkin özellikler’, ‘dışsal çevre’ ve ‘içsel çevre’ unsurları yardımıyla irdelenmiştir. Birinci bölümün sonunda ise çalışmanın incelediği örnek olaydan hareketle Türk dış politikasında karar almanın formel olarak nasıl işlediği ele alınmıştır.

- by YAVUZ BAYRAM
- •
- Medya ve İletişim, Dış Politika, Gazetecilik, Karar-alma

Körfez bölgesini, Orta Doğu'nun genelinden siyasal, ekonomik ve stratejik olarak ayırmak mümkün olmamakla beraber, kendine özgü Jeo-politik özelliklerinin bulunması bölgenin ayrıca ele alınarak incelenmesini gerektirmektedir. Körfez bölgesinde İran, Irak ve Suudi Arabistan gibi üç büyük devlet ve Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar ve Umman gibi beş de küçük devlet bulunmaktadır. Bunlardan İran'ın dışındaki yedi devlet etnik köken olarak Arap devletleridir. Bu çalışmada bölgenin stratejik konumu, bölge ülkelerinin ekonomik, toplumsal ve siyasal yapısı, bölgedeki siyasal çatışmalar, krizler ve küresel güçlerin politikaları ele alınacaktır.

- by Tayyar ARI
- •
- Petroleum, Orta Doğu, Iran Devrimi, Basra körfezi

Türkiye coğrafi konumu itibarıyla birbirinden
farklı ve çıkarları zaman zaman
çelişen yapıdaki ülkelerle komşudur.
Bu çeşitliliğin getirdiği koşullara
bakıldığında birtakım sorunların
ortaya çıkması ise kaçınılmazdır. Gerek
Kafkasya gerekse Ortadoğu bölgesinde
yaşanan çatışmalar, doğrudan
veya dolaylı olarak Türkiye ile
bağlantılı olmuştur. Tüm bu olaylarda
Türkiye’nin merkez konumda bulunması,
ilişkili olduğu ülkelerle çok
yönlü politikalar geliştirmesine yol açmıştır.
Sahip olduğu bu stratejik konumu
dolayısıyla Türkiye, sorunların
çözümüne müdahil olma ve etki alanının
genişlemesi için bölgesel ve küresel
olarak yeni stratejiler benimsemeye
başlamıştır.
Türkiye, çatışma ve kriz oluşabilecek
bölgelere tek başına müdahaleden
her zaman kaçınmış; bunun yerine
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü
(NATO), Birleşmiş Milletler (BM),
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
(AGİT) gibi yapılarla hareket etmeyi
çıkarlarına daha uygun bulmuştur. Ayrıca
bölge ülkelerinin pek çoğuna kıyasla
askerî güç olarak önde olması,
birçok ülke ile askerî eğitim, barış
için ortaklık programı, çok uluslu barış
gücünün oluşturulması ve barışı
destekleme harekâtlarında Türkiye’yi
aranan bir güç konumuna getirmiştir.1
Ortadoğu bölgesindeki ülkelerin
karmaşık ilişkileri ve bölgenin kırılgan
yapısı, Türkiye’nin diğer devletlerden
farklı politikalar izlemesini zorunlu
kılmıştır. Türkiye’nin bölgedeki
tarihî mirası, bölge halklarının Türkiye’ye
olan sempatisi ve Türkiye’deki
mevcut yönetimin Osmanlı Devleti’nin
devamı gibi görülmesi, Türkiye’nin
Ortadoğu politikasının şekillenmesinde
etkili olan unsurlardır.
Bilhassa son 15 yıllık Ortadoğu
politikalarında bu değişim oldukça
açık bir biçimde görülmektedir.
Diplomasinin yanında askerî ilişkileri
de geliştirerek geçmişte yapılan
hataların telafi edilmesi, ikili
ilişkilerde istikrarı korumaya yönelik
adımlar olarak dikkat çekmektedir.
Bu bağlamda Türkiye’nin bölgedeki
askerî ilişkilerine bakıldığında;
Irak’taki Türk askerî varlığı sadece
PKK terör örgütüne yönelik faaliyet
kapsamında değerlendirilmemeli,
Türkiye’nin Irak üzerindeki etki
gücünü korumaya yönelik bir girişim
olarak da görülmelidir. Türkiye’nin
Sünni ve bazı Şii kesimler üzerindeki
etkisi de bu nüfuz durumunu
açıklamaktadır. 1. Dünya Savaşı’ndan
sonra Katar’da bulunan askerlerini
çekmesiyle bölgeden çıkan Türkiye,
bugün Katar’ın talebiyle yeniden
bir askerî üsle bölgeye yerleşme
çabası içindedir. Bu, Türkiye’nin
bölgedeki etkisini güçlendirici bir durumdur.
Lübnan’da ise BM Lübnan
Geçici Görev Gücü (UN Interim Force
in Lebanon/UNIFIL) bünyesindeki
tek Müslüman askerî birlik Türk
birliğidir. Türk birliğinin barışı ve düzeni
korumak için burada bulunması,
Türkiye’nin bölgeye verdiği önemi
göstermektedir. Bu durum bölge
insanı üzerinde de olumlu bir imaj
bırakmıştır.

- by İnan Özdemir Taştan
- •
- Retorik, TBMM, Körfez Savaşı, Irak Savaşı

II. Dünya Savaşı’nın sona ermesinden sonra başlayan “Soğuk
Savaş’ın”, Sovyetlerin çökmesinden sonra, yerini tek kutuplu dünya
düzeni kapsamında ABD hegemonyasına bırakması, uluslararası
ilişkilerin de farklı bir yörüngeye kaymasına yol açmıştır. Doğu ve Batı
blokları çerçevesinde, dünya devletlerinin iki ideolojik grup halini alması,
Dünya küresel güçleri arasında bir mücadele ortamı oluşturmuş, bu da iki
kutbun güçlerinin istediği şekilde hamle yapmasını engellemekteydi.
SSCB’nin çökmesinden sonra, ABD dünyanın süper gücü olmuştu, bu da
farklı yönelimler, çatışmalar, mücadeleler ve politikaları doğuracaktı.
Fukuyama, durumu şu şekilde ifade etmeye çalışıyordu: “ideolojiler bitti,
tarih sona geldi, kazananlar belli. Belki de sadece Soğuk Savaş’ın ya da
savaş sonrası dünya tarihinin sona ermesine değil, fakat insanoğlunun
ideolojik evriminin son noktasına ulaşması ve beşeri yönetim biçiminin
son evresi olan Batılı liberal demokrasinin evrenselleşmesi anlamında
tarihin sonuna tanıklık etmekteyiz.”

- by Ishak Turan
- •
- Türkiye Dış Politikası, Irak, Körfez Savaşı

middle east, myths and terror

- by ertuğrul cesur
- •
- NATO, Ortadoğu, Filistin, 2022

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleriyle karşılaştırıldığında Kuveyt’in siyasal sistemini demokratik olarak nitelendirmek yanlış olmaz; zira Batı standartlarına göre tam bir demokrasi olmasa da Körfez bölgesinde demokrasiye en yakın ülkedir. Anayasası sayesinde Kuveyt’in siyasal sistemi katılımcı demokrasi ve monarşi yönetimi dengesinden yararlanmaktadır.

- by Sinem Cengiz
- •
- Gulf Studies, Arabian Gulf, Elections, Kuwait

Irak-Kuveyt ilişkilerini belirleyen temel faktörlerin başında, Irak’ın bağımsızlığını kazandığı 1932 yılından itibaren Basra bölgesindeki çözülemeyen sınır sorunları gelmektedir. İki ülke arasındaki ilişkiler, kuruluşlarından itibaren sınır sorunlarının çözümü üzerinden gelişme göstermiştir. İngiltere’nin Irak sınırlarını net bir şekilde tanımlamaması, Ortadoğu’da Irak’ın Ürdün, Suudi Arabistan, Kuveyt, İran ve Suriye ile pek çok sorun yaşamasına neden olmuştur. Irak-Kuveyt sınırının yol açtığı belirsizlik, Irak’ın Basra’daki çıkar çatışmasına dayanmaktadır ve Kuveyt’in 1990 yılında Irak tarafından işgaline de bu durum sebep olmuştur. Saddam Hüseyin Kuveyt’i “ilhak” ettiğinde en temel
argümanlarından biri -her ne kadar tarihsel olsa da- hem Arap milliyetçiliğini kullanarak Arap dünyasının liderliğini hem de Basra Körfezi’nin kontrolünü ele geçirmek ve dünya petrol ticaretine yön vermekti. Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesinden sonra başlayan süreçte Kuveyt, Irak’a karşı haklı olarak hasmane bir tutum sergilemiş ve bu politikasını 2003 yılında ABD’nin Irak’ı işgalinde ABD’yi destekleyerek
devam ettirmiştir. Kuveyt 1990’da geri çektiği büyükelçisini 2008 yılında tekrar atayarak Irak ile ilişkilerini geliştirmek için adım atmış, Irak ise
Kuveyt elçiliğini 2010 yılında yeniden faal hâle getirmiştir. Bu süreç akabinde iki ülke arasındaki ilişkiler yumuşama dönemine girerek hızla gelişse de sınır problemleri yüzünden ikili ilişkiler inişli-çıkışlı bir seyir izlemektedir. Bu çalışmada Irak-Kuveyt ilişkileri tarihsel bir metodoloji ile ele alınarak günümüze kadar olan süreç kırılganlıklar ve iş birliği başlığı altında incelenerek okuyucuya genel bir bilgi verilmesi amaçlanmaktadır

- by SONER DOĞAN
- •
- History, Middle East Studies, Middle East History, Iraqi History

Bir ordu biçiminde olmasa da İslam dünyasının birleştirilmesi konusundaki arayışlar Osmanlının dağılması ardından başlayan Batı işgali yıllarına kadar uzanır. Daha 1920’lerde Müslümanları ortak bir halife altında buluşturmayı hedefleyen kongreler dahi toplanmıştı. Ancak tüm Ortadoğu ve İslam dünyasının yabancı işgalinde olduğu bu yıllarda birlik oluşturmak ideali gerçekleşebilir olmaktan uzak görünüyordu. Bu karamsar yılların ardından 1945 yılından itibaren bağımsız İslam devletleri dönemi, bu kez bağımsız onlarca yeni devletin siyasi birliği ve güç birliği arayışını tetikledi. Bu arayışların ilk örneği
1945 yılında kurulan Arap Birliği örgütüdür
.

- by sungur savran
- •
- Emperyalizm, Türk Liberalizmi, Körfez Savaşı, Anti Emperyalizm
- by sungur savran
- •
- Emperyalizm, Körfez Savaşı, Türkiye sosyalizmi, Sosyalist Hareketler

Öz
Bu çalışma Körfez, Bosna ve Suriye Krizleri ekseninde küresel ölçekte göç hareketlerini ve bu hareketlerin göç politikalarına etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde küresel göçün bugünkü resmi ortaya konacaktır. Sonrasında küresel göç koridorlarına ilişkin sınıflandırmalara yer verilecektir. Çalışmanın ikinci bölümünde yakın tarih içerisinde önemli bir konuma sahip olan Körfez, Bosna ve Suriye Savaşları, göç olgusu penceresinden değerlendirilecektir. Sığınmacılar için cazip bir hedef noktası olarak kabul gören Avrupa ülkelerinin, Suriye Krizi sürecindeki göç politikalarına yer verilecektir. Avrupa ülkelerinin göç politikalarıyla neden oldukları temel hukuk normları ihlalleri insan hakları çerçevesinde tartışılacaktır.

- by Mehmet Başcıllar
- •
- Sosyoloji, Bosna, Irak, Avrupa Birliği

Bu eser metni çalışmasının amacı, "Renk Kataloğu" isimli eserin kavramsal çerçevesini oluşturmak, görsel propagandanın 20. yüzyıldaki seyrinin sanat tarihiyle ilişkisini incelemek, gelişen dijital görüntü kaydetme teknolojileri ve internetle ortaya çıkan yeni propaganda yöntemlerinde renk kullanımını vaka ve verilere dayanarak araştırmak, propaganda materyallerinde kullanılan renklerin uluslararası siyaset sahnesinde yaşanan gelişmelerin etkisiyle yüklendikleri yeni sembol ve motif değerlerini ortaya koymaktır. Çalışmanın "Propaganda ve Savaş" isimli ikinci bölümünde modern propaganda kurumlarının doğuşu, örgütlenme ve çalışma mekanizmaları, modern görsel propagandanın Birinci Dünya Savaşı, İkinci Dünya Savaşı ve İkinci Körfez Savaşı'ndaki örnekleri ve niteliği incelenmiş ve propaganda metodolojilerindeki ve söylemlerindeki kimi dönüşümler ortaya konmuştur. Bu dönemlerde yaşananların ele alınışında, bugüne kadar üretilen akademik çalışmaların ort...

- by Hasan TOP
- •
- Propaganda, History Of Propaganda, Hollywood, Nazi Propaganda